Tíminn - 07.09.1982, Page 8

8
lltgefandl: Framsóknarflokkurinn.
Framkvœmdastjórl: Gfsli Slgur&sson. Auglýsingastjóri: Steingrfmur Gfslason.
Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgrei&slustjóri: Sigurður Brynjólfsson
Ritstjórar: Þórarinn Þórarlnsson, Elfas Snœland Jónsson. Ritstjómarfulltrúl: Oddur
V. Ólafsson. Fréttastjórl: Krlstinn Hallgrfmsson. Umsjónarmaður Helgar-Tfmans: Atli
Magnusson. Bla&amenn: Agnes Bragadóttlr, Bjarghlldur Stefánsdóttir, Eirfkur St.
Elrfksson, Frl&rik Indriðason, Hel&ur Helgadóttir, Slgur&ur Helgasorv(fþróttir), Jónas
Guðmundsson, Kristfn Lelfsdóttlr, Skaftl Jónsson. Útlltsteiknun: Gunnar Trausti
Gu&björnsson. Ljósmyndlr: Gu&jón Einarsson, Gu&jón Róbert Ágústsson, Elfn
Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Prófarklr: Flosl Krlstjánsson, Kristfn
Þorbjarnardóttir, Marfa Anna Þorstelnsdóttir. Rltstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Sf&umúla 15, Reykjavfk. Slml: 86300. Auglýslngasimi: 18300. Kvöldsfmar: 86387 og
86392.
Verö f lausasölu 9.00, en 12.00 um helgar. Áskrlft á mánuði: kr. 130.00.
Setning: Tœknldeild Tfmans. Prentun: Bla&aprent hf.
HÚSALEIGA
OGJÖFNUN
LÍFSKJARA
eftir Halldór Kristjánsson frá Kirkjubóli
Hvað vill íhaldið gera
í eff nahagsmálum?
■ Það hefur vakið sérstaka athygli í umræðunum um
efnahagsaðgerðir ríkisstjórnarinnar, að stjórnarand-
stæðingar hafa í engu getað svarað spurningunum um,
hvað þeir myndu gera til þess að leysa þá efnahagserfið-
leika, sem við er að etja og allir viðurkenna.
Halldór Ásgrímsson, varaformaður Framsóknarflokks-
ins víkur sérstaklega að þessari staðreynd í grein, sem
hann ritar í blaðið Austra, og segir þar m.a.
„Á árinu 1978 greip þáverandi ríkisstjórn til ráðstaf-
ana í efnahagsmálum stuttu fyrir kosningar. Alþýðu-
bandalagið hafði ekki þolinmæði til að bíða eftir
lýðræðislegu kjöri og kallaði saman alþingi götunnar. Sá
flokkur hefur þroskast síðan og lært það, að
stjórnmálaflokkur verður ekki byggður upp með því að
ala á óánægju sem víðast í þjóðfélaginu. Viðbrögð
íhaldsins eru ótrúlega lík og sýna best þrá þeirra til valda,
enda eru þar margir sem telja sig réttborna til
ráðherraembætta.
Það er óráð að efna til kosninga þegar erfiðleikar steðja
að. Áður en til slíks kemur verður starfandi ríkisstjórn
að beina mestu hættunni frá. Ef Sjálfstæðisflokkurinn
ætlar að koma í veg fyrir að meirihluti Alþingis geti forðast
verstu brotin, verður hann að taka ábyrgðina á sig meðan
gengið er til kosninga. Ef ekkert kemur fram annað en
skvaldur og jaml ásamt hatursfullum áróðri gegn
forsætisráðherra er ekki hægt að taka mennina alvarlega.
í stað þess að ganga um kjördæmin með yfirboð að
hætti þeirra sem ala á óánægju ætti íhaldið, jafnt húskarlar
Eggerts Haukdals sem aðrir, að gera sér grein fyrir,
hvernig þeir ætla að leysa vandamál efnahagslífsins.
Stöðug hróp um kosningar og upplausn gilda þar engu.
Sjálfstæðisflokkurinn er í upplausn. Þaðan kemurengin
samræmd rödd. Þar takast á ýmsar valdaklíkur, sem gerir
það að verkum, að flokkurinn er óhæfur til átaka. Að
sjálfsögðu er reynt að breiða yfir með upphrópunum og
árásum á ríkisstjórnina. Ef flokkurinn væri samrýmdur
hefði komið fram ákveðin stefna og aðhaldssöm
stjórnarandstaða. í stjórnarandstöðu hafa menn góðan
tíma, sem íhaldið telur að sé best notaður til að stunda
yfirboð og ala á óánægju.
Væri ekki nær að þeir segðu okkur hvað þeir ætla að
gera.“
Lækkun neyslu-
vöruverðs
Á yfirstandandi afmælisári samvinnuhreyfingarinnar
hafa kaupfélögin og Sambandið veitt neytendum um allt
land afslátt á ýmsum algengum matvörum. Þessar vörur
eru kallaðar Grunnvörur og hafa verið til sölu í öllum
matvöruverslunum samvinnumanna frá áramótum. Því er
spáð, að þegar afmælisárið sé liðið hafi samvinnumenn
með þessum hætti veitt neytendum 5-6 milljón króna
afslátt.
Þessi verulegi afsláttur á verði ýmissa algengra matvara
er einstakur í sinni röð hér á landi m.a. að því leyti,
að grunnvörurnar hafa verið seldar á sama lága verðinu
um allt land. Þetta er hægt vegna þess hversu öflug
hreyfing samvinnumanna er orðin í landinu; skipadeild
Sambandsins hefur gefið afslátt af fragt, Samvinnutrygg-
ingar af iðgjöldum, Innflutningsdeild Sambandsins afslátt
af heildsöluverði og kaupfélögin af smásöluverði. Með
slíku samstarfi hafa öflug samtök fólksins í landinu
lækkað vöruverð og þar með heimiliskostnað landsmanna.
- ESJ
■ Tíminn birti um verslunarmanna-
helgina athyglisverða grein eftir Illuga
Jökulsson um leigumál íbúða í Reykja-
vík. Það er lýsing á þeim ókjörum sem
leigjendur verða oft að sæta. Og
vissulega er það vert umhugsunar.
Illuga þykir það að vonum harður
kostur ef menn verða að gjalda meira
en hálf árslaun fyrir húsaskjól í lítilli
íbúð. En tvær hliðar eru á þessu sem
öðru. Hvers má vænta þegar íbúðaverð
er athugað?
Nú virðist vera almennt verðlag að
ráð fyrir að þær skuldir séu verðtryggðar
og hækki í samræmi við verðhækkun
hússins.
Hér er komið að veigamiklum þætti í
verðbólgunni þar sem er sá ójöfnuður
sem menn búa við eftir því hverju þeir
verða að kosta til húsnæðis. En
jafnframt minnir þetta á hversu geysileg
kjarabót það yrði fátækum mönnum og
lítils megandi ef hjól verðbólgunnar
hætti að snúast, verðtrygging yrði óþörf
og vextir ekki hærri en á þeim gömlu,
ágætt til dæmis. Þar var söfnuður sem
þurfti tvo presta. Þar var tvísetinn eða
margsetinn barnaskóli. En þegar börnin
komust upp námu þau land uppi í
Breiðholti og foreldramir sátu einir eftir
með tóman bamaskóla. Nú er einn eða
tveir í þeim íbúðum sem áður voru
heimili 5 eða 6 manna fjölskyldu.
Fyrir fjörutíu ámm þótti það ekki
umtalsvert þó að tvö heimili væru saman
um eldhús. Þá leigði „barnlaust par“
gjaman eitt herbergi og aðgang að
eldhúsi og baði. Þetta fór oft vel þó að
''f. '
5000
var tilboö í litia
hver fermetri íbúðar kosti 10 þúsund
krónur. Smærri íbúðir eru þó hlutfalls-
lega dýrari. Hvað er eðlilcgt leigugjald
eftir húsnæði sem maður hefur lagt 600
þúsund krónur í?
Kannske segja menn að húseigandi
þurfi ekki að reikna sér vexti af
íbúðarverðinu þar sem íbúðin ávaxti sig
sjálf, bæti vöxtum eða verðbótum við
gildi sitt að krónutölu. Þess skal þó gætt
að hafi hún verið keypt f skuld má gera
góðu dögum þegar í gildi vora lög sem
bönnuðu okurvexti.
Munar ekkert um 600
íbúöir?
Illugi veltir því fyrir sér að alltaf
vantar húsnæði í Reykjavík þó að fólki
fjölgi ekki og mikið sé byggt. Fyrsta
skýringin er vitanlega sú að fólk hefur
rýmra um sig. Sagan um Langholtið er
það hafi eflaust stundum verið nokkuö
þvingandi. Þá fannst fólki þegar svo stóð
á að það yrði að sætta sig við þetta og
koma sér saman um það.
Nú virðist það vera næsta algengt að
unglingar sem vel gætu búið í foreldra-
húsum leigi sér húsnæði annars staðar.
Svo er að sjá sem ýmsir róttæklingar sem
tala með fyrirlitningu um lífsgæðakapp-
hlaup hinna eldri séu engir eftirbátar í
kapphlaupinu um eigið húsnæði. Allt á
þetta sinn þátt í því að auka eftirspurn
á leigumarkaði húsnæðis.
Skattgreiðend-
um mismunað
óhæfilega
■ Blaðinu hafa borist ályktanir kjör-
dæmafundar, sem haldinn var sameigin-
lega fyrir Vestur- og Norður-ísafjarðar-
sýslur, og fara þær hér á eftir:
Kjörmannafundur V. og N. ísa-
fjarðarsýslu 1982 telur óhjákvæmilegt
að sauðfé verði fækkað og væntir
aðstoðar ríkisins við aðgerðir sem dragi
úr kjötframleiðslu.
Fundurinn telur að við nauðsynlega
kvótaskerðingu verði að taka fullt tillit
til fastra aukatekna.
Þá bendir fundurinn á að við
framleiðsluskerðingu verður að taka
mið af því að skerðing smárra búa í
strjálbýlum héruðum - sem eingöngu
byggja á sauðfjárrækt - leiðir til
eyöingar byggðar.