Tíminn - 21.08.1982, Blaðsíða 6

6
immm
LAUGARDAGUR 21. ÁGÚST 1982
Útgefandl: Framsóknarflokkurlnn.
Framkvœmdaatjórl: Qlsll Slgurðsson. Auglýslngastjóri: Steingrlmur Gislason.
Skrlfstofuatjórl: Jóhanna B. Jóhannsdóttlr. AfgreiSslustjórl: Slgurður Brynjólfsson
Rltstjórar: Þórarlnn Þórarlnsaon, Elfas Snœland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi:
Oddur V. Ólafsson. Fróttastjórl: Krlstlnn Hallgrfmsson. Umsjónarma&ur Helgar-
Tlmans: lllugl Jökulsson. Bla&amenn: Agnes Bragadóttlr, Atll Magnússon,
BJarghildur Stefánsdóttlr, Frlðrlk Indri&ason, Hel&ur Helgadóttlr.lngólfur Hannes-
son (Iþróttlr), Jónas Gu&mundsson, Krlstin Lelfsdóttir, Slgurjón Valdlmarsson,
Skatti Jónsson, Svala Jónsdóttlr. Útlitstelknun: Gunnar Trausti Guðbjörn&son.
Ljósmyndlr: Gu&Jón Elnarsson, Gu&jón Róbert Águstsson, Elln Ellertsdóttlr. Ari
Jóhannesson. Myndasatn: Eygló Stefánsdóttir. Prófarklr: Flosl Kristjánsson,
Krlstln Þorbjarnardóttir, Marla Anna Þorstelnsdóttir.
Rltstjórn, skrlfstofur og auglýsingar: Sl&umúla 15, Reykjavlk. Slml: 86300.
Auglýslngasimi: 18300. Kvöldslmar: 86387 og 86392.
Verö I lausasölu 8.00, en 10.00 um helgar. Áskrlft á mánu&l: kr. 120.00.
Setning: Tœknldelld Tlmans. Prentun: Bla&aprent hf.
Greint og
gott fólk
blekkt
■ Hér í blaðinu hefur nokkrum sinnum verið vikið að
þeim fjarstæðukenndu blekkingum leiðtoga stjórnar-
andstæðinga, að efnahagslegu erfiðleikarnir, sem nú
er fengizt við, stafi ekki nema að örlitlu leyti af þeim
óvæntu áföllum, sem þjóðarbúið hefur orðið fyrir á
þessu ári.
Jafnhliða þessu ástunda forustumenn stjórnarand-
stæðinga annan áróður álíka fjarstæðukenndan.
Kappkostað er að innræta hann óbreyttum stjórnar-
andstæðingum og láta þá bergmála hann. Þannig hefur
honum verið smeygt inn í ályktun, sem nýlega var
gerð á fundi samtaka Sjálfstæðisflokksins á Vestfjörð-
um, en þar segir á þessa leið:
„Það hefur komið óhrekjandi í ljós á síðustu
misserum að efnahagsstefna ríkisstjórnarinnar hefur
ekki í neinu skilað þeim árangri, sem að var stefnt.“
Slíkur áróður getur ekki stafað af misskilningi eða
fáfræði, því að hverjum manni, sem eitthvað fylgist
með stjórnmálum, ætti að vera það vel kunnugt, að
meðal höfuðmarkmiða, sem ríkisstjórnin stefndi að í
upphafi og stefnir að enn, er að tryggja næga atvinnu
og sem stöðugastan kaupmátt launa.
Þetta hvort tveggja hefur tekizt í tíð núverandi
ríkisstjórnar á sama tíma og stórfellt atvinnuleysi
hefur komið til sögu í nær öllum öðrum löndum og
kaupmáttur launa rýrnað. Þess vegna hafa íslendingar
búið við betri kjör en flestar aðrar þjóðir á þessum
tíma og eru a.m.k. margir hverjir betur undir það
búnir nú en ella að taka á sig nokkrar byrðar vegna
áfallanna, sem þjóðarbúið hefur orðið fyrir á þessu ári.
