Tíminn - 22.12.1982, Síða 5

viðskipta, hvorki er varðar vexti né
verðtryggingu. Hins vegar getum vér
reynt að svara framlögðum þremur
spurningum yðar á eftirfarandi hátt og í
sömu röð og þær eru settar fram í
áminnstu bréfi yðar“.
í lok bréfsins segir: „ítrekað skal, að
bankinn er ekki úrskurðaraðili um
viðskipti einstakra aðila, og er hér ekki
tekin bein afstaða tii þeirra kaup-
samninga, sem þér ræðið um í bréfi
yðar.“
5. Mikið er gert úr því í greindri
blaðagrein að verðbætur eru reiknaðar
miðað við þann dag sem greiðslur eru
inntar af hendi þ.e. jafnaðarvísitala.
Rétt hefði verið að blaðamaður hefði
kynnt sér þessi mál en mjög algengt er
að reikna vísitölu þannig við húsbygging-
ar eða jafnvel reikna miðað við breyting-
ar á verðum á vinnulaunum og bygging-
arefnum hverju sinni.
6. Við afhendingu húss á seljandi eftir
að framkvæma hluta af verki. M.a. að
ganga frá húsi að utan, malbika götur
o.fl. Er því síður en svo óeðlilegt að
verðbætur séu greiddar eftir að hús
hefur verið afhent vegna þess að þá er
verkframkvæmd ekki lokið. Ef verðbæt-
ur ættu að falla niður þegar hús eru
afhent er ljóst að ekkert hús yrði afhent
fyrr en öllum framkvæmdum er að fullu
lokið. Nú í dag á eítir að malbika
aðalgötuna að hluta og steypa gangstétt
meðfram henni og leggja gangstíg með
lýsingu milli Hlíðarbyggðar og Brekku-
byggðar. Vissulega falla verðbætur niður
í hvaða tilfelli sem er þegar greiðsla
hefur verið innt af hendi.
7. Þegar verðbólga geysar eins og á
íslandi er ljóst að óframkvæmanlegt er
að reisa byggingingar á föstu verði nema
áætla verðbólgu inn í verð. Eins og áður
segir var sú leið ekki fari heldur greiddu
kaupendur raunverulega hækkun. Lögð
hefur verið á það áhersla að allir sætu
við sama borð. Reynt hefur verið að
koma til móts við óskir kaupenda.
Þannig er augljóst að þeir sem hafa greitt
húsverð mjög fljótlega eftir kaup greiða
lágar verðbætur. Hinir sem greiða seint
greiða hærri verðbætur. Þannig eru allir
jafnir. Það hefur verið stefna fyrir-
tækisins að gefa fólki kost á að semja
um greiðslur eins og heppilegast er fyrir
það og jafnframt er kaupendum ávallt
heimilt að greiða fyrr en samningur segir
til um og þar með lækka verðbóta-
greiðslur að þeim hluta. T.d. má geta
þess að munur á verðbótum eftir eitt ár
á tveimur nákvæmlega sambærilegum
eignum hefur numið rúmum 100%.
8. Því fer víðsfjarri að einhver hús-
kaupandi hafi greitt kr. 400.000.00 í
verðbætur eins og segir í blaðagreininni.
Er hér um eina rangfærsluna enn að
ræða. Það vekur furðu að dagblað eins
og Tíminn skuli slá upp svo rækilega
frétt með fullyrðingum sem fyrirsögn án
þess að hafa samband við hlutaðeigandi
fyrst. Ekki getur hafa legið svo á. Það
er rétt að deilt er um verðbætur við tvo
kaupendur en engin niðurstaða hefur
fengist í þeim málum enda barst bréf frá
lögmanni kaupanda að Brekkubyggð 20
með kröfugerð fyrst s.l. fimmtudag og
hefur því enginn tími unnist til að fjalla
um málið. íbúðaval h.f. telur sig hafa
farið eftir lögum í hvívetna sbr. það sem
að framan segir.
