Tíminn - 30.09.1988, Síða 5

Föstudagur 30. septerhber 1988
Tíminn 5
Steingrímur Hermannsson og Ólafur Ragnar Grímsson um skattlagningu fjármagnstekna:
Sparifé almennings á
ekki að skattleggia
deild“ eins það var nefnt í leiðara
Morgunblaðsins í gær.
Stærsti spari-
fjáreigandinn...
„Morgunblaðið gleymir því að
fsland er eitt af fáum löndum í
Evrópu sem gert hefur stóreigna-
mönnum mögulegt að hafa margar
milljónir í skattfrjálsar vaxtatekj-
ur. Slíkar tekjur eru m.a. skatt-
lagðar á hinum Norðurlöndunum.
í Bandaríkjunum þykir eðlilegt að
stóreignamenn og stórgróðaöfl
greiði til sameiginlegra sjóða þjóð-
félagsins af vaxtatekjum eins og
hverjum öðrum tekjum", sagði
Ólafur. Hann benti m.a. á að
íslenskir aðalverktakar væru
stærstu sparifjáreigendur á íslandi.
Nánari útfærðar reglur á þessum
nýja skatti liggja enn ekki fyrir. En
að sögn Ólafs Ragnars er hug-
myndin að leiða í lög hliðstæða
skipan eins og t.d. á hinum Norður-
löndunum og í Bandaríkjunum.
Þetta hafi verið til umræðu í mörg
ár. Ástæðu þess að það hafi ekki
komist til framkvæmda fyrr kvað
Ólafur þá, að Sjálfstæðisflokkur-
inn vilji skapa peningum forrétt-
indi fram yfir vinnuna.
„Það er athyglivert að þegar
ákveðið er að innleiða siðaðra
manna reglur í þessu efni hér á
landi, þá brjálast Sjálfstæðisflokk-
urinn og Morgunblaðið. Það segir
stóra sögu um afturhaldssemi þess-
ara manna“, sagði Ólafur Ragnar.
„Það er líka sérkennilegt að sjá
Gunnar Helga Hálfdánarson, for-
stjóra stærsta verðbréfafyrirtækis
landsins birtast sem formaður í
félagi sparifjáreigenda, í nafni Jóns
Jónssonar í Vesturbænum.“
Mest hætta ef
ótti ervakinn upp
Már Guðmundsson, hagfræðing-
ur í Seðlabankanum, er einn þeirra
sem nýlega fjölluðu um skattlagn-
Forsætisráðherra, Steingrímur Hermannsson.
ingu á fjármagnstekjur, m.a. hér í
blaðinu. Aðspurður sagðist hann
telja það heldur ólíklegt að skatt-
lagning fjármagnstekna ein sér
hefði í för með sér samdrátt í
sparnaði þjóðarbúsins, sparnaður
í einkageiranum gæti að vísu
eitthvað dregist saman, en skattur-
inn myndi auka framlag hins opin-
bera til þjóðhagslegs sparnaðar
sem skattinum nemur. „Reynsla
undanfarinna ára bendir ekki til
þess að sparnaður sé það næmur
fyrir vöxtum að fyrri áhrifin verði
meiri en þau seinni. Fólk myndi
etir sem áður halda eftir meiri
hluta raunvaxtanna," sagði Már.
Megin hættuna sagði Már hins
vegar þá að einhver óskynsamleg
hræðsla kynni að hlaupa í sparend-
ur. Því þyrftu þeir sem vilja stuðla
að sparnaði í þjóðfélaginu, t.d.
forsvarsmenn peningastofnana,
ekki hvað síst að gæta þess að
kynna málið með þeim hætti að
fólk sem áhuga hefur á að spara
fældist ekki frá sparnaði vegna
misskilnings. -HEl
Sitt sýnist hverjum, að því er virðist, um hugmyndina um
skattlagningu fjármagnstekna. Forstjóri Fjárfestingarfé-
lagsins og fleiri segja hættu á að slík skattlagning muni
draga úr sparnaði. Hagfræðingur í Seðlabankanum telur
þá hættu miklu fremur felast í því að vakin yrði upp
hræðslu vegna slíkrar skattlagningar, sem tíðkist í flestum
löndum hins vestræna heims.
Fjármálaráðherra segir aldrei
hafa staðið til að gera vexti af
einhverjum smáupphæðum sem
venjulegum launþegum hafi tekist
að safna í bankabók að skattstofni.
Forsætisráðherra telur óréttlátt að
skattleggja allan arð af vinnu
verkamannsins fremur en arð af
peningunum.
Forsætisráðherra:
Óréttlátt að skattleggja
vinnutekjur fremur
en vaxtatekjur
í viðtali við forsætisráðherra,
Steingrím Hermannsson, sagðist
hann vilja leggja áherslu á að það
væri ekki ætlunin að skattleggja
sparifé almennings. „Þetta er áróð-
ur sem er stórhættulegur. Mér
finnst hins vegar óréttlátt að skatt-
leggja allan afrakstur af vinnu
verkamannsins en ekki arðinn af
fjármagninu. Hvers vegna á fjár-
magnið að njóta sérréttinda?“
Steingrímur benti á að t.d. í
Bandaríkjunum eru tekjur af vinnu
og tekjur að fjármagni skattlagðar
með nákvæmlega sama hætti. Svip-
að eigi við um Norðurlöndin að
íslandi undanskildu.
Nákvæmlega hvernig þessari
skattlagningu verður háttað sagði
Steingrímur ekki hafa verið útfært
ennþá. Hvort um einhvers konar
skattleysismörk yrði að ræða eða
að einhver ákveðin sparnaðar-
form, t.d. bundnir reikningar, yrðu
skattfrjáls. Þessar eða aðrar leiðir
eigi eftir að skoða betur.
