Tíminn - 20.11.1982, Blaðsíða 6

6
LAUGARDAGUR 20. NOVEMBER 1982
Útgefandi: Framsóknarflokkurlnn.
Framkvæmdastjórl: Glali SigurSsson. Auglýslngastjórl: Stsingrlmur Glslason.
Skrlfstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttlr. AfgrelSslustjóri: SlgurSur Brynjólfsson
Ritstjórar: Þórarlnn Þórarlnsson, Elfas Snæland Jónsson. Rltstjórnarfulitrúl: Oddur
V. Ólafsson. Fréttastjóri: Kristinn Hallgrf msson. UmsjónarmaSur Helgar-Tf mans: Atll
Magnússon. BlaSamenn: Agnes Bragadóttir, Bjarghildur Stefánsdóttir, Elrfkur St.
Elrfksson, FriSrik IndriSason, HeiSur Helgadóttir, SigurSur Helgason (iþróttlr), Jónas ’
GuSmundsson, Krlstfn Lelfsdóttir, Skaftl Jónsson. Útlltsteiknun: Gunnar Trausti
GuSbjömsson. Ljósmyndir: GuSjón Elnarsson, GuSJón Róbert Ágústsson, Elln
Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttlr. Prófarklr: Floal Kristjánsson, Kristln
Þorbjamardóttlr, Marla Anna Þorateinsdóttlr. Ritstjóm, skrtfstofur og auglýslngar:
SfSumúla 15, Reykjavfk. Sfml: 86300. Auglýslngaslml: 18300. Kvðldsfmar: 86387 og
86392.
VerS I lausasölu 9.00, en 12.00 um helgar. Áskritt á mánuSI: kr. 130.00.
Setnlng: Tæknldelld Tfmans. Prentun: BlaSaprent hf.
Mesta bölid
■ „Ef ríkið styrkti nýjar búgreinar og léti byggja
iðngarða í sjávarplássum af því fé, sém annars brynni í
hefðbundnum landbúnaði, er fundin aðferð til að losna
smám saman við mesta böl þjóðarinnar fyrr og síðar.“
Þetta er niðurstaða hugleiðingar leiðarahöfundar DV,
sem skemmt hefur sjálfum sér og skrattanum vikulangt
með leiðararöð um hefðbundinn landbúnað á íslandi,
hvernig heppilegast sé að leggja hann niður til blessunar
og hagsbóta fyrir landslýð. Samkvæmt kenningunni á það
að vera mikill búhnykkur jafnt fyrir bændur sem
neytendur að hætta framleiðslu á kjöti og mjólk, það á
að bæta hag ríkissjóðs, en velferð hans bera furðu margir
fyrir brjósti og það á einnig að vera gjaldeyrissparandi að
hætta þessu bardúsi til sveita.
Grínistinn á DV reiknar út og suður hvernig spara á
stórfé með því að hætta landbúnaðarframleiðslu og flytja
heldur búvöruna inn frá Bandaríkjunum og ríkjum
Efnahagsbandalagsins. Illt er að skilja hvað lagt er til
grundvallar reiknikúnstinni. Þar af leiðandi verður
aðferðin torskilin, en niðurstaðan er skýr og einföld og
er „aðferð til að losna smám saman við mesta böl
þjóðarinnar fyrr og síðar.“
Offramleiðsla og niðurgeiðslur og útflutningsbætur á
búvörum frá Efnahagsbandalagsríkjunum eiga að gera
íslendingum kleyft að kaupa ódýr matvæli þaðan um alla
framtíð. í þeim ríkjum er landbúnaður styrktur á marga
lund, sem og víða annars staðar. En það er ekki talað um
mikið fæðuframboð sem böl hjá þessum þjóðum eða hvers
vegna þær kjósa að styrkja sinn landbúnað. Það er aðeins
böl á Islandi, og því harðneitað að niðurgreiðslur komi
neytendum til góða.
