Tíminn - 07.09.1982, Qupperneq 9

9
Hér bætist það enn við að fjöldi íbúða
er þannig gerður að kalla má að ekki sé
hægt að leigja herbergi frá sér út fyrir
fjölskylduna. Gömlu íbúðimar voru
flestar þannig að hægt var að ganga í eitt
herbergi úr forstofu eða stigagangi án
þess að koma inn í íbúðina. Pað var
miðað við að leigja mætti herbergið frá
sér, eins og það var kallað.
„Pakkið“ og áhættan
En hér er enn á fleira að líta. Illugi
„Nú virðist það vera næsta algengt að
unglingar sem vel gætu búið í foreldrahús-
um leigi sér húsnæði annars staðar. Svo er
að sjá sem ýmsir róttæklingar sem tala með
fyrirlitningu um lífsgæðakapphlaup hinna
eldri séu engir eftirbátar í kapphlaupinu
um eigið húsnæði. Allt á þetta sinn þátt í
því að auka eftirspurn á leigumarkaði
húsnæðis“.
skilum, vandræðamennirnir - pakkið.
Þeir eru því miður nokkuð margir sem
lítt eru í húsum hæfir vegna drykkju-
skapar. En það er eins og víðar að við
komum ekki auga á skjótvirk úrræði.
Engar „patentlausnir“
Sumir halda að mikið húsnæði myndi
losna ef aldrað fólk ætti kost á litlum
íbúðum. Oft mun þó vera svo að gamla
fókið vilji vera áfram í sinni íbúð, þar
sem það hefur verið og hafa muni sína
hjá sér eins og áður. Þó eru elliheimili
mömmu o.s.frv. Við verðum því að þola
að húsnæðið sé illa nýtt hvað sem
hagspekingar vorir segja um óhag-
kvæma fjárfestingu sem sligar þjóðar-
búið.
Verðbólgan á mesta sök
Hlugi segir að Davíð borgarstjóri ætli
að „reyna að hjálpa ungu fólki til að
byggja sitt eigið húsnæði". Ekki veit ég
hver sú hjálp á að vera önnur en að gefa
kost á byggingarlóðum. Það er auðvitað
ilíffFW*
pEiSil
ítHISSi
'&Btais
I MANUÐI!
jveggja herbergja íbúð í kjallara
segir að margar íbúðir standi auðar,
„vegna þess að eigendur þeirra hafa einu
sinni lent á slæmum leigjendum -
reglulegu pakki - og þori hreinlega ekki
að taka áhættuna aftur“.
Hann kemur víða við sögu drykkju-
skapurinn og er ekki til að spauga með.
Jafnvel þó að ekki sé maklegt að nefna
fólk „reglulegt pakk“, geta samkvæmi
þess orðið svo hávær um nætur að
samviskusamt fók hiki við að leiða það
inn í sambýlishús. - En svo eru líka þeir
sem brjóta og bramla og standa ekki í
með litlum íbúðum og aðstoð eftir
ástæðum vafalaust æskileg í drjúgum
stærri stíl en enn er um að ræða þó að
margur vilji ekki fara þangað fyrr en
hann má til, og öðrum kunni að þykja
langt að bíða þess.
Að óbreyttum lífsvenjum og kröfum
er örðugt að sjá fljótvirk úrræði til að
jafna framboð og eftirspurn leiguhús-
næðis. Það er varasamt að beita
þvingunum svo sem að skylda húseig-
endur til að leigja öðrum, skipa
unglingum að vera heima hjá pabba og
nauðsynlegt frumskilyrði en ósköp lítil
hjálp við að byggja að öðru leyti.
Tækifærin í þessu sambandi eru í
tengslum við verðbólguna. Fljótvirkasta
úrræðið er að hefta hana. En ég sé ekki
að um stöðvun og jafnvægi geti orðið að
ræða án niðurgreiðslu á húsnæði
umfram það sem er. I sambandi við
„lausn efnahagsvandans" er opin leið að
spara vísitöluhækkanir en „greiða nið-
ur“ húsnæði.
