Tíminn - 10.12.1982, Blaðsíða 8

KVEIKTU
’ Á
Kveiktu á perunni
■ Komið er út lítið kver, sem ber nafnið
Kveiktu á perunni og inniheldur 50 vísnagát-
ur. Höfundur og útgefandi er Ólafur Gísla-
son, en peruhönnuður Ásta Svendsen.
( inngangsorðum segir höfundur m.a.:
Með útgáfu þessara vísnagetrauna gerist ég
sporgöngumaður tveggja ágætra manna,
þeirra Sveins Víkings og Ármanns Dal-
mannssonar, sem báðir gáfu út vísnagátur
um nokkurt árabil við vinsældir. Ég vona að
enn njóti þetta þjóðlega tómstundagaman
vinsælda og verði til þess að stytta fólki
stundir um mesta skammdegið.
Kveiktu á perunni er 62 bls. og prentuð í
Prentsmiðjunni Odda.
Þórarinn B.
Þorláksson
Bók um Þórarin B. Þorláksson
■ Bókaútgáfan Helgafell hefur gefið út bók
um Þórarin B. Þorláksson listmálara. Bókin
er með svipuðu sniði og fyrri listaverkabækur
forlagsins.
( bókinni um Þórarin eru birtar myndir af
málverkum hans og teikningum. Dóttir hans,
Guðrún Pórarinsdóttir ritar persónulega og
fræðandi grein um föður sinn og Valtýr
Pétursson listamaður og gagnrýnandi skrifar
um listamanninn Þórarin og verk hans.
Þórarinn B. Þorláksson fæddist á Undir-
felli í Vatnsdal 14. febrúar 1867 og hann lést
10. júlí 1924. Hann nam bókband í
Reykjavík og Kaupmannahöfn og veitti um
skeið forstöðu bókbandsstofu ísafoldar.
1895-1902 stundaði hann málaranám við
listaháskólann í Kaupmannahöfn. Hann
varð kennari við Iðnskólann í Reykjavík og
skólastjóri þar 1916-1923.
Um aldamótin hélt Þórarinn fyrstur ís-
lenskra málara sýningu hérlendis og hann
mun einnig fyrstur manna hafa verslað hér
með listmálaravörur. Eftir hann liggja fjöl-
margar landslags myndir, sem hans mun
lengst verða minnst fyrir.
Torfi Jónsson sá um tilhögun bókarinnar,
setning Prentstofan Blik hf., litgreining,
umbrot og prentun Prentsmiðjan Grafík hf.
Bókin er 80 síður.
mm
Sigurður Á. Friðþjófsson:
Heimar
■ Skuggsjá hefur sent á markað bók eftir
ungan Hafnfirðing, Sigurð Á. Friðþjófsson.
Er það skáldsaga, sem höfundur hefur gefið
nafnið Heimar. Heimar er á engan hátt
hefðbundin skáldsaga, til þess eru þræðir
sögunnar of margir og of laustengdir, með
snertipunkta í raunveruleika, þjóðsögu,
draumi og ímyndun. Sérhver kafli sögunnar
stendur sem sjálfstæð heild, er heimur út af
fyrir sig, en þó í beinu samhengi við aðra
heima frásagnarinnar.
Sagan segir frá Ágústi. Hann er af
hernámsárakynslóðinni, fæddur árið sem
(slendingar undirrituðu hernámssamninginn
við Bandaríkjamenn. Ágúst er áttavilltur í
tilverunni, hann trúði því sem unglingur að
hSið hefði upp á allt að bjóða, aðeins þyrfti
að beygja það undir sig og móta að eigin
geðþótta. ( sögulok er hann. hinsvegar
reynslunni ríkari. Aldrei var upp á annað
boðið en það, sem Hallgrímur Pétursson orti
um, uppeldisfjötra og undirgefni Heilræða-
vísna, píslarsögu Passíusálmanna og sláttu-
mann dauðans.
Heimar eftir Sigurð Á. Friðþjófsson er sett
hjá Acta hf. filmuunnin og prentuð í
Prenttækni og bundin í Bókfelli hf. Kápu-
teikning er eftir Lárus Blöndal. Heimar er
163 bls. •
Einar Benediktsson
Ritgerðir
■ Hjá Skuggsjá er komið út ritgerðasafn
eftir Einar Benediktsson. Er það síðara bindi
óbundins máls, hið fyrra var Sögur skáldsins,
en áður hefur forlagið gefið út Ljóðasafn
I-IV eftir Einar. Þessi 6 binda heildarútgáfa
á verkum Einars Benediktssonar er öll hin
vandaðasta og í handhægu broti og hefur
Kristján Karlsson bókmenntafræðingur ann-
ast um útgáfuna, en Hafsteinn Guðmundsson
bókaútgefandi séð um uppsetningu og útlit.