9. Um þá hlið málsins að kaupandi, sá
sem ræddi við blaðamann Tímans, hafi
samþykkt víxla til greiðslu hjá fyrirtæk-
inu er það að segja að þeir eru
gjaldfallnir. Hefur verið stefnt fyrir
þessum víxlum. Ekkert er ólöglegt við
stefnu víxlanna en staðfest er að víxl-
arnir eru í eigu íbúðarvals h.f.
Ibúðaval h.f. vonar að samskipti við
núverandi og væntanlega kaupendur
verði jafn ánægjuleg og hingað til í
hvaða tilliti sem er og að þessi æsiskrif
Tímans og upphlaup eins af kaupendum
íbúðavals h.f. að Brekkubyggð 20,
spilli ekki þeim ánægjulegu samskiptum
sem ávallt hafa ríkt milli kaupenda og
seljanda.
Að lokum vill íbúðaval h.f. taka fram
að þar sem véfengt er lögmæti kaup-
samninga sem fyrirtækið hefur gert er
ekki um annað að ræða en láta dómstóla
skera um þau mál en fyrirtækið telur að
löglega hafi verið farið að í öllum
málum.
Á meðan dómstólar fjalla um þessi
mál verður ekki frekar af blaðaskrifum
af hálfu fyrirtækisins varðandi það sem
að framan er sagt.
Reykjavík, 20. desember 1982
Sigurður Pálsson
Húskaupendur við Brekku-
byggð ekki óánægðir med að
byggingarkostnadur skulí
uppreiknaður með vfsitölu:
„KAUPENDUR
VIIDU BARA
RÉTTA VÍSI-
TÖUIHÆKKUr
— segir í athugasemd frá hus-
kaupandanum að Brekkubyggd 2<
P Tilefni þessarar blaðagreinar varða
útreikninga íbúðavals h/f á hækkun
byggingarvísitölu á alls níu kaupsamn-
ingum. sem allir hafa verið birtir
forráðamanni fyrirtækisins, vegna sölu
á húsum og íbúðum við Brekkubyggð
í Garðabæ. Samkvæmt ölluni þessunt
kaupsamningum er „söluverð hinnar
keyptu eignar háð byggingarvísitölu
frá Hagstofu íslands." Um lögform og
vísitöluviðmiðun í hverjum samningi
verður ekki fjallað hér.
Hins vegar mun svokölluð „jafnað-
arvísitala" f útreikningum íbúðavals
h/f vera fyrirbæri, sem er með öllu
óþekkt' stærðfræðieining við fram-
reikning á vfsitölu, hverju nafni scm
sú vísitaia nefnist. Örlítið dæmi um
„frjálsræði" og nákvæmni tbúðavals
h/f er að finna í 3. gr., en þar segir að
hækkun vísitölu fyrir tímabilið 1. júní
til 1. okt.,sé 16,8%-hið réttacr 16.75
samkvæmt heimildum Hagstofunnar-
og áfram 5,6% á mánuði - hið rétta
5,58 - en því miður; svona er vísitala
ekki mæld.
Sorglegt er til þess að vita að
forráðamunni Ibúðavals h/f. sé það
ckki Ijóst að Ifnulega er hægt að
verðbæta samninga frarn í tímann til
að mæta hækkun byggingarkostnaðar
og honum til nánari glöggvunar skal
þess getið að dæmið má reikna
þrepalcga á eftir. þ.e.a.s.. þegar ný
vísitala hefur veriö gefin út, cn með
því fæst rétt niðurstaða um hækkun á
ársgrundvelli, og ekki citt vísitölutíma-
bil í kaupbæti.
Ofgreiddur eða vangreiddur mis-
munur er venjulega verðbættur nteð
lánskjaravtsitölu, svona nú til að koma
í veg fyrir að nokkuð tapist. Allir vildu
kaupendur vísitöluhækkun; bara rétta
vísitöluhækkun.