Iðngarðar í sjávarplássum segir grínistinn að taka eigi
við sveitafólkinu þegar grasið í sveitum fær loks að gróa
í friði. Það á að vera ódýrara og hagkvæmara fyrir alla
aðila að byggja upp margs kyns smáiðnað frá grónum
útróðrarstöðum en að framleiða mat. Vonandi verður
einnig komið í veg fyrir að menn fái að ýta úr vör og veiða
fisk vegna þess að við getum ef til vill fengið keyptan
niðurgreiddan fisk, t.d. frá Noregi, og sparað með því
útgerðarkostnað, en hann er eitt af því sem er að sliga
efnahagskefið.
Ekki er tilgreint hvað á að starfa í iðngörðum
sjávarplássanna. En að svoleiðis smámunum þurfa
stórhuga skýjaglópar ekki að hyggja. Samt er rétt að
benda á að einmitt í þeim fyrirmyndariðnríkjum þar sem
offramleiðsla er á landbúnaðarvörum, er um þessar
mundir einnig mikil offramleiðsla á iðnvarningi af mörgu
tagi. Atvinnuleysistölur tala skýru máli um það. Hætt er
við að sú hugmynd að flytja sveitafólk í iðngarða sé álíka
haldgóð efnahagsleg röksemd og að pissa í skóinn sinn.
Offramleiðsla í íslenskum landbúnaði er staðreynd sem
enginn neitar enda hefur vandamálið lengi verið til
umfjöllunar meðal bænda og samtaka þeirra. Brugðist
hefur verið við því með ýmsum ráðum sem bændur sjálfir
hafa staðið að. Hefur sú viðleitni skilað góðum árangri,
sérstaklega hvað varðar mjókurframleiðslu, og kjötfram-
leiðsla minnkar verulega þótt enn vanti nokkuð á að
jafnvægi hafi náðst. Nýjar búgreinar ryðja sér til rúms og
í rauninni með eins miklum hraða og æskilegt er.
Það er ómaklegt að ráðast að undirstöðuatvinnugrein
með þeim hætti sem gert er í nefndri leiðararöð, og það
er bágt að sjá hvaða tilgangi slíkt athæfi þjónar. Það
kreppir víða að í atvinnugreinum, jafnt á Islandi sem
annars staðar í heiminum, en að leggja til, þótt í gríni sé,
að leggja niður landbúnaðarframleiðslu til hagsbóta fyrir
bændur, ríkissjóð og neytendur, eins og látið er í veðri
vaka að gera skuli, j aðrar við ósvífni. Og þau hagfræðilegu
rök sem borin eru fram eru ekki sæmandi.
En „mest; böl þjóðarinnar fyrr og síðar“ hefur staðið
af sér önnur eins harðindi og áhlaup misviturra
reiknimeistara, og landbúnaðurinn verður um alla framtíð
undirstöðuatvinnuvegur og höfuðnæring íslensku þjóðar-
innar.
En illa grunduð umræða um landbúnað er að verða hið
mesta böl. OÓ
ííitUCSÍÍÍl
18. flokksþing Framsóknarflokksins
Húsnæðismál.
■ 18. flokksþing Framsóknarmanna
áréttar þá meginstefnu flokksins í
húsnæðismálum, sem samþykkt var á
síðasta flokksþingi, að hver einstakl-
.ingur og fjölskylda í landinu eigi rétt á
því að geta búið í góðri íbúð af hæfilegri
stærð er treysti heilbrigt fjölskyldulíf
innan veggja heimilisins.
Þingið telur rétt að sem flestir geti
búið í eigin íbúð en bendir á nauðsyn
þess að ávallt sé á markaðinum mikið af
leiguíbúðum fyrir þá, sem fremur vilja
leigja eða ekki hafa aðstæður til þess að
komast yfir eigin íbúð.
Þingið bendir á að við þær aðstæður
sem nú ríkja í þjóðfélaginu er ungu fólki
mjög erfitt um vik að eignast eigin íbúð
og leggur því áherslu á eftirtalin atriði:
1. Lán til þeirra, sem byggja eða
kaupa í fyrsta sinn, hækki á árinu
1983 um 25% og fari síðan stig-
hækkandi þar til þau ná 80% af
byggingarkostnaði.
2. Lánstími húsnæðismálalána verði
lengdur í 42 ár.
