Fréttablaðið - 23.12.2008, Page 42

26 23. desember 2008 ÞRIÐJUDAGUR
menning@frettabladid.is
23. desember Þorláksmessa 11-17
24. desember Aðfangadagur LOKAÐ
25. desember Jóladagur LOKAÐ
26. desember Annar í jólum LOKAÐ
27. desember Laugardagur 13-16
28. desember Sunnudagur 13-16
29. desember Mánudagur 11-17
30. desember Þriðjudagur 11-17
31. desember Gamlársdagur LOKAÐ
1. janúar Nýársdagur LOKAÐ
2. janúar Föstudagur LOKAÐ
GERÐUBERG
Gerðubergi 3-5  Sími 575-7700  www.gerduberg.is  gerduberg@reykjavik.is
opnunartími sýninga um hátíðarnar
Menningarmiðstöðin Gerðuberg
Þökkum ánægjulegt samstarf á árinu sem er að líða
Starfsfólk Menningarmiðstöðvarinnar Gerðubergs
Gleðileg jól
Ekki er ofsögum sagt að Erla Bolla-
dóttir hafi á sínum tíma verið fyr-
irlitnasta kona landsins, eins og
fram kemur á kápu nýútkominnar
ævisögu hennar. Sem ein af aðal-
persónunum í Guðmundar- og
Geirfinnsmálunum, umtöluðustu
sakamálum síðari tíma hér á landi,
hefur Erla verið tíður gestur milli
tanna á slúður- og skandalaþyrst-
um almenningi í yfir þrjá áratugi,
þótt lægst hafi stjarnan hnigið á
áttunda og níunda áratugnum.
Ævisagan, sem ber hinn skemmti-
lega tvíræða titil Erla, góða Erla,
skiptist í raun í fjóra hluta. Eðli
málsins samkvæmt eru Guðmund-
ar- og Geirfinnmálin fyrirferðar-
mest, og gerir Erla vel í að ljóstra
upp ýmsum upplýsingum og smá-
atriðum um innviði hinnar viða-
miklu lögreglurannsóknar og fang-
elsisvistarinnar sem fylgdi í
kjölfarið. Sem slík er sagan skyldu-
lesning fyrir áhugamenn um málið
og ætti að treysta enn í sessi þá
viðteknu skoðun að í úrvinnslunni
hafi átt sér stað allsherjar klúður,
mannréttindabrot og dómsmorð.
Meðal annars minnist Erla í fyrsta
sinn opinberlega á kynferðislega
misnotkun sem hún varð fyrir
meðan á langri gæsluvarðhalds-
vist hennar stóð, en lætur lesend-
um eftir að reikna út hver rann-
sóknarmanna átti þar í hlut.
Ekki minna áhugavert er þó að
fræðast um uppvöxt Erlu og þá
runu atburða sem varð til þess að
hún missti smám saman sjónar á
beinu línunni bragðvísu. Áföll af
ýmsu tagi virðast varða veginn
fram á unglingsár og rennir frá-
sögnin stoðum undir þá kenningu
Erlu að henni hafi ungri lærst að
til einskis væri að lifa flekklausu
lífi; allt væri dæmt til að fara til
fjandans á endanum. Þetta atriði
fær aukið vægi þegar haft er í
huga hversu mjög í mun Erlu var
að þóknast rannsóknaraðilum í
Guðmundar- og Geirfinnsmálum
með fölskum játningum. Þó kemur
Erla þessu til skila án þess að beri
um of á sjálfsvorkunn eða afneit-
un. Hún horfist í augu við galla
sína, og er það gegnumgangandi í
sögunni.
Þegar Erla hafði setið af sér dóm
sinn tóku við nokkur ár í viðjum
fíkniefnaneyslu á fjarlægum
ströndum. Þessum tíma í lífi henn-
ar er oft og tíðum óþægilega hrein-
skilnislega gerð skil, enda líferni
sem fæstir þekkja af eigin raun.
Fór svo á endanum að Erla fann
frið í trúnni, hjálparstörfum og
maraþonhlaupum, og einblína
lokakaflar bókarinnar á þetta lífs-
skeið. Þeir kaflar eru fráleitt jafn
krassandi og hinir fyrri, og mögu-
lega of margir og langir, en rétt-
lætanlegt er að björtu hliðunum
séu gerð skil ekki síður en þeim
dökku.
