Tíminn - 09.07.1982, Blaðsíða 7

,ss?í ijOí ,«.v'i1 ru.ö'.
FÖSTUDAGUR 9. JÚLÍ 1982.
erlent yfirlit
erlendar fréttir
■ FORSETAKJÖR fór fram í Mexí-
kó á sunnudaginn var. Bráðabirgðatöl-
ur, sem hafa verið birtar um úrslitin,
sýna að Byltingarflokkurinn, sem gengur
undir skammstöfuninni P.R.I., hefur
enn einu sinni unnið mikinn sigur, enda
þótt þetta hafi verið frjálslegustu
kosningar, sem hafa farið fram í Mexíkó.
Samkvæmt bráðabirgðatölum hefur
Miguel de la Madrid Hurtado, frambjóð-
andi P.R.I. fengið 75% greiddra
atkvæða.
Fjórðungur greiddra atkvæða skiptist
milli sex keppinauta hans.
Af þeim fengu tveir um 10% greiddra
atkvæða hvor. Annar þeirra var Pablo
Emilio Madero, frambjóðandi íhalds-
flokksins, en hinn var Amoldo Martinez
Verdugo, frambjóðandi Sameinaða sósi-
alíska flokksins, en hann er talinn vera
undir stjórn kommúnista.
Vitað var fyrirfram, að frambjóðandi
P.R.I. myndi sigra með yfirburðum.
Pess vegna var það óttazt nokkuð af
forustumönnum hans, að þátttakan i
kosningunum yrði lítil. Flokkurinn gerði
því sitt ýtrasta til þess að þátttakan yrði
sem bezt. Hún varð um 70% og þykir
það sæmilegt.
Andstæðingar P.R.I. telja, að nokkur
brögð hafi verið að því, að framkvæmd
kosninganna hafi farið úr skorðum og
bráðabirgðatölum beri því að treysta
varlega. Þessar ákærur þeirra verða
athugaðar nánar. Þeir bera þó ekki
brigður á, að Miguel de la Madrid hafi
náð lögmætri kosningu. 1
SÍÐAN 1929 hefur P.R.I. unnið allar

Miguel de la Madrid Hurtado.
Mikill vandi bídur
nýs forseta í Mexíkó
Fjárfesting verið of mikil í olíuvinnslu
kosningar í landinu. Raunar má segja,
að hann hafi lengi vel verið eini
flokkurinn i landinu, þótt viss flokks-
starfsemi önnur væri leyfð að nafni til.
Flokkurinn var stofnaður eftir lang-
varandi byltingar og stjómleysisástand
i landinu og náði forustunni með
róttækum stjórnaraðgerðum, m.a. með
þjóðnýtingu olíulindanna.
Siðustu árin hefur flokkurinn aukið
pólitískt frjálsræði að mun, enda verið
vaxandi kröfur um það. Þó hefur þetta
frjálsræði aldrei verið meira en nú. Eins
og þegar hefur komið fram, tóku sjö
flokkar þátt í kosningunum og náðu
tveir þeirra verulegri fótfestu. Flokksvél
P.R.I. er hins vegar enn svo öflug, að
mikið þarf til að hagga henni.
Forseti Mexíkó er kosinn til sex ára
og má ekki gefa kost á sér til endurkjörs.
Þetta er gert til að reyna að sporna gegn
einræðishættu. Hins vegar hefur sú
venja skapazt að fráfarandi forseti fær
rétt til að ákveða eftirmann sinn, þ.e.
að P.R.I. samþykkir það forsetaefni,
sem fráfarandi forseti mælir með.
Venjulegast fer sú tilnefning fram ári
fyrir forsetakosningamar og notar for-
setaefnið allan þann tíma til ferðalaga
um landið, þar sem hann jöfnum
höndum kynnir sjónarmið sín og aflar
sér þekkingar á högum þjóðarinnar og
einstakra landshluta.
Portillo forseti tilkynnti á síðastliðnu
sumri, að hann hefði valið Miguel de la
Madrid til að taka við forseta starfinu,
þegar hann lætur af því, en það verður
1. desember næstkomandi. Valið á
Miguel de la Madrid kom nokkuð á óvart
því að hann hafði ekki haft nein afskipti
af stjómmálum áður, og þóttu margir
aðrir liklegri en hann til að verða fyrir
valinu. Það réði hins vegar úrslitum, að
hann naut sérstaks álits Lopez Portillo.
Miguel de la Madrid Hurtado er 47
ára að aldri, kominn af miðstéttarfólki.
Að loknu háskólanámi í Mexíkó,
stundaði hann nám við Harvard-háskól-
ann í Bandaríkjunum og lauk þaðan
góðu prófi í þeirri hagfræðigrein, sem
lýtur að stjórn opinberra stofnana.
Eftir heimkomuna frá Bandaríkjun-
um, fékk de la Madrid starf í
fjármálaráðuneytinu. Þar kynntist hann
Lopez Portillo, sem var fjármálaráð-
herra áður en hann var kjörinn forseti.
Lopez Portillo fékk fljótlega mikið álit
■ Portillo og Reagan.
á honum. Árið 1978 fól Portillo honum
stjórn ráðuneytis, sem sér um fjárlaga-
undirbúning og efnahagslega áætlunar-
gerð fyrir stjórnina.
Miguel de la Madrid lagði strax niður
ráðherrastörf, þegar hann hafði verið
tilnefndur frambjóðandi, og hefur síðan
verið á stöðugum kosningaferðum um
landið. Honum hefur yfirleitt verið vel
tekið og sagt er, að hann hafi sjálfur lært
mikið. Honum sé enn ljósari en áður hin
gífurlega fátækt sem ríkjandi er í
landinu og skoðanir hans séu orðnar
róttækari en áður, en hann var talinn
frekar til hægri en vinstri.
MIKIL vandamál bíða hins nýja
forseta, þegar hann tekur við embætt-
inu. Fram eftir síðasta áratug var allör
efnahagsþróun í Mexíkó vegna auk-
innar eftirspumar eftir oliu og hækkandi
verðs á henni, en Mexikó er með mestu
oliuframleiðslulöndum heims. OIiu-
vinnslan margfaldaðist og fjárfesting
varð mikil á sviði hennar.
Síðustu misserin hefur eftirspurn eftir
olíu minnkað og verðið fallið. Það hefur
nú valdið vandræðum, að ráðizt hafði
verið i of miklar og dýrar oliuvinnslu-
framkvæmdir meðan búizt var við að
eftirspurnin héldi áfram að aukast og
verðið að hækka. M.a. em erlendar
skuldir nú miklu meiri en ella.
Ör fólksfjölgun hefur einnig verið
mikið vandamál í Mexíkó og hefur síður
en svo dregið úr henni. Þrátt fyrir mikla
fólksflutninga til Bandaríkjanna, hefur
atvinnuleysi farið sívaxandi. Vegna
fátæktarinnar í sveitum er mikill fólks-
straumur til borganna, einkum Mexíkó-
borg. Haldi þessu áfram, verður Mexí-
kóborg orðin fjölmennasta borg í heimi
nokkru fyrir aldamót.
Talið er, að hinn nýi forseti muni
leggja áherzlu á að fylgja óbreyttri
utanrikisstefnu, m.a. í málum Mið-
Ameriku. Hann muni reyna að hafa
áhrif á afstöðu Bandarikjanna, en
jafnframt leggja stund á bætta sambúð
við þau. Þetta getur orðið vandrötuð
leið, en rétt er að gæta þess, að
Kalifomíumennirnir i Hvíta húsinu
þekkja betur til i Mexíkó og hafa meiri
áhuga á málum þar en þeir, sem em
uppaldir á austurströnd Bandarikjanna.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
ísraelskur skriðdreki skýtur á vesturhluta Beirut.
„Sendidekki
herlid til
Líbanon”
— segir Bresnev forseti
Sovétríkjanna
í orðsendingu
til Reagans
Bandaríkjaforseta
■ Bresnev forseti Sovétríkjanna
hefur aðvarað Bandaríkjamenn við
þvi að senda landgönguliða til að
hjálpa til við brottflutning
PLO-manna frá vesturhluta Beirut.
í orðsendingu sem Bresnev sendi
Reagan Bandaríkjaforseta segir að
ef Bandaríkjamenn sendi herlið til
Beirut muni það leiða til harðra
gagnaðgerða af hálfu Sovétríkjanna
en þetta er i fyrsta sinn sem Bresnev
lætur frá sér heyra um Líbanon-
striðið.
í orðsendingunni biður Bresnev
Reagan um að beita sér fyrir því að
stöðva blóðbaðið i Libanon. í
orðsendingunni felast engir úrslita-
kostir og mun Bresnev vilja halda
öllu opnu áfram af sinni hálfu.
Ekkert hefur opinberlega verið
sagt af bandarískum ráðmönnum um
orðsendingu Bresnev en óopinber-
lega segja þeir að Bresnev virðist
vera að biðla til Bandaríkjamanna.
Morðtilræði
við Bani Sadr
hindrað
■ Franska lögreglan hefur hand-
tekið Irana sem reyndi að komast inn
i landið með 2 kg. af sprengjuefni
falið i farangri sínum. Að sögn
frönsku lögreglunnar mun maðurinn
hafa sagt við yfirheyrslur að hann
hefði ætlað sér að ráða af dögum
fyrrum forseta Irans, Bani Sadr, sem
lifað hefur i útlegð í einu af
úthverfum Parisar siðastliðið ár.
Maðurinn kom með flugvél frá
Teheran í fyrradag og telur lögreglan
að hann sé meðlimur morðsveitar og
væru aðrir meðlimir þeirrar sveitar
þegar komnir til Frakklands eða á
leiðinni þangað.
Á síðustu árum hafa tvær morðtil-
raunir verið gerðar á áhrifamiklum
írönskum útlögum sem lifa i Frakk-
landi. Fyrir tveimur árum var frændi
fyrrum íranskonungs myrtur og
Nokkur hundruð bandarískra
landgönguliða,. sem nota mætti sem
hluta af alþjóðlegu herliði til að-
stoðar við brottflutninga
PLO-manna, eru nú á bandarísku
herskipi sem liggur út af ströndum
Libanon.
Ákafar samningsviðræður eiga sér
stað nú um brottflutning PLO-mann-
anna og mun Philip Habin leggja
nótt við dag í Beirut i leit að
samkomulagi þar að lútandi, erfið-
leikarnir eru enn miklir og standa
deilur um það nú hvort hið
alþjóðlega herlið eigi að koma inn í
myndina fyrir eða eftir að PLO-
menn hafa yfirgefið Beirut.
Um leið og samningaviðræðum
var haldið áfram blossaði stórskota-
hríð upp á ný á milli deiluaðila.
ísraelsmenn losuðu aðeins um
umsátur sitt um borgina og leyfðu
matar- og lyfjabirgðum að komast i
gegn til þurfandi íbúa borgarinnar.
fyrrum forsætisráðherra landsins
slapp ómeiddur 1980 er ráðist var á
heimili hans.
Nýjar áætlanir
NATOum
fækkun herja
í Évrópu
■ NATO löndin hafa lagt fram
breytta áætlun um fækkun herafla
NATO og Varsjárbandalagsins i
Mið-Evrópu. I áætluninni, sem lögð
var fram í Vin er lagt til að herafli
beggja aðila á þessum slóðum, verði
skorinn niður í 900 þús. menn hjá
hvorum aðila og eigi þetta að gerast
á sjö ára timabili.
Sovétmenn hafa sitt hvað að
athuga við þessa áætlun og segja
hana meingallaða.
Umræður milli austur og vesturs
um takmörkun herafla, sem eiga sér
stað í Vínarborg, hafa nú staðið yfir
í níu ár án mikils árangurs.