Tíminn - 08.09.1982, Blaðsíða 10
og auðveld
peysa
10
MIÐVIKUDAGUR 8. SEPTEMBER 1982.
Umsjón: B.St. og K.L.
Spenn-
andi
banana
réttir
heimilistíminn
Bakaðar
kartöflur
með áleggi
■ Oft kemur yfir fólk hungur eftir
einhvers konar góðgæti, þegar það situr
saman fyrir framan sjónvarpið á kvöld-
in. Þá er eftirsóknarverðast að hafa
eitthvað einfalt en gómsætt við höndina,
því ekki má það tefja of mikið. Hér eru
3 uppskriftir að bökuðum kartöflum
með áleggi, sem uppfyila þessi skilyrði.
Svop.a farið þið með kartöilumar:
1. Hitið ofninn upp í 225 gráður.
2. Veljið stórar kartöflur og skrúbbið
þær vel. Þær eru síðan klofnar að
endilöngu.
3. Leggið kartöfiurnar í eldfast fat,
þannig að skurðflöturinn snúi upp.
4. Setjið í ofninn í u.þ.b. 25 mín.
5. Takið út úr ofninum og hyljið
kartöflurnar með því álcggi, sem þið
hafið valið, ogofurlitlum rifnum osti.
6. Látið bakast í ofninum í 10 mín. í
viðbót.
Álegg:
Hver uppskrift hér á eftir er ætluð á 8
stóra kartöfluhelminga.
Egg og ansjósur:
Blandið saman !ó dl fínt hökkuðum
lauki, hökkuðum ansjósum (1 100 gr.
dós), 2 harðsoðnum, hökkuðum eggj-
um, 2 msk. majonaise, 2 msk. rjóma og
!ó dl hökkuðu dilli.
Skinka og ostur:
Blandið saman reyktri skinku, sem
skorin hefur verið í bita (100 g), 2 msk.
smjörlíki, 2 msk. sinnepi, 2 dl gróft
rifnum osti og 1 dl fínt hakkaðri
steinselju.
Majonaise og kavíar:
Blandið saman 1 dl af majonaise, 'A dl
óreyktum kavíar og 1 dl fínt skorinni
púrru.
Góður „gestaréttur“
■ Ef til er á heimilinu góður
„búttudeigsbotn“ er fljótlegt að búa
til góða heita fyllingu í hann og bera
svo fram með köldum pilsner eða
kaffi. í þessari uppskrift gerum við
ráð fyrir að í skápnum sé til dós (eða
dósir) með niðursoðnum túnfiski,
agúrka, egg og helst líka rjómi.
f fyllinguna þarf sem sagt: 1 egg,
salt og pipar, ca 30 gr. af smjöri, 2 ds
(200 gr. ds) af túnfiski í olíu, 1 lítinn
lauk smátt saxaðan, ca 300 gr. af
agúrku (afhýdd), 1 matsk. hveiti, 1/2
peli (1 1/4 dl) vatn 1 kjötteningur
(helst hænsna), safi úr 1/2 sítrónu og
rifinn sítrónubörkur, 2 matsk. rjómi,
steinselja og rifinn sítrónubörkur til
skrauts.
Hitið smjörið og olíuna úr túnfisk-
dósunum upp í þykkum potti, og
setjið svo saxaðan laukinn út í.
Laukurinn á að sjóða svolítið í
smjörinu, en ekki brúnast. Skerið
agúrkuna í smábita, setjið saman við
laukinn í smjörinu og látið malla í 5
mín.
Þá skal setja hveitið út í og síðan
vatnið og kjötsoðsteninginn. Látið
aðeins sjóða og hrærið vel í. Minnkið
hitann og setjið túnfiskinn út í. Þetta
á síðan að malla þar til sósan verður
nokkuð þykk. Nú skal setja rjómann,
sítrónubörkinn og safann út í hrært
eggið, því næst á að taka pottinn af
meðan eggjahræran er hrærð út í
túnfiskjafninginn. Látið yfir minnsta
hita þar til jafningurinn hefur þykkn-
að, en nú má þetta ekki sjóða.
Þá er ekki annað eftir en að setja
jafninginn með skeið í heitan „búttu-
deigs“-botninn og skreyta með stein-
selju og rifnum sítrónuberki.
■ Það fer víst ekkert á milli mála, að
komið er haust og þá skammt í það að
félagslífið, sem gjama fylgir vetrinum,
fari að fara í fullan gang. Það er sígild
saga, sem alltaf heldur gildi sínu, að oft
kemst fólk að raun um það, þegar mikið
stendur til, að það finnur engan
viðeigandi fatnað í fataskápnum, sem
það getur gripið til í snarheitum.
