Tíminn - 10.12.1982, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 10. DESEMBER 1982

7
erlent yfirlit
UM HELGINA kom Reagan forseti
heim úr ferðalagi til tveggja landa í
Suður-Ameríku, Brasilíu og Kolombíu,
og tveggja landa í Mið-Ameríku, Costa
Rica og Honduras.
Tilgangur fararinnar var að sjálfsögðu
sá, að reyna að bæta sambúðina við ríkin
í Suður-Ameríku og Mið-Ameríku, en
sambúð Bandaríkjanna við þau hefur
verið stirð að undanförnu. Þau hafa oft
farið aðra leið en Bandaríkin í alþjóða-
málum, en slíkt var fátítt fyrir nokkrum
árum.
Stuðningur Bandaríkjastjórnar við
Breta í Falklandseyjastríðinu gerði sam-
búðina við Suður-Ameríkuríkin mun
stirðari. Öll ástæða hefur verið fyrir
Bandaríkjastjórn að hafa áhyggjur af
því.
Falklandseyjastríðið hefur vafalítið
átt þátt sinn í því, að Reagan valdi
■ Reagan og Monge, forseti Honduras
Reagan gleymdi sér
aldrei á leiksviðinu
Að því leyti heppnaðist ferðalag hans vel
Brasilíu sem annað þeirra Suður-
Ameríkuríkja, sem hann heimsótti.
Brasilía er nágrannaríki Argentínu og
stóð með Argentínumönnum í Falk-
landseyjastríðinu. Auk þessa er Brasilía
stærsta og fjölmennasta ríkið í Suður-
Ameríku. Mikilvægt er því fyrir Banda-
ríkin að hafa góða samvinnu við Brasil-
íu.
Hitt Suður-Ameríkuríkið, sem Reag-
an heimsótti, Kolombía, var valið til
heimsóknar af öðrum ástæðum. Ríkis-
stjórnin þar hefur verið andstæð Banda-
ríkjunum varðandi samstarf rómönsku
ríkjanna.
Forseti Kolombíu, Belisario Beta-
ncur, er andvígur því, að Kúba og
Nicaragua séu útilokuð frá samstarfi
Ameríkuríkja, þótt þau fylgi eða hallist
að sósíalískum stjórnarháttum.
Hann er einnig fylgjandi því, að sú
efnahagssamvinna, sem Bandaríkin hafa
boðið eyríkjunum á Karabíska hafinu
og ríkjunum í Mið-Ameríku, nái einnig
til Kúbu og Nicaragua, en Bandaríkin.
eru andvíg því.
Þetta lét Betancur koma opinberlega
í ljós í viðræðum sínum við Reagan.
ÞÓTT veruleg athygli beindist að heim-
sókn Reagans til Brasilíu og Kolombíu,
drógu heimsóknir hans til Costa Rica og
Honduras að sér meiri athygli. Það
stafaði af þeirri augljósu ástæðu, að
samskipti Bandaríkjanna við þessi lönd
er nú mjög í brennidepli.
Reagan mun hafa kosið að heimsækja
Costa Rica og Honduras sökum þess, að
þar erunu lýðræðisstjórnir.Þannig hefur
hann talið sig undirstrika, að Bandaríkin
vilji stuðla að lýðræði í Mið-Ameríku.
í Costa Rica hefur lýðræði verið talið
standa föstustum fótum í allri rómönsku
Ameríku. Stjórnirnar í Costa Rica hafa
reynt að standa utan deilna í Mið-Amer-
íku ogþeirri stefnu er fylgt af núverandi
ríkisstjórn. För Reagans þangað virðist
meira sprottin af viðurkenningu á
þessari sföðu Costa Rica, en því, að
hann hafi þurft að hafa viðræður við
stjórnvöld þar.
Öðru máli gegnir um Honduras. í
Honduras hafa búið um sig skæruliðar,
sem halda uppi árásum á Nicaragua og
búa sig undir meiriháttar innrás þaðan
að mati ýmissa fréttaskýrenda, sem
fylgjast með stjómmálum í Mið-Amer-
íku.
