Tíminn - 17.11.1982, Blaðsíða 8

8
MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER 1982
Útgefandl: Framsóknarflokkurlnn.
Framkvæmdastjórl: Gfsli Slgurósson. Auglýslngastjórl: Stelngrlmur Gfslaaon.
Skrlfatofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttlr. Afgrelðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson
Rltstjórar: Þórarlnn Þórarlnsson, Elfas Snæland Jónsson. Rltstjórnarfulltrúl: Oddur
V. Ólafsson. Fréttastjórl: Krlstlnn Hallgrfmsson. Umsjónarmaður Helgar-Tfmans: Atll
Magnúuson. Blaðamenn: Agnos Bragadóttlr, BJarghlldur Stefánsdóttlr, Eirfkur St.
Elrfksson, Friðrlk Indrlðason, Heiður Hclgadóttlr, Slgurður Helgason(fþróttlr), Jónas
Guðmundsson, Krlstfn Leifsdóttlr, Skaftl Jónsson. Útlltstelknun: Gunnar Traustl
Guðbjörnsson. Ljósmyndlr: Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Elfn
Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttlr. Prófarklr: Flosl Krlstjánsson, Kristfn ,
Þorbjarnardóttlr, Marfa Anna Þorstolnsdóttlr. Ritstjórn, skrifstofur og auglýslngar:
Sfðumúla 15, Reykjavfk. Siml: 86300. Auglýslngasfml: 18300. Kvöldsfmar: 86387 og
86392.
Verð f lausasölu 9.00, en 12.00 um helgar. Askrlft á mánuðl: kr. 130.00.
Setnlng: Tæknldelld Tfmans. Prentun: Blaðaprent hf.
Eftir átjánda
flokksþingid
■ Átjánda flokksþingi Framsóknarflokksins er
lokið. Það mun síðar verða talið með merkustu
þingum flokksins. Það kom saman á vissum tíma-
mótum í efnahagsmálum landsins. Þjóðin hefur búið
við góðæri flest undanfarin ár. Á þessu ári hefur syrt
í álinn vegna hinnar alþjóðlegu kreppu og aflabrests.
Það hlýtur að leiða til meiri háttar breytinga í
efnahagsmálum, ef ekki á að tefla sjálfstæði þjóðarinn-
ar í hreint óefni.
Um margt minnti því þetta þing á flokksþingið, sem
haldið var 1934. Þá stóð þjóðin á örlagaríkum
vegamótum. Heimskreppan ógnaði afkomu hennar og
sjálfstæði.
Flokksþingið 1934 markaði djarfa og róttæka
stefnu. Þjóðin brást vel við og flokkurinn styrktist,
þrátt fyrir klofning, sem hefði getað orðið honum
alvarlegt áfall. Á grundvelli þessa kosningasigurs
flokksins var mynduð hin eina sanna viðreisnarstjórn,
sem hér hefúr starfað undir erfiðum efnahagslegum
kringumstæðum.
Starf hennar tryggði efnahagslegt sjálfstæði þjóðar-
innar og lagði grundvöll að nýjum atvinnugreinum,
sem tryggðu þjóðinni batnandi afkomu í framtíðinni.
Má þar ekki sízt minna á tilkomu hraðfrystihúsanna.
Þjóðin þarfnast nú róttæks viðnáms- og viðreisnar-
starfs eins og á árunum fyrir síðari heimsstyrjöldina.
Grundvöllur þess var lagður á nýloknu flokksþingi
Framsóknarflokksins.
Á þinginu var mörkuð djörf og róttæk efnahags-
stefna. Meginefni hennar er að beita lögbindingu um
skeið til að tryggja niðurfærslu verðbólgunnar, án
atvinnuleysis.
Á því kjörtímabili, sem nú er að líða, hefur verið
reynt að koma fram hjöðnun verðbólgunnar á
grundvelli frjálsra samninga. Viðurkenna ber að sú
leið hefur að verulegu leyti misheppnazt og er ekki
vænleg til nægilegs árangurs.
Þess vegna verður að grípa til lögbindingar, en
vitanlega þó í sem mestu samráði við stéttasamtökin.
Átjánda flokksþing Framsóknarflokksins einkennd-
ist af fleiru en því, að þar var mörkuð djörf og róttæk
efnahagsstefna.
Um langt skeið hefur ekki borið eins mikið á ungu
fólki á landsfundi hérlends flokks og á átjánda
flokksþinginu.
Konur létu ekki heldur sinn hlut eftir liggja. Þær
voru miklu fjölmennari á flokksþinginu er hingað til
hefur tíðkazt á hérlendum flokksþingum. Þær tóku
mikinn þátt í umræðum og reyndust sigursælar í
kosningum.
Flokksþingið var hið fjölmennasta, sem Framsókn-
arflokkurinn hefur haldið. Það ber vott um góðan og
vaxandi áhuga.
Flokksþingið var haldið fyrir opnum tjöldum.
