Tíminn - 25.06.1982, Blaðsíða 7

7
FÖSTUDAGUR 25.JÚNÍ 1982.
erlent yffirlit
erlendar ffréttír
■ FJOLMIÐLAR telja sig hafa fengið
þær fréttir af fundi þeirra Reagans og
Begins síðastliðinn mánudag, að Reag-
an hafi verið þungur á svip og fámæltur,
þegar hann tók á móti gestum sínum,
ólíkt því, að hann er venjulega
brosmildur og skrafhreyfinn undir slik-
um kringumstæðum.
Þá segja sömu heimildir, að Reagan
hafi sagt litið á fundinum og látið Begin
tala. Fundurinn fór þannig fram, að fyrst
ræddust þeir við einir i hálfa klukku-
stund, en siðan með ráðgjöfum sinum.
Fullyrt er, að Reagan hafi viljað sýna
Begin með þessari framkomu sinni, að
hann væri engan veginn ánægður með
framferði ísraelsmanna í Líbanon, enda
er það að miklu leyti eða mestu leyti
framið á ábyrgð Bandaríkjastjórnar,
þótt hún sé þvi mótfallin. Ef nú sæti
forseti i Hvita húsinu með bein í nefinu,
likt og Eisenhower, væri hann búinn að
skipa ísraelsmönnum að hverfa heim og
hóta þeim refsiaðgerðum, ef þeir hlýddu
ekki. Þannig afstýrði Eisenhower stór-
styrjöld við Suezeiðið á sínum, tima.
■ Reagan og Begin i Hvita húsinu síðastl. mánudag.
REAGAN LEIT BEGIN
ALVARLEGUM AUGUM
Begin lét sér ekkert bregða
Reagan á að því leyti erfiðari stöðu en
Eisenhower i málinu, að stjórn hans er
klofin i því.
Haig utanrikisráðherra er hlynntur
Israelsstjórn og felst á þær röksemdir
hennar fyrir styrjöldinni i Líbanon, að
hún gæti styrkt stöðu Bandaríkjanna í
Austurlöndum nær.
Weinberger vamarmálaráðherra
stendur hins vegar nær Eisenhowerstefn-
unni, og telur Bandaríkin ekki aðeins
bíða álitshnekki við það að taka beina
eða óbeina ábyrgð á hemaði ísraels-
manna í Libanon, heldur muni þetta
veikja stöðu Bandaríkjanna í Austur-
löndum nær og sameina Arabarikin -
ekki aðeins gegn ísrael heldur einnig
gegn Bandaríkjunum. Þá geti þetta
orðið til þess að ryðja braut strangtrúar-
stefnu Khomeinis og færa Persaflóaríkin
undir fomstu {rana.
BEGIN var vel kunnugt um þennan
ágreining þeirra Haigs og Weinbergers,
þegar hann ræddi við Reagan. Hann
vissi einnig, að Reagan var ekki alveg
búinn að gera upp hug sinn um það,
hvort hann ætti heldur að hneygjast að
stefnu Haigs eða Weinbergers.
Málflutningur Begins hneig að sjálf-
sögðu allur til stuðning við stefnu Haigs.
Hann lýsti því við þetta tækifæri, eins
og hann hafði reyndar gert oft opinber-
lega áður, að í rauninni væm ísraels-
menn að berjast gegn útþenslustefnu
Rússa i Líbanon. Frelsishreyfing
Palestínumanna og Sýrlendinga væru
alveg á bandi Rússa og ósigur þessara
aðila myndi þvi veikja Rússa. Hin
svonefndu hófsömu riki Araba létu sér
þetta i raun vel líka, þótt þau segðu
annað opinberlega.
Þá er talið, að Begin hafi skýrt fyrir
Reagan hver væri tilgangur ísraels-
stjórnar með styrjöldinni i Líbanon.
Raunar var hann búinn að gera þetta
opinbert áður, m.a. á fundi með
Gyðingum í New York.
í fyrsta lagi telur ísraelsstjórn sig
stefna að því að 40 km breitt svæði i
Líbanon meðfram landamærum fsraels
verði undir alþjóðlegri friðargæzlu til að
koma i veg fyrir að Arabar geti gert
árásir þaðan. ísraelsstjórn vill ekki að
Sameinuðu þjóðirnar annist þessa
gæzlu. Hún leggur áherzlu á, að
Bandarikjamenn taki þátt i herliði þvi,
sem annist gæzluna.
í öðru lagi vill ísraelsstjórn, að komið
verði á fót stjórn i Líbanon, sem sé bæði
óháð PLO og Sýrlendingum. í raun er
hér átt við stjórn, sem verði hlynnt
ísrael. Líbanon á með öðrum orðum að
verða eins konar leppriki ísrales.
■ Haig og Weinberger.
Eftir fund þeirra Reagans ogBegins
var gefin út yfirlýsing með loðnu orða-
lagi, en af henni má þó ráða, að Reagan
hafi fallizt á flest sjónarmið Begins. Þó
er talið, að hann hafi ekki fallizt á að
svo komnu máli, að Bandarikin taki þátt
í friðargæzlusveitum i Libanon. Gegn
því hefur Weinberger lagzt mjög
harkalega.
Daginn áður en þeir Reagan og Begin
ræddust við, hélt Weinberger blaða-
mannafund, þar sem hann lýsti sig
mótfallinn innrás ísraelsmanna i
Libanon og taldi að þeir ættu þegar að
draga her sinn þaðan. Hann lýsti þeirri
skoðun sinni, að Palestinudeilan yrði
ekki leyst með vopnavaldi, heldur
myndi beiting þess gera ástandið enn
verra.
Yfirleitt virðist litið þannig a, að
Begin hafi getað gengið af fundi
Reagans sigri hrósandi. Hann hafi
fengið forsetann til að fallast á flest
sjónarmið sin. Vafalaust hefur fundur-
inn orðið ísraelsmönnum hvatning um
að halda styrjöldinni áfram, unz þeir
hafa náð markmiðum sínum.
- Til þess að róa Reagan og Haig fallast
ísraelsmenn öðru hverju á vopnahlé, en
rjúfa það óðar og kenna Palestinu-
mönnum og Sýrlendingum um það á
víxl. Frekar eru þær ásakanir ótrúlegar,
því að þessir aðilar græða ekki á
áframhaldandi styrjöld.
Begin varð viðar vel ágengt i
Bandaríkjaferð sinni en í Washington.
Hann hélt fund með helstu auðmönnum
i hópi Gyðinga á Waldorf-Astoria
hótelinu siðastliðinn föstudag. Aðgangs-
eyririnn að fundinum var dýr. Aðgang
fengu þeir einir, sem höfðu lofað að
leggja fram minnst 100 þúsund dollara
til stuðnings ísraelsriki. Á fundinum
söfnuðust 27 milljónir dollara sam-
kvæmt frásögn New York Times.
Það er þvi á ýmsan hátt, sem
Bandaríkjamenn styðja styrjöldina i
Líbanon. Þeir virðast margir loka
augunum fyrir hörmungunum þar.
Talið er að þegar hafi fallið þar um 10
þús. manns, mest óbreyttir borgarar.
Tala særðra sé miklu hærri. Um 600
þúsund manns hafi misst heimili sin.
Blaðamenn, sem hafa fengið að heim-
sækja borgir og þorp, þar sem eyði-
leggingin hefur orðið mest, segja
hörmungarnar meiri en orð fái lýst.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar Kil
Líbanon:
Stórorusta
um þjódveginn
til Damaskus
— á milli ísraelsmanna
og Sýrlendinga
■ Stórorusta geisar nú á milli herja
fsraelsmanna og Sýrlendinga um
þjóðveginn á milli Beirut og Dam-
askus í Libanon. ísraelsmenn sækja
að veginum i tveimur fylkingum úr
suðri og hafa þegar náð til hans á
nokkrum stöðum.
Loftbardagar stóðu yfir i allan
gærdag á milli flugherja rikjanna og
vitað er að Sýrlendingar misstu tvær
MIG-þotur í þeim.
Ef Israelsmenn ná veginum á sitt
vald eru þeir i sterkri aðstöðu til að
hrekja heri Sýrlendinga í átt að
landamærum Libanons og Sýrlands.
Miklar loftárásir voru á sama tíma
gerðar á stöður Palestínumanna
innan Beirut auk þess sem herskip
fsraelsmanna fyrir utan Beirut héldu
uppi mikilli skothrið á vesturhluta
borgarinnar.
Eftir því sem átökin ágerðust átti
Philip Habib sérlegur sendifulltrúi
Bandaríkjanna í miðausturlöndum
fundi með leiðtogum Libanon og
áætlað er að hann haldi til Tel Aviv |
í dag til viðræðna við ísraelsmenn.
Palestinumenn hafa boðist til þess |
að draga sig til baka, inn í svæði í
Líbanon ef ísraelsmenn drægju sig til
baka en ísraelsmenn munu hafa
hafnað þvi, og vilja fá Palestínu-
menn út úr Libanon fyrir fullt og allt.
ísraelska stjórnin hélt fund í gær
og samkvæmt fréttum úr ísraelska
útvarpinu þá stendur yfirlýsing ísra-
elsmanna, um að halda ekki inn í
vesturhluta Beirut, óbreytt.
Bandaríska stjórnin gaf út þá
yfirlýsingu i gær að hún harmaði það
að bardagar hafi blossað upp aftur og
hvatti hún deiluaðila til þess að hætta
bardögunum.
Bandarisk og bresk skip eru komin
til borgarinnar Junyie þar sem þau
munu taka farþega viðkomandi
landa sem vilja halda frá landinu.
Eru þetta um 1000 manns og munu
þeir verða fluttir til Kýpur.
„HöEdum áfram
með leiðsluna”
I- segir Helmut Schmidt, kanslari
■ Helmut Schmidt kanslari Vestur-
Þýskalands sagði á þýska þinginu að
V-Þjóðverjar og evrópskir samstarfs-
aðilar þeirra mundu halda áfram
framkvæmdum við gasleiðsluna frá
Síberíu en jafnframt gagnrýndi hann
Bandarikjamenn harðlega fyrir að
hafa framlengt bann sitt við leiðsl-
„Vestur-Þýskaland getur ekki sætt
sig við viðskiptastrið við Sovétríkin |
sem gæti leitt til nýs kalds striðs"
sagði kanslarinn og jafnframt gagn-
rýndi hann háa vexti i Bandarikjun-
um og sagði þá vera eina af
höfuðástæðum þess að ekki væri
hægt að bæta efnahagsástandið og
skapa aukna vinnu.
Frakkar á móti
inngöngu Spán-|
verja í
Mitterrand Frakklandsforseti
mun hafa gert Spánverjum ljósa þá
afstöðu Frakka að þeir væru á móti
inngöngu þeirra í Efnahagsbandalag-
ið við óbreyttar aðstæður en hann
kom til Frakklands i gær úr tveggja
daga heimsókn sinni til Spánar.
Mitterrand mun hafa sagt spönsk-
I um leiðtogum að hann tæki ekki
áhættuna á að styðja inngöngu þeirra
i EBE fyrr en bandalagið hefði ráðið
fram úr núverandi vandamálum
sinum.
Samkvæmt fregnum frá höfuð-
stöðvum bandalagsins i Brússel
munu Frakkar vera þeir einu sem
setja sig á móti dagsetningu þeirri
sem sett hefur verið fyrir inngöngu ‘
Spánar i bandalagið en það er jan.
1984. Ástæður þess eru að spánskur
landbúnaður er betur i stakk búinn
en franskur vegna minni framleiðslu-
kostnaðar.
Byssumenn réd-|
ust á heimili
Mugabe forseta
Byssumenn réðust á heimili
Mugabe forseta Zimbabwe i höfuð-
borginni i gær, ennfremur var ráðist
á heimili birgðamálaráðherrans.
Hvorugur mannanna beið skaða af
þessu en einn árásarmannanna mun
hafa fallið.
Erfitt er að fá nákvæmar fréttir af
þessum atburði en svo virðist sem
árásarmönnunum hafi ekki tekist að
komast i gegnum hliðið fyrir utan
heimili Mugabe þar sem þeir lentu í
skotbardaga við lifverði hans.