Spurningin er hvort menn vilja jöfnuð.
„Vilji er allt sem þarf“.
Fundurinn telur óhæfu að ríkið standi
að kjötframleiðslu - h vort sem er með
eigin framleiðslu eða árlegum rekstrar-
styrk til grænfóðurræktar og áburðar-
dreifingar á beitarlönd.
Einnig bendir fundurinn á nauðsyn
þess að leyfi til loðdýraræktar verði
bundin skilyrði um fækkun sauðfjár - ef
um stærri bú en vísitölubú er að ræða.
í sambandi við skýrslu um sölu
dilkakjöts til Danmerkur telur fundur-
inn fulla ástæðu til að athuga vel
kostnaðarreikninga sláturhúsa.
Kjörmannafundurinn bendir á þann
aukakostnað sem endurvinnsla túna
vegna kalskemmda - auk tjóns á
uppskeru - veldur bændum. Greiðsla
fyrir áramót á því jarðræktarframlagi
myndi létta þá byrði að mun.
Fundurinn telur að m ikill verðmunur
á fóðurblöndum valdi því að kjamfóður-
skattur kemur mjög illa við þá sem verða
að sæta þessu háa verði.
Kjörmannafundur V. og N. ísa-
fjarðarsýslna 1982, átelur harðlega það
sleifarlag sem verið hefur á afgreiðslu
tilbúins áburðar frá Áburðarverksmiðju
ríkisins til bænda í V. ogN. fsafjarðar-
sýslu á undanförnum árum.
Einnig það að ekki skuli fást
afgreiddar að vori þær áburðartegundir
sem bændur þó panta að hausti.
Gerir fundurinn þá kröfu til Áburðar-
verksmiðju ríkisins að flutningi tilbúins
áburðar, til áðumefndra sýslna, ljúki
fyrir 15. maí ár hvert.
Fulltrúar á kjörmannafundi V. og N.
ísafjarðarsýslna 1982 lýsa vonbrigðum
sínum yfir þeirri útreið sem stjómar-
frumvarp til breytinga á lögum um
tekju- og eignaskatt, sem flutt var á
Alþingi veturinn 1980-1981 sem 290.
mál, fékk í meðfömm þingsins er
meginatriði þess, sem var afnám 59.gr.
laganna, var að engu gert. Við skorum
því hér með á Búnaðarfélag íslands og
ríkisstjórn að bæta hér um og vinda
bráðan bug að afnámi nefndrar greinar
svo og 53. gr. laganna, sem er í raun
refsivöndur á þá bændur sem á
undanförnum ámm hafa byrjað búskap
og aðra þá sem í framkvæmdum hafa
staðið.
Við teljum að umræddar greinar
mismuni skattgreiðendum óhæfilega og
með þeim sé skattyfirvöldum opnuð leið
til að leggja tekjuskatt á annað en tekjur
manna, eins og reynslan hefur sýnt að
gert er í skjóli þessara ákvæða. Hér
hefur það skeð að löggjafinn setur lög
sem hæpið er að standist gagnvart
stjórnarskrá og brjóta gegn réttarvitund
almennings með þeim hætti að ekki
verður við unað.
landfari
FlMVm DACUR 1. StmMKJt tm
á vettvang* i
Erfidleikar
framundari í
húsnæðismálum
— eftir Guðmund G. t»órarinsson, aiþingismann
„Ung hjón, sem fá íbúð t
verkamannabústöðum fá 80-
90% íbúðarinnar að láni til 42
ára, en ung hjón sem basla sjálf,
við að byggja, fá um 17% af
byggingarkostnaði lánað til 26
ára. Hér er auðvítað um feiknar-
legan mun að ræða.“
Athugasemd
um
húsnædismál
■ í vettvangi dagsins hér í blaðinu
s.l. fimmtudag birti Guðmundur G.
