Tíminn - 24.08.1982, Blaðsíða 11

ÞRIÐJUDAGUR 24. ÁGÚST 1982
■ Bjöm Þórhallsson
ASÍ mót-
mælir
harðlega
vísitölu-
skerðing-
unni
■ „Ég stóð að þessari ályktun eins og
allir aðrir miðstjórnarmenn ASI, hún
var samþykkt þar af öllum miðstjómar-
mönnum og ég held að það sé
ástæðulaust að segja meira um það að
sinni,“ sagði Bjöm Þórhallsson varafor-
maður Alþýðusambands Islands, þegar
Tíminn bað um hans álit á efnahags-
ráðstöfununum. Asmundur Stefánsson
fór hins vegar til útlanda í gærmorgun,
svo ekki náðist til hans.
Ályktunin, sem miðstjórn ASl gerði
er svohljóðandi:
„Nú hafa stjómvöld ákveðið umfangs-
miklar aðgerðir í efnahagsmálum. Að-
gerðirnar era rökstuddar með tilvísun til
vaxandi verðbólgu, viðskiptahalla og
hættu á atvinnuleysi.
Minnkandi þorskafli, aflabrestur á
loðnu og söluerfiðleikar á mikilvægum
mörknðum valda vanda í íslensku
efnahagslífl.
Það blasir ekki síður við að margra
ára óstjórn í efnahagsmálum gerir okkur
erflðara en eðlilegt væri að mæta þeim
áföllum sem að steðja. Skipulagsleysi í
fjárfestingum og rekstri er að sliga
framleiðsluna. Verðbólguholskefla ríð-
ur nú yfir og atvinnuöryggi er í hættu.
Oheft verðbólga felur í sér kjaraskerð-
ingu, og atvinnuleysi er alvarlegasta
ógnunin við afkomu og lífshamingju
verkafólks.
I aðgerðum stjórnvalda felst ótvíræð
kjaraskerðing, þó þar séu einnig jákvæð
atriði, sem gætu gefið meiri festu og
betra skipulag í íslensku atvinnulífi. Það
er hins vegar ekki Ijóst að aðgerðimar
tryggi atvinnuöryggi eða hemji verð-
bólguna. Framkvæmdin mun skera þar
úr.
Miðstjóm Alþýðusambands íslands
mótmælir þvi harðlega að nú skuli enn
einu sinni gripið til vísitöluskerðingar á
kaupi almenns verkafólks. Það er
hættulegt fýrir íslenskt þjóðfélag, hve
stjómvöld sækja í sífellu að umsömdum
verðbótum og spilla með því trausti á
gerðum samningum.
Þó það sé mat miðstjórnar að ekki sé
rétt að svo stöddu að efna til
gagnaðgerða hlýtur verkalýðshreyfingin
að hafa á fyllsta fyrirvara og áskilja sér
allan rétt til þeirra aðgerða er þurfa
þykir.“
-SV.
Útgerdarmenn svartsýnir eftir rádstafanir ríkistjórnarinnar:
„Engin töfrabrögd til ad
halda útgerdinni áfram”
— segir Kristján Ragnarsson, LIU
■ „Þessar ráðstafanir ríkisstjómar-
innar breyta sára litlu um rekstrar-
skilyrði útgerðarinnar,“ vom fyrstu orð
Kristjáns Ragnarssonar hjá LÍÚ, þegar
Tíminn ræddi við hann um bráðabirgða-
lögin.
„Með gengisbreytingu hækka öll
aðföng útgerðarinnar, olía og veiðarfæri
fylgja erlendu verðlagi, fjárskuldbind-
ingar eru verðtryggðar þannig að
gengisbreyting eins og sú sem nú hefur
verið gerð kemur útgerðinni að litlu
gagni.
Mest vonbrigði með þessar aðgerðir
eru þó að tillögur sjávarútvegsráðherra
um 20% lækkun á olíukostnaði, sem
hann hafði gert í ríkisstjórninni og skýrt
okkur frá og við höfðum treyst að
mundu ná fram að ganga, bregðast með
öllu.
Þessum bráðabirgðalögum fylgja eng-
ar hliðarráðstafanir varðandi útgerðina
og það virðist vera, að til viðbótar
olíuhækkuninni sem kom fyrir nokkrum
dögum, andstætt við tillöguna um
lækkun olíuverðs, kemur ný hækkun
vegna gengisbreytingarinnar. Vegna
þess hve útgjöldin eru mikil af gengis-
breytingunni verður bati á rekstrar-
skilyrðum sáralítill. Endanlega kemur
þó ekki í ljós hver rekstrarskilyrðin
verða fyrr en fiskverð, sem taka á gildi
1. september, verður ákveðið".
- Hver verða áhrif þessara aðgerða á
frið milli útgerðarmanna og sjómanna,
sem nýlega sögðu samningum sínum
lausum?
„Það er alveg ljóst að ríkisstjórnin
hefur gefist upp við þá hugmynd sína að
einhver hluti fiskverðshækkunar fari
■ Kristján Ragnarsson
beint til útgerðarinnar til þess að mæta
hækkunum af gengisbreytingunni og
tillögum sjávarútvegsráðherra hefur ver-
ið hafnað, um lækkun olíuverðs. Ég get
svosem ekki kallað að sjávarútvegsráð-
herra geri tillögu um lækkun olíuverðs,
þegar hann fellur frá henni í umræðun-
um, sem fram hafa farið, því það virðist
svo að ekkert hafi verið meint með
þessari tillögugerð.
Sjómennirnir verða sjálfir að svara
fyrir sig, en það er ekki friðvænlegt frá
okkar hendi.
Nú haustar að og afli fer minnkandi.
Togararnir verða að byrja hvem dag á
að veiða fimm tonn fyrir olíukostnaði og
það gengur ekki, og engin þau
töfrabrögð eru til sem gera mönnum
mögulegt að halda slíkri útgerð áfram,“
sagöi Kristján Ragnarsson.
,,Kjaraskerdingin kemur illa
við bændur sem adra"
— segir Ingi Tryggvason, formaður
Stéttarsambands bænda
-■ „Við núverandi aðstæður er ekki við
að búast að eingöngu verði breytingar,
sem horfa til bættrar afkomu,“ sagði
Ingi Tryggvason formaður Stéttarsam-
bands bænda í upphafi viðtals við
Tímann um bráðabirgðalögin. Hann
bætti því við að ráðstafanimar væra ekki
með öllu án kosta og menn verði að meta
hvað horfi til hins betra og hvað til þess
lakara, en ekki hafi gefist færi á að
kanna til hlítar hver áhrifin verða.
„Kjaraskerðing kemur illa við bændur
sem aðra,“ sagði Ingi. „En spumingin
hlýtur að vera um á hvern hátt
versnandi fjárhag er skipt á milli
þegnanna. Landbúnaðurinn hefur átt
við erfiðleika að stríða að undanförnu
og núna standa yfir umfangsmiklar
aðgerðir til að aðlaga landbúnaðarfram-
leiðsluna mörkuðum heima og erlendis.
Það hefui verið stefna Stéttarsam-
bandsins að undanförnu að gera ekki
athugasemdir við breytingar á vísitölu,
sem ganga jafnt yfir alla. Okkar
meginmarkmið er að reyna að koma í
veg fyrir að efnahagsráðstafanir, sem
gerðar eru, komi harðar niður á
bændum heldur en öðrum stéttum.
Við teljum að í hliðarráðstöfunum
sem eru boðaðar, séu nokkur atriði, sem
séu jákvæð fyrir bændastéttina, í þeirri
stöðu, sem hún er nú. Ég minni á að sá
samdráttur í framleiðslu, sem stefnt er
að, er í sjálfu sér kjaraskerðing, þar sem
ekki fæst fullt verð fyrir þá vöru, sem
framleidd er.
í ráðstöfunum ríkisstjórnarinnar er
boðað að þeir sem lægst laun hafa fái
nokkrar bætur og mikill þorri bænda er
meðal þeirra. Það er einnig boðað að
jafna skuli lífsafkomu manna m.a. með
•jöfnun á orkukostnaði. Það er mjög
mikilvægt mál fyrir bændastéttina. Það
er boðuð lenging orlofs, sem ætti að
koma bændum til góða í kaupgjaldslið
verðlagsgrundvallarins. Síðan er gert
ráð fyrir endurskoðun útflutningsbóta-
kerfisins. Við leggjum mikla áherslu á
að ekki verði gerðar róttækar aðgerðir
þar meðan verið er að ná tökum á
framleiðslunni. Það ersömuleiðis boðað
að komið verði sérstaklega til móts við
bændur vegna framleiðslubreytinganna
sem nú standa yfir og ég tel það
mikilvægt. Þá er boðuð jöfnun starfs-
skilyrða atvinnuveganna. Við teljum að
■ Ingi Tryggvason
landbúnaðurinn hafi staðið höllum fæti
þar. Þrátt fyrir kjaraskerðingu vegna
erfiðleika í þjóðfélaginu, er mikilvægast
fyrir bændur að markaðurinn í landinu
haldist, og samkeppnin á matvæla-
markaðnum verði ekki gerð erfiðari
heldurennú er“, sagði Ingi T ryggvason.
SV
„Við mótmælum að sjálfsögðu”
— segir Ingólfur Falsson, formaður FFSÍ
■ „Við rnótmælum að sjálfsögðu að
á þennan hátt skuli gengið inn á
samninga og við emm algjörlega
ósammála því að fiskverð skuli ekki
hækka nema sem nemur ákveðnu
hlutfalli af kaupgjaldsvísitölu,“ sagði
Ingólfur Falsson formaður Farmanna-
og fiskimannasambandsins í viðtali við
Tímann um bráðbirgðalögin.
„Fiskverð á að ákvarðast í verðlags-
ráði, enda þótt það verði að viður-
kenna að fiskverð hafi undanfarin
misseri vissulega ákvarðast með hlið-
sjón af kauphækkunum, sem hafa
orðið í landi. Það á m.a. rót að rekja
til þess að flotinn hefur stækkað.
Það verður heldur ekki séð að þær
ráðstafanir sem gerðar eru, komi
útgerðinni að því gagni, að tryggt sé
að hún geti haldið áfram.
Það er sagt að aflabresturinn í
loðnunni sé ein meginorsök þess
vanda, sem við stríðum við nú, en ég
held að það hefði verið mikið
vandamál fyrir stjórnvöld að koma á
verði á loðnuafurðir nú, þar sem
verðið sem nú fæst er ekki til
skiptanna, það vantar svo geysilega
mikið á að það hefði nægt bæði fyrir
veiðum og vinnslu. Ég held því að það
hafi verið lán í óláni að loðnan skuli
hafa stöðvast núna.“
- Hvernig horfir fyrir samningum
sjómanna og útgerðarmanna nú?
„Samningar fiskimanna renna út 1.
september og átti að segja þeim upp
fyrir 1. ágúst. Flest félög Sjómanna-
sambandsins lögðu þeim upp en ekki
nema um helmingur félaga innan
Farmanna- og fiskimannasambands-
ins. Ég er sannfærður um að þau félög
sem ekki sögðu upp þá, muni gera það
núna.
Samningarnir heimila það, því þar
stendur að verði vemleg gengisfelling
séu samningarnir uppsegjanlegirinnan
tveggja mánaða,“ sagði Ingólfur
Falsson.
-SV.
um og skipulagsleysi í fjárfestingarmál-
um, svo sem undirstrikað er í ályktun
Alþýðusambands íslands,“ segir í álykt-
un þingflokksfundar frá í gær.
Alþýðuflokkurinn segir stefnu núver-
andi ríkisstjómar vera gjaldþrota,-
Svokallaðar efnahagsráðsíafanir séu
staðfesting þeirra staðreyndar. „1 stað
þess að leggja út í stórfellda kjaraskerð-
ingu á ríkisstjórnin að segja af sér,“ segir
þingflokkur Alþýðuflokksins.
- HEI
Þingflokkur Alþýðuflokksins:
Stefna ríkisstjórn-
arinnar gjaldþrota
■ „Þingflokkur Alþýðuflokksins vek- nákvæmlega þær sömu og ríkisstjórn Aðgerðir þessar stafa að nokkm leyti af
ur athygli á því að aðgerðir þær sem Geirs Hallgrímssonar greip til við sams ytri aðstæðum, en fyrst og fremst eru
ríkisstjórnin hefur nú gripið til em konar aðstæður í febrúar og maí 1978. þær afleiðingar af óstjórn í efnahagsmál-
VIDEO SPORT s/f
Miðbæ Háaleitisbraut 58-60 - Sími 33460 Höfum fengið mikið
magn af myndefni í V.H.S. með og án íslensks texta.
Opið alla
daga
kl. 13.00-23.00