Fjármálaráðherra:
Ákveðin mörk
„Það er mikill misskilningur að
það standi til að skattleggja al-
mennan sparnað venjulegs fólks -
fólks sem á kannski einhver hundr-
uð þús. krónur í bankanum. Það er
fyrst og fremst um að ræða skatt-
lagningu á þá sem skapað hafa sér
milljónagróða með skattfrjálsum
fjármagnstekjum. Þarna verða sett
ákveðin mörk,“ sagði Ólafur
Ragnar Grímsson, fjármálaráð-
herra í samtali við Tímann, er
hann var spurður hvað fælist í
hugmyndum um skattlagningu
vaxtatekna, eða „refsiskatt á ráð-
Fjármálaráðherra, Ólafur Ragnar
Grímsson. Timamyndir: Ámi Bjama
„Ætti að verðlauna
sparifjáreigendur"
Starfsemi Samtaka sparifjáreig-
enda á íslandi, sem stofnuð voru nú
í vikunni, mun hefjast með almenn-
um borgarafundi á Hótel íslandi
n.k. laugardag (1. október). Þar
gefst öllum sem hug hafa á kostur á
að skrá sig í samtökin.
Að sögn stjómarformanns, Gunn-
ars Helga Hálfdánarsonar, var að-
eins nokkurra daga aðdragandi að
stofnun samtakanna. Ástæða þess
að þau eru stofnuð séu þær yfirlýs-
ingar sem stjórnmálamenn hafi verið
svo ósparir á að undanförnu um
aðgerðir sem margar hverjar hafi
beinst gegn hagsmunum sparifjár-
eigenda, s.s. á sviði skatta- og vaxta-
mála.
Talsmenn samtakanna telja tíma
til kominn að sparifjáreigendur verði
virkari en áður. Þeir hafi fulla ástæðu
til að vera stoltir af framlagi sínu til
þjóðarbúsins, nú þegar eyðsla og
erlend skuldasöfnun sé verulegt
áhyggjuefni. Við núverandi aðstæð-
ur ætti að verðlauna sparifjáreigend-
ur en ekki refsa þeim.
Þeir benda jafnframt á að spari-
Gunnar Helgi Hálfdánarson.
fjáreigendur f landinu skipti tugum
þúsunda. í þeirra hópi séu t.d. eldra
fólk, lífeyrisþegar, unglingar og
böm sem og allir þeir sem séu að
reyna að koma sér upp sjóði, til
öryggis eða annarra nota síðar.
- HEI
Jafnréttisáætlun
til fjögurra ára
Félagsmálaráðuneytið hefur far-
ið þess á leit við ráðuneytin að
jafnréttisáætlanir verði gerðar fyrir
næstu fjögur árin á vegum ráðu-
neyta, stofnana og ríkisfyrirtækja.
Þetta er í samræmi við tillögu
félagsmálaráðherra scm samþykkt
vará ríkisstjórnarfundi 26. maí sl.
Tillagan felur í sér að ráðuneytin
og ríkisstofnanir geri hvert fyrir sig
jafnréttisáætlun fyrir tímabilið 1.
janúar 1989 til 31. desember 1992,
þar sem fram komi, í fyrsta lagi,
hvernig staðan er nú innan ráðu-
neytis eða stofnunar. f öðru lagi að
ráðuneyti, fyrirtæki og stofnanir
setji sér markmið í jafnréttismál-
um, sem stefnt verði að að náist á
tilsettum tíma, s.s. hvað varðar
stöðuveitingar, launamál, starfs-
auglýsingar, námskeið og tilnefn-
ingar í nefndir, stjórnir og ráð.
Félagsmálaráðúneytið hefur kynnt
málið á fundi með forstöðumönn-
um ráðuneyta og ríkisstofnana,
jafnframt sem haldinn var kynning-
arfundur með sveitarstjórnum.
í samræmi við ofangreinda sam-
þykkt hefur félagsmálaráðuneytið
gert áætlun unt jafnréttismál fyrir
tímabilið. Þar kemur m.a. fram að
í dag vinni auk ráðherra og aðstoð-
armanns, 12 konur og 5 karlar hjá
ráðuneytinu. í stjórnunarstöðum
er svipaður fjöldi af báðum
kynjum, feú í almennum skrifstofu-
störfum eru eingöngu konur. í
nefndum óg^starfshópum á vegum
ráðuneytisins um sveitarstjórnar-
mál eru 32^ karlar og 9 konur. í
ncfndum og starfshópum um hús-
næðismál eru 23 karlar og 10 konur
og í nefndum, ríðum og stjórnum
varðandi vinnumarkaðsmál eru 25
karlar og 4 konur. Um málefni
fatlaðra fjalla 21 karl og 13 konur
og um jafnréttismál fjallar 1 fasta-
nefnd og 2 aðrar nefndir. í þeim
sitja 14 konur og 1 karl.
Markmið ráðuneytisins er að
jafna hlutfall kynja í hinum ýmsu
störfum innan ráðuneytisins, auka
hlut kvenna í nefndum þess og
jafna hlutfall kynja í stofnunum
ráðuneytisins. Um almenn mark-
mið segir í áætlun ráðuneytisins að
vinnutími taki mið af því, að
margir starfsmenn cru með börn
undir eða á skólaaldri og sveigjan-
legri vinnutími sé forsenda þess að
foreldrar geti bæði sinnt börnum
sínuni og stundað launað starf utan
hcimilis. Þá er cinnig stefnt að því
að fyllsta jafnræðis verði gætt milli
karla og kvenna varðandi allar
hlunnindagreiðslur, yfirvinnu og
afnot af bifreiðum. - ABO