Tíminn - 29.09.1982, Blaðsíða 10
„Spari-!
klæddar
kótelettur”
■ Kótdettur eru yfirleitt vinsæll réttur, hvort heldur
þær eru úr kindakjöti eða svínakjöti. Hér birtist
uppskrift af svolítið sérstökum svínakótelettum, sem
kaUaðar eru „Spariklæddar kótilettur“. Það er hægt að
nota stórar og góðar kindakjötskótelettur í þessa
uppskrift, en best er þó að nota svínakjöt. Handa 4 er
nóg að hafa 4 stórar svínakótelettur, en ef þær eru smáar,
er auðvitað öruggara að hafa a.m.k. tvær aukalega, sem
þá er hægt að skipta milli þeirra matgráðugustu.
Efni í þær spariklæddu:-
4 stórar svínakótelettur
* 2 matsk hveiti
2 tesk. af karrý,
1 tesk. salt 1/4 tesk. pipar
1 dl rjómi
rasp, smjör
4 laukar
1/2 kg niðurskomir tómatar
1-1 Vi dl kjötsoð
3 matsk. sýrður rjómi
Það sem gott er að framreiða með
kótelettunum:
Soðin hrísgrjón, brúnað kókosmjöl,
hrásalat.
Þannig á að matreiða kótelettumar:
Byrja á því að berja kóteletturnar
smávegis og leggja þær svo í nokkrar
mínútur í blöndu af hveiti, kryddinu og
rjómanum. Þvínæst á að velta þeim upp
úr raspi og brúna þær í smjöri á þykkri
pönnu. Leggið nú kóteletturnar í
eldfast mót. Niðurskornir laukarnir og
tómatarnir eru nú settir í feiti þá sem
eftir er á pönnunni og látnir aðeins
brúnast, en svo er þeim hellt yfir
kóteletturnar. Þá a* að setja kjötsoðið
á pönnuna ásamt sýrða rjómanum, og
látið hitna á pönnunni, en síðan hellt
yfir fatið með kótelettunum. Setjið nú í
ca 200 gr heitan ofn og látið vera í
ofninum í 15-20 mínútur. Þá er
rétturinn borinn fram, og helst í eldfasta
mótinu, svo maturinn haldist heitur.
Olía er hituð á pönnu og kókosmjölið
ristað gulbrúnt og sett svo í heita skál
og borið með kótelettunum, ásamt
hrísgrjónum og hrásalati.
■ Þeir Jónmundur Ólafsson fyrrv. kjötmatsformaður (t.v.) og Steinþór Þorsteinsson deildarstjóri hjá Afurðasölu SÍS
virða hér fyrir sér vænan dilk, sem flokkast hefur í 1. flokk. - Tímamynd. Róbert.
Kynning á
ófrosnu
■ „Spariklæddar kótelettur" eru fallegar á fati og Ijúffengar í munni.
kindakjöti
■ Þessa dagana stendur yfir kynning á
ófrosnu kindakjöti hjá Afurðasölu SÍS
á Kirkjusandi. Kynning þessi fer fram á
vegúm Afurðasölunnar og Framleiðslu-
ráðs landbúnaðarins.
Markmið kynningarinnar er að„ gefa
neytendum kost á að velja og kaupa á
sérstöku kynningarverði alla gæðaflokka
dilkakjöts, auk kjöts af veturgömlu fé.
Viðstaddur verður vanur kjötmats-
maður, sem fræðir og leiðbeinir gestum.
Á sýningunni liggur frammi eyðublað
með spurningum um hvernig kjöt fólk
kjósi helst og eru gestir beðnir að útfylla
það, þar sem það gefur vísbendingu um,
hverjar óskir neytenda séu.
Sýningin stendur í u.þ.b. hálfan
mánuð.
Hér með fylgir óvenjuleg uppskrift að
lambasteik, tekin úr bæklingi frá
afurðasölunni:
Hrærið saman 100 gr af smurosti 3-4
matsk. af smjöri. Hrærið kryddinu, sem
ætlað er í kjötið (salt og pipar), saman
við. Smyrjið þessu utan á kjötið. Steikið
við 175 stiga hita á rist í ofnskúffunni.
Ýmsar tegundir af kryddsmjöri má
nota til að breyta bragði kjötsins:
Rósmarínsmjör:
50 g smjör
2 tsk. rósmarín
Blandað kryddsmjör:
50 g smjör
2 msk. smátt saxaður laukur
1 tsk. salvía
1 tsk. timian
1 tsk kjörvel
Hrærið smjör og krydd vel saman.
Kryddið kjötið með salti og pipar eins
og áður var getið. Smyrjið kryddsmjör-
inu síðan á. Vefjið álpappír utan um og
lokið honum vel. Ofnhiti er hæfilegur
175-200 gráður C. Gera þarf ráð fyrir
heldur lengri steikingartíma þegar
álpappír er notaður.
Eru dagar graftarbóla taldir?
■ í hugum flestra eru fílapenslar
bara cin af þeim plágum, sem fylgja
gelgjuskciðinu, en þeir eru til, og
hreint ekki svo fáir, sem aldrci „vaxa
upp úr“ þessari plágu. Fílapenslar
fylgja þcssu fólki alla tíð, þeir verða
að stórum rauðum bólum, sem st'ðan
skilja eftir sig holur og ör á hörundinu,
sjúklingarnir verða bólugrafnir, sem
kallað er, og leiðir þetta ástand oft til
andlegrar vanlíðanar. En nú eru líkur
til, að loks hafi fundist ráð til að ráða
niðurlögum graftarbólanna.
Um þcssar mundir er að koma á
markað í Bandaríkjunum meðal, sem
undanfarin 6 ár hefur gcngist undir
strangar prófanir til lækningar á
fílapenslum. Þykir þáð hafa gefið
mjög góða raun.
En hvað eru fílapenslar? Þeir eiga
upphaf sitt undir húðinni, í fitukirtl-
um, scm liggja næst hárrótarpokun-
um. Á gclgjuskeiðinu stækka þessir
kirtlar og gefa frá sér fituefni sem
hefut það verkefni að koma í veg fyrir
að húðin þorni upp. Ef dauðar
húðfrumur við kirtlana stífla svitahol-
urnar, safnast þctta fituefni fyrir f stað
þess að fara út í húðina. f húðina þar
umhverfis sest þá ígerð. Enn versnar
ástandið, þegar bakteríur fjölga sér í
fituefninu og bæta á ígerðina og
þrotann, sem henni fylgir.
Hjá flestum hætta fílapensiar að
myndast að gelgjuskeiði loknu. Þvert
á móti því, sem flestir halda, dugir
ekki að skrúbba andlitið eða hætta
að borða fituríkan mat til að losna við
að fá fílapensla. Fúkkalyf geta stund-
um verið gagnleg, en til þessa hefur
enga árangursríka mcðferð verið að
hafa til að vinna bug á graftarbólun-
um, sem lciðir af fílapenslunum,
Hormónasprautur t.d. með cortisone,
beint í fílapensilinn, draga úr sýkingu,
en þær eru óþægilegar og geta dregið
úr líkamsvexti, ef þeim er beitt um of
langan tíma.
Á árunum uþp úr 1940 komust
vísindamenn að raun um það, að
A-vítamínskortur gat leitt til húðsjúk-
dóms, sem líktist mjög fílapenslum.
En til lækningar var A-vítamfn vita
gagnslaust, nema í vægum tilfellum,
og þurfti að bera það á húðina í
áburðarformi. Fyrir allmörgum árum
var farið að framleiða A-vítamíns
afbrigði, sem notað var við krabba-
meinsrannsóknir. Slíkt cfni kemur t.d.
mjög við sögu í tilraunum við lækningu
á lungnakrabbameini. Þegar þetta
afbrigði af A-vítamíni kom á markað,
gripu húðlæknar tækifærið og hófu
tilraunir með það til að vinna bug á
fílapenslum.
Dr. Gary Peck, við Nationai Cancer
Intstitute gerði fyrstur tilraunir með
mcðalið, sem nú er að koma á'markað,
Accutane, árið 1976 og árangurinn var
stórkostlegur. 13 af 14 sjúklingum,
sem illa voru haldnir af graftarbólum,
hlutu algeran bata innan 10 mánaða.
Á þeim árum, sem liðin eru síðan, hafa
yfir 500 sjúklingar gengist undir þessa
meðferð. Alflestir þeirra hafa ýmist
hlotið algera lækningu eða a.m.k.
mikinn bata. Það sem þykir hvað
ánægjulegast, er að meðalið sýnir hvað
bestan árangur við lækningu á bólum
í andliti og segja læknar, að tryggja
megi sjúklingum algera lækningu þar.
Yfirleitt fer meðferðin þannig fram,
að sjúklingar taka Accutane-hylki
daglega í 15-20 vikur. Flestir þeirra
sýna augljós batamerki á næstu tveim
mánuðum, eftir að þeir hafa hætt
meðalatöku. í alharðsvíruðustu tilfell-
unum kann að þurfa að endurtaka
meðalakúrinn áður en fullur bati næst.
Helíiu hliðanærkanir lyfsins eru
skorpnar varir og þurrkun á húð og
slímhúð. Sumir missa hárið og kvarta
undan vægum verkjum í vöðvum og
þrpta umhverfis augu. Þar sem ekki er
vitað um, hvort iyfið hefur áhrif á
fóstur, er það ckki veitt barnshafandi
konum. Þessar hliðarverkanir hverfa
fljótlega eftir að meðalatökum er hætt,
en til þess að hafa vaðið fyrir neðan
sig, hefur Lyfjacftirlit Bandaríkjanna
ákveðið að lyfið skuli ekki veitt öðrum
en þeim, sem eru illa famir af
graftarsýkingum og hafa enga bót
hlotið við fúkkalyfjameðferð.
(Ncwsweek)
■ Accutane hefur reynst mjög áhrifaríkt í viðureigninni við graftarbólur. Hér
sjáum við sjúkling fyrír og eftir meðferð og er batinn augljós.