Tíminn - 06.11.1982, Blaðsíða 8

8
LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 1982.
LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 1982.
lliílJiJii
fréttaf rásögn;
Hópslysaæfingin sem haldin var í síðustu viku á Keflavfkurflugvelli:
SKIPTAR SKODANIR NAFA KOMIO
FRAM IIM HVERNK TIL TÖKST
■ Skiptar skoðanir hafa koniið fram
um hvernig til tókst þegar almannavarnir
ríkisins efndu til hópslysaæfingar á
Keflavíkurflugvelli að næturlagi fyrir
rúmri viku. Talsmenn almannavarna
hafa viðurkennt að sumt hafi ekki tckist
eins og til stóð en hins vegar halda þeir
því fram að sé á heildina litið hafi
æfingin tekist nokkuð vel. Tímanum er
kunnugt um nokkra auðsæja hnökra
sem urðu á framkvæmd æfingarinnar,
t.d. voru aðilar eins og rannsóknarlög-
regla ríkisins og Flugbjörgunarsveitin
ekki látnir vita um æfinguna fyrr en of
seint. Á sjúkrahúsinu í Keflavík misfór-
ust skilaboð þannig að þeir sem kalla átti
út mættu ekki fyrr en 45 mínútum of
seint. Einn viðmælenda Tímans heldup
því fram að margir, þ.á.m. menn úr
mörgum björgunarsveitum hafi vitað um
æfinguna áður en hún var haldin.
Ennfremur hefur komið fram að varnar-
liðsmenn sem áttu að standa vörð um
vettvang, áttu að varna óviðkomandi
aðgöngu að slysstaðnum, mættu seinna
á slysstað en til stóð. Gerði það að
verkum að allir sem vildu komust að
flugvélarflakinu, en samkvæmt kerfinu
sem fara átti eftir er slíkt ekki mögulegt.
Hlutverk varnarliðsmannanna var einnig
að koma í veg fyrir að fórnarlömb í
uppnámi hlypust á brott.
Rannsóknarlögreglan frétti af
æfingunni í fjölmiðlum
„Um þessa æfingu var okkur allsendis
ókunnugt þar til við fréttum af henni í
fjölmiðlum," sagði Hallvarður Einvarðs-
son, rannsóknarlögreglustjóri ríkisins í
samtali við Tímann. “Þó cr reyndin sú,
að minnsta kosti þegar alvaran knýr að
dyrum, að við höfum tiltekna þætti í
rannsókn flugslysa á okkar könnu,“
sagði rannsóknarlögreglustjóri.
Hallvarður sagði það skýrt tekið fram
í réttarfarslögum er hópslys yrði ætti
rannsóknarlögregla ríkisins að taka þátt
í rannsókn þess.
„í loftferðalögum er gert ráð fyrir
ákveðinni lögreglurannsókn ef hópslys
ber að höndum. Hún beinist að vissum
þáttum slyssins, svo sem Ijósmyndun á
vettvangi o.fl,“ sagði Hallvarður.
Hallvarður vildi ekki tjá sig um hvort
það væru afglöp af hálfu almannavarna
ríkisins að boða ekki rannsóknarlög-
regluna til æfingarinnar. „Hins vegar
vona ég að í framtíðinni verði gert ráð
fyrir okkur á svona æfingu og einnig að
ekki gleymist að boða okkur hendi
eitthvað í líkingu við það sem þarna var
sett á svið.
Stórt tryggingaspursmál
„Það liggur í augum uppi að við
hefðum kosið að vera með í þessari
æfingu,“ sagði Njörður Snæhólm, yfir-
lögregluþjónn RLR við Tímann,“ þó
ekki hefði verið nema til að sjá hvernig
allur þessi mannskapur vinnur saman á
vettvangi," hélt hann áfram.
-Hvert er ykkar hlutverk ef stórt
flugslys verður?
