Tíminn - 24.09.1988, Síða 16

16 Tíminn
FRÉTTAYFIRLIT
RANGOON - Hershöfðing-
inn Saw Maung sem nú er við
stjórnvölinn í Burma ávarpaði
þjóð sína í fyrsta skipti í gær.
Skilaboð hans til stjórnarand-
stöðunnar voru skýr. Henni
yrði ekki liðið frekari kröfur á
hendur ríkisstjórninni.
TOKYO - Læknar berjast
við að bjarga lífi Hirohitos keis-
ara Japans. Þeir reyndu enn
blóðgjafir til að halda blóð-
þrýstingi hans uppi. Keisarinn
kastar sífellt upp blóði og eru
allar líkur til þess að stundir
hans í þessum heimi séu bráð-
lega á enda því lítill árangur
varð af þessum tilraunum.
VARSJÁ - Leiðandi hag-
fræðingar í Póllandi deildu
harkalega á kommúnísk
stjórnvöld fyrir að þrýsta þjóð-
inni út í efnahagslegar ógöng-
ur með því að neita viðræðum
við stjórnarandstöðuna með
það að leiðarljósi að bæta
bágborið efnahagsástand
landsins.
MOSKVA - Stjórnarnefnd
sovéska kommúnistaflokksins
hefur kynnt tillögur sem miða
að því að auka matarbirgðir,
neysluvörur, þjónustu, heilsu-
gæslu og menntun verulega á
næstu fimmtán árum. Það var
Pravda sem upplýsti alþjóð um
þetta framtak stjórnarnefndar-
innar.
PRETORÍA - Javier Perez
de Cuellar aðalritari Samein-
uðu þjóðanna sagði að Nami-
bía þokaðist nú í átt til sjálf-
stæðis eftir áratuga stjórn
hvítra manna í Suður-Afríku.
De Cuellar lýsti þessu yfir eftir
fund með suðurafrískum
stjórnvöldum í Pretoríu. Aðal-
ritarinn er nú kominn til Angóla |
þar sem hann freistar þess að !
koma rífandi gang í friðarvið-
ræður til að koma á friði í'
landinu.
MANAGVA - Bandaríkja-
menn voru ekkert að flýta sér
að gefa út vegabréfsáritanir til
Ortega forseta Níkaragva og
sendinefndar hans, en Ortega
hugðist sækja Allsherjarþing
Sameinuðu þjóðanna I næstu
viku. Vegna þessa hefur Ort-
ega hætt við för sína til New
York og ætla Níkaragvamenn
að kvarta undan Bandaríkja-
mönnum við Sameinuðu þjóð-
irnarog Samtök Ameríkuríkja.
Laugardagur 24. september 1988
IIIIJllllllllilllllllllll ÚTLÖND lllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllilllllillllllilllllllllllllllilll
Eduard Shevardnadze utanríkisráðherra Sovétríkjanna
sýnir manngæsku í heimsókn sinni til Bandaríkjanna:
Armenskur útlagi
færaðheimsækja
sjúka móður sína
Eduard Shevardnadze utanríkisráðherra Sovétríkjanna og Georga Shultz eru
hér að undirrita samning um takmörkun meðaldrægra kjarnavopna með þá
Gorbatsjof og Reagan sem bakhjarla. f gær funduðu utanríkisráðherrarnir
Washington og notaði Shevardnadze tækifærið til að sannfæra Bandaríkja-
menn um góðan vilja Sovétmanna til að auka mannréttindi með því að gefa
armenskum útlaga leyfi til að heimsækja sjúka móður í Jerevan. Sovéskir
hcrmenn eru enn á götum Jerevan.
Eduard Shevardnadze utanríkis-
ráðherra Sovétríkjanna sem nú er í
heimsókn í Bandaríkjunum hefur
gefið frökkum Armena búsettum ■
Bandaríkjunum leyfi til að heim-
sækja sjúka móður sína í Sovétríkj-
unum. Armcninn var útlægur gerr
frá Sovétríkjunum árið 1979 vegna
andófsaðgerða hans í Armeníu.
Aðdragandi þessa er mjög drama-
tískur. Armeninn, Ambarsum
Khlgatian að nafni, stóð mótmæla-
stöðu fyrir utan stjórnarráð Banda-
ríkjanna þarsem Shevarnadzc hugð-
ist ciga fund með George Shultz
utanríkisráðherra Bandaríkjanna.
Þegar bifreið Shevardnadze kom í
hlað kastaði Khlcatian sér fyrir bif-
rciðina og skoraði á Shevardnadze
að koma út og ræða málin við sig.
Öryggisverðir yfirbuguðu manninn
áður en Shevardnadze kom út úr
bifreiðinni, en sovéski utanríkisráð-
herrann tók manninn þó tali.
„Ég bað hann um að leyfa mér að
heimsækja ættjörð mína,“ sagði
Khlgatian. „Hann sagði: „Hafðu
engar áhyggjur, ég skal sjá um
málið“.“
Shevardnadze stóð við orð sín og
á blaðamannafundi er hann hélt cftir
fundinn með Shultz sagði hann:
„Khlgatian hefur nú fengið leyfi til
að halda til Sovétríkjanna, og heim-
sækja sjúka móður sína."
Þessi ákvörðun Shvardnadzc er
mjög í anda fundarins við Shuitz því
umræðuefnið var mannréttindamál.
Hins vegar var ekki minnst einu oröi
á Armenann í þeim viðræðum.
Á sama tíma og Shevardnadze var
að vinna í málum Armenans lokuðu
sovéskir hermenn miðbæ Jerevan,
höfuöborgar Armeníu eftir nætur-
langa mótmælastöðu hundraðþús-
und Armena vegna kynþáttaóeirð-
anna í Nagorno-Karabakh. Mót-
mælin fóru friðsamlega fram og voru
látin óáreitt af lögreglu og hermönn-
um. Armeníaerenn lokuðcrlendum
blaðamönnum og neyðarástand ríkir
enn í Nagorno-Karabakh.
Fyrrum starfsmannastjóri
Hvíta hússins og ráögjafi Reagans
slapp meö 3 ára skilorðsdóm
og peningasektir:
Laug eiðsvar-
inn að rétti
Michael Deaverfyrrum háttsett-
ur aðstoðarmaður Ronalds Reag-
ans Bandaríkjaforseta var í gær
dæmdur í þriggja ára skilorðsbund-
ið fangelsi fyrir að Ijúga eiðsvarinn
um hagsmunagæslu. Hann hafði
áður verið dæmdur í undirrétti til
að sitja inni í þrjá daga og greiða
30 þúsund dollara í sekt.
Deaver hefur var aðstoðarmað-
ur og náinn vinur Ronalds Reagan
í tuttugu ár og var orðinn starfs-
mannastjóri Hvíta hússins þegar
hann neyddist til að segja af sér
vegna þessa máls árið 1985. Hann
átti yfir höfði sér allt að fimmtán
ára fangelsi en slapp með þriggja
ára fangelsi, sekt upp á 100 þúsund
dollara og 1500 stundir í þegn-
skylduvinnu.
Deaver var fundinn sekur um að
hafa borið ljúgvitni í rétti og fyrir
ransóknarnefnd þingsins eftir að
hann sagði af sér árið 1985.
Dcaver er hæstsetti starfsmaður
í liði Reagans sem uppvís hefur
orðið um glæpsamlegt athæfi og
þurft að segja af sér. Hins vegar
hafa fleiri setið í súpunni, til að
mynda Lyn Nofziger ráðgjafi Re-
agans, en hann hlaut þriggjamán-
aða fangelsisdóm og 30 þúsund
dollara sekt fyrir ólöglega hags-
munagæslu.
ÚTLÖ
UMSJÓN:
Hallur
Maanússon
BLAÐAMAÐ
Fidel Castro deilir á stefnu Alþjóöagjaldeyrissjóðsins og Alþjóðabankans:
Skuldasúpa aðalvanda-
mál alþjóðastjórnmála
Stjórnarher
Súdan slær
skæruliða
af í hópum
Drápin halda áfram í Súdan þar
sem borgarastyrjöld hefur geisað að
undanförnu og þúsundir manna sjá
fram á hungurdauða vegna þeirrar
eyðileggingar sem stríðið hefur í för
mcð sér. í síðustu viku náðu stjórn-
arhermenn að drepa níutíu og tvo
skæruliða í þremur bardögum.
Sjötíu skæruliðar féllu í tveimur
bardögum í Equatoríu í sðurhluta
landsins og tuttugu og tveir skærulið-
ar voru drepnir í fyrirsát við Efri-Níl.
í tilkynningum frá stjórnarhern-
um er ekkert getið um mannfall í liði
þeirra.
Súdanskir skæruliðar höfðu gefið
út yfirlýsingu um að þeir hefðu náð
á vald sitt bænum Katie í Equatoriu
en stjórnaherinn vísar því á bug.
Hins vegar hefur varnarmálaráð-
herra landsins, Abdul-Maged Ham-
ed Khalil sagt að súdanski þjóðfrels-
isherinn sem barist hefur gegn
stjórninni frá því 1985 hafi verið að
færa sig upp á skaptið að undan-
förnu.
Súdanski þjóðfrelsisherinn hefur
nokkur ítök í suðurhluta landsins
þar sem kristnir menn og andatrúar
búa og segist berjast gegn yfirráðum
múslíma sem fara með völd í land-
inu.
Fidel Castro forseti Kúbu telur
skuldasúpu þriðja heimsins helsta
stjórnmálavandamál heimsins og að
hún sé mesta ógnun efnahagslífs
heimsins. Segir hann skuldasúpuna
geta kollvarpað núverandi efnahags-
kerfi heimsins og syrgir hann það
lítið. Þetta kemur fram í bréfi sem
Castro sendi inn á þing sem haldið
er sem mótvægi við þing Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins og Alþjóðabank-
ans sem nú fer fram í Vestur-Berlín.
Castro hafði verið boðið sérstak-
lega til þings andstæðinga starfsemi
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og Al-
þjóðabankans, en varð að sitja
heima vegna anna.
í bréfinu sem lesið var yfir hundr-
uðum fulltrúa þessa andfundar Al-
þjóðagjaldeyrissjóðsins og Alþjóða-
bankans segir meðal annars:
„Erlendar skuldir eru mesta ógn-
un sjúkra ríkja er halda uppi efna-
hagslífi heimsins". Þá segir hann-
Ijóst að skuldasúpan sé ekki lengur
efnahagslegt spursmál heldur stjórn-
málalegt vandamál sem ekki sé hægt
að skilja frá öðrum alþjóðastjórn-
málum.
„Skuldasúpan er söguleg afleiðing
óréttlátrar uppbyggingar efnahags-
kerfis heimsins og grunnur nútíma
kapítalisma," sagði í bréfinu.
Castro sem árið 1985 hvatti þjóðir
þriðja heimsins til að greiða ekki
erlendar skuldir stnar sagði að eftir-
gjöf skulda væri ekki lengur leið til
lausnar skuldakreppunni. Skortur
þróunar í löndum þriðja heimsins
vaæri meginástæða skuldakreppunn-
ar.
ísraelar eltast við Palestínumenn:
Loftárásir á Suður-
ísraelskar þotur gerðu loftárásir á
stöðvar Palestínumanna í suður-
hluta Líbanon í gær. Árásin er gerð
á sama tíma og skæruliðar Frelsis-
samtaka Palestínu eiga í átökum við
stríðsmenn hinna múslímsku Amal-
sveita á þessum slóðum.
Heimildarmenn segja að fjórar
þotur hafi varpað sprengjum á her-
búðir Fatha skæruliða í jaðri Miyeh
Miyeh flóttamannabúðanna austur
af hafnarborginni Sídon.
Engar fréttir hafa borist af mann-
falli en svört reykský lágu yfir búð-
unum þegar fréttir bárust. Þoturnar
sveimuðu í stundarfjórðung yfir
skotmörkunum eftir árásina til að
fullvissa sig um að verkið hefði tekist
sem skyldi.
Fatah er stærsti skæruliðahópur-
inn innan PLO og lýtur hann stjórn
Yassers Arafats leiðtoga samtak-
anna.
Loftárás þessi er sú fimmtánda
sem ísrelskar herþotur gera á Líban-
on á þessu ári og sú þriðja á búðir
Líbanon
Palestínumanna nærri Sídon í þess-
um mánuði.
Eins og áður segir hófust bardagar
milli skæruliðasveita PLO og stríðs-
manna Amalsveitanna suður af
Sídon. Það er engin ný bóla því átök
milli þessa hópa hafa brotist út við
og við undanfarin ár. Ekkert mann-
fall hafði orðið í þessum átökum
þegar síðast fréttist, en upphófust
eftir að óþekktir byssumenn skutu
þrjá háttsetta menn úr sveit hinna
múslímsku Amalliða í Beirút á
fimmtudag.