Tíminn - 11.07.1987, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Laugardagur 11. júlí 1987
„Kærleiksheimilið" hefur
alveg staðið undir nafni
Guðrún er þessa dagana að byrja að vinna með sjötta forsætisráðherranum síðan hún hóf störf í Stjórnarráðshúsinu.
Tímamynd: Brcin
Guðrún Sigurðardóttir ritari for-
sætisráðherra er eflaust þeim að
góðu kunn sem lagt hafa leið sfna
inn í Stjórnarráðshúsið við Lækjar-
götu síðastliðin tólf ár.
Guðrún er um þessar mundir að
hefja samstarf með Þorsteini Páls-
syni, sjötta forsætisráðherranum síð-
an hún gerðist ritari forsætisráð-
herra.
En hvaðan kemur Guðrún og
hver er hún?
„Ég er Borgfirðingur, ættuð frá
Gilsbakka í Borgarfirði og alin upp
þar. Til Reykjavíkur kom ég sem
unglingur og fór í Verslunarskól-
ann.“
Hver er svo ferillinn frá Verslun-
arskólanum og þar til þú kemur í
Forsætisráðuneytið?
„Það er hjónaband og þrjú börn.
Ég vann í tryggingarfyrirtæki,
útgáfufyrirtæki, hjá stofnun sem nú
heitir Orkustofnun en hét þá Raf-
orkumálaskrifstofan, en svo kom ég
hingað fyrir tilviljun árið 1975, svo
það eru tólf ár síðan, þegar fer að
líða á sumarið. Það er því sjötti
forsætisráðherrann sem er að byrja
nú síðan ég kom. Ég byrjaði hjá
Geir Hallgrímssyni, einu ári eftir að
hann tók við, síðan kom Ólafur
Jóhannesson en hann var forsætis-
ráðherra í stjórnarsamstarfi sem var
slitið áður en kjörtímabili lauk. Við
af honum tók Benedikt Gröndal
haustið 1979. Sú stjórn var starfs-
stjórn uns lokið var kosningum og
stjórnarmyndun. Á eftir Benedikt
kom Gunnar Thoroddsen, síðan
Steingrímur Hermannsson og nú
Þorsteinn Pálsson. Stjórn Steingríms
Hermannssonar sat allt kjörtímabil-
ið svo með honum hef ég unnið
lengst.“
Hefur ekki ýmislegt breyst á 12
árum?
„Stundum finnst mér eins og ég sé
nýbyrjuð hérna, en samt er nú
þróunin í þá átt hér eins og annars-
staðar, að það hefur færst frjáls-
ræðislegri blær yfir öll samskipti.
Það þykir mér tvímælalaust af hinu
góða.“
Geturðu sagt í stuttu máli í hverju
starf ritara forsætisráðherra er
fólgið?
„Ja, það má segja að ég stjórni að
vissu leyti umferðinni til hans. Ég sé
um að leggja fyrir hann viðtöl og
fundi og tímasetja þá. Ég vélrita
ræðurnar, bréf og annað sem þarf að
vélrita svo eitthvað sé nefnt.“
Hefurðu samið ræðu fyrir ein-
hvern, einhvern tíma?
„Nei, en það hefur komið fyrir að
sumir þeirra hafa spurt mig álits á
ræðunum og þá segi ég þeim álit mitt
hiklaust."
Hvað er skcmmtilegast og hvað er
erfiðast í starfí þínu?
„Að sumu leyti er það skemmti-
legast sem er erfiðast og það er t.d.
þegar einhverjar sviptingar eru og
húsið fyllist af fólki eins og ykkur.
Fréttamenn eru fólk sem mér líkar
ákaflega vel við. Sumir tala um þá
eins og pest sem eigi helst að loka úti
en eins og þú veist þá er Steingrímur
Hermannsson einhver besti forsætis-
ráðherra sem hægt er að hugsa sér
fyrir fréttamenn. Það er ekki alltaf
gaman fyrir þá að sitja hér og bíða
vitandi það, að þeir þurfa að skila af
sér fréttum til allrar þjóðarinnar. Nú
sé ég að nýi forsætisráðherrann
okkar, hann Þorsteinn hefur sama
viðhorf gagnvart fréttamönnum og
Steingrímur. Kannski var það
Steingrímur sem kenndi mér þetta
viðhorf þótt ég hafi líka haft það að
sumu leyti áður.“
Er ekkert skrýtið að sjá forsætis-
ráðherra koma og fara en þú situr og
kveður og heilsar?
„Þetta er nú það sem tíðkast
hérna. Það er langt frá því að ég sé
elst í starfi hérna, því eldri eru
ráðuney t isstj óri nn, skrifstofust j ór-
inn, báðir ritararnir á efri hæðinni og
hann Hansi okkar sem við segjum að
sé skraut hússins. Hann er nú orðinn
83 ára gamall. Einn vinur okkar
nefndi húsið Hansa theater eftir
Hansa, en það er þekkt leikhús í
Hamborg. Hingað er líka kominn
aftur bílstjórinn sem keyrði Geir
þegar ég byrjaði, en það er Þorvald-
ur Ragnarsson. Hann er búinn að
ferðast milli ráðuneyta allan tímann.
Það er ákaflega góður andi hér
meðal starfsfólks og við syngjum
mikið þegar við komum saman og
finnst við syngja afskaplega vel.
þegar skipt er um ráðherra fer
sumt af fólkinu. T.d. vorum við að
missa úr húsinu Helgu Jónsdóttur
aðstoðarmann Steingríms. Ég var
sérstaklega stolt af henni þegar hún
kom hingað og það kom í ljós að hún
var háólétt. Hún er nú að ganga með
barn númer tvö í þessu embætti. Við
erum örugglega eina þjóðin í heim-
inum sem hefur haft háóléttan að-
stoðarmann forsætisráðherra."
Er þér einn atburður öðrum frem-
ur minnisstæðari úr starfi þínu?
„Það hefur náttúrlega skeð hér
einn atburður sem var þannig að það
var ekki meira en svo að mann-
skapurinn lifði hann af og það var
leiðtogafundurinn. Hann var mar-
tröð á meðan á honum stóð en
skemmtilegur á eftir. Þá sátu frétta-
menn á öxlunum á mér með heilu
sjónvarps og útvarpsstöðvarnar. í
lokin vissi maður varla hvað maður
hét. Það sást best þá hve mikill
dugnaðarmaður Steingrímur Her-
mannsson er. Hann missti aldrei
nokkurn tíma þolinmæðina. Hann
var jafn góður í viðtölum klukkan
sjö að kvöldi þótt hann hafi verið
búinn að vera í viðtölum síðan átta
um morguninn".
Eitthvað hlýtur að hafa gengið á í
húsinu þegar upp úr samstarfi stjórn-
ar Ólafs Jóhannessonar slitnaði, eða
hvað?
„Það tók vitanlega mikið á menn,
þegar úr höndunum á þeim var að
detta það sem þeir ætluðu sér að
vinna. En á þeim tíma sáum við Ólaf
aldrei skipta skapi. Hvað sem kann
að hafa sést eða heyrst inni í fundar-
sal, þá heyrðum við það ekki og
framkoma hans við okkur var alltaf
sú sama“.
Sumir segja reimt í húsinu, he-
furðu fundið fyrir því?
„Ég hef nú stundum sagt til þess
að gera fólk undrandi, að ég hafi nú
svosem oft hitt hana Steinku en hún
geri engum neitt. Ég hef auðvitað
aldrei orðið vör við neitt. Hér eru
vaktmenn á nóttunni og einn sagði
við mig eitt sinn, að hann hefði sömu
tilfinningu fyrir þessu húsi eins og
kirkju og þar var ég honum sam-
mála. Það skiptir mig gífurlegu máli
að vinna í húsi sem hefur sál. Annað
sem ég met mikils er sambýlið við
forsetaskrifstofuna. Þar er líka frá-
bært fólk. Reyndar hefur Stjórnar-
ráðið verið kallað kærleiksheimilið.
Auðvitað rífumst við ef við erum
ekki á sama máli, en það gerist nú
líka á kærleiksheimilum. Mér hefur
líkað vel við alla þessa menn sem ég
hef unnið með. Ég veit ekki hvort ég
á að segja það, en Benedikt Gröndal
fékk viðurnefnið Benny Goodman.
Það fékk hann reyndar í utanríkis-
ráðuneytinu áður en hann kom til
okkar. Það getur hver maður skilið
hvað það þýddi, ekkert annað en að
hann var góður við alla. Ég hugsa
líka vel til samstarfs við Þorstein
Pálsson og byggi það ekki síst á því
að mér skilst að það séu ekki enn
þornuð tárin af kvenfólkinu í fjár-
málaráðuneytinu. Enda er það al-
mannarómur að hann sé með ljúf-
ustu mönnum."
En hvað gerirðu þegar þú ert ekki
í vinnunni?
„Þá er ég heima hjá mér og nýt
þess, vegna þess að öll árin hef ég
þurft að vinna úti sem þýðir það að
ég hef ekki getað verið eins mikið
heima hjá mér eins og mig langar til.
Árum saman hef ég farið í sumarfrí
til Mallorka og á þar fullt af vinum
sem ég hef kynnst og hittist á sama
tíma á hverju ári.“
Ætlar þú ekki að halda áfram
starfi hér þar til þú sest í helgan
stein?
„Ja það er nú eins og maðurinn
sagði að það er erfitt að spá og
sérstaklega um framtíðina. En ef
heilsan leyfir og ekkert sérstakt
kemur fyrir þá býst ég við að vera
hér þar til ég kemst á eftirlaun. Ég
hlakka hins vegar ekki mikið til í
alvörunni þó það komi þær stundir
að maður hefur það á orði að best
væri að fara á eftirlaun. En það er
helst þegar lítið er um að vera, þegar
ráðherra fer í sumarfrí eða eitthvað
í þeim dúrnum.
AUGLÝSING
um skatt af erlendum lanum, leigusamningum o.fl.
Á grundvelli IV. kafla bráöabirgðalaga ríkisstjórnarinnar um ráðstafanir í fjármálum, dags. 10.
júlí 1987, hefst innheimta skatts af erlendum lánum, leigusamningum o.fl. frá og með opnun banka
og sparisjóða mánudaginn 13. júlí 1987.
Til glöggvunar fyrir aðila eru hér dregin fram helstu efnisatriði skattsins og framkvæmdar við
innhemtu hans.
1. Innlendir lántakar og leigutakar skulu greiða skattinn af höfuðstól erlendra lána, fjármagpsleigu,
kaupleigu og hliðstæðum samningum, sem gerðir eru frá og með gildistöku laganna og að því
marki sem umsamdar heimildir eru notaðar.
2. Innlendir aðilar skv. 1. lið eru einstaklingar, búsettir hér á landi, án tillits til ríkisfangs, fyrirtæki
sem eru skrásett hérálandi, og erlendireinstaklingarogfyrir, 7ki, búsettireðaskrásetterlendis,
að því leyti sem þau reka starfsemi hér á landi.
3. Skattskyldan nemur 1% af höfuðstól hvers konar erlendra láns- og leigusamninga með
gildistíma til allt að 6 mánaða, 2% af samningum með gildistíma 6 til 12 mánaða og 3% af
samningum umfram 12 mánuði. Samanlagður samningstími segir til um gjaldflokk.
Undantekning er gerð um endurlán beinlínis tekin vegna útflutningsframleiðslu skv. nánari
reglum, sem fjármálaráðherra kveður á um í reglugerö.
4. Skattskyldan nær til samningsandvirðis lána og leigu hvort sem það er reitt af höndum í
peningum, vörum, þjónustu eða framkvæmdum. Greiðsla skattsins í banka, sparisjóð eða við
Seðlabankann skal eiga sér stað eigi síðar en við fyrstu afhendingu samningsandvirðisins eins
og nánar greinir í lögunum.
Fjármálaráðherra getur með reglugerö kveðið á um að skattgreiðslum megi skipta í fleiri en
eina greiðslu til samræmis við afhendingartíma samningsandvirðis sé það reitt af höndum í
áföngum, t.d. smíði eða viðgerð skips eða hliðstæð afhending er tekur langan tíma.
5. Bankar og sparisjóöir sjá um innheimtu skattsins af öllum viðskiptum, sem fara um þeirra
hendur. Heimflutningur andvirðis í reiðufé fari um hérlendan banka eða sparisjóð. Er reiknað
með, að skjalameðferð annarra lána og leigu fari einnig um banka eða sparisjóð nema um
annað sé samið og skulu þá skil skattsins og framsetning skjala fara fram í Seðlabanka,
gjaldeyriseftirliti, innan 5 virkra daga frá því að samningur var gerður.
6. Yfirfærsla gjaldeyris til landsins eftir gerð samnings og gjaldeyriskaup við endurgreiðslu er
óheimil nema skattur hafi áður verið greiddur.
7. Skattskyldir aðilar skulu leggja fram í banka, sparisjóð eða Seðlabanka frumrit láns og
leigusamninga, þ.m.t. tilboð og samþykki, fari samningsgerð fram t.d. með telexi, lántökuleyfi,
sé það fyrir hendi, og aðrar upplýsingar, sem innheimtuaðili krefur og venja hefur myndast um
að leggja fram í banka.
8. Undanþegnar skatti eru skuldbreytingar milli sömu aðila á samsvarandi samningsfjárhæö
útistandandi viðskipta, er stofnað var til fyrir gildistöku laganna hinn 10. júlí 1987, enda fari
hún fram fyrir 1. júlí 1988.
9. Athygli er vakin á því, að allar erlendar lántökur skattskyldra aðila framhjá banka, þ.m.t.
einstaklinga, þjónustufyrirtækja, t.d. skipafélaga, flugfélaga, umboðsskrifstofa og hliðstæðra
aðila, er starfa hérlendis og að hluta erlendis, eru skattskyldar.
10. Framkvæmd f.h. fjármálaráðuneytis verður á vegum gjaldeyriseftirlits Seðlabankans.
11. Að öðru leyti vísast til laganna, þ.á m. til ákvæða um viðurlög við misbresti á skattskilum, um
skil banka og sparisjóða á innheimtum skatti og fleiri atriði.
Reykjavík, 10. júlí 1987.
SEÐLABANKI ÍSLANDS.
ABS