Tíminn - 13.08.1987, Blaðsíða 14
14 Tíminn
FRÉTTAYFIRLIT
MANILA — Stjórn Filipps-
eyja tilkynnti aö settir yröu
sérstakir dómstólar, komiö yröi
upp víðtækara hereftirliti og
reynt yrði að leggja hald á tleiri
ólögleg skotvopn. Mikil ólga er
nú í landinu vegna tíöra póli-
tiskra moröa sem átt hafa sér
staö en Corazon Aquino forseti
segist ekki vilja setja á neyðar-
ástandslög og skerða þannig
borgaraleg réttindi.
PARÍS — Tveirfranskirtund-
urduflaleitarar sigla bráðlega
frá hafnarborginni Toulon til
Persaflóans en ferð þeirra mun
taka um tvær vikur. Þar munu
skipin slást í hóp franskra her-
skipa á Indlandshafi en flug-
móöurskip er þar á meðai.
NIKÓSÍA — Útvarpið í Te-
heran sagði byltingarveröi ír-
ana hafa fellt þúsund írakska
hermenn er þeir reyndu að ná
aftur á sitt vald stöðvum sem
íranar höfðu hertekið í Kúrdist-
anhéruðum innan landamæra
Iraks.
COLOMBÓ — Jarð-
sprengja varð tveimur ind-
verskum hermönnum að bana
og særði tvo aðra á Sri Lanka.
Hermennirnir voru að gera
jarðsprengjur óvirkar nálæat
borginni Jaffna í norðurhéruð-
um landsins, helsta yfirráða-
svæði tamíla á eynni.
JERÚSALEM — George
Shultz utanríkisráðherra
Bandaríkjanna mun líklega
heimsækja ísrael innan fárra
vikna til að freista þess að
koma aftur á stað tilraunum til
að halda alþjóðlega friðarráð-
stefnu um málefni Mið-Austur-
landa. Þetta var haft eftir ísra-
elskum embættismanni í gær.
AÞENA — Þúsundir slökkvi-
liðsmanna og hermanna
börðust, fjórða daginn í röð,
við skógarelda á grísku eynni
Ródos og notuðu flugvélar við
slökkvistarfið.
SEOUL — Einir fimmtán
hundruð mótmælendur í Se-
oulborg í Suður-Kóreu kröfð-
ust lausnar allra pólitískra
fanga og laust hópunum sam-
an við óeirðalögreglu. Þetta
voru fyrstu átökin af líku tagi
síðan stjórn landsins féllst á
breytingar í lýðræðisátt í síð-
asta mánuði.
Suöur-Afríka:
Fjöldahandtökur
á svörtum
námuverkamönnum
Jóhannesarborg - Keuter
Lögreglan í Suður-Afríku hand-
tók í gær 78 blökkumenn sem standa
framarlega í flokki í verkalýðssam-
tökum svartra námuverkamanna.
Verkfall námuverkamanna stendur
nú yfir og eru þetta mestu vinnudeil-
ur í sögu landsins, hundruð þúsunda
blökkumanna er starfa við gull- og
kolanámur landsins hafa lagt niður
störf og krefjast hærri launa.
Ekki fengust miklar skýringar hjá
stjórnvöldum á þessum handtökum,
Iögreglan gaf út tilkynningu þar sem
sagði að meðlimir Landssambands
námuverkamanna hefðu verið hand-
teknir eftir að lögreglumenn hefðu
ráðist inn í aðalstöðvar sambandsins
í Klerksdorp, vestur af Jóhannesar-
borg.
Lögreglan sagði að þeir sem hafðir
væru í haldi myndu verða ákærðir
fyrir að hafa ætlað að fremja morð
og aðrar ásakanir yrðu einnig færðar
á hendur þeim. Ekki voru gefnar
nánari skýringar.
Talsmaður samtaka námuverka-
manna sagði að þeir handteknu
hefðu verið teknir í lögreglubíla og
síðan keyrt á brott. Þeir voru í hópi
um 300 meðlima samtakanna sem
saman voru komnir í Klerksdorp.
Verkfall námuverkamannanna
svörtu hefur staðið yfir síðan um
helgi og lamað mjög starfsemina í
gull- og kolanámum landsins sem er
undirstöðuatvinnuvegur þess.
Frá Suður Afríku: Lögreglan handtók fjölda svartra námuverkamanna í gær
Fimmtudagur 13. ágúst 1987
Argentína:
Lýðræðið
styrkist
Washington - Reuter
Raul Alfonsín forseti Argent-
ínu og stjórn hans hafa stigið
stórt skref fram á við í að tryggja
borgaraleg réttindi og jafnrétti í
landinu. Þetta kom fram í 88
síðna skýrslu um Argentínu sem
mannréttindahópur í Bandaríkj-
unum gaf út í gær.
í skýrslunni var því haldið
fram að andstæðingar lýðræðis
ættu nú verulega undir högg að
sækja í Argentínu og þeir væru
ófærir um að ná eyrum fjöldans.
„Aldrei fyrr í sögu Argentínu
hefur stuðningur við lýðræði og
hrópleg andstaða við alræðisvald
komið jafn skýrt í ljós“, stóð í
skýrslunni og var þar verið að
vitna til atburðanna í aprílmán-
uði. Þá settust óánægðir herfor-
ingjar að í virkjum sínum og
kröfðust þess að þeir yrðu náðað-
ir fyrir mannréttindabrot á árun-
um milli 1976 og 1983. Þessi
smábylting var leyst á friðsaman
hátt fjórum dögum síðar enda
almenningur mjög á móti upph-
laupi herforingjanna.
Skýrsluhöfundar gagnrýndu
engu að síður stjórn Alfonsín
fyrir að setja svokölluð „hlýðnis-
lög“ en samkvæmt þeim er ekki
hægt að dæma lægri setta foringja
í hernum fyrir mannréttindabrot,
samkvæmt þessum lögum voru
þeir aðeins að hlýða skipunum.
Fjörutíu ár liðin frá því að Indland og Pakistan fengu sjálfstæði:
Taumlaustortryggni
Keutcr -
Rajiv Gandhi forsætisráðherra Indlands og Zia Ul-Haq forseti Pakistan: Óttinn og tortryggnin ráða enn ríkjum
í þessum mánuði eru liðin fjörtíu
ár síðan Indland og Pakistan fengu
sjálfstæði en ótti og torfryggni
einkennir þó enn samskipti ríkj-
anna tveggja.
Morð á ótöldum þúsundum
hindúa, sfkha og múslima, þegar
löndin voru aðskilin árið 1947,
hafa skilið eftir ör sem ekki gróa
svo auðveldlega. Tortryggnin er
enn áberandi þrátt fyrir að ýmislegt
hafi færst til betri vegar í sambúð
þessara ríkja þar sem samtals búa
um 900 milljónir manna.
Þjóðirnar hafa háð þrjú stríð sín
á milli síðan breski fáninn var
dreginn niður í Karachi þann 14.
ágúst 1947 og degi síðar í Nýju
Delhi.
Þessi átök hafa einkennt sam-
skiptin, herforingjar tala um að
ráð séu brugguð handan landamær-
anna, stjórnmálamenn saka stjórn-
ir hvors annars um að styðja upp-
reisnarmenn í sínu landi og dag-
blöð láta ekki sitt eftir liggja til að
halda tortryggninni lifandi.
Ýmis merki eru þó um að yngri
kynslóðin sé ekki eins fordómafull
í garð nágrannans og sú eldri,
sextán ár eru nú liðin frá síðustu
átökum ríkjanna og þeir yngri
virðast hafa fengið mun meiri
áhuga á ýmsu sem sameinar lands-
menn þessara ríkja.
f báðum löndunum eru krokett
og hokkí nánast trúarbrögð og fólk
beggja vegna landamæranna fylgist
vel með indverskum kvikmyndum
en sá kvikmyndaiðnaður er gi'fur-
lega umfangsmikill og líflegur.
Margir Pakistanar horfa á ind-
verskar kvikmyndir, bæði á mynd-
böndum og í sjónvarpi. Raunar
stilla margir á indverska sjónvarpið
seint á kvöldin til að fylgjast með
myndum sem eru öllu frjálslegri en
þær sem hinir sjálfskipuðu siða-
postular múslima í Pakistan leyfa
til sýninga í landinu.
Þrátt fyrir nokkur batamerki eru
ríkin tvö þó furðanlega einangruð
þó nálægðin sé til staðar.
Landamæralínan er um 3000
kílómetrar að lengd og var á sínum
tíma dregin upp af breskum ráða-
mönnum. Aðeins eitt opinbert
landamærahlið er á allri þessari
vegalengd, milli Lahore og Amrits-
ar.
Engar skipulagðar flugsamgöng-
ur eru á milli höfuðborga ríkjanna
tveggja og stjórnvöld stjórna ræki-
lega allri vegabréfsáritun t.d. til
þeirra sem vilja hcimsækja ættingja
sína handan landamæranna.
Skipting hins breska Indlands
varð til vegna ótta múslimaleiðtoga
að þeir yrðu undir í samskiptunum
við hindúa í einu ríki. Þetta leystu
bresku heimsvaldasinnarnir með
stofnun Pakistan sem þýðir bók-
staflega „ríki hinna hreinu".
Milljónir manna fluttu á milli
landsvæðanna á þessum tíma og
ættflokkaátök voru grimm, hundr-
uð þúsunda manna urðu fórnar-
lömb alls kyns ofbeldisverka og
samskiptin milli hinna nýju ríkja
fóru dagversnandi.
Stríð braust út árið 1947 og stóð
styrrinn um héraðið Kashmir. Það
hérað var einnig orsakavaldur ann-
ars stríðs ríkjanna er braust út árið
1965. Enn þann dag í dag eru
yfirráðin yfir Kashmirhéraði hita-
mál milli stjórnmálamanna ríkj-
anna tveggja. Héraðið hefur verið
skipt fram á þennan dag og sjá
sveitir Sameinuðu þjóðanna um að
friður haldist á landamæralínunni
þar.
Árið 1971 braust aftur út stríð,
þá studdi Indlandsher aðskilnaðar-
sinna í austurhluta Pakistan og
vann algjöran sigur á pakinstanska
hernum. Upp úr því var stofnað
sjálfstætt ríki, Bangladesh. Ráða-
menn í her Pakistan viðurkenna að
vísu ekki opinberlega að þeir hafi
ekkert að gera í hendurnar á
nágrannarisanum en í einkavið-
ræðum kemur þetta vel fram.
Það helsta sem ríkin tvö þrátta
um nú er annars vegar barátta
síkha fyrir sjálfstæðu ríki í Punj-
abhéraði á Norður-Indlandi, en
stjórn Rajivs Gandhi sakar Pakist-
anstjórn um að styðja þá baráttu,
og hins vegar kjarnorkuvopna-
framleiðsla.
Indverjar sprengdu sína fyrstu
kjarnorkusprengju árið 1974 og
fáir trúa neitunum Pakistanstjórn-
ar um að hún sé ekki að láta gera
tilraunir á þessum vettvangi.