„Jafnaðarvísitölukenning" þessi
mun aðöllum líkindum sótt í dómsnið-
urstöðu Hæstaréttar frá 12.01. 1978,
þótt skilgrciningin „jafnaðarvísitala"
finnist þar ekki. Rétt er að gcta þess
til upplýsingar að umræddir níu kaup-
samningar eru allir gcrðir eftir 07.04.
1979, þegar lög númer 13 - Ólafslög -
voru í gildi gcngin.
„Jafnaðarvjsitölukenningu" íbúða-
vals h/f, er þó beitt áfram af fullum
þunga, saman ber gr. 2 í svari
íbúðavals h/f, undir Ægishjálmi
Hæstaréttardóms fyrir fáfróða. Að
niðurstöðum þessarar „jafnaðar"-
rcikningsfærslu vcrður vikið síðar.
Gera verðtír þá kröfu til íbúðavals
h/f, sem notið hefur velvilja bæjar-
stjórnar Garðakaupstaðar um lóðar-
úthlutun, að rétt sé farið að útreikning-
um á vísitöluhækkunum og þær útfærð-
ar samkvæmt þeim lögunt og reglum,
sem í gildi eru, en ekki eftir lögunt,
sem fallin cru úr gildi, og áfram er beitt
svo sem fram kcmur í svari íbúðavals
h/f, 2. gr. - síðustu málsgreinar.
Þessum staðreyndum var komið á
framfæri við forráðamann íbúðavals
h/f 12.05. 1982, en ekki síðastliðinn
fitnmtudag. Hann var ekki til viðræðu
unt málið.
Að gefnu tilefni skal forráðamanni
íbúðarvais h/f hcr og nú gerð grein fyrir
hvað vísitöluhækkun í raun ér. Stærð-
fræðilega ervísitala háð veldisvísi. Það
eitt segir nóg um hvað vanda þarf til
vísitölureikninga. í lögurn núnter 13
frá 07.04 1979, er reynt að dcyfa þessi
áhrif mcö sérstakri lagaskilgreiningu
og cr Seðlabanka íslands falið að
scmja reglugerðir þar að lútandi.
Lagaskilgrcining þessi nær þó ekki
til byggingarvfsitölu, cn cr þó ætlað að
mæla fallandi gengi krómt, gagnvart
hækkun byggingarkostnaðar. Það er
þvf fallandi gcngi krónu scnt skal
vcrðbæta og gefur þvf rétta mynd af
endurfjárfestingu fjárntuna.
„Jafnaðarvísitölukenningin", sent í
raun er einföld deiling og margföldun
til skiptis, á scr enga hliðstæðu í
mælingu á vísitölu, en fræðin cru
trúlega sótt í „Litlu grænu reiknings-
bókina", og gefa eftirfarandi niður-
stöðu: Dæmi Brekkubyggð 20. Hækk-
un byggingarvísitölu frá 01.01. ’82 á
ársgrundvelli 45,20%, samkvæmt
hcimildum Hagstofunnar.
A: Höfuðstóll vcröbættur mcð hlið-
sjón af fallandi krónu gagnvart bygg-
ingarkostnaði kr. 113.501 = 45,20%
hækkun.
B: Sami höfuöstóll „Jafnaðarvísi-
tölubættur" krafa íbúöavals h/f kr.
190.232 = 75,75% á ársgrundvclli -
aurum er sleppt.
Þessar tölur cru því miður stað-
reynd, scm blaðamaðurTímans kynnti
scr rækilega eftir yfirliti og rcikningum
Ibúðavals h/f, og undirritaðir eru af
forráðamanni fyrirtækisins.
Því miður varö of seint séö við
þessu; víxilskuldbindingar vegna
„jafnaðarvísitölu" Itöfðu verið sam-
þykktar til tbúðavals h/f. enda fast
eftir þeint gengið. Stefna í víxiimáli
var útgefin 25.11. 1982 og þingfcst i
bæjarþingi 16.12. 1982. Og viti menn,
stefna er útgefin persónulega f.h.
Sigurðar Pálssonar nnr. 7892-1404,
Kambsvegi 32 í Reykjavík, forráða-
manni íbúðavais h/f, nnr. 4496-4708.
Stcfnu þessari verður svarað á viðeig-
andi hátt.
Ekki verður fjaliað hér um svör
Seölabanka lslands í þessu máli.
bankinn mun fær um þaö sjálfur, cn
hitt er vfst, að ckki kvaö bankinn upp
ncinn „dóm" í málinu, því væntanlega
Itcfði hann kært áður!
Því miður hefur cnginn ánægður
„jafnaðarvísitölugreiðandi," gcfið sig
á tal við upphlaupsmatininn í Brekku-
byggð 20. Aftur á inóti eru þeir orðnir
fleiri en tíu. að ættingjum undan-
skildum, sem knúiö hafa dyra vcgna
þeirra vandræða er þeir hafa komist í
vegna þessa máls.
Fleira verður ekki rifjað upp að
sinni í þcssu máli þótt af nægu sé að
taka, geFtst tilcfni. Rétt er að geta þess
að lokum að hús þessi eru vel útfærð
yfirleitt og þeim hcfur undantekning-
arlaúst verið skilað á réttum tíma. En
kaupsamningurinn af Brekkubyggð 20
er þverbrotinn samkvæmt 18. grein,
sem fjallar ekki um vísitöluálag.
Virðingarfyllst
Kaupsamningseigandi
á Brekkubyggð 20.
■ Frá blaðantannafundinum. Talið frá vinstri: Þorsteinn Jónsson, verslunarstjóri,
Þorsteinn Matthíasson, Iðunn Steinsdóttir, Guðmundur Jónsson og Eyjólfur
Sigurðsson, eigandi Bókhlöðunnar. Tímamynd: G E
Bókhlaðan h.f.:
Hefur aukið umsvif
sín á síðustu árum
■ Fyrirtækið Bókhlaðan h/f hefur mjög
aukið umsvif sín á síðustu árum bæði
hvað varðar bókasölu og bókaútgáfu.
Það rekur nú bókabúð, með allstæðu
sniði, þar er reynt að hafa á boðstólum
á hverjum tíma allar fáanlegar bækur á
íslenskum markaði gamlar og nýjar, Þá
keypti Bókhlaðan á þessu ári bókafor-
lagið Ægisútgáfuna af Guðmundi Jak-
obssyni, en hann hefur rekið þá útgáfu
í fjölmörg ár. Guðmundur hcfur í
útgáfustarfsemi sinni lagt áherslu á
bækur um sjómenn og sjómensku á
fslandi og hann er höfundur einnar af
þeim bókum sem Bókhlaðan gefur út í
ár, „Nú er fleytan í Nausti," héitir hún
og inniheldur frásagnir þriggja erlendra
skipstjóra.
Á blaðamannafundi á dögunum voru
kynntir þeir íslenskir höfundar sem gefa
út hjá Bókhlöðunni, og bækur þeirra.
Þorsteinn Matthíasson hefur skráð tvær
bækur sem koma út hjá forlaginu að
þesu sinni, íslenskir athafnamenn, viðtöl
við menn sem hafa látið að sér kveða í
atvinnulífinu, og í dagsins önn, viðtöl
við fólk úr alþýðustétt, og er það fjórða
bókin í þeim flokki.
Guðmundur Jónsson fyrrum skóla-
stjóri bændaskólans á Hvanneyri hefur
séð um útgáfu á bókinni Bóndi er
bústólpi, en í henni eru frásagnir af 12
látnum góðbændum skrifaðar af jafn-
mörgunt höfundum.
Þá gefur Bókhlaðan nú út barnabók-
ina Knáir krakkar eftir nýjan höfund,
Iðunni, Steinsdóttur, en hún er barna-
kennari við Laugarnesskólann. Áður
hefur verið getið bókar Guðmundar
Jakobssonar.
