Tíminn - 09.11.1982, Blaðsíða 8

8
Útgefandi: Framsóknarflokkurlnn.
Framkvœmdastjórl: Glsll Slgurðsson. Auglýsingastjórl: Stelngrfmur Glslason.
Skrllstotustjórl: Jóhanna B. Jóhannsdóttlr. Afgrelðslustjórl: Slgurður Brynjólfsson
Rltstjórar: Þórarlnn Þórarinsson, Elfas Snæland Jónsson. Rltstjórnarfulltrúl: Oddur
V. Ólafsson. Fréttastjóri: Kristlnn Hallgrfmsson. Umsjónarmaður Helgar-Tímans: Atli
Magnúoson. Blaðamenn: Agnes Bragadóttlr, Bjarghlldur Stefánsdóttlr, Elrfkur St.
Elrfksson, Frlðrlk Indriðason, Helður Helgadóttlr, Slgurður Holgasorv(lþróttir), Jónas
Guðmundsson, Krlstln Lelfsdóttlr, Skaftl Jónsson. Útlltstelknun: Gunnar Trausti
Guðbjörnsson. Ljósmyndir: Guðjón Elnarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Elfn
Ellortsdóttlr. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttlr. Prófarklr: Flosl Kristjánsson, Krlstfn
Þorbjarnardóttlr, Marfa Anna Þorstelnsdóttir. Ritstjórn, skrffstofur og auglýsingar:
Slðumúla 15, Reykjavfk. Sfml: 86300. Augiýslngasfmi: 18300. Kvöldsfmar: 86387 og
86392.
Verð f lausasölu 9.00, en 12.00 um helgar. Askrift á mánuði: kr. 130.00.
Setnlng: Tæknldeild Tfmans. Prentun: Blaðaprent hf.
Árangurinn af ríkis-
stjómarsamstarfinu
Þrátt fyrir þá efnahagserfiðleika, sem ríkisstjórnin og
stjórnarflokkarnir hafa þurft að glíma við að undanförnu
vegna utanaðkomandi og ófyrirsjáanlegra áfalla, hefur
tekist að ná margháttuðum árangri með núverandi
stjórnarsamstarfi.
Dr. Gunnar Thoroddsen, forsætisráðherra, fjallar
sérstaklega um árangurinn af störfum stjórnarinnar í
ýtarlegu viðtali, sem birtist fyrir skömmu í „Suðurlandi“.
Þar segir dr. Gunnar m.a.:
„Ég tel, að verulegur árangur hafi náðst á ýmsum
sviðum, þó að margvíslegir erfiðleikar hafi orðið á vegi.
Ég vil fyrst nefna meginatriðið í stjórnarsáttmála og
stjómarstörfum: Að gera allt sem unnt er, til að tryggja
fulla atvinnu í landinu og koma í veg fyrir atvinnuleysi.
Þó að hér hafi ekki verið atvinnuleysi um ára skeið, þá
er nauðsynlegt að fylgjast jafnan með þessu gmndvallar-
atriði; alltaf er veruleg hætta á að atvinnuleysi skapist eins
og í grannlöndum okkar. Atvinnuleysi er eitt það
geigvænlegasta böl, sem yfir þjóð getur dunið, fyrir
heimili, sem í því lenda, fyrir unga fólkið, sem kannski
er búið að ljúka sínum undirbúningi, sínu námi, og er
fullt af starfsvilja og starfslöngun, en fær ekkert að gera
misserum eða jafnvel árum saman.
Stjórnarandstaðan talar á þá lund, að það sé nú ekki
mikið afrek að hér sé full atvinna, því að svo hafi verið í
mörg ár. Þetta er náttúrlega ekki gild röksemd. í
nágrannalöndum okkar í Norður- og Vestur-Evrópu, og
einnig í Ameríku, hefur á allra síðustu árum dunið yfir
alvarlegt atvinnuleysi - víðast hvar 6 til 14 prósent. í
Bretlandi eru nú yfir 3 milljónir manna atvinnulausar, en
það samsvarar því, að á íslandi væru 13-14 þúsund manns
atvinnulausir að staðaldri. Þegar við athugum skráningu
atvinnu hér að undanförnu, þá eru án atvinnu ekki 6-14%,
heldur 0.3 til 0.4%, sem hvergi telst atvinnuleysi. Þetta
er meginatriði í okkar stjórnarstefnu. Það hefur tekist
hingað til að tryggja fulla atvinnu þó að nágrannalöndin
hafi stunið undir þessu böli.
Nú blasa við margvíslegir erfiðleikar hjá þjóðinni, sem
stafa af óviðráðanlegum ástæðum. En við höldum fast við
þessa grundvallarstefnu að reyna að tryggja fulla atvinnu.
Efnahagsaðgerðirnar í ágúst og september voru fyrst og
fremst miðaðar við þetta höfuðmark.“
Forsætisráðherra vék síðan að nokkrum öðrum málum,
sem ríkisstjórnin hefur náð árangri í á kjörtímabilinu: „I
utanríkismálum var mjög vandasamt ágreiningsmál óleyst,
Jan Mayen-deilan við Norðmenn. Við settum okkur það
mark í stjórnarsáttmála að leysa þá deilu og það tókst.
Hagstæðir samningar náðust um það vandasama og
viðkvæma mál.
Samgöngumálin eru ein stærstu mál þjóðarinnar. Við
höfum lagt áherslu á að koma bundnu slitlagi á vegi. Þar
hefur verið gert mjög stórt átak. Þegar ríkisstjórnin tók
við í ársbyrjun 1980 var bundið slitlag á vegum 270 km
alls. Á þrem sumrum, ’80, ’81 og 82, bættust við um 380
km, sem sagt miklu meira en gert hafði verið öll ár á
undan samanlagt.
Við ákváðum að verða við margra ára kröfum
verkalýðssamtakanna og efna fyrirheit þriggja ríkisstjórna
um aukningu verkamannabústaða. Þar hefur orðið
geysimikil framför.
Áfram hefur verið haldið virkjun jarðhitans og unnið
að því að koma á hitaveitum víðs vegar um land. í
vatnsvirkjunum hefur nú verið ákveðið stærra átak en
nokkru sinni áður í sögu þjóðarinnar.“
Hér hefur verið drepið á fáein mál, sem sýna glöggt,
að stjórnarsamstarfið hefur náð umtalsverðum árangri á
mörgum sviðum. ESJ
Án brádabirgdalaganna
og fylgifrumvarpa þeirra
verða fjárlög ekki marktæk
Ræða Alexanders Stefánssonar
við 1. umræðu fjárlaga
■ Það varsannarlegauppbyggjandiað
hlusta á þjálfunarræðu formanns þing-
flokks Alþfl. hér fyrir landsþingið. Það
væri hægt að leggja út eitthvað á þá leið;
burt með landbúnað, burt með sjávarút-
veg úr íslensku efnahagslífi. Það verður
boðskapur þingflokksformannsins á
flokksþingi krata um næstu helgi. Það er
lausnin fyrir íslenska þjóð.
Einkenni þessa fjárlagafrumvarps fyr-
ir árið 1983, sem hér er til 1 umr. eru
fyrst og fremst þeir miklu efnahags-
örðugieikar, sem við er að fást í íslensku
efnahagslífi um þessar mundir. Það
jaðrar við kreppuástand meðal flestra
nálægra þjóða, sem gerir vart við sig
með vaxandi þunga hér á landi, vegna
verðfalls og sölutregðu á helstu útflutn-
ingsvörum þjóðarinnar, við þetta bætist
alvarlegur aflabrestur, stöðvun
loðnuveiða og minnkandi borskafli.
Það er öllum landsmönnum ljóst, að
hér er alvara á ferðum, þjóðarfram-
leiðsla og þjóðartekur hafa þegar dregist
saman og mun svo augljóslega verða á
næsta ári. Það er því augljóst mál, að
allar forsendur í efnahagsmálum hafa
gerbreyst á síðustu mánuðum. Við
þessar aðstæður, þessa miklu erfiðleika
er við blasa verður að skoða og meta
fjárlagafrv. fyrir árið 1983. Fer ekki á
milli mála, að minna verður til skiptanna
úr sameiginlegum sjóði landsmanna en
áður hefur verið.
Eins og komið hefur fram í framsögu-
ræðu hæstv. fjármáiaráðherra byggir
ríkisstj. fjárlagafrv. á ákveðnum for-
sendum um þróun launa, verðlags og
gengis milli áranna 1982 og 1983, eins
og fram kemur í athugasemdum við frv.