3. Gert verði myndarlegt átak í
byggingu leiguíbúða sem byggðar
eru eða keyptar af sveitarfélögum,
stofnunum á þeirra vegum og / eða
ríkisins, eða af félagasamtökum og
ætlaðar eru til útleigu á hóflegum
kjörum fyrir námsfólk, aldraða og
öryrkja og aðra þá sem ekki hafa
aðstöðu til þess að eignast eigið
húsnæði við hæfi.
Slíkt átak í byggingu leiguíbúða
falli undir Byggingarsfjóð verka-
manna og félagslegar ibúðarbygging-
ar.
4. Ríkissjóður tryggi Byggingarsjóði
ríkisins og Byggingarsjóði verka-
. manna ávallt nægilegt fjármagn.
5. Lán úr Byggingarsjóði verkamanna
skulu áfram nema 90% af kostnað-
arverði staðalíbúðar. Frá lánsfjár-
hæð skal þá draga lífeyrissjóðslán
eigi umsækjendur kost á slíku láni.
6. Leitað verði samninga við lífeyris-
sjóðina um að verja eða kaupa
skuldabréf fyrir allt að 45% ráð-
stöfunartekna sinna af húsnæðis- og
fjárfestingasjóðum ríkisins.
7. Bankar og sparisjóðir fái heimild til
að stofna sérstaka innlánsreikninga
sem bundnir yrðu til 2-4 ára og þau
innlán veiti sérstakan rétt til aukins
húsnæðisláns til 10-15 ára. Upphæð
láns ákvarðist af reglum sem taka
mið af innlánstíma. Slík innlán
verði undanþegin bindiskyldu við-
komandi banka eða sparisjóða hjá
Seðlabanka íslands.
8. Viðskiptabankar veiti byggingar-
iðnaðinum aukin framkv æmdalán.
9. Starfssemi Húsnæðisstofnunar
ríkisins verði endurskoðuð með
tilliti til aukins samstarfs við bank-
kerfið sem telja verður eðlilegt að
auki þjónustu við húsbyggjendur.
Til hagræðingar og einföldunar
fyrir lántakendur húsnæðistengdra
lána leiti Húsnæðisstofnun sam-
starfs við banka, sparisjóði og
lífeyrissjóði um nýtt fyrirkomulag
lánveitinga og afborgana húsnæðis-
lána. Fyrirkomulag þetta byggi á
því, að lántakandi eigi aðgang að
upplýsingum og gögnum frá öllum
ofangreindum aðilum í sínum eigin
viðskiptabanka, þar sem útborgun
og innheimta húsnæðistengdra lána
fari sömuleiðis fram.
10. Þingið fagnar því að lög um bygg-
ingasamvinnufélög hafa að frum-
kvæði þingmanna framsóknar-
flokksins verið endurskoðuð, og
leggur áherslu á að þau verði lögfest
á yfirstandandi þingi - jafnframt að
hlutdeild byggingarsamvinnufélaga
í húsnæðismálum verði stóraukin,
og lánafyrirgreiðsla til þeirra falli
undir félagslegan kafla laga um
húsnæðismál.
11. Lögð verði áhersla á nýjungar í
byggingariðnaði er gætu leitt til
aukinnar hagkvæmni og lækkunar
byggingarkostnaðar. Aðilum sem
vinna að slíku verði veittur styrkur
eða hagkvæm lán úr húsnæðiskerf-
inu.
12. Kannaðar verði leiðir til þess að
lækka byggingarkostnað, meðal
annars með Iækkun aðflutnings-
gjalda á byggingarefni, lækkun
launaskatts og aðstöðugjalds.
13. Gerð verði athugun á því hvernig
beita megi skattfríðindum til að
auka spamað í þágu húsnæðismála
í bönkum og sparisjóðum.
Heilbrígðismál
Flokksþingið telur að tryggja beri
landsmönnum rétt til fullkomnustu heil-
brigðisþjónustu sem á hverjum tíma eru
tök á að veita, og öryggi þjónustunnar
verði eflt eftir föngum, enda er mikilvægi
góðrar heilsu ómetanlegt fyrir einstakl-
inginn og þjóðféiagið í heild.