Andstæðingunum var gefinn kostur á því að fylgjast
með störfum þess. Þingið bar glöggt merki þess, að
flokkurinn leggur engin bönd á gagnrýni innan
vébanda sinna. Það er heilbrigðum og vaxandi flokki
nauðsynlegt, að ekki sé þagað um það, sem miður fer,
en jafn mikilvægt er að viðurkenna það, sem vel hefur
tekizt.
Allt bendir til þess, að Alþingiskosningar séu
skammt undan. Átjánda flokksþingið hefur lagt
traustan grundvöll að þátttöku Framsóknarflokksins
í þeim. Þ.Þ.
-LLiU
flokksþing Framsóknarflokksinsj
Tómas Árnason ritari Framsóknarflokksins:
Margir stjórn-
málamenn hafa
sagt þjóðinni
■ Tómnas Árnason ritari Framsóknar-
flokksins gerði ítarlega grein fyrir starfi
flokksins síðan síðasta flokksþing var
haldið. Einnig rakti hann stjómmála-
ástandið yfirleitt og að hverju framsókn-
armenn stefna.
Hann sagði m.a.:
Að sjálfsögðu hefur starfsemi Fram-
sóknarflokksins frá seinasta flokksþingi
einkennst af þátttöku hans í þrem
ríkisstjórnum og að mörgu Ieyti
erfiðri stöðu í stjómmálum. Það sem
gert hefur erfitt fyrir um að taka
sérstaklega á efnahags- og atvinnumál-
unum er að allt of margir stjórnmála-
menn hafa í áróðri sínum sagt þjóðinni
ósatt um hvað raunverulega þarf til að
koma til að lagfæra þau mál, hvað hægt
er að leggja á atvihnulífið og efnahags-
kerfið í heild án þess að verra hljótist
af. Það er engin önnur leið en að þjóðin
verður að leggja eitthvað að sér, láta á
móti sér í bili til þess að skipa þeim
málum á ábyrgan og fullnægjandi hátt
og tryggja örugga afkomu og uppbygg-
irigu í framtíðinni.
Án þess að endurtaka margt af því,
sem formaður Framsóknarflokksins gat
um í setningarræðunni vi! ég víkja hér
stuttlega að efnahagfsmálum. Mestan
hluta ársins 1981 var beitt niðurtalningu
í viðureigninni við verðbólguna. í stað
þess að spáð hafði verið 70% verðbólgu
á því ári lækkaði hún niður í 40% þegar
í ágústmánuði í fyrra. En vegna þess, að
niðurtalningu verðbólgu var ekki fylgt
eftir í fyrrahaust, hækkaði verðbólgan
seinast á síðasta ári. Það var ekki fyrr
en í janúar á þessu ári sem ríkisstjómin
varð sammála um stefnuyfirlýsingu í
efnahagsmálum. Þá var jafnhliða leikinn
veikur biðleikur í baráttu við verðbólg-
una. Lang merkasta atriðið í yfirlýsing-
unni var um nýtt viðmiðunarkerfi á
þessa leið: „Ríkisstjórnin mun nú þegar
stofna til viðræðna við samtök launafólks
og aðra hagsmunaaðila atvinnulífsins
um viðmiðunarkerfi sem gæti komið í
stað núverandi vísitölukerfis og tryggt
kaupmátt og jöfnun lífskjára en væri
laust við höfuðókosti þess kerfis sem nú
gildir. Meðal annars verði reynt að finna
leið til þess að ráðstafanir til að jafna
orkukostnað landsmanna valdi ekki
aukinni verðbólgu.
Þá mun ríkisstjórnin hefja viðræður
við aðila um verðmyndunarkerfi sjávar-
útvegs og landbúnaðar um breytingar á
skipan þeirra mála sem stuðlað gætu að
hjöðnun verðbólgu en tryggt um leið
afkomu í geinum þessum".
Eftir verulegar sviptingar í vor og
sumar tókst að lokum samkomulag um
ráðstafanir í efnahagsmálum í ágústmán-
uði s.l.
Eitt af þeim atriðum sem samkomulag
varð um var svohljóðandi:
„ Að undangengnum frekari viðræðum
við aðila vinnumarkaðarins verði tekið
upp nýtt viðmiðunarkerfi fyrir laun með
hliðsjón af hugmyndum viðræðunefndar
um vísitölumál, þannig að verðbætur á
laun verði greiddar samkvæmt nýju
viðmiðunarkerfi eftir 1. des. 1982“.
Það má teljast til stórtíðinda í
stjómmálunum að viðurkenning hefur
fengist á því að hið mjög svo verðbólgu-
hvetjandi og gallaða vísitölukerfi skuli
endurskoðað og nýtt viðmiðunarkerfi
tekið upp. Nýtt og breytt viðmiðunar-
kerfi ásamt hliðarráðstöfunum til að
verja kaupmátt lægri launa og samræmdri
stefnu í efnahagsmálum að öðru leyti
er að mínu mati forsenda þess að hægt
sé að ná verðbólgunni niður.