Ritgerðir Einars Benediktssonar fjalla um
hin margvíslegustu efni. Hann hóf strax á.
skólaárum sínum að sinna blaðamennsku,
þegar hann stóð að útgáfu tímaritsins
Sunnanfara. Síðar á ævinni var hann ritstjóri
og útgefandi að ýmsum blöðum, t.d. Land-
vöm og Þjóðstefnu. Merkast þessara blaða
var Dagskrá 1896 - 98. Annars skrifaði hann
fjölda blaðagreina í flest helstu blöð og
tímarit hér á landi um sína daga. Áhugamál
hans voru mörg og sjónarmið hans óhvers-
dagsleg hvort sem hann skrifaði um bók-
menntir, atvinnumál, hagfræði, vísindi eða
heimspeki.
Þetta safn sem hér birtist er úrval helstu
ritgerða Einars um þau efni, sem hann lét
sig einkum varða, og þar sem sérkennilegur
stíll hans kemur best í Ijós. Þar á meðal eru
greinar hans um íslensk ljóðskáld í Dagskrá,
einhver fremsta gagnrýni, sem skrifuð hefur
verið á íslensku.
Ritgerðir eftir Einar Benediktsson er 229
bls., setningu annaðist Prentstofan Blik hf.,
filmuvinnu Prentþjónustan hf., prentun
Offsetmyndir sf. og Bókfell hf. batt bókina.
Káputeikning er gerð af Lárusi Blöndal.
Jóhanna Sveinsdóttir:
Matur er mannsins megin
■ Matur er mannsins megin, er ný íslensk
matreiðslubók eftir Jóhönnu Sveinsdóttur.
Jóhanna hefur um skeið skrifað fastan pistil
í Helgarpóstinn, mat og matargerðarlist.
Hún lætur ekki staðar numið við uppskriftim-
ar, heldur tínir til ýmsan fróðleik og
gamanmál efninu viðkomandi.
Þótt víða sé leitað fanga við öflun efnis er
allt hráefni í uppskriftirnar fáanlegt í
íslenskum matvöruverslunum.
Bókin er prýdd fjölda litmynda. Útgefandi
er Svart á hvítu.
lSI J ASK WnLRV 1
Uppsláttarrit ræktunarmannsins:
Tré og runnar á Islandi
■ Þessa dagana kemur út að frumkvæði
Skógræktarfélags Reykjavíkur bókin TRÉ
OG RUNNAR Á ÍSLANDl eftir Ásgeir
Svanbergsson. Útgefandi er Örn og Örlygur.
Á þriðja hundrað myndir og teikningar eru
í bókinni, þar á meðal fjöldi litmynda teknar
af Vilhjálmi Sigtryggssyni framkvæmdastjóra
Skógræktarfélags Reykjavíkur.
Bókin TRÉ OG RUNNAR Á ÍSLANDl
fjallar eins og nafn hennar bendir til um tré
og runna á ísfandi, sögu þeirra og heimkynni
ásamt leiðbeiningum um ræktun og hirðingu.
Höfundurinn hefur verið græðireitsstjóri
Skógræktarfélags Reykjavíkur í mörg ár og
kynnst vandkvæðum garðeigenda. Þá er
hann kunnur fyrir vandaða sjónvarpsþætti
um skógrækt.
TRÉ OG RUNNAR Á (SLANDl opnar
fólki í raun nýjan heim því í henni eru
ýtarlegar lýsingar, fjöldi mynda og greining-
arlykla sem lýsa alls 500 tegundum og
afbrigðum trjáa og runna, sem er að fmna
hérlendis, auk nokkurra tegunda sem vaxa í
nágrannalöndunum.
Latnesk plöntuheiti eru þýdd á íslensku og
skýrð eru helstu fræðiorð grasafræðinnar.
Bók þessi, sem er hin fyrsta í bókaflokknum
ÍSLENSK NÁTTURA á erindi til allra sem
unna gróðri og ræktun.
Bókin er unnin í Prentstofu G. Benedikts-
sonar. Litgreiningar annaðist Myndamót hf.
Kápugerð var í höndum Sigurþórs Jakobs-
sonar en bókbandið hjá Arnarfelli hf.
„ HVERNIG
A AÐ LEGG Jk
KAPLA?
Spilabækur Arnar og Örlygss
Hvernig á að leggja kapla?
■ „HVERNIG Á AÐ LEGGJA KAPLA?
nefnist nýútkomin bók frá Bókaútgáfunni
Erni og Órlygi hf. Bókin er í bókaflokki er
ber samheitið „Spilabækur Arnar og Örlygs".
Hún er eftir danska höfundinn Svend
Novrup en Trausti Björnsson hefur þýtt
bókina og staðfræt.
Bókin „Hvcrnig á að leggja kapla“ skiptist
í tvo meginkafla. Nefnist annar „Sígildir
kaplar" og hinn „Nútímakaplar - Hin nýja
stefna í köplum.“ ( bókinni eru kenndir
fjölmargir kaplar - hvernig á að leggja þá og
vinna. Meðal hinna sígildu kapla má nefna
Klukkukapal, Monte Carlokapalinn, Kónga-
kapalinn og Ásakapalinn. 1 nútimaköplunum
er m.a. kenndur Draumakapallinn, Knatt-
spyrnumennirnir, Handkapallinn, Hvolfkap-
allinn og Póker-kapallinn.
Þess má geta að bókinni lýkur með
skemmtilegum ráðleggingum sem hljóða á
þessa leið:
„1 kaupbæti þjálfum við upp hjá okkur
einn góðan kost: Að verða fyrir skakkaföllum
án þess að láta það kpma okkur úr jafnvægi.
Þrátt fyrir það ganga flestir kaplar ekki upp
eða gefa aðeins annars eða þriðja flokks
árangur eins og við verðum svo oft að sætta
okkur við í lífinu sjálfu.
Kaplarnir hafa þetta allt til að bera. Nú
höfum við að auki séð að þeir hafa líka
bakhlið.
Góða skemmtun - og svindlið nú ekki!“
Bókin „Hvernig á að leggja kapla“ er sett,
umbrotin, filmuunnin og prentuð í Prent-
stofu G. Benediktssonar er bundin hjá
Arnarfelli hf. Kápuhönnun annaðist Sigur-
þór Jakobsson.
Bræður munu berjast
■ Bókaútgáfan Örn og Örlygur hf. hefur
gefið út skáldsöguna „Bræður munu berjast1'
eftir Rónald Stmonarson. Er þetta fyrsta
skáldsaga Ronalds sem er 37 ára Reykvíking-
ur og kunnur listmálari.
Sagan „Bræður munu berjast" gerist á
íslandi á síðasta áratug. tuttugustu aldarinnar
og hafa þá orðið mikil stjórnarfarsleg
umskipti í landinu. Alþýðubandalagið hefur
náð alræðisvöldum og í kjölfar þess fylgir
stjórnarfar eins og nú tíðkast í Austur-Evr-
ópu. Forsaga valdatöku Alþýðubandalagsins
er kosningabandalag þeirra við krata og
framsóknarmenn og mikill kosningasigur í
kjölfar óvæntra atvika hjá Sjálfstæðisflokkn-
um. Alþýðubandalagið nær smátt og smátt
yfirtökunum og ýtir samstarfsflokkum sínum
úr í hom.
í sögunni fylgir Rónald síðan nokkrum
sögupersónum og ferli þeirra. Gerist sagan
aðallega í Reykjavík, en leikurinn berst þá
víðar, — vestur á ísafjörð, norður í Grímsey
og að bænum Rauðshaug á Héraði þar sem
bóndinn stundar sérkennilega aukabúgrein.
Mikil átök fylgja í kjölfar stjórnarfarsbreyt-
ingarinnar, því ekki sætta allir sig jafnvel við
einræði og reyna að klóra í bakkann eftir
ýmsum leiðum. En öllum slíkum tilraunum
er mætt af mikilli hörku og við það famar
þær leiðir sem þekktar em af afspum frá
einræðisríkjum.
Bókin „Bræður munu berjast" er sett,
filmuunnin, prentuð og bundin hjá Prent-
smiðjunni Hólum hf. Kápuhönnun annaðist
Sigmundur Ó. Steinarsson.
Dimmalimm
Sagan af Dimmalimm
■ Perla íslenskra bamabóka, gefin út á
nýjan leik hjá Helgafelli.
Það er víst síst of mikið sagt, þegar sagt
er að „Sagan af Dimmalimm" sé ein skærasta
perla íslenskra barnabóka. Þetta gullfallega
ævintýri listamannsins Muggs, (Guðmundar
Thorsteinsson, 1891-1924) kemur nú út að
nýju hjá bókaútgáfunni Helgafell. Bókin
kemur nú út í nýjum listrænum búningi, og
hefur Torfi Jónsson, skólastjóri Myndlista-
og handíðaskóla íslands séð um tilhögun
útlits og uppsetningu.
Muggur var á leið með saltskipi til Ítalíu,
þegar honum hugkvæmdist að færa lítilli
frænku sinni í Barcelona gjöf. Hann settist
við og skrifaði ævintýrið um Dimmalimm og
myndskreytti það jafnóðum með vatnslitum.
( dag þykja þessar vatnslitamyndir einhver
dýrlegustu verk, sem Muggur lét eftir sig.
Tveggja manna spil
- ný spilabók
■ Bókaútgáfan Örn og Örlygur hf. hefur
sent frá sér bókina „Tveggja manna spil“
eftir Svend Novrup en Trausti Björnsson
skólastjóri hefur þýtt og staðfært bókina. Er
bókin í bókaflokki er ber heitið „Spilabækur
Amar-og Örlygs."
Eins og nafn bókarinnar ber með sér fjallar
hún um tveggja manna spil. Em í bókinni
frásagnir af mörgum tveggja manna spilum
og þau kennd - bæði spilareglur og hvemig
spila skal úr og em skýringar bókarinnar það
tæmandi og vel fram settar að hver sem er á
emT
ö* JLJIs*
Spilabækur Arnar og Örlygs
að geta lært spilin eftir Ieiðbeiningum
bókarinnar. Meðal spilanna sem kennd em
í bókinni em t.d. Kasína, Tablanetta,
Indíánavist, Japönsk vist, Tveggja manna
bridge, Stríð, 29, Minnisgaman og svo spil
sem ber það „virðulega" nafn Eitur og
ólyfjan.
Bókin heitir á fmmmálinu „Kortspil for
to.“ Hún er sett, filmuunnin og prentuð hjá
Prentstofu G. Benediktssonar en bundin í
Arnarfelli hf. Kápuhönnun annaðist Sigur-
þór Jakobsson.
Guómundur Bjdrgvln/zon
IIIIT
HICIflHflEGT
Allt meinhægt
■ Lífsmark hefur sent frá sér fyrstu bók
ungs höfundar, Guðmundar Björgvinssonar,
semgefið hefurverið nafnið Allt meinhægt.
Allt meinhægt fjallar nokkuð ítarlega um
fjóra daga úr lífi 35 ára bankastarfsmanns.
Lesendur fara með honum í vinnuna, taka
þátt í æsilegum næturævintýmm hans á
diskótekum borgarinnar og fylgjast með því,
sem hann er að bauka, þegar hann er einn
heima hjá sér. Þeir sjá ýmislegt, sem hann
yrði sjálfsagt ekkert of ánægður með að aðrir
vissu um.
Þó að Allt meinhægt sé fyrsta bók
Guðmundar Björgvinssonar, er hann þegar
kunnur á öðra sviði, en hann er þegar
þekktur myndlistarmaður og hefur haldið
fjölmargar einkasýningar, bæði í Reykjavík
og úti á landsbyggðinni. Er Allt meinhægt
prýdd fjölmörgum myndum höfundar síns.
Dreifingaraðili er Svart á hvítu.
KRISTJÁN P MA3NU5ÍSON
VIÐ
ÍVESTURRÆNUM
Við í vesturbænum
■ Bókaforlag ísafoldar hefur gefið út
bókina „Við í vesturbænum" eftir Kristján
P. Magnússon. í bókinni segir frá uppvexti
atorkusamra stráka i vesturbænum í
Reykjavík. Lesandinn fylgist með sam-
skiptum þeirra og hugsunum, uppátækjum
og framkvæmdasemi. Bókin er blessunarlega
laus við fjölskylduvandamál. Strákamir eiga
þó sín eigin vandamál við að stríða en leysa
þau sjálfir. Þetta er létt skrifuð og skemmtileg
bók og mun lesandinn hvort sem hann er sjö
ára eða sjötugur þekkja hliðstæð atvik úr
eigin lífi.
Við í vesturbænum er 143 bls. að stærð,
prentuð og bundin í Isafoldarprentsmiðju.
Káputeikning og myndskreytingar em eftir
Evu Vilhelmsdóttur.