Tíminn - 23.12.1986, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Þriðjudagur 23. desember 1986 ■
Skortur á hjúkrunarrýmum og heimilishjálp hjá Reykjavíkurborg:
Kostar ríkið milljóna
daggjöld á spítölunum
- Árslega í Hafnarbúðum 2,5 millj. ódýrari en á Borgarspítala
Frá kynningu á skýrslu Félagsmálastofnunar. Aftari röð frá vinstrí: Þórir
Guðbergsson, Sveinn Ragnarsson, Sigrún Jónsdóttir. Fremri röð: Elín
Óiafsdóttir, Björn Björnsson, Árni Sigfússon.
Þótt stöðugt sé rætt um nauðsyn
sparnaðar í hinu dýra heilbrigðis-
kerfi verður ekki annað séð en að
milljónir króna séu borgaðar fyrir
þjónustu á sjúkrahúsunum sem
hægt væri að veita á annan hátt
fyrir aðeins brot af þeim kostnaði
- þ.e. ef eitt „kerfið" rækist ekki
stöðugt á önnur „kerfi“.
„Kona sem er langlegusjúkling-
ur - dvelur á sjúkrahúsi á langlegu
á annað ár, en þarfnast eingöngu
hjúkrunarpláss." „Kona sem dvelst
á sjúkrahúsi vegna slyss, en gæti
verið komin heim fyrir tæpum
tveim mánuðum ef heimilishjálp
hefði fengist."
Framangreint er meðal dæma
sem nefnd eru í könnun á högum
aldraðra Reykvíkinga sem gerð
var af Félagsmálastofnun - „dæmi
um fólk sem þarf greinilega aðra
úrlausn sinna mála en það hefur
fengið, sjálfra sín vegna í öllum
tilvikum, ættingja sinna vegna í
sumum tilvikum og stofnana vegna
í öðrum tilvikum" eins og segir í
könnuninni um dæmin, sem þar
voru nefnd fleiri.
Ef miðað er við kostnað á legu-
, dag á Borgarspítalanum í Fossvogi
1985 og áætluð 35% hækkun síðan
gæti kostnaðurinn í ár verið um
10.400 kr. á legudag á spítala í
Fossvogi en um 3.300 á legudag á
hjúkrunardeildinni í Hafnarbúð-
um. Samkvæmt því væri kostnaður
við árslegu á Borgarspítalanum
tæpar 3,8 milljónir króna, en í
Hafnarbúðum um 1,2 millj. kr.,
sem þýðir um 2,6 milljóna króna
mun á ári fyrir einn langlegusjúkl-
ing. Tveggja mánaða lega slösuðu
konunnar mundi þá kosta um 625
þús. krónur, en tvær manneskjur í
fullu starfi í heimilishjálp varla yfir
125 þús. krónur. Munurinn er hálf
milljón króna þessa tvo mánuði.
Þarna virðist um dýra hagsmuna-
árekstra að ræða á milli „borgar-
kerfisins" og „ríkiskerfisins“ á
kostnað hins síðarnefnda - þ.e.
yfir þriggja milljóna króna kostnað
fyrir ríkið aðeins vegna þessara
tveggja framangreindu dæma.
Aukaútgjöld ríkisins vegna
hverra 10 langlegusjúklinga sem
svipað væri ástatt um gætu verið
um 25 millj. kr. á ári umfram
kostnað af hjúkrunarplássum. Af
þeim um 1.270 sem voru á biðlist-
um borgarinnar s.l. áramót reynd-
ust um 80 langlegusjúklingar þegar
könnunin fór fram.
í skýringum Sigríðar Jónsdóttur
starfsmanns Félagsmálastofnunar
á könnuninni kom m.a. fram að
hinar margtuggnu sögur um fjölda
aldraðra utan af landi sem flytja til
Reykjavíkur til að njóta þjónustu
í ellinni eru að mestu „þjóðsögur“
einar. Þvert á móti kom í ljós að
um 10% þeirra 1.273 öldruðu
Reykvíkinga sem hafa verið á bið-
lista hjá Reykjavíkurborg eftir
leiguhúsnæði eða vistheimilisrými
- eða um 130 manns - hafa þurft
að leita út á land í vandræðum
sínum, á stofnanir, elli- eða dvalar-
heimili eða einkaheimili, án þess
að hafa fengið frambúðarlausn
sinna mála. í skýrslunni eru nefnd
eftirfarandi dæmi um þennan hóp.
„Kona sem er „flutt í annað
sveitarfélag". Getur ekki búið ein
lengur. Þær upplýsingar fengust
um hana að hún „flæktist á milli
ættingja“ úti á landi. Karl sem
„dvelst á stofnun utan Reykjavík-
ur“ - búinn að vera þar í nokkur
ár, en heldur lögheimili sínu hér til
að halda umsókn virkri þar eða
stofnunin sem hann dvelst á er ekki
sniðin að þörfum hans. Hjón sem
eru „flutt í annað sveitarfélag" til
fjölskyldu dóttur sinnar. Þau geta
ekki haldið sjálfstætt heimili
lengur, en geta ekki heldur dvalið
til lengdar hjá börnunum. Halda
því lögheimili í Reykjavík og bíða
eftir úthlutun".
í niðurstöðum skýrslunnar er
bent á að hluti fólks á biðlistanum
sé í neyð. Um 20% vilji fá vistheim-
ilisrými og nær helmingur þjónustu-
íbúð. Bent er á að varlega þurfi
að fara í uppbyggingu sjálfseignar-
íbúða fyrir aldraða á meðan þörfin
fyrir þjónustuíbúðir/vistheimili sé
eins mikil og raun ber vitni. Út-
hlutun íbúðar megi ekki ráðast af
efnahag heldur félags- og
heilsufarsástæðum. Þá er bent á að
auka þurfi heimaþjónustu og
hjúkrunarþjónustu, ásamt dagvist-
un og hvíldarþjónustu fyrir heimili
sem hafa aldraða búandi heima.
Lögboðnar tryggingabætur megi
heldur ekki vera svo lágar að
heilsuspillandi sé að lifa af þeim.
- HEI
Tölvuvogir:
Póls hf.
verður
Póls-
tækni hf.
- Eimskip leggur til
15 milljónir í hluta-
fjáraukningu
Fyrirtækið Póls-tækni hefur verið
stofnað á ísafirði. Póls-tækni er í
raun fyrirtækið Póls hf. með auknu
hlutafé og nýjum hluthöfum. Póls
hf. var á sínum tíma stofnað utan um
rafeindatækniframleiðslu Pólsins á
ísafirði og framleiddi aðallega tölv-
uvogakerfi fyrir frystihús og togara.
Hjá Póls hf. störfuðu um 35 manns
einkum á ísafirði en fyrirtækið hafði
einnig útibú í Reykjavík, en stjórn-
endur fyrirtækisins hafa á undan-
förnum mánuðum verið að leita fyrir
sér með hlutafjáraukningu til jjess
að geta tekist á við ný verkefni á
sviði rafeindatækni og markaðssett
vörurnar. Þessi hlutafjáraukning
hefur nú orðið og nafni fyrirtækisins
hefur verið breytt í Póls-tækni hf. og
er heildarhlutafé þessa nýja fyrirtæk-
is um 45 milljónir og eru hluthafar
tæplega 60. Eimskipafélag íslands er
stærsti einstaki hluthafinn og kemur
félagið inn sem nýr hluthafi í fyrir-
tækið með um 15 milljónir í hlutafé.
f stjórn Póls-tækni hafa verið
kosnir Hörður Sigurgestsson, Björn
Hermannsson, og Einar Ingvarsson.
Svo virðist sem hið nýja fyrirtæki
ætli að fá góða byrjun því stærsti
rækjutogari í heimi „Ocean prawns"
sem gerður er út frá Borgundarhólmi
í Danmörku hefur keypt 10 vogir af
hinu nýja fyrirtæki. Raunar er hér á
ferðinni vara sem Póls hf. framleiddi
og hannaði áður en hlutafjáraukn-
ingin gekk um garð.
- BG
Yfirtaka Borgarspítalans:
Gengið frá samningum
strax eftir áramótin
Allar líkur eru á að ríkissjóður
yfirtaki þann hlut Reykjavíkurborg-
ar í Borgarspítalanum, sem umfram
er þau 15% sem borginni er skylt að
eiga samkvæmt lögum. Á föstudag
sendu forsætisráðherra, fjármála-
ráðherra og heilbrigðisráðherra,
borgarstjóra bréf þar sem segir m.a.
að það sé fullur vilji og ásetningur
ríkisstjórnarinnar að reyna til þraut-
ar, þegar eftir áramót, að ganga frá
samningi þess efnis. Náist samkomu-
lag muni nauðsynlegra lagaheimilda,
til þess að tryggja framgang yfirtök-
unnar, verða aflað, þegar eftir að
Alþingi kemur saman á nýju ári.
Eins og kunnugt er fór borgar-
stjóri fram á viðræður við ríkisvaldið
um yfirtöku spítalans, eftir að gert
var ráð fyrir að Borgarspítalinn færi
á föst fjárlög. Samningaviðræður
hafa staðið yfir um nokkurt skeið,
en ekki vannst tími til að ganga frá
samkomulagi fyrir afgreiðslu fjár-
laga og þinglok.
- HM
Félag velunnara Borgarspítalans:
Lýsir stuðningi við
starfsfólk spítalans
Stjórn Félags velunnara Borgar-
spítalans hefur sent frá sér fréttatil-
kynningu þar sem hún vill að gefnu
tilefni lýsa yfir fullum stuðningi við
starfsfóík Borgarspítalans í viðleitni
þess til að Borgarspítalinn haldi því
sjálfstæði og því frumkvæði sem
hann hefur haft í heilbrigðismálum
höfuðborgarinnar og landsins alls.
Stjórn félagsins harmar að þessi
glæsilegasta stofnun borgarinnar
skuli nú orðin að söluvöru, en telur
að fyrst svo sé komið verði að
tryggja að spítalinn lúti áfram sjálf-
stæðri stjórn. Þeirri stjórn beri að
tryggja að hæfileikar lækna og hjúkr-
unarliðs spítalans fái notið sín í
frjálsri samkeppni er stefni að því
marki að veita alltaf bestu og full-
komnustu þjónustu sem völ er á.
Stjórn FVB telur að sjálfstæð
stjórn Borgarspítalans geti áfram
leitað leiða til að bæta reksturinn,
eins og gert hefur verið.
JÓL SMÁFUGLANNA
Tíminn vill beina þeim tiimælum til fólks að það muni eftir smáfuglunum yflr hátíðina sem endranær. Fuglafóður
fæst í flestum verslunum og er það tilbúið til notkunar. Gott ráð er að gefa fugiunum ailtaf á sama stað þannig
að þeir verði heimavanir og geti gengið að sínum góðgjörðum vísum. Það er hart á dalnum hjá smáfuglunum
þegar snjóar og ekki sést í bera jörö.