Það gerðist líka, að meðan Reagan
var á þessu ferðalagi, að New York Times
birti ítarlega forsíðugrein, þar sem
greint var frá, að leyniþjónusta Banda-
ríkjanna, CIA, hefði að undanförnu
stóraukið umsvif sín í Mið-Ameríku
með það einkum fyrir augum að herða
áróðurinn gegn Nicaragua og styrkja
skæruliða í Honduras, sem stefna að því
■ Reagan og Betancur, forseti Kolombíu
að fella stjórnina í Nicaragua. Jafnframt
vinni CIA að því að styrkja stjórimar í
E1 Salvador og Guatemala.
Svo virðist sem Honduras sé miðstöð
þessara auknu afskipta CIA í Mið-
Ameríku.
Birting umræddrar greinar í New
York Times á sama tíma og Reagan
heimsótti Honduras, verður helzt skilin
sem eins konar viðvömn blaðsins gegn
þessari starfsemi.
Þetta getur jafnframt skýrt það hvers
vegna Reagan valdi að heimsækja Hond-
uras.
Meðan Reagan dvaldi í Honduras
kom forseti E1 Salvador, Alvaro Mag-
ana, og einræðisherrann í Guatemala,
Rio Montt, til viðræðna við hann.
Viðræður Reagans við þá vom sagðar
hinar innilegustu. Reagan lýsti yfir því,
að þeim loknum, að mannréttindi væru
að styrkjast í E1 Salvador og Bandaríkin
væru það ánægð með stjórnarhættina í
Guatemala, að þau myndu hefja að nýju
að veita stjórninni þar efnahagslega og
hernaðarlega aðstoð.
Þessi aðstoð var felld niður í stjómar -
tíð Carters sökum meintra mannréttinda-
brota þáverandi stjórnar í Guatemala.
Þau virðast sízt hafa minnkað síðan
Montt brauzt til valda fyrr á þessu ári.
Viðræður Reagans við Magana og
Montt og ýmis ummæli hans í því
sambandi, þykja benda til þess að ekki
muni draga úr stuðningi hans við
einræðisstjórnir og afturhaldsmenn í
Mið-Ameríku.
ERFITT er að dæma um það á þessu
stigi, hver árangur muni verða af þessu
ferðalagi Reagans. Sumir fréttaskýrend-
ur láta í ljós þá von, að helzti árangur
verði sá, að Reagan hafi öðlast meiri
þekkingu á málefnum Suður-Ameríku
og Mið-Ameríku.
Flestum fréttaskýrendum, sem fylgd-
ust með ferðalaginu, ber saman um, að
Reagan hafi komið vel fyrir og unnið sér
hylli á þann hátt. Hann gleymdi aldrei
hinu þekkta brosi sínu og mistókst aldrei
að vera hinn reyndi leiksviðsmaður. Að
þessu leyti fór Reagan sigurför.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
Tilkynning til launaskattsgreiðenda
Athygli launaskattsgreiðenda skal vakin á þvi að eindagi launaskatts
fyrir mánuðina ágúst, september og október er 15. desember n.k.
Sé launaskattur greiddur eftir eindaga skal greiða dráttarvexti til
viðbótar því sem vangreitt er, talið frá og með gjalddaga. Dráttarvextir
eru 5% á mánuði.
Launaskatt ber launagreiðanda að greiða til innheimtumanns
ríkissjóðs, f Reykjavfk tollstjóra, og afhenda um leið launaskatts-
skýrslu í þríriti.
Fjármálaráðuneytið.
Bókin er 428 blaðsíður í vönduðu bandi.
I henni eru 20 kaflar, teikningar og kort.
Fæst hjá bóksölum um land allt
Dreifing í síma 85088
ISLAJND
svipur lands og þjóöar í máli og
myndum eftir Hjálmar R. Bárðarsoru