Tíminn - 09.11.1982, Blaðsíða 10

mmm
ÞRIÐJUDAGUR 9. NÓVEMBER 1982.
10
heim ilistrm in n f
umsjón: B.St. og K.L.
Rannsókn á heilsufari aldraðs fólks í Reykjavík er að Ijúka:
— segir í frétt frá Hjartavernd
„Rannsóknin hefur gengið vcl, en hún
hefur þó tekið lengri tíma en við áttum
von á, sagði Arsæll Jónsson, læknir,
þegar blaðamaður Heimilstímans leitaði
upplýsinga hjá honum um hcilsufarsat-
hugun á öldruðu fólki, sem fram hefur
farið á Rannsóknarstöð Hjartavemdar.
-Rannsóknin stendur yfir enn, en við
reiknum með að henni Ijúki í þessari
viku. Það hafa komið um 100 manns í
þessa athugun, af 150 manna úrtaki 80
ára og eldri -Reykvíkinga, sem treystu
sér til að koma í sams konar skoðun og
almennt er framkvæmd í stöðinni.
-Var nokkuð sérstakt, sem kom
ykkur á óvart við þessa rannsókn?
-Það má segja, að hafi komið nokkuð á
óvart, hve margir úr þessum hópi voru
furðanlega vel hressir og vel á sig
komnir. Það er þó auðvitað margt' sem
er að hjá sumum, eins og gengur þegar
aldurinn er orðinn þetta hár.
Félagsfræðingur heimsækir fólkið fyrir
rannsóknina
-Þórhannes Axelsson félagsfræðingur
hefur heimsótt gamla fólkið á undan
rannsókninni og ræðir við það þar og
gerir fyrstu athugunina, sem gengur út
á að huga að félagslegum aðstæðum
fólksins. Síðan kemur til okkar kasta hér
í Hjartavemd að kanna heilsufars-
ástandið samkvæmt hinni stöðluðu rann-
sókn sem hér hefur verið notuð undan
farin 15 ár. Milli 20-30 þúsund íslending-
ar hafa verið skoðaðir þannig á Rann-
sóknarstöð Hjartaverndar. Vísindalegt
gildi slíkrar könnunar hefur mikla
þýðingu og rannsóknin á fólki yfir
áttrætt hefur mikið gildi í samanburði á
ýmsum aldurshópum. Lífslíkur miðaldra
og eldri íslendinga hafa farið stöðugt
vaxandi á undanförnum árum, jafnframt
því að sjúkdómarnir breytast.
Aðspurður um niðurstöður rannsókn-
ar á öldruðu fólki sagði Ársæll að hann
vonaðist til að heildarniðurstaða lægi
fyrir tiltölulega fljótt, þar sem þetta væri
tiltölulega lítill hópur.
-Við höfum auðvitað safnað miklum
upplýsingum og gögnum, sem þarfnast
úrvinnslu, svo við höfum fengið ýmis
aukarannsóknarefni, sem þarf að vinna
betur úr.
-Ætlið þið þá að halda áfram að
rannsaka þennan hóp?
-Það er ekkert ákveðið með það enn,
en það væri vissulega áhugavert að fá að
fylgjast með þessu fólki áfram, og við
hefðum hug á því. Niðurstöðumar koma
til með að vekja margar spumingar, og
vonandi varpar rannsóknin skýrara ljósi
bæði á félagslegt og heilsufarslegt ástand
þessa fólks, sagði Ársæll.
Jákvæð lífsskoðun er mikilvæg
fyrir heilsuna
-Finnst ykkur ástandið vera betra en
búist var við?
-Það má kannski segja það. Hjá
mörgum er það svo, að þeir sjá um sig
sjálfir, þrátt fyrir háan aldur og þessa
krónísku sjúkdóma sem vilja fylgja
ellinni.
-Hvert er algengasta umkvörtunarefni
hjá fólkinu?
-Þau em svo margvísleg, - en það er
kannski einna sárast fyrir okkur, sem
tölum við þetta aldraða fólk þegar það
kvartar um tilgangsleysi lífsins. Það er
eins og sumum svíði það, að hætta
störfum, og þyki sem þeir séu settir hjá
og sjái þá engan tilgang í lífinu. Það er
erfitt fyrir okkur að bæta úr því. Þetta
er margt af þessu dugnaðarfólk, vinnu-
þjarkar, sem eiga erfitt með að láta
tímann líða í iðjuleysi og hafa ekki
komist upp á lag með að nota tímann til
góðs fyrir sjálfa sig. Svo em sem betur
fer margir, sem halda jákvæðri lífs-
skoðun og eru glaðir og ánægðir, og það
er afar mikilvægt fyri heilsuna.
Félagsfræðingurinn getur auðvitað
ráðlagt því fólki, sem er einmana
ýmislegt í viðtölum, en þetta er nú fyrst
og fremst heilsufarskönnun, en ekki
beint að við eigum að vinna að úrbótum.
Þær koma svo vonandi í kjöifarið á
rannsókninni.
Sambandið við heimilis-
lækni
Ársæll læknir sagði að það væri eitt
stórt atriði í þessari rannsókn, að þegar
henni lyki væri send skýrsla til heimilis-
læknis og viðkomandi er hvattur til að
hafa samband við hann. „Sambandið
milli læknis og sjúklings er ákaflega
mikilvægt og þarna fær læknirinn allar
niðurstöður heislufarsrannsóknarinn-
ar,“ sagði Ársæll Jónsson læknir.
í fréttatilkynningu frá Hjartavemd
segir m.a.:
„Aðaltilgangur með þessari könnun á
heilsufari og aðstæðum aldraða fólksins
er að fá samanburð við yngri aldurshópa
sem rannsakaðir hafa verið eða rannsak-
aðir verða á sama hátt. Sömuleiðis er
gerð athugun á sjálfsbjargargetu , hátt-
um og lffsþrótti fólksins. Reynt verður
að fá svör við spumingum sem þessum:
Hvers vegna hefur þetta fólk náð svo
háum aldri? Hvemig er heilsufari fólks
á þessum aldri háttað í raun og vem?
Má telja þetta fólk forréttindahóp ? þar
sem það lifir lengur en flestir aðrir?“
■ Eftirmiðdagsstund ■ Hátúni 10B (Öldrunardeild Landspítalans) Ársæll
læknir fylgist með þegar verið er að byrja bingó-keppni
(Tímamyndir Guðjón)
Ársæll Jónsson læknir.
LÍFSLÍKU R MIÐALDRA OG
ELDRI STÖÐUGT VAXANDI
Sítrónu-
búðingur
■ Sítrónubúðingur er frísklegur eftir-
réttur eftir góða steik. í búðinginn þarf:
2 egg
11/4 dl. sykur
rifínn börkur og safí úr 1 sítrónu
4 bl. matarlím
3 dl. þeytirjómi (2 1/2 dl. getur
vel dugað)
Þeytið fyrst eggjahvíturnar vel og
síðan rjómann, hvert fyrir sig og setjið
til hliðar. Þeytið þá eggjarauðurnar og
sykurinn samanvið. Bleytið upp matar-
límsblöðin og bræðið þau yfir vægum
hita, og hrærið matarlíminu svo út í
eggjarauðuhræmna. Allt er látlð bíða í
nokkrar mínútur, en þá er öllu hrært
varlega saman, og búðingnum hellt í
form, sem áður hefur verið skolað með
köldu vatni. Geymist á köldum stað
(ekki þó í frosti) þar til á að bera
búðinginn fram.
Þá er losað varlega um brúnir búðingsins
í forminu. Það er sett augnablik ofan í
ílát með volgu vatni, en síðan er
búðingnum hvolft á fat.
Gott er að bera fram jarðarber, eða
aðra niðursoðna ávexti með sítrónubúð-
ingnum. Blúndukökur eða ískökur eru
bomar með.
■ Sítrónubúðingurínn er skrautlegur,
þegar rauð ber eru höfð innan í
hringnum.