Tíminn - 09.07.1983, Blaðsíða 7

LAUGARDAGUR 9. JÚLÍ 1983
ai'iiiíiií
7
umsjón: B.St. og K.L.
Cornelis Vreeswijk
í hungurverkfall
til að mótmæla
skattpíningu
Corrnelis Vreeswijk hefur löngum verið í góðum holdum, en nú er
eftir að sjá, hvort lætur fyrr undan, sænsk skattyfirvöld eða
Cornelis.
■ Vísnasöngvarinn Cornelis
Vreeswijk stendur í ströngu
þessa dagana. Hann hefur nú
látið til skarar skríða og sagt
sænskum skattyfirvöldum stríð
á hendur.
Tilefnið er það, að sænsk
skattyfirvöld halda því fram,
að Cornelis skuldi 1,3 milljónir
sænskra króna. Mcstur hluti
þessarar upphæðar er skuld
frá árunum 1978-79-80, en þá
voru skattar lagðir á Cornelis
skv. mati skattyfirvalda, en
Cornelis hefur átt í stríði við
þau árum saman. Nú hafa
yfirvöldin ákveðið að láta ekki
bara við það sitja, að skuldin
fái að liggja gleymd og
óhreyfð. Nú skal Cornelis gcra
hreint fyrir sínum dyrum.
Fyrst tóku yfirvöldin það til
bragðs, að leggja hald á allar
greiðslur, sem Comelis voru
ætlaðar fyrir söngferðalög,
plötur o.fl. Hann fékk aðeins
að halda þeim tekjum, sem
hann átti að fá frá Noregi og
Danmörku. En nú hafa yfir-
völdin líka sett fyrir þann leka,
svo að Cornelis virðast allar
bjargir bannaðar. Hann segist
hafa fengið fjöldann allan af
atvinnutilboðum, en sjái sér
ekki fært að taka neinu þeirra,
þar sem skatturínn hirði öll
hans laun jafnóðum.
Viðbrögð Cornelis Vrees-
wijk hafa því orðið þau, að
hann settist bara hreinlega inn
í bfl þann, sem hann notar á
söngferðalögum sínum, og til-
kynnti stutt og laggott, að hér
með væri hann farínn í hungur-
verkfall til að ieggja áherslu á
þær kröfur sínar, að skattayfir-
völd hætti að leggja hann í
einelti. - Mér er fúlasta alvara
með þessu, segir Cornelis. -Ég
ætla að halda áfram sveltinu
fram í rauðan dauðann, ef
nauðsyn krefur, og mun ekki
taka í mál að verða gefin
næring nauðugum. Þetta er
engin fluga til að skemmta
fjölmiðlum, heldur er ástandið
orðið svo alvarlegt, að ég sé
enga aðra leið út úr ógöngun-
um.
Meistarakeppni KSÍ. Um kvöld-
ið verður svo ball í Bifröst með
hljómsveit Ingimars Eydal.
A sunnudeginum, öðrum degi
sæluvikunnar, verða haldnir úti-
hljómleikar með mörgum þekkt-
ustu rokkhljómsveitum landsins:
Medíum, Týrol, Vonbrigði, Iss
og Egó svo eitthvað sé nefnt,“
sagði Jónas.
Þá nefndi hann að öll kvöld
sæluvikunnar verða farnar báts-
ferðir út í Drangey, þar sem
mönnum býðst að skoða veru-
stað Grettis Ásmundarsonar, en
hann var sem kunnugt er lengi í
útlegð á eynni. Öll kvöldin verð-
ur hægt að fá sérstakan „sumar-
sælumat" í veitingahúsunum
Hótel Mælifelli og Sælkerahús-
inu undir léttri lifandi tónlist.
„Eitt kvöld verður bókmennta-
kvöld á Bifröst og annað
jazzkvöld. Þá fær Tindastóll,
knattspyrnulið Sauðkræklinga,
eitthvað 1. deildarliðanna í
heimsókn. Útiskákmót verður
haldið, stangveiðimót í Sauðár-
króksfjöru og sá sem fær stærsta
sjóbirtinginn verður verðlaunað-
ur; og líka sá sem veiðir flesta,"
sagði Jónas.
Á listasviðinu verður m.a.
málverkasýning Jónasar Guð-
mundssonar og útileikhús leik-
félagsins Svart á hvítu. í Aðal-
götunni verður útimarkaður. Á
honum má búast við einhverjum
uppákomum. Þá má nefna að
síðasta kvöld vikunnar verða
dansleikir í Bifröst með hljóm-
sveit Geirmundar Valtýssonar
og Aifa Beta.
„Það eru margir sem koma
nærri framkvæmd þessarar viku,
Sauðárkrókskaupstaður og
áhugamannafélög og fyrirtæki í
bænum. Við stefnum að því að
um verði að ræða árvissan
viðburð,að minnsta kosti ef vel
tekst til núna,“ sagði Jónas.
- Sjó.
erlent yfirlit
■ ENSK tunga hefur nýlega
auðgast um tvö orð, sem kunna
að geta orðið næstum eins fræg
og Watergate, þótt ekki séu þau
tengd eins örlagaríkum atburði.
Þessi orð eru Debategate og
' Briefing-gate.
Uppruni þessara orða rekur
rætur til bókar, sem kom út í
Bandaríkjunum í síðastliðnum
mánuði og ber heitið „Gambling
With History". Bókin fjallar um
síðustu forsetakosningar í
Bandaríkjunum, en höfundur
hennar, Laurence I. Barrett, var
áður fréttamaður hjá vikuritinu
„Time“, og hafði m.a. það verk-
efni að fylgjast með kosninga-
baráttunni.
í bókinni upplýsir hann það
m.a., að þeir ráðgjafar Reagans,
sem bjuggu hann undir sjón-
varpseinvígið við Carter, hafi
haft í fórum sínum minnisbók
Carters, þar sem m.a. var að
finna þær spurningar, sem hann
ætlaði að leggja fyrir Reagan,
ásamt gagnrýni á stefnu hans.
Vegna þessarar vitneskju var
Reagan mun betur undir einvíg-
ið búinn, því að hann var búinn
að læra svörin við þeim ádeilum,
Var minnisblöðum Carters
náð með ólöglegum hætti?
Sögulegar yfirheyrslur að hefjast í Bandaríkjunum
sem hann átti helzt von á frá
Carter.
Fljótlega eftir að bókin kom
út, gaus upp sá orðrómur, að
fylgismenn Reagans hefðu kom-
izt yfir minnisbók Carters eða
afrit af henni með óeðlilegum
hætti. Alla vega væri ástæða til
að reyna að fá það upplýst.
Það mun hafa verið David A.
Stockman, sem nú er fjárlaga-
stjóri Reagans sem varð óvart
valdur að þeirri uppljóstrun, að
ráðgjafar Reagans hefðu haft
minnisbók Carters undir
höndum. Stockman, sem þá átti
sæti í fulltrúadeild Bandaríkja-
þings, hafði það hlutverk með
höndum, að búa Reagan undir
sjónvarpseinvígið.
Stockman mun hafa látið um-
mæli falla, sem skilja mátti á
þessa leið, meðan á kosningabar-
áttunni stóð. Enginn virðist þá
hafa tekið þetta alvarlega, en
þetta festist þó einum blaða-
mannanna í minni og því er
áðurnefndar upplýsingar að
finna í bók Barretts.
RÁÐUNAUTUR Reagans hafa
ekki borið á móti því, að þeir
hafi haft þessa minnisbók undir
höndum eða minnisblöð, því að
hér virðist hafa verið um laus-
blaðabók að ræða. Vörn þeirra
er sú, að ekkert hafi verið óeðli-
legt við þetta.
James A. Baker, sem nú er
starfsmannastjóri í Hvíta hús-
inu, en hann var einn af helztu
kosningastjórum Reagans,
viðurkennir að hafa haft bókina
með höndum. Hann segir að
Wílliam J. Casey, sem nú er
yfirmaður CIA, hafi látið sig fá
hana, en Casey segist ekki muna
eftir því.