Það er ótrúlegt, en satt, að takast skuli að blekkja
svo greinda og góða menn, eins og margir
Sjálfstæðisflokksmenn á Vestfjörðum eru, að þeir
skuli taka sér í munn aðrar eins fjarstæður og þær, að
sú ríkisstjórn, sem tryggt hefur næga atvinnu og
nokkurn veginn stöðugan kaupmátt launa, hafi ekki
skilað i' neinu þeim árangri, sem að var stefnt.
Þetta verður enn augljósara, þegar það er jafnframt
tekið með í reikninginn, að á sama tíma hefur
atvinnuleysið vaxið hröðum skrefum og lífskjör
versnað í flestum öðrum löndum heims.
Hitt skal svo viðurkennt, að ekki hefur náðst sá
árangur í niðurtalningu verðbólgunnar, sem stefnt var
að. Þar hafa versnandi viðskiptakjör átt nokkurn þátt,
að ógleymdri þeirri iðju leiðtoga stjórnarandstöð-
unnar að styðja allar kröfur, sem hafa verið bornar
fram um hækkað kaup og hækkað verðlag.
Því má svo ekki gleyma, að hefði t.d. ekki notið
við viðnámsaðgerða ríkisstjórnarinnar, myndi verð-
bólgan samkvæmt öllum spám hafa orðið frá 70-80%
á síðastliðnu ári, en hún varð ekki nema um 40%.
Vissulega er þetta nokkur árangur, þótt æskilegt
hefði verið, að hann hefði orðið meiri. Eigi að síður
ber að viðurkenna hann, en þó umfram allt það, að
næg atvinna hefur verið tryggð og stöðugur
kaupmáttur meðan stefnt hefur í öfuga átt víðast
annars staðar.
Þ.Þ.
■ Vatnadrekinn leggst að skipi og verið er að hífa 20 feta gám, og slaka honum niður í farmrýmið.
YFIR SJÓ
Nýtt tæki til gámaflutn
■ Þótt margar íslenskar hafnir séu
góðar frá náttúrunnar hendi, eru þó
margar, þar sem erfitt er að koma við
stórum skipum, til að mynda vöru-
flutningaskipum, og oft verður að
skipa upp nauðsynjum og munaði á
bátum, eða í nálægri höfn, og aka svo
til áfangastaðar. Og sama er að segja
um afurðir. Þeim verður að aka
langan veg í kaupför, þótt varan sé
framleidd á sjávarbakka.
Ég tel ekki rétt að nefna hér
staðarnöfn, en þó nokkur útgerðar-
pláss búa við þessar aðstæður.
Vatnadrekinn,
sem flytur gáma
Nýverið hafa verið sett á markað
ný tæki, sem leyst geta vissan vanda,
þar sem hafnleysur eru fyrir stærri
skip. Þetta er nefnt á útlendu máli
Flo-daway, og hefur tækið nafnið
Amphitruck, sem vel má nefna
vatnadreka á íslensku, þótt eigi sé það
bein þýðing. En tækið er sambland af
vörubifreið og uppskipunarpramma.
Það eru fyrirtækin Buchau Wolf og
Krupp í Vestur-Þýskalandi, sem hann-
að hafa hið nýja tæki, sem þó
byggja á eldri hugmyndum um farar-
tæki, sem farið geta á sjó og landi, og
voru þegar til í síðari heimstyrjöldinni.
Munurinn er á hinn bóginn sá, að ný
driftækni, sem þá var lítt eða óþekkt, er
nú notuð.
Vatnadrekinn hefur það starf að
losa gáma úr gámaskipum, sem liggja
fyrir akkeri út af ströndinni, þar sem
önnur úrræði, eða hafnaraðstaða, er
ekki fyrir hendi. Og kosturinn er sá,
að tækið tekur ekki aðeins vöruna frá
skipinu, heldur ekur það henni á
réttan stað í landi.
Hollenska ráðgjafarfyrirtækið The
Netherlands Maritime Institute telur.
eftir ítarlega könnun, að helst sé brúk
fyrir svona vatnadreka í Vestur-Af-
ríku, Austur-Afríku og í Austurlönd-
um, fjær.
Hvenær hentar
vatnadreki?
Við könnun sem gerð var, taldi
hollenska fyrirtækið að forsendur fyrir
vatnadreka væru við eftirtaldar aðstæð-
ur:
Ófullkomnar hafnir, þar sem ekki
er unnt að afgreiða stór gámaskip,
eða annast vörumóttöku.
