Tíminn - 01.08.1982, Blaðsíða 5

SUNNUDAGUR 1. ÁGÚST 1982
5
heillaspor eða frumhlaup
„Tilfinningasem-
in er látin gilda"
— segir Kristján Loftsson, forstjóri Hvals hf.
■ Engan íslenskan aðila kynni ákvörð-
un Hvalveiðiráðsins að hitta jafn
hastarlcga sem Hval hf. sem stundað
hefur hvalvciðar hér við land frá árinu
1948. Því spurðum við framkvæmda-
stjóra Hvals hf. Kristján Loftsson að því
hvcrnig honum litist á síðustu atburði.
„Nei, þetta kom mér ekki á óvart"
segir Kristján Loftsson. „Þetta hefur
verið á döfinni, frá því um 1972 og
þessar tillögur hafa legið á borðinu hjá
Alþjóða hvalveiðiráðinu frá því þá, ef
ég man rétt. Eftir því sem mér skilst
hefur aðildin að hvalveiðiráðinu gengið
kaupum og sölum og því er ekki að furða
að ráðið er orðið undarleg samkoma. Til
dæmis kom inn á fund ráðsins í fyrra á
síðasta degi, Chris nokkur Davy, sem
hafði komið til íslands að bjóða fram
umtalsverða fjárhæð, ef menn hér vildu
hætta hvalveiðum. Mætti hann á fundinn
sem fulltrúi St. Vincent Grenedine eyja
og var hvergi brugðið. Þannig eru
fulltrúar ýmissa rt'kja bandarískir ríkis-
borgarar, búsettir þar í landi og víst er
að mikið baktjaldamakk er í kring um
þetta allt. Ég efast ekki um að þessir
aðilar hafa einnig mörg ríki í handraðan-
um, sem hóa hefði mátt í hefði þörf
gerst.
í stofnskrá ráðsins frá 1946 var sett
ákvæði sem gerir þeim þjóðum sem
það vilja kleift að gerast aðilar, með því
að tilkynna ósk sína í Washington, sem
svo er send til Bretlands. Skiptir engu
hvort þær hafa nokkru sinni nálægt
hvalveiðum komið. 1946 voru eingöngu
ríki í ráðinu sem áttu hagsmuna að gæta
og ég held að menn hafi ekki áttað sig
á þessum veikleiká í stofnskránni þá.
Onnur stofnun, sem sér um nýtingu
hafsvæða við Suðurskautið hefur til
dæmis þær reglur að aðild er einskorðið
við þá sem stunda rannsóknir á svæðinu
cða stunda þar veiðar. Þar hafa menn
lært af þeim mistökum sem urðu með
hvalvciðiráðið. Kannsk® má minna á
laxveiðisantninginn í vctur milli íslands,
Færeyja, Danmörku, Kanada og Græn-
lands en þar komu óviðkomandi þjóðir
ekki nærri. Menn gætu séð fyrir sér að
einhverjar eyjar í Karabíska hafinu
hefðu komið á vettvang og sagt stopp
viö öllum laxveiðunt.í sjó. Þessir aðilar
hafa varast vítin hjá hvalveiðiráðinu."
Hvað um röksemdir friðunarsinna?
„Það er fyrst og fremst tilfinninga-
scmin sem látin er gilda. Á ráðstcfnun-
urn hefur það kveðið við og einkum frá
amerískum fulltrúum hinna og þessara
smáríkja, að hvalirnir séu „highly
intelligent mammals," og greindari en
maðurinn ef eitthvað væri. Auðvitað
mcga menn hafa þessa skoðun, en víst
er að ég fæ ekki fallist á hana."
Hvað um hugmyndina um nýtt
„hvalveiðiráð“?
„Auðvitað hafa ýmsar hugmyndir
skotið upp kollinum, því menn vilja
halda í veiðarnar sem lengst. Þetta er
35. vertíðin sem nú stendur yfir hjá Hval
hf, og veiðarnar hafa verið þær sömu öll
þessi ár og bátafjöldinn hinn sami. Býst
ég við að þeir séu fáir hér á landi sem
geta sýnt fram á jafn stöðuga og jafna
veiði og við. Ég held að það þyrfti að
skrúfa fyrir veiðar á mörgum sviðum, ef
þær yrðu að sýna jafn góð vísindaleg
gögn urn afla, sókn og stofna og
hvalveiðarnar hafa gert."
Óttast þú að íslensk stjórnvöld fari að
samþykkt hvalveiðiráðsins af ótta við
refsiaðgcrðir Bandaríkjanna?
„Mér skilst að þau bandarísku lög sem
hér er vísað til komi ekki til skjalanna
fyrr en farið verður að ganga á
samþykktir hvalveiðiráðsins. Bannið
kemur ekki til framkvæmda fyrr en
1986, þótt það verði að mótmæla því
innan 90 daga. Því vcrð ég að segja upp
á dönsku: Den tid den sorg."
Mér þætti undarlegt ef stjórnvöld hér
mótmæla ekki þessari samþykkt áður en
90 dagar cru liðnir. Auglýsinga herferðir
um refsiaðgerðir gagnvart hvalveiði-
þjóðum hafa verið í gangi árum saman
og ég tel að almenningur í Bandaríkjun-
um taki lítið mark á þessu. Verði
framtíðin hins vegar sú að banna
hvalveiðar um aldur og ævi og herskarar
af hvölum svamla um höfin og cta þann
fisk sem þeir komast yfir, eins og
búrhvalurinnsem að90% lifiráfiski, t.d.
grásleppu og karfa þá held ég að lleiri
en við förum að hugsa sinn gang."
- AM
Sjá næstu síðu
iSLENSKU DBS REIÐHJÓLIN
SIÚÐUST PRÓFB ME) SÚMA
fjjáaryfirSteÍ
Á Núpsvötnum á Skeiðarársandi
Lokið er einni mestu prófraun sem
nokkur reiðhjól hafa orðið að þola fyrr
og síðar. Vegna íslenskrar iðn-
kynningar skipulögðu Ungmenn-
félögin hringleið um landið þar sem
um 5000 manns hjóluðu á þremur
DBS reiðhjólum. Samtals voru
hjólaðir um 10.000 kílómetrar yfir
vegi og vegleysur ár og foröð. Var
reiðhjólunum hvergi hlíft, allajafnan
fílefldir óþreyttir menn á baki sem
skeyttu oft lítið um afdrif gæðinga
sinna. Reiðhjólunum var í engu
breytt til ferðarinnar, og enginn við-
gerðarmaður var með í förinni á
vegum Fálkans. Finnur Ingólfsson
starfsmaður UMFÍ var í hringferðinni
allan tíman. Hann sagði meðal
annars í ferðabók. „(slensku DBS
reiðhjólin reyndust okkur frábærlega
i alla staði. Eg er persónulega sann-
færður um að engin önnur reiðhjól
sem ég hef kynnst hefðu þolað þá
meðferð sem þessi fengu í ferðinni
hjá okkur.“
Alþjóðasamband lögregluvarðstjóra
FIFSP, valdi DBS reiðhjólln þau öruggustu
í umferðlnnl árið 1981. Valið var úr öllum
helstu tegundum relðhjóla á markaðnum í
Vestur-Evrópu.
Hjólað í einum áfanga upp Almannaskárð.
KOSTASOÐ i TIŒF/Ví
ÍSŒNSKRfíR IÐNKYNNMGAR
Til ágústloka bjóöum viö landsmönnum að eignast
íslensku DBSreiöhjólin á einstökum vildarkjörum.
Veittur veröur 20% staögreiösluafsláttur eöa 15%
áfslátíur meö 1000 kr. útborgun og eftirstöðvar á
allt að 4 mánuðum.
Útsölustaöir:
Pfpulagnlngaþjónustan,
Ægisbraut27, Akranssi
Verslun Elnars Gu&tlnnssonar ht.,
Vitastig 1,
Boiungarvlk
Kaupfélag Hvammsfjarðar,
D-30,
Búðardal______________________
Vershmln Skógar,
Dynskógum 4,
Egilsstðoum___________________
Kaupfélag Þingeyinga,
D-112,
Húsavlk_______________________
Kaupfélag Austur Skaftfellinga,
Hðín Hornalirði_______________
Kaupfélag V-Skaftfollinga,
Kirkiubæjarklaustri___________
Elrlkur Ásmundsson,
Neskaupsstað_________________
Kaupfélag N-Þlngeyinga,
Rauíarhðln___________________
Versl. Húslð,
340 Stykkishólmi_____________
Kaupfélag Langneslnga,
Langanesvegi,
Þðrshðtn
Hannes Halldórsson,
Skarðshlíð 11H,
Akureyri
Kaupfélag Borgflrftlnga,
D-4,
Borgarnesi_________________
Jón Halldórsson,
Drafnarbraut 8,
Dalvlk____________________
Verslunin Báran,
Halnargötu 6,
Grindavík__________________
Verslunin Mosfell,
Þrúftvangi,
Hellu_____________________
Kaupfélag V-Húnvetnlnga,
Hvammstanga________________
Verslunln Neistl,
Strandvegi 80,
Isafirðl___________________
Kaupfélag Þlngeyinga,
Kðpaskeri__________________
Verslunin Valberg,
Strandgötu 4,
Ólalsfirði ________________
Kaupfélag Skagfirftlnga,
Aðalgölu21,
Sauoárkróki________________
Versl. Rafeind,
Bárugötu 11,
Vestmannaevlum
Viðar Garðarson,
Kambagerði 2,
Akureyri_____________________
Kaupfélag Húnvetnlnga,
D-303,
Blðnduósi____________________
Kaupfélag Saurbæinga,
Skriðulandi,
Dalasyslu____________________
Hrannarbúðin,
Hrannarslig 5,
Grundarfirði_________________
Bókaverslun Þ. Stefánssonar
Garðarsbraut 9.
Húsavik_____________________
Kaupfélag Rangæinga,
Hvolsvðllur _________________
Hennlng Kjartansson,
Halnargötu 55,
Keflavik_____________________
Reiðhjólaverkstæðlð Hjóllð,
Hamraborg 9,
200 Kópavogi_________________
Vélasmiðan Sindri,
Olafsvik_________________
Versl. Ölfusá,
Eyrarvegi 5,
Selfossi______________
Kaupfélag V-Skaftfelllnga,
Vik I Mýrdal
Kaupfélag Vopnfirðlnga,
Vopnafirði
Efpmi^Ákt FÁLKINN®
SUÐURLANDSBRAUT 8 SÍMI 84670