Og þeirri stefnu ríkisstj. að tryggja
hallalausan rekstur ríkissjóðs. Fjárfest-
ingar ríkisstofnana og framlög til sameig-
inlegra framkvæmda ríkis og sveitarfé-
laga munu minnka verulega að magni
til. Hins vegar er reynt að tryggja
óskerta félagslega þjónustu.
Með setningu bráðabirgðaiaganna í
ágúst s.l. um efnahagsráðstafanir gerir
ríkisstj. nauðsynlegar ráðstafanir til að
gera þessafjáríagagerð marktæka. Án
þeirra ráðstafana, sem í brbl. felst og
þeim öðrum ráðstöfnunum, sem þeim
eiga að fylgja svo sem nýtt viðmiðunar-
kerfi fyrir laun og fleiri slíkar aðgerðir
er nær útilokað, að fjárlög samkv. frv.
verði marktæk, þar sem í brbl. eru
ráðstafanir til að hamla gegn hraða
verðbólgunnar og byggja upp vöm gegn
atvinnuleysi.
Mikill meirhluti þjóðarinnar gerir sér
fulla grein fýrir efnahagsvandanum og
styður því viðnámsaðgerðir ríkisstj. sem
felast í brbl. sem eru lífsnauðsyn í
þessari stöðu. Þjóðin fordæmir stjórnar-
andstöðuna hér á Alþingi fyrir óábyrga
afstöðu. Viðbrögð stjórnarandstöðunn-
ar eru sorglegt dæmi um hvernig
stjórnmálamenn skella skollaeyrum við
þjóðarheill, ef þeir telja að þeir geti
þannig komið höggi á andstæðing sinn.
Ég tala nú ekki um þingmanninn, sem
þáði mikilvæg embætti fyrir að styðja
þessa ríkisstj., en hleypur svo undan
merkjum þegar á móti blæs. Mikil er
ábyrgðartilfinning slíkra manna,- en
þjóðin gleymir ekki svona óheiðarlegum
vinnubrögðum.
Þjóðin krefst
ábyrgðar
íslenska þjóðin krefst þess í dag, að
-Stjómmálamenn, ríkisstj. og alþm. svo
og forustumenn hagsmunaaðila í landinu
taki höndum saman um farsæla lausn
þjóðmála, þar sem við blasir, að öðmm
kosti, alvarleg efnahagsáföll, sem gætu
leitt til samdráttar og atvinnuleysis.
Hver vill verða valdur að slíku. Sam-
þykkt brbl. og þeim fylgifrv., sem þeim
mun fylgja og skynsamleg meðferð
fjárlagafrv. er nærtækasta verkefnið.
Ég skal ekki hafa langt mál um
fjárlagafrv., þar sem ég á sæti í
fjárveitinganefnd og tek þátt í umfjöllun
um alla þætti þess. Sú vinna hófst raunar
1. okt. s.l. Við framsóknarmenn munum
beita okkur fyrir góðri samvinnu í fjvn.
óg á Alþingi, svo fjárlög fyrir árið 1983
geti orðið marktæk við ríkjandi aðstæð-
ur. Þetta verður vandasamt og ekki
vinsælt verk, þar sem við blasir, að ekki
verður hægt að auka framlög heldur
þvert á móti er nú mesta nauðsyn að
draga úr ríkisútgjöldum. Ég tel að
athuga verði vandlega, hvort hægt er að
fresta rekstri nýrrar starfsemi eða aukn-
ingu á ýmsum sviðum, sem áformað er
að hefja samkv. lögum. Jafnframt hægja
á eða fresta ýmsum opinberum fram-
kvæmdum, sem ekki hefur þegar verið
samið um að hefja. Og e.t.v. að fara sér
hægar í virkjanaframkvæmdum um sinn
og fresta frekari framkvæmdum við
Kröflu.
Þegar ég les fjárlagafrv. og heyri
forstöðumenn ýmissa ríkisstofnana út-
skýra fjárlagabeiðnir verð ég að játa,að
ég tel sjálfvirkni í fjárlagatill. ýmissa
stofnana allt of ríkjandi aðferð. Verð-
lagsforsendum er bætt við fjárlagatölur
gildandi árs og þar með er málið afgreitt.
Of lítið sparað
Allt of lítið virðist gert til að skoða í
i TÍwBHHr^-■ ^ v 1 11
Ví
■ Frá Alþingi.