Efla þarf fyrirbyggjandi aðgerðir í
heilbrigðismálum og vinna að stórauk-
inni heilsuvemd.
í þessu sambandi ber að stuðla að
heilbrigðara lífemi, aukinni íþrótta-
iðkun og útivist og bættum lífsvenjum á
ýmsum sviðum.
Þingið leggur áherslu á aukna starf-
semi á sviði bindindismála, slíkt vamar-
starf þarf að efla ögn meira, og ná til
allra vímugjafa og fíkniefna. Einnig
varar þingið við sívaxandi notkun á
róandi lyfjum.
Þingið telur, að fjölmiðlar gætu á
áhrifaríkan hátt vakið athygli almenn-
ings á ýmiss konar fyrirbyggjandi að-
gerðum og heilsuvemd, og hvetur þingið
viðkomandi aðila til aukinnar samvinnu
á þessu sviði.
Við byggingu sjúkrahúsa og heilsu-
gæslustöðva og annarra heilbrigðisstofn-
ana sé þess gætt, að samnýta eftir
föngum húsnæði og tækjabúnað, sömu-
leiðis starfslið þar sem því verður við
komið. Hagkvæmisatriði slíkrar samnýt-
ingar mega þó aldrei verða á kostnað
þjónustu- og öryggisþátta.
Þá leggur þingið áherslu á að tekin
verði upp bráðaþjónusta við geðsjúka,
þar sem því verður við komið, sömuleið-
is við geðsjúka afbrotamenn.
Leggja ber áherslu á aukna samvinnu
og verkaskiptingu stærri sjúkrahúsanna
í Reykjavík.
Á höfuðborgarsvæðinu verði byggð
upp sem fullkomnust sérfræðiþjónusta á
vissum sviðum og í hinum dreifðu
byggðum heilsugæsla og neyðarþjónusta
með tilliti til aðstöðu og samgangna á
viðkomandi byggðasvæðum.
Leggja ber áherslu á góðar samgöngur
og fólksflutninga innan viðkomandi
heilsugæsluumdæma og sömuleiðis
traust sjúkraflutningakerfi.
Þingið telur, að taka þurfi fjármögn-
unarkerfi sjúkrastofnana í landinu til
gagngerðrar endurskoðunar, og skil-
greina síðan þjónustumarkmið og hlut-
verk stofnananna og haga fjármögnun til
þeirra eftir því.
Þá telur þingið að lengur verði ekki
undan því vikist að koma á sérstakri
deild í heilbrigðismálaráðuneytinu, sem
hafi með höndum eftirlit og ráðgjöf í,
rekstri sjúkrastofnana.
Framsóknarflokkurinn telur að tíma-
bært sé að gerð verði heildaráætlun um
uppbyggingu heilbrigðisþjónustunnar í
landinu þar sem langtímamarkmið verði
nánar skilgreind.
Málefni fatlaðra
Framsóknarflokkurinn leggur áherslu
á jafnrefti allra þjóðfélagsþegna til
fullrar þátttöku í athöfnum þjóðfélagsins
og að þeir eigi þess kost að njóta allra
þátta mannlífsins. Til þess að svo geti
orðið verður samfélagið að koma til
móts við þarfir fatlaðra m.a. á sviði:
Menntamála,
Atvinnumála,
Húsnæðis- og ferlimála,
Heilbrigðismála
Menntamál
FORSKÓLI: Þess verði gætt að fötluð
börn undir skólaaldri fái viðhlítandi
kennslu og þjálfun strax er fötlunar
verður vart. Með aukinni þekkingu
varðandi ástand og getu fatlaðs fólks
hefur komið í Ijós að langvarandi
þjálfun og kennsla er nauðsynleg svo að
fötluðum sé unnt að ná hámarki fæmi
sinnar. Bernskuár mannsins eru mikil-
væg, en mörgum fötluðum bömum þarf
að kenna fjölmargt sem önnur böm læra
af umhverfi sínu. Það er uppeldislegt
markmið að böm njóti sem mestra
samvista við sína nánustu. Því er
nauðsynlegt að þjálfun og kennsla
fatlaðra bama sé þannig háttað að hún
rjúfi ekki tilfinningasamband bams og
vandamanna þess. Þjálfun og kennsla í
eða nærri heimkynnum þeirra eru því
sjálfsgöð mannréttindi.