Niðurtalningarstefna Framsóknar-
flokksins gerir ráð fyrir breyttu vísitölu-
kerfi. Án þess er vonlaust að niðurtaln-
ing geti náð árangri. Þarna hefur
hnífurinn staðið í kúnni, að ná sam-
komulagi um niðurtalningu sem felur í
sér breytt viðmiðunarkerfi. Ríkisstjóm-
in mun bráðlega leggja fram frumvarp
um breytt viðmiðunarkerfi ásamt fylgi-
frumvörpum í samræmi við yfirlýsingu
sína. Með þessu samkomulagi hefur
náðst áfangi í þessum málum, áfangi
sem skilar okkur áleiðis í baráttuni við
verðbólguna þótt miklu fleira þurfi til að
koma. En fyrst og fremst þarf kerfis-
breyting að koma til skiptanna.
Síjórnmálaflokkar
Það virðist vera popptíska að sverta
stjórnmálaflokka og telja þá úrelta og
spillta. Á þetta spilar hávær og taumlaus
lýðskrumsblaðamennska. En athugum
okkar ganga. Hvað er lýðræði? Jú það
er stjórnarform þar sem meirihlutinn
ræður ríkjum. Hvernig er hægt að skapa
meirihluta án þess að menn þjappi sér
saman í flokk? Það er deginum ljósara
að það er ekki hægt. Og hvernig er svo
hægt að stjórna Alþingi án samstæðs
meirihluta sem hér hefur ævinlega verið
samvinna fleiri flokka? Og hvernig er
hægt að mynda ríkisstjórn og hvemig
getur hún stjórnað án þess að skipulags-
bundinn meirihluti styðji hana?
Með því að athuga málin í rökréttu
samhengi komast menn fljótt að raun
um að rausið um skaðsemi stjórnmála-
flokka er tómt lýðskrum sem ekki fær
staðist nema menn vilji hreint stjórn-
leysi.
Rétturinn til að mynda stjómmála-
flokk og starfsemi stjórnmálaflokka er
forsenda lýðræðis. Án fleiri stjómmála-
■flokka verður ekkert lýðræði. Upplausn
stjórnmálaflokkanna þýðir upplausn
lýðræðisins.
Við skulum því efla okkar flokk,
Framsóknarflokkinn og reyna sífellt að
bæta hann og aðlaga nýjum þjóðfélags-
háttum. Áróðurinn á móti stjómmála-
flokkum er hættulegt upplausnar fyrir-
brigði sem á að verðskulda fordæmingu
allra góðra, lýðræðissinnaðra manna.
Þrjár meginstefnur
Hér á íslandi eru þrjár meginstefnur
í stjórnmálum. í fyrsta lagi þjóðnýtingar-
stefna eða sósíalismi, sem vill þjóðnýta
eða ríkisreka sem mest af atvinnurekstri
landsmanna. Sósíalisminn byggir á lög-
festingu ofanfrá þar sem toppurinn
ræður öllu. Þar sem flokkurinn ræður.
Reynslan sýnir að þar sem sósíalismi
hefur verið framkvæmdur er ekki gert
ráð fyrir öðrum stjórnmálaflokkum en
þeim sem sameinast allir í toppinn og
eru í raun og veru einn og sami
flokkurinn.
Alþýðubandalagið fylgir þessari
stefnu, sósíalismanum, og er í umkomu-
leysi sínu að burðast við að kalla
sósíalisma félagshyggju. En munurinn á
sósíalisma og félagshyggju er sá að
sósíalisminn byggir á lögfestingu og
fyrirmælum frá ríkisvaldinu, en félags-
hyggjan byggir á frj álsum einstaklingum,
sem stofna og stjórna félögum. Sósíal-
isminn kemur að ofan frá almáttugu
ríkisvaldi en félagshyggjan byggir á
frjálsu fólki í frjálsu landi.
í öðru lagi er stefna frj álslyndrar félags-
hyggju sem ekki vill ganga lengra í
þjóðnýtingu en telur að frelsi og hagsæld
landsmanna sé best borgið með því að
þeir séu sjálfstæðir og virkir þátttakend-
ur í atvinnurekstrinum og leysi sameigin-
leg verkefni á grundvelli samvin nu og
félagshyggju. Félagshyggja sem byggir á
því að menn séu frjálsir að stofnun
félaga er ekki sósíalismi.
Framsóknarflokkurinn styður þessa
stefnu.
í þriðja Iagi er íhaldsstefna eða
kapítalismi sem vill lítt heftan einstakl-
ingsrekstur og hafnar að miklu leyti
samhjálparstefnunni. Þetta er stefna
Sjálfstæðisflokksins. Þó skiptist Sjálf-
stæðisflokkurinn nú í erkiíhald og hina
sem eru frjálslyndari í skoðunum.
Alþýðuflokkurinn er hægfara þjóð-
nýtingarflokkur og virðist framtíð hans
óráðin.

BUa ip Jt’ jf
■ Súlnasalur Hótel Sögu var oft þéttsetinn meðan á þinginu stóð.
Tímamnynd Róbert