„Samkvæmt reglunni eigum við skil-
yrðislaust að vera með við rannsókn á
hópslysum. Ef lík eru illa farin kemur
það í okkar hlut að ftnna út hver er hver
og hvað tilheyrir hverjum. Þótt ég
fúslega viðurkenni að hér er ekki um
mikilvægasta þáttinn í vettvangsstarfsem
inni að ræða þá er þetta stórt trygginga-
spursmál," sagði Njörður.
-Þið hafið sérstaklega kynnt ykkur
þennan þátt rannsókna á hópslysum?
„Rannsóknarlögregla á öllum Norður-
löndum hefur í sínum röðum sveit, svo
kallaða ID sveit, sem hefur það verkefni
að þekkja lík sem eru illa farin eftir slys.
Þessar sveitir funda árlega og síðan 1978
höfum við sent menn á fundina og lært
mikið af því.“
-Þið hafið ekki slíka sveit hérna?
„Nei því miður. En hér á tæknideild-
inni starfa nokkrir menn sem eru vel
undir það búnir að bregðast við hóp-
slysi,“ sagði Njörður.
Njörður sagði að mikilvægt væri þegar
svona æfingar færu fram, að gera þeim
sem þátt taka grein fyrir því, að ekki
megi hreyfa við neinu sem hægt er að
komast hjá að hreyfa. „Það má hvorki
hreyfa lík eða aðra hluti ef mögulega er
hægt að komast hjá því. Hvernig hlutir
liggja þegar að er komið getur sagt
heilmikið um hvernig slysið bar að,“
sagði Njörður Snæhólm.
Súrt í brotið að vera ekki kallaðir
út
„Við leggjum allt kapp á að þjálfa
okkur í aðkomu að flugslysum af öllu
tagi því fannst okkur náttúrlega súrt í
brotið að vera ekki kallaðir út,“ sagði
IngvarF. Valdimarsson, formaður Flug-
björgunarsveitarinnar i samtali við
Tímann." „Það kom líka á daginn að
það voru mistök að kalla okkur ekki út
tímanlega. Skýringin sem við fengum
frá almannavörnum, sem við . höfum
átt gott samstarf við, var sú aö sá sem
var í því að boða á æfinguna hljóp yfir
okkur í símaskránni," sagði Ingvar.
-Hver átti ykkar þáttur í æfingunni að
vera?
„Okkar hlutverk átti að vera sjúkra-
flutningar. Við áttum að taka slasaða í
bílana okkar og flytja þá á sjúkrahús í
Reykjavík, og það gerðum við reyndar.
Seint útkall leiddi aðeins til þess að
okkar bílar voru aftast í röð sjúkraflutn-
ingabílanna.“
-Þið hafið þá mætt á Keflavíkurflug-
velli?
„Þrátt fyrir að við vorum boðaðir
klukkutíma of seint misstum við ekki
alveg af æfingunni. Við höfum mjög gott
útkallskerfi og vorum mættir suður frá
löngu áður en æfingunni lauk,“ sagði
formaður Flugbjörgunarsveitarinnar.
Fjöldi björgunarmanna hafði af
þessu pata
„Það sem ég hafði við þessa æfingu að
athuga var hversu margir vissu um hana
fyrir fram. Ef slys eins og það sem líkt
var eftir á sér stað í raunveruleikanum
gerir það ekki boð á undan sér og við
það átti æfingin að miðast,“ sagði
Böðvar Ásgeirsson, liðsmaður í björg-
unarsveitinni Ingólfur úr Reykjavík.
„Æskilegt hefði verið að aðeins örfáir
menn vissu um æfinguna en ég veit að
fjöldi björgunarmanna hafði af henni
pata. Hvaðan sem vitneskjan barst,“
sagði Böðvar.
