Tíminn - 17.08.1983, Síða 7
MIÐVIKUDAGUR 17. ÁGÚST 1983
umsjón: B.St. og K.L.
erlent yfirlit
■ Hannelore og Kirk Douglas hafa verið gift í 30 ár og segjast
aldrei hafa átt leyndarmál hvort fyrir öðru eða átt í rifrildi á
öllum þessuin tíma.
Kirk Douglas
er fyrirmynd-
areiginmaður
■ Konum þykir Kirk Douglas
jafn ómótstæðilegur í dag og
fyrir 30 árum. Einkum virðist
péturssporið, sem á ekki lítinn
þátt í frægð hans, hafa mikið
aðdráttarafl. Þó að Kirk sé
orðinn 66 ára hafa vinsældir
hans hjá veikara kyninu ekki
dvínað hið minnsta.
Auðvitað kann Kirk vel að
meta þessa aðdáun kvenna.
Samt sem áður hefur honum
tekist að þræða hinn mjóa veg
dyggðarinnar. I heil 30 ár hefur
hann verið giftur einni og sömu
konunni, Hannelore. Og það,
sem meira er, þau hjón halda
því fram, að aldrei á öllum
þessum 30 árum hafí þau liald-
ið einhverju leyndu hvort fyrir
öðru og aldrei hafí þau rifíst.
Þetta kann einhverjum að
þykja ótrúlegt. En jafnvel þó
að þau hafi ýkt eitthvað örlítið,
þykir með ólíkindum, hversu
vel hjónaband þeirra hefur
enst í borginni Hollywood, sem
er annáluð fyrir háa skilnaðar-
tíðni íbúanna.
og húsgögn og innréttingar eru
saman með svæði o.s.frv. Svo
létum við reisa hér fyrir utan 250
m2 einingahús, einangrað þar
sem stóriðjan verður. ÍSAL,
Járnblendið, Sementið, Fyrir-
tæki í sjávarútvegi og járnsmiðj-
ur," sagði Bjarni.
Verður eitthvað um skemmti-
atriði eins og tíðkast á svona
sýningum?
„Jú, jú. Við verður t.d. með
glæsilegustu tískusýningar sem
fram hafa farið hér í samvinnu
við fataframleiðendur. Hvorki
meira né minna en 35 manns
vinna við hverja sýningu og
smíðaður hefur verið stór sýn-
ingapallur, sá stærsti er hefur
verið sérsmíðaður fyrir tískusýn-
ingar hér á landi. Auk þess erum
við með 3 ljósameistara úr Þjóð-
leikhúsinu, þannig að það er
ekkert til sparað," sagði Bjarni.
„Auk þess erum við með vél-
mennið Friðþjóf ísleif Ingibergs-
son, FÍI en hann verður á svæð-
inu allan tímann, mönnum til
sjálfsagt mikillar gleði," sagði
Bjarni.
„Happagestur verður valinn
flesta dagana og hann fær vegleg
verðlaun og svo erum við með
ýmis rammíslensk skemmtiatriði
í bígerð," sagði Bjarni Þór að
lokum.
Aðgangur verður krónur eitt-
hundrað fyrir fullorðna, en
fjörutíu krónur fyrir 6-12 ára
börn og frítt fyrir yngri en sex
ára.
Opnunartími er á virkum
dögum frá 15-22 en um helgar
frá 13-22.
-Jól.
Hindrar krafa Strauss
uppsetningu eldflauga?
Nýtt viðhorf til eldflauga Breta og Frakka
NÝ TORFÆRA hefur myndazt
í vegi þess að hafizt verði handa
um uppsetningu meðaldrægra
bandarískra eldflauga í Þýzka-
landi fyrir áramótin, ef sam-
komulag næst ekki milli risaveld-
anna um takmörkun þeirra fyrir
þann tíma.
Að þessu sinni er það ekki
friðarhreyfingin, heldur enn
áhrifameira afl, sem hefur komið
til skjalanna. Hin nýja torfæra er
Franz Josef Strauss.
Málið er ekki þannig vaxið, að
Strauss hafi snúizt gegn uppsetn-
ingu eldflauganna. Hann vill hins
vegar setja skilyrði fyrir uppsetn-
ingunni, sem búizt er við að
Bandaríkin séu ófús til að fallast
á.
Eins og samningum milli
Bandaríkjamanna og Vestur-
■ Franz Josef Strauss
heyra vopnabúnaði Nató, eins
og Rússar hafa haldið fram, og
byggt á þá kröfu sína, að kjarna-
vopn Breta og Frakka verði talin
með, þegar risaveldin semja um
takmörkun meðaldrægra eld-
flauga í Evrópu.
Nefndin byggir þessa niður-
stöðu sína á sáttmála Atlants-
hafsbandalagsins frá 1949. Sam-
kvæmt honum ber þátttökuríkj-
unum að koma til aðstoðar því
þátttökuríki, sem hefur orðið
fyrir árás, og skal framlag þeirra
fara eftir því hvers eðlis árásin
er. Samkvæmt þessu myndi Bret-
um og Frökkum bera skylda til
að beita kjarnavopnum gegn
árásaraðilanum, ef hann hefði
beitt kjarnavopnum í árásinni.
Bretar og Frakkar geta ekki
undanþegið kjarnavopn sín
■ Enn veldur Strauss Kohl áhyggjum
Þjóðverja nú er háttað, verða
eldflaugarnar að öllu leyti undir
stjórn þeirra fyrrnefndu. Banda-
ríkjamenn ákveða það einir,
hvort gripið verður til þess að
beita eldflaugum. Vestur-Þjóð-
verjar hafa ekki neitt um það að
segja.
Margaret Thatcher hefur feng-
ið því framgengt í samningum
við Bandaríkjamenn, að með-
aldrægu eldflaugarnar, sem ráð-
gert er að þeir setji upp í
Bretlandi, verða að því leyti
undir sameiginlegri stjórn
Bandaríkjamanna og Breta, að
þeim verður ekki beitt, nema
með samþykki Breta.
Bretar geta beitt neitunar-
valdi, ef Bandaríkjamenn vilja
nota eldflaugarnar gegn hugsan-
legum eða orðnum óvini. Eld-
flaugarnar verða því aðeins not-
aðar, að það sé talið samrýmast
hagsmunum Breta að mati þeirra
sjálfra.
Franz Jósef Strauss hefur nú
óvænt skorizt í deilurnar um
eldflaugamálin í Vestur-Þýzka-
landi með því að setja fram
kröfu ufn að Vestur-Þjóðverjar
fái sams konar neitunarvald og
Bretar að þessu leyti varðandi
þær eldflaugar, sem verða stað-
settar í Vestur-Þýzkalandi.
Þessi krafa Strauss hefur hlot-
ið góðar undirtektir hjá stjórnar-
andstöðunni eða sósíaldemó-
krötum, en hins vegar hefur hún
komið Kohl kanslara í opna
skjöldu.
Kohl hefur þegar tekið afstöðu
gegn því að Vestur-Þjóðverjar
krefjist slíks synjunarréttar.
Bandaríkin séu ófús til þess að
veita þeim slíkan rétt. Frá sjón-
armiði þeirra gildi öðru máli um
Breta, þar sem þeir eiga sjálfir
kjarnavopn og ráða notkun
þeirra. Þeir vilji eðlilega láta
sama gilda um erlénd kjarna-
vopn í Bretlandi og sín eigin
kjarnavopn.
Þá heldur Kohl því fram, að
þetta muni hafa slæm áhrif á
Rússa, sem muni túlka slíkt vald
Vestur-Þjóðverja á þann veg, að
Vestur-Þýzkaland sé orðið
kjarnavopnaveldi.
