Tíminn - 18.11.1982, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR 18. NÓVEMBER 1982
7
erlent yfirlit
■ HINN nýi forustumaður Sovétríkj-
anna, Juri Andropof, hefur fengið
allgott tækifæri í sambandi við jarðarför
Brésnjefs til að kynnast erlendum þjóð-
arleiðtogum og kynna sjálfan sig um leið.
Viðtöl þau, sem hann átti við þjóðar-
leiðtoga í sambandi við jarðarförina,
munu verða til athugunar í ýmsum
höfuðborgum næstu daga. Að vísu voru
þau mest sprottin af kurteisisástæðum
og áttu ekki að snúast um stjórnmál að
ráði. Eigi að síður mun verða reynt að
draga ályktanir af þeim.
Vafalítið beinist mest athygli að
viðtali Andropofs og Georges Bush,
■ Juri Andropof
Verdur Gromyko for
seti Sovétríkjanna?
Bandaríkin vildu heldur Andropof en Chernenko
varaforseta Bandaríkjanna. Það stóð að
vísu ekki nema í hálfa klukkustund, og
mun höfuðefnið hafa verið það, að bæði
Bush og Andropof óskuðu eftir góðri og
batnandi sambúð milli risaveldanna, en
án nokkurrar óeðlilegrar tilslökunar.
Viðtal þetta mun verða meira dæmt eftir
blænum, sem var á því, en efnislegu
innihaldi.
Það hefur vafalítið auðveldað þetta
viðtal, að Andropof er vel fær í ensku
og þarf því ekki að nota túlk, nema hann
telji það nauðsynlegt formsins vegna.
Viðstaddir viðræður þeirra Bush og
Andropofs voru utanríkisráðherrar ríkj-
anna.
Á þessu stigi munu þeir Bush og
Andropof vafalaust ekki hafa minnzt
neitt á leynilögreglumál, þótt báðir séu
þeim vel kunnugir. Bush vár um skeið
æðsti vfirmaður CIA, bandarísku leyni-
þjónustunnar, en Andropof yfirmaður
rússnesku leynilögreglunnar, KGB, í 15
ár.
Það þykir merki um, að Sovétmenn
hafi viljað sýna Bandaríkjamönnum
sóma við þetta tækifæri, að þeir buðu
sérstaklega fimm fyrrverandi utanríkis-
ráðherrum eða þeim Alexander Haig,
Edmund Muskie, Cyrus Vance, William
Rogers og Dean Rusk.
Bæði Shultz utanríkisráðherra og
William Clark, sérstakur ráðgjafi Reag-
ans forseta í öryggismálum, munu hafa
lagt til við forsetann, að hann færi
sjálfur, en hann ekki talið það rétt á
þessu stigi, að hann ræddi við Andropof,
heldur yrði það varaforsetinn.
Reagan sýndi hins vegar, að hann vildi
láta í ljós vilja til batnandi sambúðar,
með því að tilkynna fljótlega eftir fráfall
Brésnjefs, að Bandaríkin hefðu hætt
öllum refsiaðgerðum í sambandi við
gasleiðsluna miklu.
Sú skoðun kemur yfirleitt fram í
bandarískum fjölmiðlum, að þeir menn,
sem nú ráða í Washington hafi
heldur kosið Andropof en Chemenko
sem eftirmann Brésnjefs. Andropof
muni sennilega reynast traustari stjórn-
andi, en hins vegar sveigjanlegri og ekki
eins háður stefnu fyrirrennara síns.
Sú skoðun virðist yfirleitt ríkjandi hjá
stjómum vestrænna ríkja, að rétt sé að
fara gætilega í sakirnar meðan Andropof
er að festa sig í sessi og láta í ljós vilja
til samkomulags, án þess að um nokkurn
óeðlilegan undanslátt sé að ræða.
AUK þess, sem Andropof ræddi við
Bush, átti hann viðræður við Indiru
Gandhi, Zia forseta Pakistans og Karmal
forseta Afganistan. Sérstaka athygli
■ Gromyko
vakti, að hatin skyldi ræða við tvo þá
síðarnefndu. Hann ræddi ekki að þessu
sinni við leiðtoga Austur-Evrópuríkj-
anna, en hann mun hitta þá bráðlega að
sögn.
Annars voru það ekki viðræður And-
ropofs við erlenda þjóðarleiðtoga, sem
vöktu mesta athygli í sambandi við
jarðarför Brésnjefs.
Það vakti langmesta athygli, að kín-
verska stjórnin sendi utanríkisráðherra
sinn, Huan Hua, til að vera viðstaddan
jarðarförina. Jafnframt létu stjórnarvöld
í Peking falla nýleg orð í garð hins látna
þjóðarleiðtoga.
Hvort tveggja þetta þykir benda til
þess, að það sé nú ekki síður orðinn vilji
Kínverja en Rússa að bæta sambúð
ríkjanna, sem hefur verið mjög köld
síðustu tvo áratugina, svo að ekki sé
meira sagt.
Það gaf þessu enn meiri byr í vængi,
þegar kunnugt var um, að Huan Hua
myndi ræða við Gromyko utánríkisráð-
herra. Þær viðræður hafa nú farið fram
og em sagðar hafa verið vinsamlegar.
Eftir þær var því yfirlýst af hálfu beggja,
að viðræðum rússneskra og kínverskra
stjórnarvalda yrði haldið áfram.
ÞAÐ vekur nú talsverða eftirvæntingu
fréttaskýrenda, hvort Andropof muni
fara í slóð Brésnjefs og bæta því við
flokksforustuna að verða einnig forseti
ríkisins. Lengstum hafa þessi tvö em-
bætti verið aðskilin, unz Brésnjef tókst
þau bæði á hendur síðustu valdaár sín.
Forsetaembættið er fyrst og fremst
tignarstaða og er það forseti þingsins,
sem gegnir því hverju sinni. Þingið mun
koma saman síðar í þessum mánuði og
verður það sennilega aðalverkefni þess
að velja sér forseta í stað Brésnjefs.
Sá orðrómur hefur komizt á kreik í
Moskvu, að ætlunin sé að gera Gromyko
að forseta og myndi hann þá láta af
embætti utanríkisráðherrá'eftir að hafa
gegnt því um langt skeið. Hann gæti eigi
að síður verið til ráðuneytis um utan-
ríkismál.
Láti Gromyko af embætti utanrfkis-
ráðherra, þykir sennilegt að eftirmaður
hans geti orðið Anatoli Dobrynin, sem
gegnt hefur embætti sendiherra í Banda-
ríkjunum undanfarin tuttugu ár. Do-
brynin er 63 ára gamall.
Talið er, að sumir hafi það á móti
Dobrynin, að hann sé búinn að vera of
lengi erlendis. Sennilega myndi það því
þykja merki um, að Andropof ætlaði að
leggja mikla áherzlu á sambúðina við
Bandaríkin, ef hann fæli Dobrynin
utanríkismálin.
Andropof er talinn hafa góða mögu-
leika til að styrkja stöðu sína í stjórnar-
nefnd Kommúnistaflokksins. Rétt eftir
að Brésnjef féll frá, andaðist aldursfor-
setinn þar, Arvid Pelshe. Þá hafa enn
ekki verið skipaðir eftirmenn þeirra
Suslofs og Kirilenkos. Þannig getur
Andropof með góðu móti bætt strax við
fjórum mönnum, sem væru hliðhollir
honum.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
VOKVAPRESSA
MÚRBROT — FLEYGUN
HLJÓÐLÁT — RYKLAUS
Tökum að okkur alla múrbrota- og fleygavinnu, hvar og hvenær
sem er. T.d. í húsgrunnum og holræsum, brjótum milliveggi,
gerum dyra og gluggaop, einnig fyrir flestum lögnum og f.l.
Erum með nýja og öfluga vökvapressu. Vanir menn.
VERKTAK símí 54491.
Jörð til leigu
Jörðin Víðivellir fremri Fljótsdal N-Múlasýslu
er til leigu nú þegar. Sauðfjárbúskapur getur
ekki orðið á jörðinni vegna staðfestrar riðuveiki
næstu 3-5 árin. Aðrir möguleikar eru t.d. refa og
minkaræktog kúabúskapur. Húsakosturallgóður,
tún 40 ha. Upplýsingar í síma 97-4322.
Er miðstöðin í ólagi?
Auk nylagna tökum við að okkur kerfaskiptingar
og setjum Danfosskrana á ofna. Einnig meirihátt-
ar breytingar og viðgerðir á vatns- og miðstöðva-
kerfum.
Kristján Pálmar
& Sveinn Frímann Jóhannssynir,
Löggiltir pipulagningameistarar
Uppl. i sima 43859 & 44204 a kvöldin.
Raflagnir
Fyrsta flokks
þjónusta

Ef þú þarft að endurnýja, gera við, bæta við
eða breyta raflögnum, minnir Samvirki
á þjónustu sína með harðsnúnu liði rafvirkja,
sem ávallt eru tilbúnir til hjálpar.
samvirki,
SKEMMUVEGI 30 - KÓPAVOGI - SÍMI 4415 66
Brynningartæki
í FJÓS OG
HESTHÚS
Fischer
brynningartæki
fy rirligg jandi
VERÐ KR. 2.400
Globusa
LÁGMÚLI 5. SÍMI 81555