GRUNNSKÓLINN: Gera verður
hinum almenna skóla kleift að mæta
þörfum fatlaðra nemenda þannig að
sérkennsla fari fram í sem nánustum
tengslum við almenna skóla, heimili
þeirra og aðstandendur. Vara verður við
of mikilli áherslu á uppbyggingu sér-
stofnana á kostnað annarra úrræða sem
betur falla að ríkjandi viðhorfum.
FRAMHALDSSKÓLI: Flokksþingið
leggur áherslu á að strax og samþykkt
hafa verið lög um framhaldsskóla verði
sett reglugerð um stuðning og sérkennslu
á framhaldsskólastigi þar sem fötluðum
verði tryggð aðstoð í langskólanámi,
verkmenntun, starfsþjálfun og vinnu-
miðlun og slík reglugerð tryggi tengsl
skóla við hinn almenna vinnumarkað
með það að markmiði að mennta sem
flesta til þátttöku þar.
Atvinnumál
Fyrir þá sem ekki geta stundað
almenna vinnu á vinnumarkaði er nauð-
synlegt að koma á fót vemduðum
vinnustöðum. Stefna skal að því að þeir
séu í sem mestum tengslum við almenn
fyrirtæki í landinu.
Húsnæðis- og ferlimál
Eitt mikilvægasta atriði til að fyrir-
byggja einangrun fatlaðra er að skipu-
leggja og hanna byggingar og samgöngu-
leiðir með tilliti til þeirra. Flestir
fatlaðir geta búið í venjulegu íbúðar-
,húsnæðirK ef aðgengi og skipulag um-
hverfis tekur mið af þörfum þeirra og er
það eðlilegast og og æskilegust
búseta fyrir þá sem aðra. Taka verður
tillit til fatlaðra við uppbyggingu leiguí-
búða. Auka verður þjónustu almenn-
ingsfarartækja og gera þau aðgengileg
fötluðum, en fyrir marga er bifreið
forsenda fullrar þátttöku í samfélaginu.
Því er eðlilegt að flokka hana sem
almennt, tæknilegt hjálpartæki.
Framsóknarflokkurinn leggur áherslu
á að við endurskoðun umferðarlaga
verði tekið mið af hagsmunum fatlaðra
með því meðal annars að lögfesta hvíta
stafinn, mikilvægt hjálpartæki blindra.
Heilbrígðismál
Styrkja verður starfsemi heilsugæslu-
stöðva til að þær geti sinnt þörfum
fatlaðra með sérstakri áherslu á sjúkra-
þjálfun og aðra læknisfræðilega endur-
hæfingu, hjúkrun í heimahúsum og
félagsráðgjöf. Leggja verður áherslu á
að grunnendurhæfing verði fyrir hendi í
landinu. Á tíma samdráttar og sparnaðar
í þjóðfélaginu er lögð áhersla á hag-
kvæmni og arðsemi þess að gera fatlaða
hæfa til þáttöku í atvinnulífi og almennu
samfélagi. Gæta verður þess, að þeirsem
minnst mega sín, verði ekki afskiptir í
félagslegum efnum, og það ávallt haft í
huga, að náið samstarf verði haft við þáu
samtök, sem vinna að málefnum fatlaðra
um öll málefni, er þá snerta.
Málefni aldraðra
Yfirstandandi ár er helgað málefnum
aldraðra.
Framsóknarflokkurinn minnir á, að
þjóðin stendur í mikilli þakkarskuld við
hina öldruðu, sem búið hafa okkur í
hendur það ísland, sem við eigum í dag
og lagt gull í lófa framtíðar.
Þróun mála hér á landi bendir ótvírætt
til hækkandi hiutfallstölu aldraðra. Bætt
ytri skilyrði eins og húsnæði, fæði,
stóraukin heilsugæsla og félagsleg þjón-
Samþykktir
18. flokksþings
Framsóknarmanna: