Tíminn - 16.07.1983, Side 7

LAUGARDAGUR 16. JÚLÍ 1983
STJARNA FÆÐIST
ENDURSÝND STYTT:
Er áhorfendum
ekki treystandi
til að sitja eins
lengi í bíó og
áður fyrr?
■ Nýlega var tekin til endur-
sýningar í New York inyndin
„Stjarna: fæðist" (A Star Is
Born) í þeirri útgáfu, þar sem
Judy Garland og James Mason
fóru með aðalhlutverkin. Við-
stödd frumsýninguna voru
James Mason og dætur Judy,
þær Liza Minelli og Lorna
Luft.
Myndin vakti mikla athygli
á sínum tíma og þó að hún væri
í lengra lagi, létu aðdáendur
Judy Garland og James Mason
það ekki á sig fá, heldur flykkt-
ust í stríðum straumum til að
sjá myndina. En nú eru tímarn-
ir breyttir og mennirnir með.
Bandarískum kvikmyndahús-
gestum er ekki álitið treystandi
til að sitja í meira en tvo tíma í
bíó. Myndin hefur því verið
stytt um 29 mínútur!
■ Frumsýningargestir fögnuðu innilega Ieikaranum
James Mason, sem fór með annað aðalhlutverk myndar-
innar, og þeim Lizu Minnelli og Lornu Luft, dætrum
Judy Garland, en hún fór með hitt aðalhlutverkið.
Hvað kom til að þið opnuðuð
þetta gallerí Magnús?
„Ástæðan er fyrst og fremst
sú að það hefur vantað stað hér
í Reykjavík þar sem listamenn
geta bæði sýnt og selt það sem
þeir eru að gera. Eins og þú sérð
erum við hér sjö aðilar sem að
þessu stöndum og höfum mjög
mismunandi bakgrunn. Við ætl-
um okkur að hafa hér til sýnis og
sölu verk sem við erum að vinna
að og einnig verk sem við höfum
gert á ýmsum tímum. Það var
hér fyrir nokkrum árum starf-
andi áþekkur hópur er gekk
undir heitinu Vetrarhópurinn.
Við ætlum að taka upp merki
hans og hafa þessa starfsemi
með svipuðu sniði og hann hafði.
Þú ert búinn að vera nokkuð
lengi sem starfandi listamaður?
„Jú, ég hef verið í þessu meira
og minna frá unglingsárunum.
Ég var nú einn þeirra sem gekkst
fyrir stofnun Gallerí SÚM á
sínum tíma en það fyrirtæki
gekk í nokkur ár með góðum
árangri. Þeir sem stóðu að því
fyrirtæki fóru þó smám saman
hver í sína áttina en ég var sá
síðasti sem stóð uppi með fyrir-
tækið. Það reyndist mér hins
vegar ofviða fjárhagslega þegar
fram liðu stundir og neyddist ég
til að hætta. Aðrir þeir sem að
fyrirtækinu stóðu hafa bara gert
það nokkuð gott á listasviðinu.
Það má t.d. benda á Sigurð
Guðmundsson nýlistamann sem
hefur gert garðinn mjög svo
frægan úti í Hollandi á undan-
förnum árum. Einnig mætti
nefna Jón Gunnar Árnason sem
margir hér þekkja sem meirihátt-
ar listamann."
Hvernig verður starfsemi gall-
erísins háttað í framtíðinni?
„Þetta er nú allt á byrjunarstigi
enn og línurnar hafa ekki verið
mótaðar til fullnustu. Til að
byrja með munum við þó vera
hér saman þó plássið sé lítið. Við
höfum svo verið með hugmyndir
uppi um að halda hér sýningar til
skiptis hvert í sínu lagi og þá
svona hálfan mánuð til þrjár
■ vikur í einu. Það er um að gera
fyrir ykkur á blöðunum að fylgj-
ast með því eins og kostur er“,
sagði Magnús Tómasson mynd-
listamaður að lokum. _ i»B
iísmiw 7
■ Mitterrand og Kohl geta átt erfiðan vetur fyrir höndum.
Fer efnahagsbatirm
framhjá Vestur-Evrópu?
Margir þar kvíða erfiðu hausti og vetri
■ Helmut Schmidt vantrúaður á efnahagsbatann.
■ í UPPHAFI þessa árs bentu
ýmsar hagfræðilegar spár til
þess, að vænta mætti verulegs
efnahagslegs bata í flestum
löndum Vestur-Evrópu, þegar
liði á árið, og sennilega gæti
batinn orðið mun meiri á næsta
ári.
Spár þessar voru að nokkru
leyti byggðar á því, að ýmis
batamerki hefðu komið í Ijós í
efnahagslífi Bandaríkjanna.
Batinn í efnahagslífinu þar
myndi brátt færast til annarra
vestrænna landa og þaðan til
þróunarlandanna.
Meðal annars héldu talsmenn
Bandaríkjastjórnar þessu fram
á Belgrad-ráðstcfnunni, sem í
síðastliðnum mánuði fjallaði um
alþjóðaviðskipti og efnahagsmál
þróunarríkjanna.
Ýms batamerki þóttu einnig
koma í ljös eða vera að koma í
ljós í ýmsum löndum Vestur-
Evrópu, þegar árið gekk í garð.
í skýrslu, sem OECD hefur
nýlega látið fara frá sér, er áfram
haldið þeirri kenningu, að efna-
hagsbatinn sé kominn eða sé að
koma til sögunnar. Kreppan hafi
náð í botn á síðasta ársfjórðungi
síðastl. árs, en síðan hafi leiðin
legið upp á við. Ferðin geti þó
orðið hægfara fram eftir þessu
ári, en síðan fari að ganga betur.
Margir fyrirvarar eru þó hafðir
á þessu og þó einkum sá, að
nauðsynlegt sé að halda við
bjartsýni og helzt auka hana.
Bjartsýnin sé nauðsynleg til að
örva bæði neyzlu og fjárfestingu,
en batinn byggist ekki sízt á
þessu tvennu.
Það er áreiðanlega ekki að
ástæðulausu, að hagfræðingar
OECD . leggja slíka áherzlu á
bjartsýnina. í Vestur-Evrópu
virðist nú gæta vaxandi svartsýni
og vantrúar á það, að mikill
efnahagsbati sé eins nálægur og
margir hafa haldið.
í FJÓRUM stærstu ríkjum
Efnahagsbandalags Evrópu virð-
ist orðið bera öllu meira á
svartsýni en bjartsýni. A.m.k. er
bjartsýnin ekki hin sama og fyrr
á árinu.
Þetta gildir t.d. um Vestur-
Þýzkaland. Fyrsta ársfjórðung
þessa árs jókst hagvöxturinn þar
um 0.5% miðað við næstu þrjá
mánuði á undan. Hann jókst enn
í apríl og fóru hagfræðingar því
að spá því að þjóðarframleiðslan
myndi aukast um 2 1/2% á árinu.
Síðan hefur dregið úr hagvextin-
um og nú þykir helzt útlit fyrir að
i þjóðarframleiðslan muni standa
í stað, miðað við síðastl. ár.
Það á mestan þátt í þessu, að
dregið hefur úr útflutningi, aðal-
lega til meginlandsríkjanna í
Evrópu.
Það veldur Vestur-Þjóðvcrj-
um ekki minnst áhyggjum, að
erlent fjármagn leitar þaðan til
Bandaríkjanna vegna hinna háu
vaxta þar. Jafnframt dregur úr
erlendri fjárfestingu í Vestur-
Þýzkalandi. Jafnvel vestur-þýzk
stórfyrirtæki fjárfesta nú frekar í
Bandaríkjunum en í Vestur-
Þýzkalandi.
Þetta veldur því, að margir
Vestur-Þjóðverjar líta rekstrar-
hallann á ríkissjóði Bandaríkj-
anna, sem á sinn þátt í háu
vöxtunum þar, illu auga.
Meðal þeirra er Helmut
Schmidt, fyrrverandi kanslari.
Hann hefur nýlega látið svo
ummælt, að efnahagsbatinn, sem
menn hafi átt von á í Vestur-
Þýzkalandi, muni verða minni
og vara skemur en ætlað hafi
verið, nema breyting verði á
fjármálastefnunni í Bandaríkj-
unum. Að henni óbreyttri muni
batinn fjara út á næsta ári.
I ræðum vestur-þýzkra stjórn-
arsinna gætir nú ekki lengur
sömu bjartsýni og fyrir þingkosn-
ingarnar í marz. Þá var sagt, að
sigur stjórnarflokkanna myndi
örva einkaframtakið og tryggja
efnahagsbatann. Þcssar spár
hafa ekki rætzt. Stjórnin getur
orðið tilneydd að grípa til rót-
tækari efnahagsaðgerða en hún
hefur ætlað sér. Það gæti aukið
atvinnuleysið.
I Frakklandi glímir ríkis-
stjórnin við aukna efnahagserf-
iðleika og eru ekki nein bata-
merki sýnileg þar, nema síður
sé. Þetta getur svo haft þau
áhrif, að það dragi úr efnahags-
bata í öðrum löndum, ef útflutn-
ingurinn til Frakklands dregst
saman.
Á Ítalíu hefur efnahagsbatans
ekki gætt, heldur öfugt. Þar
hefur framleiðslan dregizt saman
eftir að hafa aukizt verulega
undanfarin ár. Þar er nú talin
þörf róttækra efnahagsaðgerða,
bæði til að draga úr verðbólgu og
auka atvinnu. Örðugt getur
reynzt að samræma þetta hvort
tveggja.
Hjá Margaret Thatcher í
Bretlandi eru heldur ekki talin
sjáanlcg ntikil batamcrki. Spáð
cr auknu atvinnuleysi, en það
lciðir til minni cftirspurnar og
drcgur úr framleiðslunni á þann
hátt. Gcngi stcrlingspundsins er
haldið háu og örvar það ekki
útflutning.
Það er hclzt í hinum minni
ríkjum Vcstur-Evrópu, sent
spáð cr nokkuð öruggum en
hóflcgum bata. Þetta gildir t.d.
um Danmörku og Holland.
EINS OG hér hcfur verið
rakið, ríkir nú ekki sama bjart-
sýni um þróun cfnahagsmála í
Vestur-Evrópu og fyrr á árinu.
Margir eru farnir aö spá erfiðum
vetri, ekki sízt fyrir stjórnmála-
menn, sem bera ábyrgð á efna-
hagsþróuninni.
Við þetta bætist svo, að víða
er spáð óróasömu hausti vegna
eldflaugamálsins, ef ekki takast
samningar milli risaveldanna um
takmörkun þeirra.
Mótspyrnuhreyfingar hafa að
vísu ekki látið mikið á sér bera
aö undanförnu, heldur bíða
færis, ef á þarf að halda.
í Vestur-Þýzkalandi hcfur
helzt borið á því, að einstakar
bæjarstjórnir eða héraðsstjórnir
hafa lýst umdæmi sín kjarna-
vopnalaus svæði. Þetta á að vísu
ekki ncina stoð í lögum, en er
bersýnilega undirbúningur mót-
spyrnu, ef skotpöllum fyrir eld-
flaugar verður komið fyrir á
viðkomandi landsvæði.
Yfirleitt virðist búizt við bæði
óvirkri og virkri mótspyrnu, ef
til staðsetningar eldflauganna
kemur. Vestur-Þýzkaland verð-
ur þar í fremstu línu, því að þar
verður byrjað á staðsetningu
þeirra.
Áhyggjur vestur-þýzku stjórn-
arinnar má ráða af því, að nýleg
heimsókn Genschers utanríkis-
ráðherra til Washington hafði
fyrst og fremst þann tilgang að
fá Reagan forseta til að fallast á
fund þeirra Andropovs, þar sem
reynt yrði að leiða eldflaugar-
málið til lykta.
Andropov mun hafa gefið
þeim Kohl og Genscher, þegar
þeir heimsóttu Moskvu á dögun-
um, undir fótinn mcð það, að
ekki myndi standa á honum, ef
Reagan féllist á slíkan fund.
Ríkisstjómir Hollands og Belg-
íu munu reyna að fresta ákvörð-
unartöku um staðsetningu eld-
flauganna, sem þessum löndum
eru ætlaðar, eins lengi og hægt
er. Þær vilja fyrst sjá hvernig
þessi mál ráðast í Vestur-Þýzka-
landi.
Þórarinn
Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar