Tíminn - 28.11.1982, Blaðsíða 29

SUNNUDAGUR 28. NÓVEMBER 1982
29
nútíminn

lilil
HVERSVEGNA HEIMSMET?
■ Við hér á Nútimanum höfum
ákveðid að taka upp þá nýbreytni að
gefa tóniistarmönnum og öðrum sem
tengjast því sviði kost á að setja fram
skoðanir sínar eða hugsanir um þau
málefni sem efst eru á baugi í
popp/rokktónlistinni hérlendis. Sásem
ríður á vaðið er Jóhann G. Jóhannsson
er gerð m.a. garðinn frægan hér á
árunum áður með Óðmönnum og
fleiri góðum sveitum. Þessi þáttur
Nútímans mun heita í sigtinu og ef
einhverjir hafa citthvað í sigtinu þá er
að hafa samband við Fríðrík eða Eirík
í86300.
Hvers vegna heimsmet?
■ íslenskir tónlistarmenn sem leika
svokallaða dægurtónlist (pop-músik)
búa við vægast sagt undarlegar aðstæð-
ur. Mjög almennur áhugi er ríkjandi á
þessari tegund tónlistar meðal lands-
manna.
Gæði íslenskrar dægurtónlistar eru
mikil í samanburði t.d. við það sem
gerist best á hinum Norðurlöndunum
en þar eru starfsskilyrði tónlistar-
manna ólíkt betri og meiri skilningur
ráðamanna ríkjandi. Þá erum við
komin aðkjarnamálsins: starfsskilyrð-
um og möguleikum íslenskra tónlist-
armanna. í sögu íslenskrar dægurtón-
listar hefur aldrei fyrr verið eins mikið
framboð af hljómsveitum sem flytja
cinungis frumsamið efni. Starfsvett-
vangur fyrir þessar hljómsvcitir er
mjög takmarkaður. í Reykjavík er
varla til nokkur staður þar sem þessar
hljómsveitir geta að jafnaði komið
fram - kannske einn eða tveir þar sem
mcnn gangast að afarkostum og fá
Jóhann G. Jóhannsson.
varla nokkuð í sinn hlut utan á-
nægjunnar af því að spila. Úti á landi
er ástandið þannig að félagsheimilin
hafa velt áhættunni af dansleikja- eða
tónleikahaldi meir og miona yfir á
hcrðar tónlistarmanna, þannig að þeir
vita sjaldnast hvort þcir hafa jafnvel
þurfi að borga með sér. Skýringin á
þessu hvoru tveggja er einföld: í
Reykjavík byggist skemmtanahald
upp á vínveitingastöðum þar sem
hagnaðarvonin byggist á vínsölu. Að-
gangseyririnn á þessa staði er yfirleitt
svokallað rúllugjald kr. 30. pr. mann
(að frádregnum allskonar sköttum) og
stendur á engan hátt undir nokkrum
rekstri. Fullyrða má að þeir sem ekki
drekka áfenga drykki, láti jafnvel vatn
nægja, skemmti sér á kostnað veitinga-
húseigenda.
Þessu mætti breyta í einu vetfangi
þannig að ef vínveitingahúsin legðu
út í aukinn kostn. vegna lifandi
tónlistarflutnings þar sem't.d. viður-
kenndar hljómsveitir kæmu fram t.d.
tvisvar á kvöldi (á móti diskóteki sem
fullnægði dansþörf gesta) með 45 mín.
„show", mættu þau hækka miðaverð
um sem næmi kostnaðarauka vegna
hljómsveitar deilt á meðalaðsókn.
í dag er stór hópur fólks í þjóðfélag-
inu sem hefur sagt skilið við Bakkus,
en hefur samt gaman af að fara út á
meðal fólks og hlusta á góða tónlist.
Hvert á þetta fólk að fara?
Þarna þurfa veitingahúsaeigendur
og tónlistarmenn að taka höndum
saman. Á dansleik í félagsheimili út á
landi kostar miði nálægt kr. 200. Þar
eru vínveitingar bannaðar, bannað að
smygla inn áfengi en engu að síður
gætir áhrifa Bakkusar þar síst í minna
lagi en á vínveitingarhúsunum. Ein-
hver myndi tala um aðstöðumun í
þessu sambandi. Til mótvægis má geta
þess að félagsheimilin leggja meir upp
úr því að bjóða fólki að hlusta á
þekktar íslenskar hljómsveitir: En
hvernig stendur á þessum verðmis-
mun?
Jú - ríkið tekur nastum helming
miðaverðs í allskonar skatta. Venju-
lega tíðkast að hagnaður fyrirtækja sé
skattlagður netto. Dansleikjahald t.d.
þar sem hljómsveit og félagsheimili er
ekkert annað en fyrirtæki. Því væri
eðlilegast að allur kostnaður þar á
meðal kauptrygging til tónlistarmanna
væri fyrst dregin frá innkomu og það
sem þá væri eftir og skiptist í ákveðnu
hlutfalli milli húss og hljómsveitar, sá
hagnaður væri skattlagður af ríkinu.
Þetta gæti leitt til lækkaðs miðaverðs
sem aftur myndi leiða til aukinnar
aðsóknar, betri afkomu tónlistar-
manna og félagsheimila. Mér skilst að
síðast liðið sumar hafi verið svo lélegt
hvað aðsókn á almenna dansleiki
snerti að margar hljómsveitir veigri sér
að sækja á þennan markað t.d. næsta
sumar. Félagsheimili og tónlistarmenn
gætu unnið að því sameiginlega að fá
einhverja leiðréttingu á þessu máli. t
sjónvarpinu hefur það viðgengist
undanfarin ár að í þætti sem kallast
Skonrokk hefur veirð sýnt eingöngu
erlent efni á meðan sambærilegt ís-
lenskt hefur varla fengið nokkurt rúm.
Þarna er aðstöðumunur erlends tón-
listarefnis gífurlegur fram yfir íslenskt
efni og kemur m.a. niður á innlendri
hljómplötugerð ásamt fleiru. Sem
betur fer er komin einhver hreyfing á
þessi mál þannig að líkur eru á að
íslenskir tónlistarmenn fari að sjást á
skjánum innan tíðar. Ríkisútvarpið
hefur í gegn um árin brugðist í
flutningi á íslenskri dægurtónlist.
Stærsta skrefið í rétta átt var þátturinn
Rokkþing s.l. sumar. En betur má ef
duga skal.
íslenskir tónlistarmenn eru ein-
angraðir, búa við slæm skilyrði hvað
snertir atvinnu og tekjumöguleika.
Fví vekur það undrun í hversu háum
gæðaflokki þeir eru miðað við það sem
gerist annars staðar.
Þær íslenskar hljómsveitir sem leikið
hafa erlendis hafa undantekningar-
laust vakið athygli fyrir góða tónlist og
flutning t.d. Þursaflokkurinn, Þeyr og
Utangarðsmenn, en vegna þess að þær
hafa ckki fengið þann stuðning sem
þarf til að ná árangri á erlendum
vattvangi hafa þessir tækifæri ekki nýst
sem skyldi og er það miður. Það getu
rekki veirð skynsamlega uppbyggt
þjóðfélag sem stuðlar ekki að því að
einstaklingamir nýtist og þróist á því
sviði þar sem hæfileikar þeirra liggja.
Kannski er það einmitt undirrót þess
hversu illa er komið fyrir þjóðinni í
dag.
SATT (Samband alþýðutónskálda-
og tónlistarmanna var stofnað þann
13. nóvember 1979). Markmiðið að
bæta haga félagsmanna og stuðla að
auknum lifandi tónlistarflutningi. Það
hefur kannski gengið hægar en við
höfðum óskað að breyta ríkjandi
ástandi. Eftir 3 ár erum við þó enn til
sem félag og þar höfum við kannski
farið fram úr björtustu vonum margra.