Baker segist hafa látið David
Gergen fá bókina, en Gergen er
nú einn af æðstu yfirmönnum í
Hvítá húsinu. Frá Gergen hafi
hún borizt til Stockmans, þegar
hann var að undirbúa Reagan.
Reagan ber það, að hann hafi
aldrei séð þessa bók og ekkert
vitað um hana fyrr en nú. Hann
hefur brugðizt hart við og falið
dómsmálaráðuneytinu rannsókn
málsins. Á vegum þess mun
innanríkisleynilögreglan (FBI)
annast rannsóknina.
■ Donald J. Albosta
Jafnframt þessu hefur Reagan
hlutazt til um, að dómsmála-
ráðuneytið fengi öll þau plögg,
sem kosningastjórn Reagans hafi
undir höndum meðan á kosn-
ingabaráttunni stóð og snertir
Carter á einhvern hátt. í þeim
mun þó ekki finnast hin umtal-
aða minnisbók Carters.
Reagan mun því telja, að
hann sé búinn að gera hreint
fyrir sínum dyrum og ekki sé nú
annað að gera en að bíða eftir
niðurstöðunni af rannsókn
dómsmálaráðuneytisins.
í FULLTRÚADEILD á sæti
bóndi frá Michigan, Donald Jo-
seph Albosta, sem ekki telur
þetta nægja. Hann gegnir líka
því hlutverki að vera formaður
þingnefndar, sem hefur það
verkefni, að fylgjast með því að
þingmenn og aðrir opinberir
starfsmenn brjóti ekki þær siða-
reglur, sem slíkir menn eiga að
lúta.
Albosta hefur því ákveðið að
taka þetta mál til meðferðar og
reyna að upplýsa það til fulls.
Það má því búast við því, að
margir nánustu samverkamenn
Reagans eins og Casey, Baker,
Stockman og Gergen verði
kvaddir til yfirheyrslu hjá nefnd-
inni og látnir gera hreint fyrir
sínum dyrum.
Það þykir fullljóst, að Reagan
muni koma með hreinan skjöld
frá þessum yfirheyrslum, því að
hann hafi ekkert um málið vitað
og ekkert gert til að þagga það
niður. Afstaða hans sé því ólík
Nixons.
Það gæti hins vegar komið í
Ijós, að ekki hefðu allir áhrifa-
menn hjá republikönum jafn
hreinan skjöld. Um þetta verði
þó ekki neitt fullyrt á þessu stigi.
Minnisbók Carters getur hafa
borizt republikönum með ýms-
um hætti. Einhver af trúnaðar-
mönnum Carters kunni að hafa
svikið sjálfviljuglega og látið
republikana bókina eða minnis-
blöðin í té. Hitt sé líka til í
dæminu, að slíkum manni haft
verið mútað, eða minnisbókinni
eða minnisblöðunum haft hrein-
lega verið stolið.
Upplýsist eitthvað slíkt getur
það orðið til þess, að Reagan
verði að vísa einhverjum hátt-
settum mönnum úr starfi.
Þótt það yrði Reagan ekki
sjálfum beinn persónulegur álits-
hnekkir á þann hátt, að hann
sjálfur yrði talinn viðriðinn
málið, myndi þetta þykja benda
til þess að hann hafi ekki verið
nógu vandur að vali starfsmanna
sinna. Spilling hafi því auðsjáan-
lega dafnað í kringum hann.
Þetta mál vekur enn meiri
athygli en ella vegna Watergate-
málsins, þótt á engan hátt verði
það talið sambærilegt.
Bandaríkjamenn hafa alltaf
verið viðkvæmir, ef uppvíst hef-
ur orðið um opinbera spillingu,
og krafizt fyllsta viðnáms gegn
henni.
Áreiðanlega hefur þetta við-
horf almennings átt sinn þátt í
því, að stjórnmálalífið í Banda-
ríkjunum hefur orðið heilbrigð-
ara en ella, þótt oft hafi margt
farið úrskeiðis í þeim efnum.
Af þessum ástæðum mun
rannsókn umrædds máls ekki
fara framhjá Bandaríkja-
mönnum heldur m unu þeir fylgj-
, ast með því af áhuga.
Þórarinn ps
Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar uTm