Tíminn - 05.12.1987, Blaðsíða 3

Laugardagur 5. desember 1987
Tíminn 3
Jón Baldvin um landbúnaðarkafla fjárlaga:
Munum standa við
búvörusamninginn
Þrátt fyrir afgreiðslu ríkisstjórnar-
innar í gær á tekjuhlið fjárlaganna, á
hún eftir drjúga vinnu við hina hlið
fjárlaganna, gjaldahliðina. Á
dagskrá ríkisstjórnarfundar í dag er
sú hlið mála.
Stjórnarflokkarnir eru síður en
svo sammála um suma liði útgjalda-
hliðarinnar. Það virðist t.d. óvíst um
örlög landbúnaðargeirans. Eins og
Tíminn greindi frá í gær eru komnar
fram þrjár tillögur til hækkunar á
landbúnaðarkaflanum, frá landbún-
aðarráðherra, Páli Péturssyni og
Eiði Guðnasyni og Agli Jónssyni.
Þessar tillögur gera ráð fyrir mismik-
illi hækkun á landbúnaðarkaflanum.
Tillaga Eiðs og Páls gerir ráð fyrir
300 milljóna kr. hækkun. Tillagan
nýtur stuðnings þingflokks krata og,
að því er virðist, meirihluta fram-
sóknarmanna. Tillögur Egils Jóns-
sonar og Jóns Helgasonar virðast um
margt fara saman. Gera má ráð fyrir
að þær þýði báðar um ríflega 100
milljóna kr. hækkun umfram tillögu
Eiðs og Páls. Báðir vilja þeir t.d. 80
milljón kr. framlag til Áburðarverk-
smiðjunnar.
Tillaga Egils nýtur stuðnings þing-
flokks sjáifstæðismanna, eins og
fram kom í Tímanum í gær. Þessi
frétt blaðsins kom bæði krötum og
framsóknarmönnum mjög í opna
skjöldu, því sjálfstæðismenn höfðu
áður gefið í skyn að Egill væri einn á
báti í þingflokki þeirra með afstöðu
sinni til landbúnaðarkafla fjárlag-
anna.
Jón Baldvin Hannibalsson fjár-
málaráðherra, sagði í samtali við
Tímann að ekki væri ljóst hvaða til-
lögur yrðu lagðar fram til úrlausnar
málsins. Hann sagði að landbúnað-
arráðherra væri með furðulegar
reiknikúnstir um að upphækkun
kjarnfóðurskatts vegna verðbreyt-
inga, muni skila einhverjum tekjum.
„Þetta eru úreltar forsendur þar sem
fyrir dyrum stendur að lækka kjarn-
fóðurskatt,“ sagði fjármálaráðherra.
Hann sagði að tuð um hinar og þess-
ar stofnanir væri ekki aðalmálið,
heldur væri mikilvægast að standa
við búvörusamninga og samninga
um riðuveikiniðurskurð. „Það ætl-
um við að gera“, sagði Jón Baldvin.
Það kom fram hjá honum að nú
þegar hefur verið afgreidd 20 milljón
kr. aukafjárveiting vegna bóta fyrir
riðuniðurskurð á árinu 1986. Eftir
standa þá bætur fyrir niðurskurð sl.
haust upp á 100 milljónir. Jón Bald-
vin segist ekki vera samþykkur þeirri
túlkun landbúnaðarráðuneytis að
hann sé samningsbundið skuldbund-
inn til að greiða þessar bætur fyrir 15.
desember nk. „Þeir bændur sem
förguðu riðuveiku fé í haust fengu
auðvitað greitt fyrir sínar afurðir
innan síns fullvirðisréttar. Eftir er að
bæta þeim upp raunverulega stofn-
tjónið og fyrir liggur að ég féllst á til-
lögu Páls og Eiðs um að greiða þetta
í upphafi næsta árs“, sagði Jón
Baldvin.
Hann sagði og að það væri alrangt
hjá Þorsteini Pálssyni að tillaga Eiðs
Guðnasonar og Páls Péturssonar um
300 milljóna kr. hækkun til landbún-
aðarins hafi ekki verið lögð fyrir
ríkisstjórn. „Ég lagði hana fram í
ríkisstjórn með tillögum um lokun
fjárlaga", sagði Jón Baldvin, „en þar
kom frarn að hún hefði hvorki stuðn-
ing forsætis- eða landbúnaðarráð-
herra".
Fjármálaráðherra lét þess getið í
lokin, að flækjan um landbúnaðar-
kaflann væri síður en svo ógreiðan-
leg, þó svo að bæði landbúnaðarráð-
herra og forsætisráðherra væru með
„furðuleg yfirboð", eins og hann
orðaði það. „En þetta er allt dálítið
skondið", sagði Jón Baldvin Hanni-
balsson. óþh
Deila kennara við Tækni-
skólann og fjármála-
ráðuneytisins:
Hnúturinn
að leysast
Búist er við að á fundi í dag
takist samkomulag milli kennara
í frumgreinadeild Tækniskólans
og fulltrúa launadeildar fjármála-
ráðuneytisins um greiðslur vcgna
kennslu og kennslumati kennara
við frumgreinadeild.
Kennarar lögðu niður vinnu í
gærmorgun til að mötmæla 10%
sketðingu á launum um mánaða-
mótin. Kennarar túlkuðu sam-
komulag við fjármálaráðuneytið
27.októbcr á þann veg að skerð-
ing á iaunum þcirra næði einungis
til launa vegna kcnnslu en ckki til
stjómunarstarfa, sem í sumum
tilfellum er allt að helmingur
launa kennara. Mat ráðuneytis
var hinsvegar annað.
Nemcndur í frumgreinadeild
fjölmenntu t ráðuneyti fjármáia t
gær, strax og kennarar lögðu
niður vinnu. og hreyíðu sig ekki
þaðan lyrr en Jón Baldvin gekk í
málið og lofaði að lausn fcngist á
því urn helgrna. Nemendur lögðu
áherslu á skjóta úrlausn mála
vegna þess aö t næstu viku eru
ráögerð próf í skólanum, og án
niðurstöðu þeirrtt fá þeir ekki
áframhaldandi námslán. Að sögn
ncmcnda rnyndi það þýða gjald-
þrot margra þeirra sem hófu nam
við deildina í haust. óþh
Stjóm Menningarsjóðs og höfundar bókanna sem kynntar voro. Eysteinn Sigurðsson, Guðmundur Daníelsson, Árni
Böðvarsson, Indriði G. Þorsteinsson, Úlfur Hjörvar, Gunnar Eyjólfsson, Sólrún Jensdóttir, Áslaug Brynjólfsdóttir,
Helga Kress og Vilhjálmur Hjálmarsson. Tímamynd Gunnar
Bifreiðaeftirlitið tekur ákvörðun um „nætursöltuðu" bílana frá Drammen:
Subaru bílarnir
f á ekki skráningu
Vottorð framleiðenda Subaru
bifrciða í Japan, Fuji Heavy Indu-
stries, hefur nú borist Hauki Ingi-
bergssyni t bifreiðaeftirlitinu, um
þær bifrciðar sem fyrirhugað er að
ílytja til landsins en þóttu ekki
söluhæfar í Noregi eftir að hafa
lent í sjó. Þarsegir að framlciðend-
ur ábyrgist enga þá Subaru bifreið
sem lenti I flóðunum í Drammen í
Noregi þann 16. októbcr. Enn-
fremur beinir Fuji ekki tilmælum
til löggiltra Subaru þjónustuverk-
stæða að framkvæma uppherslu-,
viðhalds- eða viðgerðarþjónustu á
untræddum bifreiðum.
Framteiðendur btlanna segja þá
alla ónýta, að ekki sé hægt að gera
við þá og að ekki skuli undir
nokkrum kringumstæðum selja þá
cða nota sem ökutæki. Enn fremur
frýjar Fuji sig allri ábyrgð á hvers
konar tjóni sem hlýst af notkun
þessara bifreiða. Bílarnir lentu á
kaf í saltvatni og geta þess vegna
ekki uppfyllt kröfur um öryggi sem
áskildar eru. Manna á meðal hafa
bílarnir fengið viðurnefnið „næt-
ursaltaðir**.
Hjá Fuji voru gefin ströng fyrir-
mæii til innflytjenda Subaru í Nor-
egi að umræddir bílar skyldu aðe-
ins afbentir tryggingafélaginu og
aö tryggt væri að bíiarnir yrðu
aidrei notaðir til aksturs. Til Ingv-
ars Helgasonar hf. og framleiðenda
í Japan höfðu borist þær fréttir að
þeir aðilar sem keyptu bílana af
tryggingafélaginu í Noregi haft í
hyggju að seija þá íslenskum neyt-
endum andstætt fyrirmæium Fuji.
Fuji rita í vottorði til bifreiðaeft-
irlits: Okkur finnst þetta gróf
móðgun.við íslendinga og við erum
þeirrar skoðunar að þessa bíla ætti
aldrei að skrá á íslandi. Það er
okkar álit að bilar þcssir geti verið
hættulegir og við trúum því að það
sé á valdi ykkar að koma í veg fyrir
að bílarnir aki um vegi á íslandi.
Haukur Ingibergsson hjá bifr-
ciðaeftirlitinu sagði að fyrst svo
væri í pottinn búið yrðu þessar
Subaru bifreiðar aldrei skráðar hjá
eftirlitinu og því er engin Itætta á
að þeir verði notaðir hér á landi til
aksturs á vegunt úti.
Hvað varðar Mitsubishi bifreið-
arnar, sem Hekla hf. flytur inn og
ientu sömuleiðis í saltbaði, segir
Haukur að hafnað hafi verið beiðni
þeirra um sérstaka athugasemd í
skráningarvottorð um að viðkom-
andi bíll hafi lent í sjó. Ekki sé
venja að ökuferilsskrá fylgi skrán-
ingarvottorði og ekki veröi gerð
undantekning hvað þetta varðar.
Mitsubishi bílamir eru þegar
seldir. Endurselji kaupcndur þá
hefur nýr eigandi bíisins enga
tryggingu fyrir því, að bíllinn geti
bilað af völdum saltvatnsins ein-
hvcrn tímann næstu fjögur ár.
w
Menningarsjóður:
ÞJÓDHÁTÍÐ
KEMUR ÚT
Menningarsjóður hefur nú gefið
út tveggja binda vandað verk eftir
Indriða G. Þorsteinsson, rithöfund,
um Þjóðhátíðina 1974. Af því tilefni
var stofnað til fundar og þar voru
önnur ný verk einnig kynnt. Ber þar
að nefna skáldsöguna Vatnið eftir
Guðmund Daníelsson, skáld, bók
um æfi og skáldskap Hjálmars Jóns-
sonar frá Bólu, Bólu-Hjálmar, eftir
dr. Eystein Sigurðsson, íslensku-
fræðing, Orðalykil eftir Árna Böðv-
arsson, cand.mag., Mjófirðingasög-
ur eftir Vilhjálm Hjálmarsson frá
Brekku og ljóðabókin Landamæri
eftir Heiðrek Guðmundsson. Auk
þess var minnt á nýlega útgefnar
bækur, Hvítu rósina eftir Inge
Scholl, í þýðingu Einars Heimisson-
ar, með Ijóðaþýðingum eftir Helga
Hálfdanarson. Greinir hún frá and-
spyrnu ungra systkina höfundarins
gegn ógnarveldi nazista í Suður-
Þýskalandi og afdrifum þeirra.
Þjóðhátíðarbók Indriða G. Þor-
steinssonar er mikið verk sem prýtt
er fjölda mynda. Segir þar frá hátíð-
arhöldunum 1974, í tilefni ellefu
hundruð ára afmælis íslandsbyggðar
874-1974. í fyrsta kafla bókarinnar
segir frá aðdraganda þess að undir-
búningsnefnd var sett á laggirnar, en
það mun hafa verið dr. Bjarni Ben-
ediktsson er hreyfði málinu fyrstur á
Alþingi 1965. Voru menn afar stór-
huga í fyrstu atlögu og var talað um
að risin skyldi að fullu vegleg þjóðar-
bókhlaða og stefnt yrði að ritun
samfelldrar Islandssögu fyrir afmæl-
ið. Hvorugu þessa er nú lokið. En
nefndin var skipuð og geta flestir nú
tekið undir að þar hafi enginn dregið
af sér við vinnuna. Þeir sem nefndina
skipuðu voru Matthías Johannessen,
formaður, Höskuldur Ólafsson,
gjaldkeri, Indriði G. Þorsteinsson,
ritari, Guðlaugur Rósinkranz, Gísli
Jónsson, Gils Guðmundsson og
Gunnar Eyjólfsson. Bókin um þjóð-
hátíðina er hið gagnmerkasta rit og
nær út fyrir það að greina aðeins frá
hátíðinni. Með sanni má segja að
þessi tvö bindi hafi ' að geyma
sérstakan kafla í fslandssögunni með
allri þeirri þjóðkenndarvakningu er
tímanum fylgdi.
Kvæðabókin landamæri, eftir
Heiðrek Guðmundsson, er sérstæð-
ur fengur. Segir á bókarkápu að með
þessari bók sé enn á ný staðfestur
frumleikir hans og sérstaða. Hann
hcfur nú samið ljóð í nær hálfa öld
og hafa ljóðabækur hans jafnan þótt
sæta tíðindum.
Svið skáldsögunnar Vatnið eftir
Guðmund Daníelsson, er Vatnið
mikla í Þjóðvallahrcppi. Segir á
bókarkápu að mái og stíll Vatnsins
skipi sögunni á sess meðal snjöllustu
fyrri bóka Guðmundar.
Mjófirðingasögur Vilhjálms á
Brckku eru skemmtilegasta lesning
og er hér á ferðinni upphaf ritflokks
um átthaga höfundar þar eystra og
fólk sem lifði og starfaði á þeim
slóðum. Segir meðal annars frá gull-
aldarskeiði Mjóafjarðar um alda-
mótin síðustu þegar þar voru reknar
tvær hvalveiðistöðvar og í firðinum
bjuggu auk þess um fjögur hundruð
manns.
Bókin um Hjálmar frá Bólu er
gagnmerk úttekt á æfi, störfum og
ritverkum Hjálmars Jónssonar. Fer
dr. Eysteinn þar grannt með efnið,
cnda var lokaritgerð hans á sínum
tíma um Bólu Hjálmar. Sagði Ey-
stcinn í viðtali við Tímann að ekki
væri hér á feröinni sú ritgerð. Hann
hefur nú um nokkurt skeið unnið að
rannsóknum á verkum Hjálmars og
er m.a. í bókinni útskýrt hver séu
t.d. „helstu stíl- og formeinkenni
Hjálmars, alþýðuskáldsins snjalla
sem orti í sárri fátækt beinskeyttar
vísur og dýr kvæði." KB
Villa er í
helgarblaði
í nteðfylgjandi helgarblaði Tím-
ans hefur orðið sú meinlega
villa, að í inngangsorðum að
kafla úr bókinni Þjóðhátíð 1974,
hefur misritast að höfundur
bókarinnar Indriði G. Þorsteins-
son hafi verið formaður Þjóð-
hátíðarnefndar. Svo er ekki,
það var Matthías Johannessen,
ritstjóri og skáld og er beðist
velvirðingar á þessu óhappi.