Tíminn - 01.09.1987, Blaðsíða 8

8 Tíminn
Tíminn
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinnog
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriöi G. Þorsteinsson ábm.
IngvarGíslason
Aöstoðarritstjóri: OddurÓlafsson
Fréttastjórar: BirgirGuðmundsson
Eggert Skúlason
Auglýsingastjóri: SteingrímurGíslason
Skrifstofur: Síðumúli 15, Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
18300. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn 686306,
iþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot: Tæknideild
Tímans. Prentun: Blaðaprent h.f. Kvöldsímar: 686387 (tæknideild)
og 686306 (ritstjórn).
Verð í fausasölu 55,- kr. og 65.- kr. um helgar. Áskrift 550.-
Hagsmunir
fara saman
Undanfarna daga hafa birst í fjölmiðlum
áskoranir frá landbúnaðarráðuneytinu og
Framleiðsluráði landbúnaðarins til sláturleyf-
ishafa og bænda þess efnis að flýta slátrun
sauðfjár á komandi hausti og draga þannig úr
hættu á of mikilli fitusöfnun sláturlamba.
Þá hafa einnig verið gefnar út nýjar reglur
varðandi flokkun kjöts, sem hafa það í för með
sér að fitumesta kjötið er verðfellt allt að 25%.
Þá má öllum ljóst vera, ekki síst bændum
sjálfum, að svo mikill verðmunur á kjötinu
getur haft verulega tekjuskerðingu í för með
sér og því varlegt að draga lengi að koma fé til
slátrunar.
Ákvörðun um þessa verðfellingu er tekin í
ljósi þeirrar reynslu að enginn markaður er til
fyrir fitumesta dilkakjötið og miklar birgðir
hafa safnast fyrir frá fyrra ári. í reynd eru það
neytendur sem ráða hvaða kjöt þeir vilja fá og
það er hagur framleiðenda að sinna óskum
þeirra sem best.
Bændur og sláturleyfishafar munu eflaust
bregðast vel við þessari áskorun, enda er það
þeirra hagur að koma með afurðirnar á
markað, þegar þær eru bestar að gæðum og í
hæsta verðflokki.
Því er ekki að neita að á undanförnum árum
og áratugum hefur of lítið verið lagt upp úr
kröfum neytenda hvað þetta varðar. Bændur
hafa getað lagt inn það kjöt sem þeir hafa
framleitt og þeir hafa beint og óbeint verið
hvattir til að koma með sem þyngsta dilka til
slátrunar, sem síðan hafa reynst of fitumiklir
og gengið treglega að selja.
Nú þegar hver bóndi hefur aðeins tryggingu
fyrir takmörkuðu magni afurða, hlýtur hann
fyrst og fremst að leggja áherslu á að hafa
afurðirnar sem verðmætastar. Þannig fara
saman hagsmunir hans og neytandans.
Gagnkvæmur skilningur neytanda og fram-
leíðanda á þörfum og réttindum hvor annars
er forsenda góðs samstarfs þeirra í milli.
Öfgaraddir og sleggjudómar einstakra
manna og hópa eru af hinu verra og til þess
eins að tefja þá þróun sem nú á sér stað í
málefnum landbúnaðarins og tvímælalaust
mun skila árangri í framtíðinni.
Þriðjudagur 1. september 1987
GARRI
Aðgangur að bókhaldi

: ...............................................................................................................
Margföld fölsun
Þjóðviljinn hefur nú tekið upp
harða baráttu fyrir því að verkafólk
fái aðgang að bókhaldi eirikafvrir-
- tækja í fískvinnslu og útgerð. Eins
og Garri rakti í síðustu viku er
þetta byggt á þeim misskilningi að
það hafí vcríð hinir mörgu og smáu
útgerðannenn og fískverkendur í
landinu sem buðu í Útvegsbankann
á dögunuin; eins og menn vita var
því alls ekki þannig farið.
En einn af ritstjórum Þjóðviljans
skrifaði hins vegar sunnudags-
leiðara í blað sitt um þetta mál nú
um helgina. Leiðarinn er skrifaður
út frá því sjónarmiði að laun i
fískvinnslu hafí undanfarið verið
of lág, sem byggst hafi á því að
fyrirtæki í fiskvinnslu hafí ekki
sagst eiga neina peninga, og undir
þetta hafi jafnvel verkalýðshreyf-
ingin tekið.
Nógir peningar
Hins vegar hafl komið í Ijós að
hér hafí menn verið blekktir illa,
og orðrétt segir ritstjórinn;
„Hið skyndilegu ríkidæmi út-
gerðarauðvaldsins sem kom í
leitirnar þegar íhaldið var að tapa
af Útvegsbankanum sýnir það Ijós-
lega að frystihúsaeigendurnir og
útgerðarjaríarnir Ijúga eins og fara
gerír um afkomu fyrirtækja sinna
hvenær sem þeim býður svo við að
horfa.
Við því á verkalýðshrevfingin
ekki nema eitt svar. í stað þess að
taka þátt í grátkór atvinnurekenda
um slaka afkomu fyrirtækja sinna
á hún að reisa sig og krefjast þess
að fá aðgangað bókhaldi fyrirtækj-
a nna.“
Að því er ritstjórinn telur þarna
einnig er það opinbert Icyndarmál
að cigendur og stjórnendur fyrir-
tækja noti sjóði þeirra til að fjár-
magna lúxuslíferni fyrir sig og sína.
Hvers kyns einkaneysla, á borð við
bíla, utanlandsferðir og jafnvel
heimilisinnkaup, séu færð á reikn-
ing fyrirtækjanna.
Síðan segir ritstjórinn orðrétt:
„/þessu felst í rauninni margföld
fölsun og margfaldur stuldur.
í fyrsta lagi er kostnaður fyrír-
tækjanna falsaður og þannig stolið
undan skatti. Þetta geríst mcð
þeim hætti að cinkaneyslan, sem
færð er á reikning fyrirtækjanna,
sýnir stöðu þeirra á pappírnum
lakarí en hún er í raun. Þau borga
því minni skatta en ella.
í öðru lagi eru laun eigenda og
háttsettra stjórncnda líka fölsuð.
Ýmis kostnaður við cinkaneyslu
þeirra er færður sem gjöld fyrír-
tækisins. en ekki sem tckjur á
viðkomandi. Raunverulegar tekjur
þeirra eru því ekki taldar fram til
skatts, skattstofn þcirra verður
minni fyrír bragðið og þeir lenda
líka í lægra skattþrcpi. Þeir borga
þvi snöggtum minni skatt en þeim
ella bæri.
í þriðja lagi er verið að hlckkja
verkalýðshreyfinguna með svona
vinnubrögðum. Henni cr gefið til
kynna að staða fyrírtækja, jafnvel
heilla greina, sé sýnu lakarí en hún
er í raun. Kröfur hreyfingarinnar
taka - illu heilli - mið af því.
Þannig er líka verið að stela með
bókstaflegum hætti aflaunafólki. “
Garra þykir nú raunar að hér sé
tekið öllu hressilegar upp í sig í
árás á tiltekna stétt en menn eiga
almennt að vcnjast hér í blöðun-
uin. Líka er ekki orði vikið í
þessum leiðara að hlutverki skatta-
yfirvalda í þessu máli og hvort
rannsóknadeild ríkisskattstjóra
standi til dæmis einhverra hluta
vegna ráðalaus í dæntum sem
þessum.
En hitt lcynir sér ekki að í þessu
er ráðist harkalega að cinkaaðilum
í útgerð og fiskvinnslu. Væntan-
lega fáum við að sjá einhvcr við-
brögð þeirra á næstu dögum, því
að varla er þess að vænta að þeir
vilji almennt sitja undir þessu og
samþykkja þessar ásakanir þannig
mcð þögninni. Og vænta verður
þess að ritstjórinn viti hvað hann
er að gcra. Garri.
Illlllllllllll VlTT OG RRFITT '^lllllllll^
Skæruliðar næturinnar
Stöðugar óeirðir í miðbæ
Reykjavíkur undanfarnar helgar
hafa þótt benda til þess að ungt
fólk hér í borg væri sérstaklega
óeirið. Rúðubrot og barsmíðar eru
algengir viðburðir, og kaupmaður,
sem hefur orðið fyrir því að rúða
hjá honum hefur verið brotin sautj-
án sinnum gæti farið að halda að
um náttúrulögmál væri að ræða.
Dæmi eru til þess erlendis frá, að
yfirvöld borga hafi gripið til sektar-
ákvæða til að reyna að hindra að
bæjarhverfi sykkju í skít og
glerbrot. Hér virðist slett í góm út
af rúöubrotum og flöskubrotum,
miðarusli og öðru því drasli sem
leggst til hjá mannfjölda og látið er
falla á götur og stéttir, eins og það
tilheyri náttúrulögmáli. Lögreglan
er hvergi nærri nógu ákveðin, og
skortir kannski fyrirmæli um að
hjálpa til við að halda uppi sæmi-
lega siðuðu samfélagi.
Hnífsstungur og morð
En þegar kemur til samanburðar
er Ijóst að illvirkin eru ekki ein-
vörðungu unnin i Reykjavík. Piltur
er stunginn hnífi á Dalvík og annar
piltur er hreinlega myrtur í verbúð
í Njarðvíkum. Um sömu helgi var
maður stunginn á götu í Reykja-
vík. Svo rosaleg ofbeldishneigð,
sem felst í þeim þremur hnífsstung-
um um eina helgi, og hér hefur
verið rakin hlýtur að verða umhug-
unarefni hjá þeim sem eiga að
vinna að því að halda uppi siðuðu
samfélagi. Hin almennu gildi
mannlegra samskipta hafa verið
fyrir borð borin á liðnum áratug-
um, uppeldi lagt á altari útivinnu
foreldra, inni á heimilum eru hald-
in sýnimorð í sjónvarpi svo til á
hverju kvöldi, þar sem börn alast
upp við þá tilfinningu að ekkert
mál sé að stinga menn hnífum, og
löggæsla sem heldur tekur þann
kost að hverfa af vettvangi í miðbæ
Reykjavíkur þar sem verið er að
brjóta rúður, berja á fólki og stinga
með hnífum, heldur en að eiga á
hættu að stofna til uppþots með
návist sinni.
Hið siðaða samfélag
Þá er ótalinn sá djöfulskapur,
sem engin vörn virðist gegn, og
rekinn er gegn fólki í síma. Marg-
víslegar hótanir og svívirðingar
ganga á fólki sólarhringum saman,
og virðast svo alvanalegar, að þeg-
ar kvartað er til lögreglu lítur hún
svo á að málið sé aðeins partur af
siðuðu samfélagi. Hún hreyfirekki
hönd eða fót til varnar þolendum
og þeir mega jafnvel sæta því að
vera taldir svolítið skrítnir. Aftur
á móti fá þolendur þau svör að
verði þeir stungnir með hnífi eða
skotnir á færi eins og melrakkar,
þá sé kannski ástæða til að tala við
lögreglu. Fyrr geti verjendur siðaðs
samfélags ekkert aðhafst. Og það
er einmitt í þessu andrúmslofti sem
ofbeldið þrífst með þeim hrikalegu
afleiðingum, að um eina helgi var
hnífum beitt þrisvar sinnum. Ár-
angurinn af þeim hnífaleik var eitt
morð.
Skæruliðar næturinnar
Þótt tryggingafélög bæti rúðu-
brot hjá kaupmönnum, sem eiga
verslanir sínar við Austurstræti og
Laugaveg, breytir það engu um
•það óþolandi ástand sem ríkir
svokallaðar helgarnætur á þessum
svæðum borgarinnar. Vilji stjórn-
lausir unglingar og uppeldislausir
vaða um þessi svæði eins og skæru-
liðar og skilja sem mesta rúst eftir
eiga verjendur siðaðs samfélags
engan kost annan en þann að fara
með nægan liðsstyrk á vettvang til
að ryðja svæðið og dreifa skærulið-
um næturinnar. Jafnframt mundi
engan saka þótt teknar væru upp
marktækar sektir fyrir að dreifa
rusli á almannafæri, jafnt að nóttu
sem degi. Tryggingafélög geta svo
sem bætt fyrir rúður kaupmanna,
en þau bæta ekki fyrir það hugarfar
ærsla og stjórnleysis, sem skærulið-
ar næturinnar temja sér í skjóli þess
að engum dettur í hug að halda
beri uppi siðuðu samfélagi. Eftir
hin sífelldu morð samkvæmt
dagskrá í stofum uppalenda verður
að lokum ekkert mál að reka hníf
í næsta mann. Það er þá sem
lögreglan segir að nú sé málið
komið á það stig, að hún geti skipt
sér af því. IGÞ