Tíminn - 15.09.1988, Blaðsíða 12

12 Tíminn
UTLÖND
Fimmtudagur 15. september 1988
Fellibylurinn Gilbert stefnir á Mexikó:
Magnaðasti fellibylur
ávesturhvelijarðar
Miami 14. sept. - Fellibylurinn Gilbert, ofsafengnasti fellibyl-
ur á vesturhveli á þessari öld, sótti enn í sig veðrið í gær og
nálgaðist Mexikóflóa. Komst vindhraðinn upp í 300 km á klst.
A.m.k. þrettán manns hafa beðið
bana á þeim þremur dögum sem
Gilbert hefur geisað um Caribaeyjar
með stefnu á sumardvalareyjuna
Cozumel, sem tilheyrir Mexikó.
Hann hefur valdið feiknamikilli
eyðileggingu á Jamaica og á Cayman
eyjum. Ekki færri en fimm manns
biðu bana á Jamaica á mánudag og
þúsundir flúðu heimili sín. Fjöldi
húsa eyðilagðist, almannaþjónusta
gekk úr skorðum og stórflóð urðu
víða.
Edward Seaga, forsætisráðherra
Jamaica, segir þetta mestu hamfarir
sem yfir land hans hafa dunið á
síðari tímum og hefur óskað al-
þjóðaaðstoðar.
Klukkan 6 í gærmorgun var bylur-
inn sagður stefna í vest-norðvestur
með 24 km hraða á klst., beint í átt
til Cozumel, eins og fyrr segir.
Talsmaður sendiráðs Jamaica í
Washington sagði í gær að Seaga
forsætisráðherra mundi þá um dag-
inn ferðast um eyjuna í þyrlu og
hefur hann mælt fyrir um að mat á
eyðileggingunni skipi forgang hjá
stjórnarstofnunum.
Þar sem reiknað var með að
bylurinn færi yfir Cozumel og Canc-
un á Yuctanskaga síðdegis í gær
voru ferðamenn fluttir burtu frá
sumarhótelunum við strendurnar.
Um 75 þúsund manns voru að leita
skjóls innar í landinu á skaganum er
síðast spurðist.
Veðurfræðingar segja að Gilbert
muni halda inn á Mexikóflóa og ef
stefnan verður óbreytt mun hann
koma yfir Bandaríkin milli Texas og
Louisiana í vikulokin.
Á þriðjudag magnaðist bylurinn
svo að hann varð harðasti bylur sem
sögur fara af á vesturhveli, harðari
en sá er árið 1935 grandaði 408
manns á Florida.
Er hann snerist á norðvesturstefnu
fór hraðinn í 225 km á klst. og komst
í 300 km hraða í mestu hryðjunum.
Langreyndir veðurfræðingar, sem
fylgst hafa með fjölda slíkra bylja,
eru orðlausir yfir stærð og eyðilegg-
ingarmætti Gilberts. „Við skiljum
ekki í hvernig á þessu stendur og
höfum miklar áhyggjur af því fólki
sem á vegi bylsins verður," sagði
Bob Sheets, sem er forstjóri Felli-
byljaveðurstofu ríkisins í Miami.
Gilbert flokkast að vera af stærð-
argráðunni „fimm“ sem er hámark á
þeim kvarða sem fellibylir eru mæld-
ir á. Aðeins tveir svo miklir byljir
hafa farið um Bandaríkin sl. öld,
bylurinn 1935 og bylurinn Camille
árið 1969. Camille banaði 265 manns
í Missisippi og Louisiana.
Sextíu þúsund manns voru fluttir
af láglendi á Kúbu í héraðinu Pinar
del Rio og frá Æskulýðseyju, sem er
við suðurströnd eyjarinnar að sögn
fréttastofunnar AIN í Havana.
Sjö eru sagðir hafa beðið bana af
völdum Gilberts í Dominikanska
lýðveldinu og í Venesuela.
Utvarpsáhugamenn sem senda frá
Cayman eyjum segja þar mikil flóð,
skemmdir víða og minniháttar slys á
fólki, en sambandslaust hefur verið
við eyjarnar vegna skemmda á síma-
línum.
Svíþjóö:
Sovétmenn
neita að
eiga hler-
unartækin
Starfsmaður sovéska sendir-
áðsins í Stokkhólmi neitaði því
að komið hefði verið fyrir hlerun-
arbúnaði í sænska sendiráðinu í
Moskvu.
Sænska utanríkisráðuneytið
greindi frá því fyrir skömmu að
fundist hefði fyrir skömmu hler-
unarbúnaður bæði í sendiráðinu
sjálfu og í íbúðum sendiráðs-
starfsmanna og væri þetta í annað
sinn á tveggja ára tímabili sem
slíkt fyndist.
Sovéski sendiherrann í
Moskvu hefur neitað þessum
ásökunum Svía og segir þær nú
ekki á rökum reistar fremur en
árið 1986.
Frakkland:
Brotlendingar-
flugmaður rekinn
Flugstjórinn sem brotlenti glæ-
nýrri Airbus A320 frá Air-France í
skógi við Mulhouse í Austur-Frakk-
landi í júní s.l. hefur verið rekinn úr
starfi hjá félaginu.
Verið var að sýna flugvélina á
flugsýningu þegar slysið varð og
voru farþegar í hinu örlagaríka flugi
einkum blaðamenn og fórst fjöldi
þeirra.
Vélin var nýkomin á loft og hækk-
aði ekki flugið umfram nokkurra
metra hæð, en flaug í stað þess
áfram þar til hún flaug inn í skóg þar
sem hún síðan steyptist niður og í
henni kviknaði.
Flugstjórinn og aðstoðarflugmað-
urinn komust af lítt meiddir og var
flugstjórinn sakaður um vítavert gá-
leysi fljótlega eftir slysið, þar sem
hann hafði tekið úr sambandi raf-
eindabúnað í vélinni sem á að koma
í veg fyrir að hægt sé að fljúga
þessari gerð flugvéla svo lágt að slys
geti hlotist af.
Jafnframt þvf að vera rekinn var
flugstjórinn sviptur flugskírteini sínu
næstu átta árin.
Frönsk flugmálayfirvöld hafa ekki
ákveðið hvað gera skuli í máli að-
stoðarflugmannsins.
Páfi komst til Lesotho
eftir miklar hrakningar
Flugvél Jóhannesar Páls páfa lenti
á hádegi í gær á flugvellinum í
Jóhannesarborg í Suður-Afríku, eft-
ir að hafa hringsólað vegna slæmra
veðurskilyrða og lágs skýjafars yfir
flugvellinum í borginni Maseru í
Suður-Afríkuríkinu Lesotho, sem
er umlukið Suður-Afríku. Lesotho
er þriðja landið sem páfi heimsækir
á ferð sinni um fimm Suður-Afríku-
rfki.
Eftir komuna til Jóhannesarborg-
ar snæddi páfi hádegisverð með
utanríkisráðherra S-Afríku, Pik
Botha. Páfi hélt síðan áfram land-
leiðina ásamt föruneyti sínu til Le-
sotho sem er um 450 km leið, og
kom þangað síðdegis í gær.
Mannræningjarnir, sem tóku 69
gísla, í fólksflutningabíl í Lesotho,
mest börn á leið til messu páfa,
kröfðust þess í gær að ná tali af páfa.
Til þess kom þó ekki, þar sem
skömmu eftir að páfi kom til Mas-
eru, höfuðborgar Lesotho, réðst lög-
reglan til atlögu og yfirbugaði menn-
ina fjóra sem héldu farþegunum.
Talið er að mannræningjarnir til-
heyri samtökum skæruliða sem berj-
ast gegn Mosusu konungi vegna
samstarfs hans við stjórn S-Afríku-
lýðveldisins. Ekki er vitað hvaða
erindi mannræningjarnir áttu við
páfa.
Ekki er talið að atburðir dagsins
komi til með að hafa áhrif á ferð
páfa, en næsti viðkomustaður hans
er Swaziland og lýkur ferðinni í
Mozambique.
Austurblokkin:
Ungverjar leigja
vestrænar flugvélar
Ungverska fréttastofan MTI
greindi frá því í gær að ungverska
ríkisflugfélagið hefði gert kaup-
leigusamning við írskt fyrirtæki til
fimm ára um afnot af þrem Boeing
737-200 flugvélum, sams konar og
og Flugleiðir hafa ákveðið að
kaupa á næstunni.
Ungverska ríkisflugfélagið hefur
til þessa notað rússnesksmíðaðar
flugvélar sem eru óðum að ganga
úr sér, en nýju vélarnar eiga að
fljúga milli Ungverjalands og staða
í V-Evrópu þar sem rússnesku
vélunum sem flugfélagið hefur not-
að hingað til, er ekki lengur leyft
að lenda vegna þess hve háværar
þær eru.
Þá er ætlunin að nota vélarnar í
leiguflug með ungverska farþega
til ísrael.
Skotglaði sendiráðsmaðurinn skaut á leyniþjónustumenn
Kúbanski verslunarfulltrúinn,
Carlos Medina Perez, sem varð að
yfirgefa Bretland í fyrradag ásamt
kúbanska sendiherranum eftir að
hafa skotið á vegfarendur fyrir utan
heimili sitt í London skaut, sam-
kvæmt fréttum frá London í gær, á
leyniþjónustumenn sem höfðu veitt
honum eftirför.
Lögreglan í London hefur sagt að
maður sem sást hlaupa með blóðugt
höfuðið undan hinum vel vopnaða
kúbanska verslunarfulltrúa, sé leyni-
þjónustumaður sem hafi, ásamt
þrem öðrum leyniþjónustumönnum
elt Perez að heimili hans.
Eftir skothríðina flýðu leyniþjón-
ustumennirnir fjórir í bíl í burtu og
segir lögreglan að sár blóði drifna
mannsins séu ekki alvarleg.
Kúbustjórn hefur ásakað bresku
leyniþjónustuna og hina bandarísku
CIA fyrir að hafa veitt Perez eftirför
og segir að það hafi verið gert að
undirlagi manns að nafni Florentino
Lombard sem var leyniþjónustu-
maður á Kúbu en flýði land á síðasta
ári ogstarfar nú fyrir CIA.
Stjórnarandstaðan í breska þing-
inu hefur krafið Margaret Thatcher
forsætisráðherra skýringa á málinu
og hvers vegna verslunarfulltrúanum
var veitt eftirför.
George Foulkes, talsmaður
stjórnarandstöðúnnar í utanríkis-
málum sagði að gerði stjórnin ekki
hreint fyrir sínum dyrum í málinu,
vöknuðu grunsemdir um að málið
væri mun flóknara og skuggalegra
en nú virtist.
Samkvæmt óstaðfestum fréttum
hefur breska leyniþjónustan njósnað
um verslunarfulltrúann um nokkurt
skeið og hefur breska utanríkisráðu-
neytið hvorki viljað játa því né neita.
Bresk yfirvöld líta það mjög alvar-
legum augum að erlendir sendimenn
beri vopn á bresku landi, hvað þá að
þeir beiti þeim.
f mars sl. var sent út bréf til allra
erlendra sendifulltrúa í Bretlandi
þar sem þeim var tilkynnt að vopna-
eign og vopnaburður yrði þeim ekki
liðinn.
Eins og mörgum er enn í fersku
minni var 50 sendifulltrúum frá Lí-
býu vísað úr Bretlandi og stjórn-
málasambandi við landið slitið, eftir
að bresk lögreglukona lést af völdum
skots sem hleypt var af út um glugga
líbýska sendiráðsins í London.