Spítalarnir vel undir hópslys
búnir
„Við höfum nú tekið saman talsvert
af gögnum varðandi æfinguna þótt enn
sé talsvert eftir,“ sagði Guðjón Petersen,
framkvæmdastjóri almannavarna, við
Tímann, Það sem fyrst stingur í augun
er að á slysstaðnum vantaði menn til að
sinna frummeðferð og greiningu. Einnig
kom í ljós að okkur skorti bæði mannafla
og tæki til að flytja fórnarlömbin frá
slysstað að hersjúkrahúsinu á Keflavík-
urflugvelli. Við munum ræða við yfirvöld
á Keflavíkurflugvelli um hvernig unnt
verði að bæta úr þessu," sagði Guðjón.
Guðjón sagði ennfremur að starfsem-
in á hersjúkrahúsinu sjálfu hefði gengið
mjög vel og einnig flutningur á þeim
slösuðu til Reykjavíkur. Það er aðeins
eitt í því sambandi sem ekki er búið að
Vamarliðsmenn áttu að mynda vamarmúr um slysstaðinn en þeir mættu allt of
seint. - Tímamynd: Róbert.
ræða enn, það er sjúkrahúsið í Keflavík,
hlutur þess ef svona slys ber að.
-En sjúkrahúsin í Reykjavík?
„Við getum ekki annað séð en að þau
séu mjög vel undir það búin að taka við
svona hópslysum, þ.e.a.s. að veita
nauðsynlega frummeðferð til að halda
lífi í mikið slösuðu fólki. Sérstaklega
tóku menn eftir því að Borgarsjúkrahús-
ið, sem nýlega hefur endurskipulagt sitt
hópslysakerfi, er mjög vel undir hópslys
búið,“ sagði Guðjón.
-En hvemig stóð á því að rannsókar-
lögregla ríkisins var ekki boðuð á
æfinguna?
„Hún var boðuð. Ég talaði sjálfur í
eigin persónu við rannsóknarlögregluna.
Ég veit náttúrlega ekkert um hvernig
þeirra innanhússkerfi er, en áður en
æfingin hófst talaði ég við vaktmann hjá
þeim. Það er í algjöru samræmi við það
sem okkur Hallvarði rannsóknarlög-
reglustjóra hefur farið í milli.“
-Það vakti athygli á æfmgunni að
vamarliðsmennimir sem stóðu vörð við
vettvang mættu talsvert seinna en til
stóð. Hafið þið fengið skýringar á hvað
olli?
„Við höfum ekki enn fengið skýringar
á því. Þeir hafa haldið fund um æfinguna
innbyrðis, en fundurinn með þeim og
okkur verður ekki haldinn fyrr en í
næstu viku,“ sagði Guðjón.
-Sjó
yitanrin
Eyjólfur Konráð
Jónsson
DREIFING
Almeiína
Bókafélagið
Rökræður
um nýja stefnu
íefnahags-
máium
Morgunblaðið 14. 8. 1982.
Friðrik Friðrikson.
„Að „patent“-iausninni til lækkunar verðbólgu
slepptri, þá gætir hvarvetna góðrar frjáls-
hyggju. Gert er ráð fyrir léttari skattbyrði,
stærri hluta þjóðarframleiðslu ráðstafað af ein-
staklingum sjálfum, aukinni sjálfsbjargarhvöt.
Eykon er frjálslyndur maður. En þó togast á
frjálslyndi og eitlhvað, sem jafnvel má telja
stjórnlyndi á stöku stað."
Morgunblaðið 14.8. 1982
Guðmundur Heiðar Frimannsson
„I allri bokinni má glöggt finna óþol athafna-
mannsins, löngun hans til að koma einhverju f
Verk. Þótt menn vilji ugglaust gera einhvern
ágreining við Eyjólf Konráð um úrræðin gegn
verðbólgunni, þá held ég að flestir frjálslyndir
menn í landinu voni, að hann og aðrir af líku
tæi fái tækifæri á næstunni til að svala óþoli
si'nu, stjórna landinu. Þá er að minnsta kosti
ástæða til að standast þá freistingu að trúa
bölsýninni. Heimdallur á þakkir skildar fyrir
það góða framtak að gefa þessa bok út.“
Arni Sigússon, form. Heimdallar
„Af lestri þessa rits vona ég að Ijóst sé, að
hugmyndir Eyjólfs eru hugmyndir meginþorra
sjálfstæðismanna enda er þingflokkur sjálf-
stæðismanna virkur þátttakandi i tillögugerð
hans. Gjörbreytt stefna hefur verið mótuð í
efnahags- og atvinnumálum og henni ber að
fylgja fram til sigurs. Hér er aö finna þá upp-
sþrettu hugmynda og orku, scm breytt getur
ófremdarástandi þvi' sem ■' þjóðfélagi okkar
ríkir."
