Tíminn - 17.10.1982, Blaðsíða 22
22___________
á bókamarkaði
tW
SUNNUDAGUR 17. OKTÓBER 1982
LÍSiiÍÍJ1!
Confessions of a Medical Heretic.
Ilöfundur: Robert S. Mendelsohn.
Útgefandi: Wamer Books.
■ Höfundurinn á að baki meir en
aldarfjórðungs starfsreynslu sem laeknir
og enginn getur sakað hann um að skrifa
af tómri vanþekkingu. En um niðurstöð-
ur hans má deila og eins röksemdarfærslu
alla. Hann hefur miklar efasemdir
um gagnsemi heilbrigðisþjónustu, eins
og hún tíðkast í Bandaríkjunum, og
varar við oftrú á henni. Meðal þess sem
hann vekur athygli á er: Regluleg
læknisskoðun getur verið varasöm.
Sjúkrahús eru hættulegur staður fyrir
veikt fólk. Flestir uppskurðir gera fólki
Iftið gagn, en margir gera ógagn.
Prófanir á tilraunastofum lækna eru
ónákvæmar og yfirborðslegar. Mörg lyf
eru ónytjulyf. Röntgenljósmyndun er
hættuleg og röntgentæki hættulegasta
tækið á hverju sjúkrahúsi.
Mendelsohn vill að fólk sé á varðbergi
gagnvart læknum, sjúkrahúsum og lyfj-
um. Svolítið er til í því, en heldur betur
sýnist hann nú keyra þessi sjónarmið
fram til öfga í bókinni.
Bókin er áhugaverð og vekur til
umhugsunar, eins og oft er sagt, en
lesendur skyldu gæta þess að gleypa ekki
gagnrýnislaust við öllum staðhæfingum
höfundar. (Sjálfur er hann læknir, og var
hann ekki að vara okkur við þeim?!)
PHENOMENAL Í BESTSELLER
raœMPLEiE
SCARSDAIE
MEDICALDIET
PLUS
DRTARNOWERS
œraœr
KEEPSLIM
FROCKAM
Tbe ’totaTjSan fiirfhc
diet ttiat's taking
Atnerica by storm.
The Coniplete Scarsdale Medical Diet.
Höfundar: Herman Tamower læknir og
Samm Sinclair Baker.
Úlgefandi: Bantam Books.
■ Þeir Tarnower og Baker segjast geta
ábyrgst að ef leiðbeiningum þeirra er
fylgt út í ystu æsar þá geti menn losað sig
við heil tíu kíló á tveimur vikum. Fyrir
þá sem eiga við offituvanda að stríða eru
þetta náttúrlega dásamlcgar fréttir.
í bókinni er að finna sérstakan
heilsumatseðil, sem virðist ansi fjöl-
breyttur, og ýtarlegar upplýsingar um
samsetningu hans og ástæður til þess að
hann verkar svo vel. Að auki er í bókinni
að ftnna margs konar fróðleik um offitu
og næringarmál.
Auðvitað er þetta bara ein leið af
mörgum til að léttast, og mestu skiptir
sem fyrr vilji einstaklingsins. Enginn
megrunarkúr getur sigrað þann mann
sem ekki vill sjálfur grennast. Og þegar
menn hafa einu sinni gert þetta upp við
sig er eftirleikurinn auðveldari; þá geta
menn farið þá leið sem ráðlögð er í
þessari bók eða hundrað aðrar sem í boði
eru og margar hverjar ekki síður
árangursríkar.
■ Ofannefndar bækur fást í Bókaverslun Sigfúsar Eymundssonar. Tekið
skal fram að hér er aðeins unt kynningu að ræða, enga ritdóma.
Death beam. Ilöfundur: Robert Moss.
Úgefandi: Berkley Books.
Robert Moss er annar höfunda þess
fræga reyfara Óhæft tii birtingar (The
Spike) sem Almenna bókafélagið er að
gefa út á íslensku um þessar mundir. Hér
er komin önnur spennusaga með svipuðu
ívafi frá hans hendi. New York Times
taldi hana taka The Spike fram.
Svolitla hugmynd um söguþráð ættu
eftirfarandi stikkorð að gefa: Moskva:
Sovétmenn hafa búið til hið fullkomna
gereyðingarvopn sem á að knýja Banda-
ríkjamenn til uppgjafar. New York:
Fyrsta flokks flugumaður hefur verið
ráðinn til að myrða forseta Bandaríkj-
anna. Austur-Þýskaland: Njósnari
kommúnista notar fjölskyldutengsl stn til
að koma á leppstjórn í ísrael. Miami:
Eini góði Kaninn sem veit hvað er á seyði
er gerður höfðinu styttri. Washington:
Leiðtogar þjóðarinnar keppa óttaslegnir
við tímann til að reyna að komast að því
hver svikarinn í herbúðum þeirra er. Þeir
verða að finna hann áður en Sovétmenn
geta látið til skarar skríða...