í fámenni, þar sem of fáir búa, til
þess að það svari kostnaði að gera
höfn, eða bryggju, eða ekki er unnt
að gjöra hafnarmannvirki.
Þegar reistar eru stórar starfstöðvar
nærri sjó, t.d. orkuver, þar sem
Að
losna við
öldugang
■ Saga skipanna er orðin löng, og þótt
flutningar og fiskveiðar gangi bærilega,
þá hefur mönnum ávallt fundist skips-
skrokkurinn sjálfur fremur ófullkom-
inn. Hann er góður fyrir augað. Fátt er
glæsilegra en vel teiknað skip er brunar
eftir haffltjtinum, eða klýfur ölduna af
undarlegri mýkt. Þolir stórviðri og
kemur heilt að landi.
En frá sjónarmiði útgerðar, lítur
skipsskrokkurinn öðruvísi út. Hann
svelgir olíu, ef halda á uppi sómasam-
legum hraða. Stórskipin draga hálft
Atlantshafið á eftir sér, eins og sjómenn
orða það stundum. Og strax þegar
komið er yfir tólf mílna hraða, fer
orkueyðslan að segja til sín, og til þess
að auka hraða skipa úr 18 hnútum í 19
(33 km hraða í 35 km hraða), þarf jafn
mikla viðbótarorku og til að knýja skipið
með 11-12 hnúta hraða.
Þetta er miðað við sléttan sjó. Þegar
vont er í sjóinn og öldur fara að stækka,
verður árangurinn ennþá ömurlegri, því
hafaldan, eða úthafsaldan er mótvindur
stóru vélskipanna.
Það eru nú liðin um það bil 30-40 ár,
síðan seglskipin hurfu af höfunum,
önnur en skemmtiskip, eða leikföng.
Kolakynt gufuskip og síðar dieselskip
útrýmdu þeim hægt og bítandi á
millistríðsárunum og í stríðinu. En ef
á málin er litið, þá er vélskip í raun og
veru ekki annað en seglskip, sem sett
hefur verið í vél. Undir sjólínu er
skrokkurinn svo að segja nákvæmlega
sá sami. Að vísu eru nýleg skip
flatbotna, en munur er lítill sem enginn.
Það hefur því verið gjört mikið til þess
að reyna að breyta skipsskrokknum, til
þess að ná hraða, án þess að auka
vélarafl. Og þótt margt hafi komið fram,
loftpúðaskip, skíðaskip og katamaran-
skip, en þau síðasttöldu hafa tvo
skrokka. Þorsteinn Thorarensen, nefnir
þau tvískeiðunga, sem er ágætt orð.
En þótt þessi skip skili flest allgóðum
árangri á réttum stöðum, þá hafa
úthafsskip engum breytingum tekið
neðansjávar, eða fyrir neðan sjávarmál.
T>au halda áfram að berja hafið, sem slær
þau sín voðahögg á móti. Og svona
brennur eldsneytið upp á höfunum í
baráttunni við að sigla í öldugangi.
í hálfu kafi
Það mun hafa verið fyrir áratug eða
svo að Japanir hófu tilraunir með nýja
gerð af katamaranskipum, sem var eins
konar sambland af kafbáti og katamar-
anskipi. Það var vitað að kafbátar halda
fullum hraða neðansjávar, hvemig sem
úthafið lætur, og sumir halda því fram
að nýjustu kjamorkukafbátar séu hrað-
skreiðustu skip úthafanna. A.m.k. eru
þeir einu skipin er geta einfaldlega flúið
undan tundurskeytum.
Þessi nýju japönsku skip hafa tvo
skrokka, sem em neðansjávar. Síðan
koma tveir þunnir „skrokkar" upp úr
sjónum og á milli þeirra þilfarið, sem
heldur þessum tveim kafbátum saman.
(Sjá mynd).
Lyftikrafturinn er í kafbátunum
tveim, að mestu og þar em vélamar og
eldsneytið, en örþunnur hníflaga
skrokkur sker yfirborð sjávar. Og það
sem menn sjá við þessi nýju skip, er fyrst