Jónas H. Haralz. 30. nóv. 1979
„Þvi' er ekki að leyna, að þessi þáttur sóknar-
innar gegn verðbólgu er sérstaklega vandmeð-
farinn. Iþví sambandi hefur Eyjólfur Kornáð
Jónsson i' grein i' Mbl. f október sl. sett fram
athyglisverðar hugmyndir, sem þó hafa verið'
li'tið ræddar opinberlega."
Helgarpósturinn, I. júlí 1982
Helgi Skúli Kjartansson
„Hver eða hverjir sem að þessu unnu, þá þykir
mér það merkileg hugmynd og ágæt að taka
upp umræður, einnig andmæli gegn aðalhöf-
undi bókarinnar, og hygg ég það lýsi sjálfs-
trausti útgefcnda fyrir hönd stjórnmálastefnu
sinnar að vera svo ófeimnir við vissan ágrein-
ing meðal fylgjenda hennar."
Frelsið. 3. hefti 1980
I umræðum á málþingi Félags frjálshyggju-
manna 5. apríl 1980, sem birtust í I. hefti
þessa árs, lýsti Friedrich A. Hayek í fáum
orðum nýjum tillögum si'num til lausnar verð-
bóiguvandanum, en þær hafa vakið mikla at-
hygli erlendis. Þessar tillögur cru mjög svipað-
ar hugmyndunum, sem Eyjólfur Konráð Jóns-
son alþingimaður kom orðum að i' nokkrum
blaöagreinum 1978 og 1979 — áður en Hayek
tók til máls.“
Olafur fsleifsson,
Fisi. 27. ágúst 1981
„Skattalækkun sú, sem patentlausn Eykon
snýst um, kynni vissulega að stuðla að tfma-
bundinni lækkun verðlags, en það er álitamál,
hvort hún drægi úr hraba verðbólgunnar og
hversu varanleg áhrif þessarar aðgerðar yrðu.“
Norðanfari, okt. 1982
Friðrik Sophusson.
„Flestum finnast hugmyndir Eyjólfs Konráðs
ákaflega merkilegar og þaö sem hann segir er
nokkuö sem menn hafa veriö aö fjalla um í
öðrum löndum að undanförnu. Á meöai stjórn-
málamanna og efnahagsstérfræðinga i' hinum
vestræna heimi hafa fariö fram miklar umræð-
ur um þessi mál á siðuslu árum, allt frá þeim
ti'ma er menn áttuðu sig á, að þau hagfræði-
legu lögmál sem starfað hafði veriö eftir allt
frá striðslokum dugðu alls ekki lengur. Það
varð að leita nýrra leiða."
Austurstræsti 18, sími 25544, Skemmuvegi 36, Kópavogi, si'mi 73055.
NÚ líður mér vel!
STOR
GLÆSl-
LEGUR
JÓLA
GLADR■
WGUR
Allir landsmenn
geta orðið
þátttakendur í
askriftargetraun
Tímans
Næst drögum við 2. des., ’82
um 50,000 kr. vinning SHARP
myndband og SHARP litsjónvarp.
litsjónvarpstæki
VC-7700 vídeótæki
SÍÐUMÚLA 15 - REYKJAVÍK - SÍMI 86300
Aðeins skuldlausir áskrifendur
getátekiðþátt í getrauninni.
Getraunaseðlarnir birtast
laugardagsblöðunum