Fyrir nokkru fcstum við kaup á
húsnæði sern á að verða einskonar
hornsteinn félagsins, þar sem í fram-
tíðinni fari fram margháttuð starfsemi.
Til að fjármagna kaupin var síðan
ráðist í Byggingarhappdrætti SATT cn
í því verður dregið 23. desember n.k.
Til að vekja athygli á málefnum
íslenskra tónlistarmanna, ásamt Bygg-
ingarhappdrætti SATT, heldur SATT
í samvinnu við Tónabæ maraþontón-
leika þar sem markmiðið er að halda
lengstu tónleika sem haldnir haf verið,
svo vitað sé, í heiminum - setja
heimsmet. Núgildandi heimsmet var
sctt 1968 í V-Þýskalandi og er 321 klst.
eða sem svarar 13 sólarhringum og 9
klst. Tónlcikarnir hefjast 5. desember
n.k. og þurfa að standa að a.m.k. til
19. des. Það er.trú okkar sem að þessu
stöndum að sýni tónlistarmenn þann
samhug og þá samstöðu sem þarf til að
ná settu marki, meigi vænta þess að
ekki standi á stuðningi fóiksins í
landinu, sem almennt hefur einhverja
ánægju af íslenskri dægurtónlist -
Þessvegna heimsmet.
' ' Jóhunn G. Jóhannsson
BYGGINGARHAPPDRÆTTISATT '82
Verðlaunagetraun -

Dregið út vikulega úr réttum svörum
Ath! rétt svör þurfa að hafa borist
innan 10 daga frá birtingu hvers seðils.
SATT
SAMT0K ALÞÝÐUTÓNSKÁLDA
0G TÓNLISTARMANNA
2.
3.
4.
HVAÐ HEITA ÞESSIR TÓNLISTARMENN?????
Uyndimar hér að ofan eru af þekktum tónlistarmönnum sem allir eru meölimir í SATT (Samband Alþýðutónskálda- og Tónlistarmanna)
Ef þið vitið nöfn þeirra, skrifið þá viðeigandi nafn undir hverja mynd.
Fyllið síðan út í reitinn hér fyrir neöan: nafn sendanda, heimilisfang, stað, simanúmer. Utanáskriftin er: Gallery Lækjartorg, Hafnarstræti 22 Rvik., sími 15310
Látið 45 kr. fylgja meö og við sendum um hæl 1. miða i Byggingarhappdrætti SATT (dregið 23. des.).
ATH! Rétt svör þurfa að berast innan 10 daga frá birtingu hvers seðils, en þá verður dregið úr réttum lausnum.
ALLS BIRTAST 4 SEÐLAR FYRffi JOL.
VfflíraiGAR IBYGGINGARHAPPDRÆTTISATT:
(Dregið 23. des. '82)
1. Renaultð
2. FiatPanda kr.121.000,-
§ 3. EenwoodogARhljómtækjasamstæða kr. 40.000,-
•—<1 a 4.-5. Úttekt í hljóðfæraversl. Rín & Tónkvisl
£ aðupph.kr. 20.000, samt. kr. 40.000,-
Oc- 6. Kenwoodferðatækiásamttösku kr. 19.500,-
7. Kenwoodhljómtækjasettíbílinn kr. 19.500,-
g 8.-27. Úttekt í Gallery Lækjartorgi og Skifunni
• -íslenskarhljómplöturaðupphæðkr. 1.000,- kr. 20.000,-
EFLUM LIFANDITONLIST
NAFN
HEIMILI
STAÐUR
SÍMI —
Þú ert ekki í vanda í Panda
Verðmæti vinninga alls kr. 375.000,-
Ath. utanáskrift:
Gallery Lækjartorg,
Hafnarstræti 22, Rvik, sími 15310.