Cocaine. Its History, Uses and Effects.
Höfundur: Richard Ashley.
Útgefandi: Warner Books.
Kókaín er nú aftur orðið vinsælt
fíkniefni vestur í Bandaríkjunum þótt
ólöglegt sé. Þá vakna spumingar eins og:
Hvað er kókaín í raun og veru? Hvaða
áhrif hefur það á líkamann og heilann?
Er það kannski eins meinlaust og aspirín
eða jafn hættulegt og heróín? Og hvers
vegna kostar það offjár?
Richard Ashley hefur sjlfstæð svör við
þessum spurningum, sum hver nokkuð
vel rökstudd, en önnur hæpnari. Hann
reynir að sannfæra lescndur um að það
ríki miskilningur um samsetningu og
áhrif kókaíns og vill að það verði
lögleitt, eins og raunar öll önnur
fikniefni. Bann við dreifingu þess telur
hann fjarstæðu eina.
Hvort sem lesendur fallast á rök
Ashley eður ei, er þetta athyglisverð
bók, og geymir mikinn fróðleik. En varið
ykkur að láta sannfærast um of af þeim
mælskubrögðum sem höfundur beitir
ótæpilega.
t rltS
History,
andEfíects
Richard
Ashley
Antiiorot jtw wí’duíy
<KCl,)i»VHft HtílOÍf)
BY THE COAUTHOH OF
TH6 INTERNATíONAL B£STSHLL£R
THE SPIKE
ROBERT MOSS
umnii mracras ss pnscnm m Aittm
toiwr HKt BB DAKBHOUS TQ VOOÍ MAIIH
tm
iii vim
HERETIC
tellsyou bow to guard yourself agaiust
the harmful topact upon your lífe
. of ðoctors, drugs and hospítals.
Albert Speer lést í fyrra og síðasta bók hans er komin út:
FORTIBIN
VÉK ALDREI
FRÁ HONUM
Infiltration eftir Albert
Speer,
MacmiUanforlagið, 384
bls.
■ Þegar Aibert Speer lést fyrir rúmu
einu ári í Lundúnum voru minningar-
greinar yfirleitt vinsamlegar í hans garð.
Vissulega er það rétt að hann var vinur
Adolfs Hitlers, uppáhalds arkitekt hans,
og ráðherra hergagnaiðnaðar í þýsku
nasistastjórninni. En frá stríðslokum
hafði hann verið fullur iðrunar, og sú
iðrun hafði yfir sér reisn og var sjálfri
sér samkvæm. Hann sat í fangelsi í tvo
áratugi, dæmdur fyrir stríðsglæpi við
Nurnberg-réttarhöldin, og þótti sýna
mikið æðruleysi þann ttma. Endurminn-
ingar hans frá tímum Hitlers I þríðja
ríkinu og Dagbækur frá Spandau, sem
greina frá þvt hvernig hann eyddi
tímanum í fangelsinu, eru orðnar að
klassískum ritverkum. Speer var einnig
umhugað að veita blaðamönnum og
sagnfræðingum liðsinni. Það var alltaf
verið að taka við hann viðtöl, og oftar
en ekki voru þau tímafrek og kostuðu
hann óþægindi.
Það er kannski einkennandi að fráfall
Speers skuli hafa borið að við slík
aðstoðarstörf. Enda þótt hann væri
orðinn sjötíu og fimm ára gamall, og
ekki við góða heilsu, féllst hann á að
ferðast frá heimabæ sínum Algáu til
Lundúna í sjónvarpsviðtal hjá BBC.
Það var líka einkennandi fyrir hann að
hann vildi ekki þiggja greiðslu fyrir
viðtalið, og bað um að húnm rynni til
góðgerðarstarfsemi.
Ekki unnt að
afsaka glæpina
Að mati breska sagnfræðingsins
Normans Stone var Speer einn um það
í hópi hinna dæmdu nasistaforingja að
gera sér grein fyrir því að þeir áttu sér
enga málsvörn, enga afsökun fyrir
gerðum sínum. Það fór í taugarnar á
samföngum hans í Spandau hvernig
hann fjallaði um sjálfsvorkunnsemi
þeirra og fáránlegar rökræður um það
hvort unnt hefði verið að vinna stríðið í
Dagbókum sínum.í litlum heimi
fangelsisins olli þessi hreinskilni hans
honum vandræðum; hann varð fyrir
líkamsárásum í æfingagarði fengelsisins.
Speer gerði sér grein fyrir því að hann
hafði eytt bestu árum ævi sinnar í þágu
slæms málstaðar, og það sem eftir var
ævinnar reyndi hann að átta sig á því
hvers vegna hann hafði gert það.
Fortíðin veik aldrei frá honum.
„Þetta var öllum Ijóst sem hittu
Speer“ segir Norman Stone í nýlegri
grein í New York Review of Books. Það
var Stone sem tók síðasta viðtalið við
Speer fyrir BBC. „Kvöldið áður“,
skrifar hann, „snæddum við saman á
Browns Hotel í Lundúnum og ræddum
um efni og skipan viðtalsins, og hann
sagði mér frá nýju bókinni sinni
Infiitrations sem var að koma út. Þótt
samræður okkar væru afslappaðar gat ég
ekki gleymt því að maðurinn sem sat á
móti mér hafði verið í þjónustu Hitlers
í tólf ár og setið önnur tuttugu í fangelsi.
Speer var einstaklega snjall í viðræðum.
f þessu BBC-viðtali lék hann á alls oddi,
var í senn hjálplegur og mynduglegur,
og síður þreyttur éftir það en ég var. En
samt var óhugsandi annað en að ímynda
sér að til væri annar Speer, hinn innri
maður hans sem ekki sýndi sig hér.“
Vald Hitlers yfír Speer
í síðustu bók sinni reynir Speer
að gera sér grein fýrir hvað fór
aflaga í Þýskalandi. Hann hafði áður
skrifað langt mál um tengsl sín við Hitler
og viðurkennt að hann hefði haft
einkennilegt vald yftr sér. „f nærveru
hans fannst okkur við eiga heiminn"
skrifaði hann. Arkitektúr Speers, sem
Félagið Ingólfur endurvakið:
METNAÐARFULL
BÓKAÚTGÁFA
FYRIRHUGUÐ
■ Á þriðjudagskvöld kl. 20.30 verður
haldinn í stofu 201 í Ámagarði
framhaldsstofnfundur félagsins Ingólfs
þar sem formlega verður gengið frá
stofnun félagsins, og dr. Björn Þorsteins-
son flytur eríndi um landnám Ingólfs.
Félagið Ingólfur var upphaflega.
stofnað í október 1934 og starfaði fram
yfir 1940. Það gaf út Landnám Ingólfs.
Safn til sögu þess, ails 10 hefti, sem
töldust 3 bindi og auk þess Þxtti úr sögu
Reykjavíkur. Á s.l. ári var Ingólfur
endurvakinn, og markmiðið er að hlúa
að sögu landnámsins að fornu og nýju
og standa að útgáfu Landnáms Ingólfs.
Þegar hafa verið lögð nokkur drög að
útgáfu fyrsta heftisins. Má þar nefna
grein Bjöms Pálssonar um Vatnsleysu-
strandarhrepp á 19. öld; dr. Björns
Þorsteinssonar um landnám Ingólfs;
Sighvats Bjarnasonar, bankastjóra
íslandsbanka, um verslunarlífið í
Reykjavík um 1870; Steingríms
Jónssonar. sagnfræðings um vitamál á
Suðurnesjum fram til 1900; Þómnnar
Valdimarsdóttur um félagið Ingóif
1934-1942 og loks nokkrar visitasíur
Sigurbjamar Einarssonar biskups.
í drögum að lögum Ingólfs segir að í
ritinu Landnám Ingólfs standi framvegis
til að birta gömul skjöl og skilríki, er
snerta sögu landnámsins og ekki hafa
verið prentuð; óprentuð rit um sögu
landnámsins og menningarsögu þess;
örnefnalýsingu landnámsins, einstakra
jarða, sveita og óbyggða, þar til fengist
hefur fullkomin örnefnaskrá úr öllu
landnáminu; þætti úr sögu kaupstaða og
kauptúna svo sem sögu einstakra húsa.
■ Landnámsmaðurínn Ingólfur Amarson. Nú stendur tíl að skrá sögu þess
landnáms sem rakið er til hans.
gatna, bæjarhluta, ýmissa opinberra sem snertir menningarsögu bæjanna og
stofnana og einkafyrirtækja, samgangna bæjarbrag; sögu einstakra bújarða innan
innanbæjar og við aðra landshluta og allt landnámsins o.fl o.fl.