Af þýddum bókum sem koma nú út á
vegum Bókhlöðunnar skal hér getið
tveggja, Innflytjendurnir, fyrsta bók af
þrem úr sagnabálki hins fræga banda-
ríska höfundar Howard Fast. Þessi
bálkur hefur vakið mikla athygli og hafa
verið gerðir framhaldsþættir fyrir sjón-
varp byggðir á honum. Ásgeir Ingólfsson
er þýðandi þessa verks. Áður hefur
komið út á íslensku eftir Howard Fast
skáldsagan Fimm synir, í þýðingu Jó-
hannesar úr Kötlum.
Ennfremur gefur Bókhlaðan út sér-
stætt kvcr ævintýra frá Víet Nam og eru
ævintýrin í bókinni prentuð bæði á víet
nömsku og íslensku. Fjöldi mynda
prýða bókina.
„Kunni mætavel
stíl þjóðsagna”
— segir Óskar Halldórsson,
ritstjóri nýrrar útgáfu af
Islenskum þjóðsögum og
sögnum, skráðum
af Sigfúsi Sigfússyni
■ „Ég hygg að þetta sé heldur stærra
safn, að minnsta kosti ef tekið er tillit til
fjölda sagna. Hjá Jóni Árnasyni má
finna margar geröir af söntu sögunni, cn
Sigfús aftur á móti segir sömu söguna
sjaldan oftar en cinu sinni," sagði Óskar
Halldórsson, dósent, en hann er ritstjóri
nýrrar útgáfu af íslenskum þjóðsögum
og sögnum, skráðum af Sigfúsi Sigfús-
syni, sem bókaútgáfan Þjóðsaga hyggst
gefa út í 9 bindum, fjögur fyrstu bindin
eru reyndar komin út þcgar.
„Sigfús var mjög góður að segja frá,"
sagði Óskar á blaðamannafundi scm
haldinn var vegna útgáfunnar. „Hann
kunni mæta vel stíl þjóðsagna og
fornsagna, enda mun hann hafa skráð
allt safnið með eigin hcndi að hcita má.“
- Nú hafa þjóðsögur og sagnir
Sigfúsar verið gefnar út áður.
„Sigfús Sigfússon tvískrifaði allt sitt
safn. Það gerði hann meðal annars til
öryggis meðan enn var nokkur óvissa um
útgáfu þess. Þessi handrit eru öll geymd
á Landsbókasafninu. Sigfús skrifaði
ekki orðrétt upp eftir sjálfum sér í seinna
skiptið. Það var seinni uppskriftin, sem
notuð var við eldri útgáfuna. Nú er
notað fyrra eintakið," sagði Hafsteinn
Guðmundsson, framkvæmdastjóri Þjóð-
sögu, á blaðamannafundinum.
- Eru ekki þjóðsögur yfirleitt fullar af
alla vega hindurvitnunum og oftast
ósannar?
„Þetta er bæði og.“ sagði Óskar. „í
þjóðsögum og sögnum er margt um
frásagnir með sannsögulegum kjarna,
sem þó hefur og er smátt og smátt að
breytast í skáldskap. En jafnvel þótt
viðurkennt sé að kjami sögunnar og
fyrirburðirnir séu ekki af þessuin heim
heldur draumakyns,ellegarmengaðir af
skynvillu, þá er þar samt að finna lýsingu
á lífi fólks og högum scm hvergi er til
annars staðar, sem sagnfræðin hefur
aldrei náð til. hvernig voru til dæmis
húsakynnin þegar sagan gerðist? Hvern-
ig bjó fólkið? hvernig var atvikum
háttað þcim ér sagan greinir frá?“
Á blaðamannafundinum kom fram að
Sigfús safnaði flestum sínum sögum á
Austfjörðum, en þar flæktist hann um í
mörg ár og stundaði m.a. farkennslu og
sjómennsku. Talið er að heimildarmenn
hans í flestum tilvikum hafi verið gamlar
konur. Einnig kom fram á fundinum að
Sigfús var ákaflega trúaður sjálfur og
að menn telji líklegt að hann hafi sjálfur
trúað mörgum þeim sögum er hann
skráði.
-Sjó.