Erla, góða Erla segir sögu af
helst til viðburðaríku lífshlaupi
rúmlega fimmtugrar konu, sem
þrátt fyrir alla sína vankanta
kemur lesendum fyrir sjónir sem
bæði dugleg og hugrökk. Hrein-
skilni er slíkri sögu nauðsynleg og
er í lykilhlutverki hér.
Kjartan Guðmundsson
Uppgjör meints glæpakvendis
Fjóli Fífils einkaspæjari er mætt-
ur til leiks öðru sinni. Með honum
í för er Fornfríður vinkona hans
og hinn dyggi ofurhamstur Pedró.
Sögurnar af Fjóla eru í teikni-
myndastíl. Söguþráðurinn er hrað-
ur, allar lýsingar litríkar og mynd-
rænar og samtölin lík því að geta
átt heima í talsetningu í teikni-
mynd. Sögupersónurnar eru ýktar
rétt eins og söguþráðurinn. Sagan
daðrar aðeins við raunveruleik-
ann, í lausn sakamálsins koma
bæði Rússland og Noregur við
sögu, þó að staðarheiti í sögunni sé
að finna í hvorugu landinu. Forn-
fríður er vel að sér í öllu sem er
fornt og veit hvar á að leita heim-
ilda.
Gátan sjálf tengist norrænni
goðafræði. Þrátt fyrir að goða-
fræðin sé sannarlega ekki raun-
sæisleg verður vísanin til hennar
til þess að hægja mátulega á hrað-
anum í sögunni. Höfundur ætlar
sér greinilega stóra hluti með
Fjóla og hans fólk. Rétt eins og
fyrri bókin gaf fyrirheit um fram-
hald bendir margt til þess í lok
bókarinnar að framhalds megi
vænta.
Kristjana hefur fengið nýjan
myndskreyti til liðs við sig. Eva
Kristjánsdóttir myndskreytir
þessa bók en fylgir þeim stíl sem
Ingi Jensson lagði upp með í fyrstu
bókinni um spæjarana. Eva er sög-
unni trú og myndirnar líkar því að
vera klipptar út úr teiknimynd.
Hver veit nema aðdáendur Fjóla
Fífils megi eiga von á því að sjá
hetjuna hreyfast á skjánum ein-
hvern daginn.
Fjóli Fífils er hröð og galsafull
spennusaga, þar sem teiknimynda-
heimurinn mætir heimi skáld-
sagnanna.
Hildur Heimisdóttir
Galsi og hraði
BÓKMENNTIR
Fjóli fífils - Lausnargjaldið
Kristjana Friðbjörnsdóttir
★★★
Hröð og galsafull spennusaga.
BÓKMENNTIR
Erla, Góða Erla
Erla Bolladóttir
★★★★
Áhugaverð ævisaga einnar umtöl-
uðustu konu landsins. vel skrifuð og
hreinskilin.
UMDEILD Erla Bolladóttir hefur gefið út ævisögu sína.
Kl. 22
Þorláksmessutónleikar Bubba Morthens verða
haldnir í Háskólabíói í kvöld. Í meira en
tuttugu ár hefur Bubbi haldið þessari hefð
sinni á Þorláksmessunni og eru tónleikarnir
orðnir fastur liður í jólaundirbúningnum hjá
aðdáendum hans. Bubbi hefur verið þekktur
fyrir að ræða málin opinskátt á þessum
tónleikum og verður væntanlega engin
breyting á í kvöld. Að venju verður útvarpað
frá tónleikunum á Bylgjunni. Miðaverð er 2.900
krónur og fást miðar á vodafone.is og í
verslunum Vodafone.
Ný tónleikamynd með Sigur Rós
er í undirbúningi. Leikstjórinn
heitir Vincent Morrisset, sá hinn
sami og tók upp myndband við lag
kanadísku sveitarinnar Arcade
Fire, Neon Bible.
Morrisset tók upp tvenna tón-
leika Sigur Rósar í London í síð-
asta mánuði sem hann mun klippa
til á næstunni og búa til heil-
steypta tónleikamynd. Ekki hefur
verið ákveðið hvenær myndin
kemur út en ljóst er að hún verður
ekkert í líkingu við heimildar-
myndina Heima, þar sem ýmis-
legt annað spilaði inn í en bara
frammistaða sveitarinnar á tón-
leikum.
Ný tónleikamynd