Tíminn - 24.09.1988, Blaðsíða 8

8 Tíminn
Laugardagur 24. september 1988
Tíminn
MÁLSVARIFRJALSLYNDIS, SAMVIHNU OG FELAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin i Reykjavík
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar:
Aðstoðarritstjóri:
Fréttastjórar:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
Indriði G. Þorsteinsson ábm.
IngvarGíslason
OddurÓlafsson
Birgir Guðmundsson
Eggert Skúlason
SteingrímurGíslason
Skrifstofur: Lyngháls 9. Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn, fréttastjórar
686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot:
Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent h.f. Auglýsingaverð kr.
465,- pr. dálksentimetri.
Verð í lausasölu 60,- kr. og 70,- kr. um helgar. Áskrift 700.-
Ný ríkisstjórn
Stjórnarkreppunni, sem hófst með afsögn ríkis-
stjórnar Þorsteins Pálssonar, er að ljúka. Stein-
grími Hermannssyni formanni Framsóknarflokks-
ins var falið að reyna myndun meirihlutastjórnar,
og tilkynnti liann forseta íslands um hádegi í gær
að tilraun hans hefði heppnast.
Tekist hefur samkomulag um að mynda nýja
þriggja flokka stjórn með aðild Framsóknarflokks,
Alþýðuflokks og Alþýðubandalags, auk þes sem
Stefán Valgeirsson þingmaður Samtaka jafnréttis
og félagshyggju styður hina nýju stjórn.
Því ber að fagna að stjórnarmyndun þessi hefur
tekist, enda má fullvíst telja að ekki hafi verið fyrir
hendi annar kostur til myndunar meirihlutastjórn-
ar.
Þess ber að geta að þótt ríkisstjórn Steingríms
Hermannssonar hafi meirihluta í sameinuðu Al-
þingi, og verði því varin vantrausti, ef tillaga um
slíkt kæmi fram, þá leiðir það af deildaskipun
þingsins, að hún hefur ekki meirihluta í báðum
þingdeildum. Slík staða gerir meðferð þingmála að
því leyti til vandasama að leita verður stuðnings
við mál hjá þingmönnum, sem ekki styðja ríkis-
stjórnina formlega.
Mikill vandi bíður úrlausnar í efnahags- og
fjármálum þjóðarinnar. Rekstrarstaða grundvall-
aratvinnuveganna er með þeim hætti, að ríkis-
stjórnin hlýtur að einbeita sér að því að tryggja
hana. Pegar er komið til stöðvunar hjá mörgum
útgerðar- og fiskvinnslufyrirtækjum í ýmsum
landshlutum og fleiri fyrirtækjum er hætt. Þótt
þessi fyrirtæki séu enn í gangi, þá er vitað að þau
hafa ekki staðið við ýmsar greiðsluskuldbindingar
sínar, sem fyrr en varir getur leitt til stöðvunar
þeirra.
Þessir erfiðleikar í fyrirtækjarekstri eru mestir í
útflutningsgreinum, sem þó eru undirstaða og
drifkraftur íslensks efnahagslífs. Útflutningsfyrir-
tækin eru auk þess staðsett úti um landsbyggðina
og eru þar undirstaða byggðar og atvinnulífs.
Efnahagsvandinn er þannig hvort tveggja í senn
vandi alls þjóðarbúskaparins og landsbyggðar-
vandi.
Enginn vafi er á því að langvarandi rekstrarvandi
útflutningsgreinanna mun fyrr eða síðar hafa bein
áhrif í efnahagslífinu öllu og öðrum atvinnugrein-
um, þ.á m. á höfuðborgarsvæðinu. Það er því
sameiginlegur hagur allra landsmanna, hvar sem
þeir eru búsettir og hvaða stétt eða stöðu sem þeir
tilheyra, að rekstrarvandi útflutningsgreina verði
leystur með skynsamlegum, opinberum aðgerðum.
Vandi ríkissjóðs er auk þess gífurlegur. Ef
tryggja á hallalausan ríkisbúskap, verður að grípa
til ráða sem duga í því efni. Viðskiptahalli
þjóðarbúsins er ekki síður áhyggjuefni, og verður
sú ríkisstjórn, sem nú tekur við að einbeita sér að
draga stórlega úr honum og vinna að því að honum
verði eytt.
s
A
■T JL TÍMUM Komintern og
Stalíns fór mikil sannleiksbylgja
um Vesturlönd, því þá áttu ör-
eigar allra landa að taka völdin
í Vestur-Evrópu, Suður-Amer-
íku og jafnvel í föðurlandi kapí-
talismans, Bandaríkjunuin. Það
var þá helst í Bandaríkjunum,
sem öreigapólitíkin mætti ofjarli
sínum, sem með sama hætti og
öreigarnir getur gengið undir
nafninu auðmenn allra landa.
Kommúnisminn átti alls staðar
miklu fylgi að fagna og þó enn
almennari samúð vegna sam-
blands af kröfum um betri lífs-
kjör fátæklingum til handa og
kristnum trúarsetningum, sem
enn loða við þessar pólitísku
hugsjónir. Á sama tíma var
hvorki um kristni eða kjarabar-
áttu að ræða í landi Leníns og
Stalíns, sem með réttu hét þá
föðurland kommúnismans.
Rauða stefnan
Hinn óskaplegi rétttrúnaður
nýrrar flokkshugsjónar öreig-
anna tók stundum á sig broslegar
myndir, eins og t.d. hér á landi,
þegar flokksþjónar voru að reka
konur sínar úr sellum samkvæmt
skipunum að ofan. í Pýskalandi
jókst fylgi rauðliða ört upp úr
1920, en um sama leyti spratt
upp hópur pólitískra skottu-
lækna, sem töldu sig starfa til
mótvægis við öreigabaráttuna,
en urðu síðar herrar þessarar
gagnmerku þjóðar og leiddu
hana til mesta ófarnaðar sem
yfir eitt land getur gengið, og
jafnframt skiptingar þjóðarinn-
ar í tvennt. En rauða stefnan
hélt áfram að vera umsvifamikil,
og hér á landi er af henni löng
saga, sem óðum er að víkja fyrir
almennri félagshyggju og demó-
kratískum tilhneigingum. Þósvo
hörmulega tækist til í Þýska-
landi, að þar risi upp enn verri
og hættulegri öfgastefna en sú
sem var kveðin niður á götum
Berlínar og í Hamborg, ftalir
yrðu alteknir af fasisma, og
Spánverjar lentu í borgarastyrj-
öld út af átökum um hægri og
vinstri, hélst kommúnisminn
annars staðar innan marka lýð-
ræðis án þess að ná umtalsverð-
um árangri.
Játningar
og endurreisn
í Bandaríkjunum, þar sem
segja mátti að auðmenn allra
landa hefðu þegar sameinast,
var lítill vettvangur fyrir starf-
semi kommúnista. Þeim mun
hærra höfðu þeir í öðrum
löndum, ortu þar og skrifuðu
um hina svívirðilegu undirokun
auðmanna á öreigum þar í landi.
Joe Hill varð hetja í augum
vinstri manna, og enn er verið
að syngja kvæðið um hann hér í
íslensku útvarpi, svo ekki
gleymist hvernig ameríska auð-
valdið drap þann ágæta mann,
væntanlega saklausan. Þá minn-
ist flest miðaldra fólk skrifa um
Sacco og Vanzetti, tveggja
manna sem auðvaldið drap sak-
lausa að sögn sagnfræðinga sem
skrifuðu hvað mest um réttar-
höldin í Moskvu 1937, þegar
helstu liðsoddar kommúnista
voru drepnir fyrir sakir sem þeir
játuðu á sig hver um annan
þveran. Nú hefur þorri þeirra
verið endurreistur frammi fyrir
sovéíþjóðum, en sagnfræðingar
ágætir sitja eftir með hvikulan
sannleikann. Ógetið er enn
skrifa vinstri manna um Rosen-
berg-hjónin, sem dæmd voru til
dauða í Ameríku fyrir njósnir í
þágu Sovétmanna. Öll lýstu
þessi skrif miklum sársauka yfir
ranglæti auðmanna allra landa.
Þeir voru hinir raunverulegu
fjendur. Minna máli skipti um
sök eða sýknu. í þessum málum
komust vinstri menn, þeir sem
hallir voru undir kommúnisrr.a,
lengst í svívirðingum um auð-
valdið. Það drap saklaust fólk
og notaði til þess dómkerfi sem
það réði sjálft og átti.
Auðmenn allra landa
Eitthvað af þessum málum
hefur áreiðanlega verið í urn-
ræðu hér á landi til að efla fylgi
við kommúnisma, a.m.k. á með-
an ekki þótti henta að birta
mikið, annað en lof, um dóms-
mál og fangabúðavist í bakgarði
öreiganna. Eftir að Sovétmenn
sjálfir fóru að endurreisa, flesta
í gröfum, margvíslega þrjóta og
fjandmenn kommúnismans,
sem höfðu verið teknir af lífi
með dómi og að lögum, fækkaði
staðhæfingum á Vesturlöndum
um skepnuskap auðmanna í
Bandaríkjunum, og eldtungur
kommúnismans hljóðnuðu. Hér
var komúnistaflokkur stofnaður
1930, breytti síðan um nafn og
hét Sameiningarflokkur alþýðu
sósíalistaflokkurinn og heitir nú
Alþýðubandalag. Þessar nafn-
giftir sýna hvað hinn upphaflegi
flokkur er kominn langt frá
þeim tíma, þegar skrifað var af
trúarhita um auðvaldið í Banda-
ríkjunum, sem var að drepa
saklausa menn eins og Sacco og
Vanzetti.
En höfum við þá frið fyrir
rétttrúnaði? Á síðari áratugum
hefur verið boðuð stefna auðm-
anna allra landa með sama of-
forsi og kommúnisminn var boð-
aður þegar hann vildi í krafti
öreiganna Ieggja undir sig
Iöndin. Þessi auðmannastefna
hefur verið boðuð hér á landi
sem hin eina sanna aðferð til
árangurs í efnahagsmálum. ís-
lendingar áttu að verða ríkir á
viðhorfum og stefnumiðum
auðmanna allra landa. Þessi
stefna hefur fengið heiti, sem
gerir hana aðlaðandi. Engan
mann hryllir við frjálshyggju.
Hún hlýtur að vera af því góða.
Hún þarf ekki einu sinni að stela
frá kristindóminum eins og kom-
múnisminn til að ganga í augun
á fólki. Hefði lítill flokkur eins
og Alþýðubandalagið tekið
frjálshyggjuna upp á arma sína
hefðum við getað brosað að
tilburðunum. En málið var
miklu alvarlegra fyrir okkur ís-
lendinga. Auðmenn allra landa
sameinuðust að vísu ekki hér,
en flokkur, sem hefur hingað til
verið talinn sá stærsti í landinu
gerði frjálshyggjuna að stefnu-
miði sínu með sama hætti og
kommúnistar gerðu öreiga og
byltingastefnuna að sínu mark-
miði. Sami heittrúnaðurinn er
að baki báðum stefnumiðum og
sama niðurlagið bíður þeirra
beggja á almennum vettvangi.
Allsráðandi
peningahyggja
Völd frjálshyggjunnar hafa