Peysan, sem hér fylgir með unpskr;£*
að, hefur þá kosti, að hún er falleg, á
vel við við fjölmörg tækifæri, er ekki dýr
og, umfram allt, það er einfalt að prjóna
hana. Það væri því ekki úr vegi að draga
fram prjónana nú á haustdögum og
koma sér upp svona góðri flík, sem síðan
má grípa til hvenær sem er!
Efni: 6 (6:7:7) hnotur (50 g) af
móhair-garni, p rjónar nr. 31/2 og 41/2.
Mál: Ummál um brjóst 85 (89:94:98)
cm, sídd 53 (54:56:57) cm. ermarsaumur
14 (14:15:15) cm.
Prjónafesta: 22 lykkjur og 30 munstur-
prjónar mælast 10 cm á kant.
SKAMMSTAFANIR: Sl. slétt prjón,
br. brugðið, I. lykkjur, pr. prjónn
Ath. Tölurnar í svigum vísa til stærri
stærða. Þar sem aðeins ein tala er upp
gefin, á hún við allar stærðir.
Bakið: Fitjið upp á prjóna nr. 4, 95
(100:105:110) lykkjur. Prjónið munstur
þannig: 1. pr. (réttan) 2 1. br., x 1 1. sl.,
4 I. br. x þar til 3 1. eru eftir, 11. sl. 2 I.
br..
2. prjónn: 2 I. sl. x 1 1. br. 4 1. sl. x
þar til 3 I. eru eftir, þá 1 1. br. 2 1. sl.
Endurtakið þessa tvo prjóna þar til
komnir eru 10 cm, endið á röngunni.
Skiptið yfir á prjóna nr. 3 1/2. Næsti
prjónn: prjónið 2 lykkjur saman brugðn-
ar x 1 I. sl. 1 1. br. 2 1. saman sléttar, 1
I. br. x þar til 3 1. eru eftir, þá 11. sl. 2
saman br. x Nú eiga að vera á prjóninum
75 (79:83:87) lykkjur. Næsti prj.: 11. sl.
x 1 1. br. 1 I. sl. x alla leið. Næsti prj.:
1 I. br. x 1 1. sl., 1 1. br. x alla leið.
endurtakið nú tvo síðustu prjónana þar
til stykkið mælist 15 cm, endið á
réttunni. Næsti prj.: Prjónið tvisvar
fyrstu lykkjuna sl., x 1 I. br., 1 1 sl.,
1. sl. í næstu I. 1 1. sl x þar til 2 1. eru
eftir, 1 1. br. 2!. sl. í síðustu lykkju. Þá
eiga að vcra 95 (100:105:110) lykkjur á
prjóninum.
Skiptið yfir á prjóna nr. 4 og haldið
áfram í munstri eins og fyrst, þar til
stykkið er orðið 33 (33:34:34) cm á
lengd. Endið með prjóni á röngunni.
Úrtaka fyrir ermar: Látið munstrið
halda sér. Fellið af 41. í upphafi tveggja
næstu prjóna. Takið úr eina lykkju í
upphafi og enda næstu 5 prjóna, síðan
á öðrum hverjum prjóni þar til eftir eru
75 (78:81:84) lykkjur. Prjónið nú áfram
munstur, þar til handvegurinn mælist 20
(21:22:23) cm, endið á röngunni.
Úrfelling á öxlunum: Fellið af 7
(8:7:8) I. í byrjun na:stu 4 prjóna, og
síðan 7 (8:7:8) í upphafi næstu tveggja
prjóna. Fellið nú af þær 33 (34:35:36)
lykkjur, sem eftir eru.
Framstykki: Eins og bakstykkið þar
til handvegimir mælast 6 (7:8:9) cm,
síðasti prjónn á röngunni.
Hálsmál: Næsti prjónn: munstur 35
(36:38:39) 1., snúið við. Látið lykkjurn-
ar, sem eftir eru, á aukaprjón. Prjónið
nú beint áfram þar til handvegurinn
mælist 14 (15:16:17) cm, endið hálsmáls-
megin. Fellið nú af 6 I. í byrjun næsta
prjóns.
Takið úr eina 1. hálsmálsmegin á
hverjum prjóni þar til eftir cru 21
(22:23:24) lykkjur. Haldið nú áfram þar
til stykkið er orðið jafnhátt bakstykkinu
upp að axlaúrtöku.
Axlaúrtaka: Fellið af 7 (7:8:8) lykkjur
í byrjun næsta prjóns og þaðan í frá á
öðrum hverjum prjóni. Prjónið einn
prjón. Fellið af lykkjurnar, sem eftir
eru. Takið nú lykkjurnar af aukaprjón-
inum og fellið niður 5 (6:5:6) lykkjur í
hálsmálinu. Prjónið síðan þennan hluta
eins og hinn, nema að hann á auðvitað
að vera andhverfur.
8agan endurtekur sig. Púffermamar, sem voru svo vinsælar á fimmta áratugnum,
hafa verið endurvaktar og njóta nú mikilla vinsælda, ekki síður en þá. Stroffið í
mittið setur og svip sinn á þessa peysu, og þá ekki síður gamið, sem er notalegt og
mjúkt mohair.
Ermamar: Fitjið upp 60 (64:66:70)
lykkjur á prjóna nr. 3 1/2. Prjónið 6
prjóna 1 1. sl., 1 1. br. (stroff). Aukið í
eina lykkju í endann á síðasta prjóni á
annarri stærðinni og takið úr eina I. á
þriðju stærðinni. Þá eiga að vera 60
(65:65:70) lykkjur eftir á prjónin-
um.
Skiptið yfir á prjóna nr. 4 og haldið
áfram í munstri. Aukið í 1 I. í báðum
hliðum á næsta prjóni og þaðan í frá á
3. (3.:4.:4.) hverjum prjóni þar til
komnar eru 80 (83:83:86). Lykkjumar,
sem bætast við koma inn í munstrið.
Prjónið beint áfram þar til ermin mælist
14 (14:15:15) cm. Endið á röngunni.
Ermakollamir: Látið munstrið halda
sér, fellið af 4 I. í upphafi tveggja næstu
prjóna. Takið úr 1 I. báðum megin á
næsta prjóni og síðan 4. hverjum prjóni
þar til eftir eru 50 (51:49:50) lykkjur.
Síðan á hverjum prjóni þar til eftir eru
18 (21:21:24) lykkjur. Fellið af.
Hálsmálsbryddingin að framan: Snúið
réttunni að ykkur og veiðið upp 24
lykkjur á prjóna nr. 3 1/2 í hægri brún.
Prjónið 6 prjóna af stroffi, 1 1. sl., 1 1.
br. Fellið af með stroffi. Prjónið vinstra
megin eins.
Hálsmálsbryddingin að aftan: Saum-
ið saman axlasaumana. Snúið réttunni
að ykkur og veiðið upp 89 (95:101:107)
1. með prjónum nr. 3 1/2. Byrjið í hægri
brún bryddingarinnar, sem komin er, og
endið í kanti þeirrar vinstri. Prjónið 4
prjóna í stroffi, 1 I. sl., 1 1. br. Fellið af
í stroffi.
Frágangur: Pressið eins og leiðbein-
ingamar á gaminu segja til um. Saumið
hliðar- og ermasauma. Saumið í ermar
og safnið saman í rykkingar ermakollun-
um, svo að úr verði reglulegar púfferm-
ar. Saumið neðri kantana á hálsmáls-
bryddingunni við niðurfelldu lykkjumar
í hálsmálsmiðjunni.
■ Oft er hægt að fá tiltölulega ódýra
banana og kann fólk sér þá ekki alltaf
hóf í innkaupunum. Afleiðingin getur
orðið sú, að heimilisfólkið nær ekki að
torga banönunum á hefðbundinn máta
áður en þeir skemmast. Því þá ekki að
nota þá til matargerðar? Hér em
nokkrar uppástungur. í öllum tilfellum
er að s j álfsögðu flusið fyrst tekið utan af.
Veltið banönum upp úr hveiti, eggi og
raspi og steikið þá stuttan tíma í smjöri
eða olíu. Berið fram með steiktu
kjöti eða fiski eða með karrýrétti.
Blandið niðurskornum banön
mm í rétt, sem lagaður er úr
soðnu kiöti og sveppum. Setjið
banana ekki saman við fyrr en rétt
áður en suðan er látin koma upp í
síðasta sinn.
Skerið bananana niður í sneiðar og
steikið stutta stund ásamt tómatsneið-
um. Leggið ofan á sneið af ristuðu
brauði og berið fram sem forrétt, eða á
sneið af hangiketi eða öðru reyktu kjöti
(skinku) og berið fram með steiktum
kartöflum.
Stappið banana og notið, annað hvort
eingöngu eða að hluta, sem uppistöðu í
karrýsósu.
Blandið saman stöppuðum banönum
og rifnu franskbrauði, rifnum lauk,
ofurlitlu hveiti, salti og pipar og eggi.
S teikið eins og kjöt- eða fiskibollur, eða
sem fyllingu í tómötum í velsmurðu
eldföstu formi. Berið kartöflumús eða
grænmeti fram með.