Þórarinsson alþingismaður athyglis-
verðar hugleiðingar um þann vanda
sem nú er uppi í húsnæðismálum
þjóðarinnar. Það er ótvírætt gagn-
legt að ræða sem mest opinberlega
um þau flóknu og erfiðu vandamál,
sem nú eru fremur en oftast áður, að
verða þeim ofraun sem í íbúðarbygg-
ingum standa.
Það sem ég vil gera athugasemd
við í grein Guðmundar er að vegna
uppsetningar á greininni þá verður
það að aðalatriði greinarinnar að
óþarflega vel sé við þá gert sem
byggja í verkamannabústöðum. Það
er að verulegu leyti villandi uppsetn-
ing að telja lán Byggingarsjóðs
ríkisins aðeins 17% af byggingar-
kostnaði íbúða. Sú viðmiðun er
rúmgóð íbúð í parhúsi af vandaðri
gerð og er ekki sambærileg við þær
íbúðir sem víðast hvar eru byggðar í
verkamannabústöðum. Lán Bygg-
ingarsjóðs ríkisins hafa á undanförn-
um árum verið frá 30 til 33% af
byggingarkostnaði svonefndrar vísi-
töluíbúðar sem er íbúð í 10 íbúða
sambýlishúsi.
Ef sanngjarnan samanburð á að
gera á aðstöðu þess fólks sem er að
byggja á eigin vegum eða hjá
byggingarfélögum þá verður það að
koma fram að þeir eiga almennt kost
á láni hjá lífeyrissjóðum, sumir
tveimur slíkum lánum, sem þeir fá
að sjálfsögðu ekki sem byggja í
verkamannabústöðum. Auk þess fá
flestir verulega fyrirgreiðslu í sínum
viðskiptabanka. Þannig er veitt
verulegt lánsfe til íbúðarbygginga þó
að það fari ekki í gegn um sjóði
húsnæðismálastjórnar.
Það hefur aldrei verið meirihluti
fyrir því á Alþingi að skipuleggja
lánveitingar til húsnæðismála hér á
landi í sama mæli og lengi hefur verið
gert á Norðurlöndum. Það er fyrst
með lögunum frá 1980 um Húsnæðis-
stofnun ríkisins sem leitast cr við að
taka málin sömu tökum og þar er
gert. Að því þarf að vinna að allir
geti sem fyrst notið sambærilegra
kjara.
Olafur Jónsson
„Að
byggja tillögu
gerd”
■ Ég las í blaði að ágætur starfsmaður ríkisins hafi talið „að byggja þyrfti tillögugerð um aðgerðir - á víðari grunni". Hvað er nú að byggja tillögugerð? Skógerð er að búa til skó. Húsagerð er að byggja hús. Tillögu- gerð er að semja tillögu. Það er ekki smíði hússins sem reist er á grunninum, heldur húsið sjálft. Við erum víst ekki farin að tala um að við þurfum stærri grunn undir húsagerðina, heldur undir húsið sjálft. Að „byggja tillögugerð um að- gerðir á víðari grunni“ merkir víst að fleira þurfi að athuga eða taka með í reikninginn, þegar ákveðið sé um aðgerðir. Annars er sjálfsagt allt í lagi að tala um að grunnur sé víður eða þröngur. Glaður tek ég mér í munn met að vonum elju og dyggð okkur vantar víðari grunn svo verði tillögugerðin byggð. Krákur.
Afkomendamót
■ Morgunblaðið sagði frá ættar- móti, þar sem saman komu afkom- endur tiltekinna hjóna ásamt mök- um, „til þess að minnast uppruna síns. Einn afkomandi þessara hjóna er enn á lífi. Mótið var vel sótt og voru háttá annað hundrað mættir þar og mátti þar sjá fólk af öllum stéttum og á öllum aldri.“ Ég las um afkomendamót á annað hundrað mættu þar menn dvöldu þar mcð hýrleg hót og höfðu margt til gleðskapar, en merkilegast mér fannt þó er Moggann las í góðri trú að frétta um þetta fólk sem dó og fann þann eina er lifir nú. Krákur