Tíminn - 12.10.1988, Blaðsíða 5

Tíminn 5
Miðvikudagur 12. október 1988
Menntun brunavarða af skornum skammti nema í Reykjavík:
Yfirmenn ráðnir án
þekkingar í faginu
Brunamái á íslandi eru í hinum mesta ólestri ef marka
má grein sem Höskuldur Einarsson ritstjóri Slökkviliðs-
mannsins ritar í blaðið, en það er gefið út af Landssambandi
slökkviliðsmanna. Hann nefnir sem dæmi að engin sam-
ræmd menntun sé til fyrir slökkviliðsmenn, og menn séu
ráðnir í stöður slökkviliðsstjóra án þess að hafa komið nær
eldi en á eldspýtu, þó svo að skýrt sé tekið fram í lögum,
hver menntun þeirra eigi að vera.
Höskuldur Einarsson um borð í Sæbjörgu, skipi Slysavarnaskóla sjómanna, þar sem hann kennir áhöfnuin
brunavarnir.
Þá sé brunarannsóknum einnig
ábótavant, þar sem þær séu oft
framkvæmdar of seint og oft og
tíðum af mönnum sem ekki hafi vit
á brunarannsóknum, svo fátt eitt
sé tiltekið. Höskuldur starfaði sem
brunavörður í Reykjavík í 13 ár og
starfar nú sem kennari í bruna-
vörnum við Slysavarnaskóla sjó-
manna, auk þess sem hann er
ritstjóri Slökkviliðsmannsins.
Höskuldur sagði í samtali við
Tímann í gær að vissulega væri
þetta harðorð og óvægin grein, en
sannorð. „Þær áhafnir sem við
erum að kenna hér í Slysavarna-
skóla sjómanna eru mun betur í
stakk búnar til að takast á við
bruna, heldur en mörg slökkvilið á
landsbyggðinni.“
Aðspurður sagði Höskuldur að
slökkviliðið í Reykjavík væri eina
slökkviliðið sem raunverulega
gerði kröfur um menntun. „Þarna
starfar enginn nema að hafa
ákveðna menntun að baki, iðn-
nám, meirapróf og síðan þarf við-
komandi að ganga í gegn um
námskeið sem slökkviliðið sér um
í þrjú og hálft ár,“ sagði Höskuld-
ur. „Fræðslan sem Brunamála-
stofnun á að veita er það viðamikil
að ekki er hægt að ætlast til að tveir
menn sem hjá henni starfa við
fræðsluna, geti sinnt öllum þeim
slökkviliðsmönnum sem eru í land-
inu, eins og vera skyldi. Hér er um
að ræða um 1600 manns og ekki
fræðslunni verður sífellt að halda
við.“ Hann sagði að úti á landi væri
möguleiki á því, að ráða slökkvi-
liðsstjóra án þess að hann hefði séð
annað slökkvistarf en þegar blásið
er á eldspýtu. „í hvaða öðru starfi
væri yfirmaður ráðinn án þess að
hann hefði hina minnstu þekkingu
í faginu?
Það er greinilega hægt að ráða
brunamálastjóra á sama hátt, og
það hefur verið gert. Um bruna-
málastjóra ríkisins segir í lögum að
hann skuli vera verkfræðingur með
sérmenntun í brunamálum. Tveir
síðustu brunamálastjórar hafa ekki
verið það, auk þess sem núverandi
brunamálastjóri var ráðinn þvert
ofan í tillögur stjórnar Brunamála-
stofnunar," sagði Höskuldur.
Samkvæmt reglugerð eiga
slökkviliðsmenn að æfa lágmark 20
klukkustundir á ári og sérstakir
reykkafarar eiga að æfa minnst 25
tíma á ári. „Þessi reglugerð er
þverbrotin. Ég hef heyrt um og
talað við menn í slökkviliðum, þar
sem liðið hafa tvö og allt upp í
fjögur ár á milli æfinga," sagði
Höskuldur. í þessu sambandi segir
hann í greininni í Slökkviliðs-
manninum: „Vonandi eru þetta
aðeins nokkrir skussar, sem koma
óorði á hópinn, skussar sem þó
geta kostað mannslíf." Höskuldur
sagði að ætlast væri til þess að
slökkviliðsmaðurinn í Reykjavík
stæði sig, og sömu kröfur væru
gerðar t.d. til slökkviliðsmanna á
Raufarhöfn, þó svo að sá á Raufar-
höfn hefði vikunámskeið að baki
og það kannski fyrir nokkrum
árum.
Hann benti jafnframt á að
menntunarskortur brunavarða
væri ekki það eina sem taka þyrfti
á, heldur hefði tækjakostur flestra
slökkviliða lítið breyst á undan-
förnum árum og jafnvel áratugum.
„Það er kannski ekki skrýtið að
engin breyting verði á tækjabún-
aði, þegar slökkvilið eins og t.d. á
Skagaströnd fær ekki nema um 300
þúsund til þess að viðhalda tækja-
búnaði. Sem dæmi má nefna að eitt
reykköfunartæki kostar um 40 til
50 þúsund,“ sagði Höskuldur.
„Til dæmis er það þannig með
frystihúsin út um allt land, að þau
hafa sum hver fengið hverja við-
vörunina á fætur annarri frá eld-
varnaeftirliti, ár eftir ár er það
alltaf það sama sem fundið er að.
Síðan kviknar í og húsið brennur
til grunna. Hvað gerist? Allt er
borgað upp í topp. Það er vitað
fyrirfram að þetta eru eldgildrur og
ekki verið farið eftir beiðnum
Brunamálastofnunar um lagfær-
ingar,“ sagði Höskuldur.
Þórður H. Jónsson aðstforstj.
Brunabótafélags íslands sagði í
samtali við Tímann að þeir væru
skyldugir að tryggja húseignir.
„Við erum skyldugir til að tryggja
öll hús á okkar svæðum. Sveitarfé-
lögin gera samninga við okkur og
við getum ekki skorast undan
þeim.“ Hann sagði aðspurður að
þeir hefðu ekkert vald til að fella
niður tryggingu á húsum þó svo að
eldvarnaeftirlitið hefði gert ítrek-
aðar athugasemdir við viðkomandi
hús. „Húsin eru oft veðsett og því
ekki hægt að taka þau af tryggingu.
Við höfum ekkert vald til þess.“
Þórður sagði að í skilmálum væru
ákvæði sem heimiluðu hækkun ið-
gjalda ef ákveðnum atriðum væri
ábótavant.
Aðspurður sagði Höskuldur að
rannsókn eldsvoða á íslandi hefði
verið fyrir neðan allar hellur í
langan tíma. „Það er fyrst núna á
seinni árum sem þessi mál eru að
komast í þokkalegt horf. Það er
brotalöm í þessu. Ennþá eru sendir
menn til að rannsaka bruna, sem
ekki hafa til þess næga þekkingu.
RLR er að mennta sig í þessu fagi
sem betur fer. Slökkviliðin hafa
örfáa menn sem einhverja þekk-
ingu hafa, en því miður hafa fleiri
verið sendir sem ekki hafa næga
þekkingu," sagði Höskuldur.
Höskuldur sagði að erfitt væri að
segja hver bæri ábyrgð á því hvern-
ig komið væri fyrir brunavörnum á
fslandi. „Ég spyr t.d. tvo sveitar-
nefndarmenn að því í blaðinu,
hvort þeir hafi efni á því að reka
slökkvilið. Þetta er annars vegar
Hafnarfjörður og hins vegar Akur-
eyri. Þeir segja já, við höfum efni
á því. Annar bærinn, Hafnarfjörð-
ur, er ný búinn að fjölga úr þrem
mönnum á vakt upp í fimm, sem er
framför. Báðir þessir staðir hafa
sjúkrabíl að reka samfara slökkvi-
liðinu. Minnst þrír menn þurfa að
vera á slökkvibíl og ef slys verður
á sama tíma þar sem aðeins þrír
menn eru á vakt, verður annað að
sitja á hakanum þar til útkallsliðið
kemur. Svar bæjarstjórans á Akur-
eyri var: við þurfum ekki fleiri
menn, það er svo sjaldan sem
útkall kemur hjá báðum í einu,“
sagði Höskuldur.
Brýnustu atriðin til úrbóta, sagði
Höskuldur vera: „Stjórn Bruna-
málastofnunar er eina stjórnin sem
við þekkjum af stjórnum ríkisins
sem ekki stjórnar stofnuninni sem
hún á að stjórna, samkvæmt
lögum, t.d. hvernig peningunum
sem stofnunin hefur yfir að ráða
skuli ráðstafað. Ráðherra hefur í
raun gefið það út í bréfi að hún eigi
ekki að stjórna. Það þarf að byrja
á því að leiðrétta þetta og koma
frumstjórninni í lag. Stofnunin
þyrfti að fá meira fjármagn en áður
var, en á því hefur verið gerð bót
nú að undanförnu, en því fjár-
magni þarf að beita í þjálfunina á
slökkviliðsmönnunum og gera þá
færa um að sinna sínu starfi.
Það þarf að samhæfa innkaup og
búa út reglugerðir. Það er ekkert
sem segir hvað á að vera í siökkvi-
bíl, hvað er slökkvistöð eða hversu
margir slökkviliðsmenn eigi að
vera á ákveðinn fjölda íbúa.
Eldvarnaeftirlitið nær ekki næg-
um árangri vegna þess að viðurlög-
in eru þess eðlis að ekki er hægt að
beita lokunum sem skyldi, eða þeir
þori því ekki.
Ég tel að það eigi að fara þá leið
sem Bretar fóru og ríkisvæða
slökkviliðin. Setja reglugerðir og
ákveða hvað á að vera slökkvistöð,
fjölda brunavarða miðað við fjölda
íbúa og áhættur og menntun og
þjálfun.“
Ekki tókst að ná í brunamála-
stjóra í gær þar sem hann er
erlendis. -ABÓ
Umdeilt
hringtorg
Margir hafa undrast hið nýja
hringtorg sem búið er að gera á
Vesturlandsveginum við bensínstöð
Skeljungs og OLÍS, skammt áður en
komið er að Brúarlandi á norður-
leið.
Þar hefur verið gert hringtorg í
þeim tilgangi að draga úr hraða bíla
sem koma sunnan að inn í Mosfells-
bæ og Brúarlandshverfið.
Hringtorgið á að greiða fyrir um-
ferð bí|a sem komast þurfa inn á
Vesturlandsveginn en ýmsir hafa
orðið til að draga í efa að torgið
þjóni tilgangi sínum.
Er í því sambandi sagt að hring-
torgið sé allt of lítið og rúmi í mesta
lagi sex bíla og á háannatíma verði
þrengslin þar slík að erfiðara verði
að komast inn á veginn. -sá