En það er ekki víst, að Kohl
veitist létt að hamla gegn
Strauss. Margir þekktir menn
hafa þegar lýst stuðningi við
kröfu hans.
Meðal þeirra er mikilsmetinn
lögfræðingur, Wolfgang Dau-
bler, sem hefur sagt, að Þjóð-
verjar geti ekki látið erlendan
ríkisleiðtoga eða forseta Banda-
ríkjanna vera einan um að taka
ákvörðun, sem getur haft tortím-
ingu mikils hluta þýzku þjóðar-
innar í för með sér.
Þessi röksemd er vissulega
sterk. Strauss er því ólíklegur til
að falla frá kröfu sinni. Það getur
orðið erfitt fyrir Kohl að leyfa
uppsetningu eldflauganna, nema
kröfu Strauss verði fullnægt.
Bandaríkjunum mun hinsveg-
ar meira en óljúft að fallast á
hana. En gæta verður þess, að
Strauss getur haft líf stjórnarinn-
ar í hendi sér, ef í hart fer.
Orðrómur hefur oft gengið
um, að Strauss vilji losna við
Frjálslynda flokkinn úr stjórn-
inni og kjósi heldur samvinnu
við sósíaldemókrata. Hin
breytta stefna hans að undan-
förnu gæti bent í þá átt, að hann
vilji opna þennan möguleika.
ÞAÐ ER engan veginn útilokað
að krafa Strauss geti tafið upp-
setningu eldflauganna einhvern
tíma, en líklegt verður þó að
telja, að Bandaríkin .'sjái sitt
óvænna og láti undan henni.
Annars geti þetta orðið til að
koma í veg fyrir uppsetningu
eldflauganna í ótiltekinn tíma.
Annað hefur hins vegar gerzt
nýlega, sem gæti stuðlað að því,
að viðræðum risaveldanna um
takmörkun meðaldrægu eld-
flauganna þokaði í rétta átt.
Sérstök nefnd á vegum full-
trúadeildar Bandaríkjaþings
hefur komizt að þcirri niður-
stöðu, að telja verði kjarn-
orkuvopn Breta og Frakka til-
þessu ákvæði Natósáttmálans,
þótt þau séu ekki undir stjórn
Nató, heldur sérstakri stjórn
Breta og Frakka.
Bretar og Frakkar hafa hins
vegar haldið því fram, að vegna
þess, að kjarnavopn þeirra séu
undir sérstakri stjórn, eigi þau
ekki að teljast tilheyra vopna-
búnaði Nató.
Þá tilgreinir nefndin ýmis
skjöl, þar sem tekið er fram, að
á stríðstímum skuli kafbátar
Breta, sem búnir eru eld-
flaugum, sameinast flota Banda-
ríkjanna.
Þótt nefndin styðji að þessu
leyti kröfu Rússa um að telja
eldflaugar Breta og Frakka með,
þegar samið er um takmörkun
eldflauga í Evrópu, telur hún
þessar eldflaugar ósambærilegar
við SS-20 eldflaugar Rússa. Eld-
flaugar á kafbátum jafnist ekki á
við eldflaugar, sem staðsettar
eru á landi. Að sjálfsögðu verði
að taka tillit til þess.
YFIRLEITT er litið svo á, að
þessi niðurstaða nefndarinnar
ætti heldur að geta auðveldað,
að risaveldin nái samkomulagi
um takmörkun meðaldrægu eld-
flauganna. A.m.k. væri stórum
steini rutt úr veginum, ef sam-
komulag næðist um hvernig ætti
að meta brezku og frönsku eld-
flaugarnar.
Tíminn til þess að ná sam-
komulagi styttist nú óðum, en
talað hefur verið um, að við-
ræðum verði lokið um miðjan
nóvember, hvort sem samkomu-
lag tekst eða ekki.
Þórarinn
Þórarinsson, ritstjóri, skrifar Hi