Tíminn - 22.10.1988, Blaðsíða 5

Laugardagúr 22. október 1988
r'i u.Ti’ \ < •
Tíminn 5
Hrefnustofninn við (sland, A-Grænland og Jan Mayen virðist hafa verið friðaður á röngum forsendum:
taldar um 20 þúsund
HpiMarctnfnctcprA hrnfnu nr talin i/aro nm 10 CAH A+rw ftiár
Heildarstofnstærð hrefnu er talin vera um 19.500 dýr, hér
við land, og er það mat varlega áætlað. Þá er stofnstærð
langreyðar áætluð um 6.500 dýr. Fjöldi smáhvala, s.s hnísu
og ýmissa höfrungategunda og miðlungs stórra hvala, m.a.
grindhvala, andarnefja og háhyrninga skipta mörgum tugum
þúsunda hér við land.
Þessar upplýsingar eru meðal
frumniðurstaðna úr hvaiatalningum
sem framkvæmdar hafa verið af
Hafrannsóknarstofnun, sfðastliðin
þrjú ár. Ríkisstjórnin óskaði eftir
upplýsingum frá stofnuninni fyrir
ríkisstjórnarfund sem haldinn var á
fimmtudag, og snerist aðallega um
hvalamálið. Tíminn hefur kynnt sér
hluta þeirra upplýsinga.
Niðurstöður úr talningum Haf-
rannsóknastofnunar gefa yfirgrips-
miklar upplýsingar um hvalagengd í
norðaustur Atlantshafi, en íslenska
talningarsvæðið náði til nær allra
hluta sumarútbreiðslusvæðis A-
Grænlands/íslands langreyðar-
stofnsins. Alls sáust á íslenskum
talningarskipum 445 langreyðar, en
reiknaður fjöldi dýra á þessu svæði
er 5.800 hvalir. Að viðbættu bráða-
birgðamati frá norsku talningarskipi
á svæðinu í kring um Jan Mayen,
sem einnig tilheyrir þessu stofn-
svæði, er varlega áætlaður fjöldi
dýra í stofninum um 6.500 hvalir.
Þessi fjöldi er í samræmi við fyrri
athuganir.
Þegar talningar hófust í lok júní
voru sandreyðar ekki gengnar inn á
talningarsvæðið, enda miðast taln-
ingarnar fyrst og fremst við að mæla
stofnstærð langreyðar og hrefnu.
Undir lok talningarinnar sáust 60
dýr, sem samsvarar til rúmlega 1.200
hvölum á talningarsvæðinu. Þessar
niðurstöður sýna því einungis hluta
stofnstærðar sandreyðar hér við
land.
Af öðrum stórhvalategundum sá-
ust 40 steypireyðar á talningasvæð-
inu, en þessi fjöldi samsvarar um
1000 dýrum. Ekki er vitað hversu
markviss talningin var og virðist
stofn steypireyðar hér við land
ennþá fjarri því sem hann var fyrir
aldamót. Hins vegar var mikið um
hnúfubak hér við land og sáust alls
143 dýr, einkum á hvalaslóðum vest-
ur af landinu, en einnig fyrir austan.
Þessi fjöldi samsvarar til um 2000
hvala. 90 búrhvalir voru taldir á
íslenska talningarsvæðinu, en vegna
sérstakra köfunarhegðunar búr-
hvalsins liggja áreiðanlegir útreikn-
ingar um fjölda dýra ekki fyrir. Mun
fjöldi búrhvala vafalítið skipta
nokkrum þúsundum á svæðinu sem
talningin náði til.
Þá sást einnig til fjölda smáhvala,
s.s. hnísu og höfrungategunda og
miðlungs stórra hvala m.a. grind-
Hnúfubakur, er sást við talningar úti fyrir íslandsströndum. Myndina tók Jóhann Sigurjónsson.
hvala, andarnefja, háhyrninga og
hrefna. Sem dæmi má nefna að á
talningarsvæðinu sáust 1700 grind-
hvalir, en ekki er búið að reikna út
heildarfjölda. Þá töldust um 200
andarnefjur. Þar sem ekki er mikið
vitað um köfunarhegðun hennar er
varlega áætlað að um 20.000 dýr hafi
verið á talningarsvæðinu. Alls sást
til 203 hrefna í flugtalningum 1987.
Ef niðurstöður eru bornar saman við
talningar 1986, þ.e. á þeim svæðum
sem ekki náðist að telja árið 1987,
benda útreikningar til að mikill fjöldi
dýra sé á grunnslóð, þ.e. innan 600
metra dýptarlínu, allt í kringum
land, a.m.k. um 10 til 15.000
hrefnur. Hins vegar ef lagðar eru
saman skipatalningar íslendinga og
Norðmanna utan grunnslóðar og
flugtalningar innan grunnslóðar til
að finna út heildarstofnstærð hrefn-
unnar eins og vísindanefnd Hval-
veiðiráðsins lagði til í maí 1988,
kemur út að heildarstofnstærðin er
varlega áætluð 19.500 hrefnur.
Fyrri útreikningar, þegar vísinda-
nefnd alþjóða Hvalveiðiráðsins
gerði síðast úttekt á hrefnustofnin-
um, bentu til þess að stofnstærðin
væri á bilinu 1000 til 5000 dýr og
voru uppi raddir um nauðsyn á
alfriðun þessa stofns. Á sínum tíma
mótmæltu íslendingarþessum niður-
stöðum, þar sem forsenda útreikn-
inganna var talin hæpin. Niðurstöð-
ur talninganna á árunum 1986 og
1987 sýna að hrefnustofninn er í
mun betra ástandi en talið var og er
bent á að stofninn eigi að þola
allnokkrar veiðar í framtíðinni.
-ABÓ
Hrefnur við Island
Ögmundur umkrýndur konum, sem óska honum til hamingju með kjörið. Það er ekki að sjá á þeim að þær syrgi,
þó kona hafi fallið í atkvæðagreiðslunni. Tímamynd: Pjetur
Nýr formaður BSRB síðan 1960 í endurteknu formannskjöri:
Ogmundur Jónasson
öruggur sigurvegari
„Mér er fuilkomlega alvara þegar ég segi að ég vilji dreifa ábyrgð, færa
valdið út til félaganna og til einstaklinganna. Mitt hlutverk er fyrst og fremst
að fara að vilja félaga minna og sá vilji hefur komið fram á þessu þingi. Það
er síðan stjórnarinnar að koma þeim vilja í framkvæmd,“ sagði Ögmundur
Jónasson fréttamaður, nýkjörinn formaður BSRB.
Helgi áfrýjaði
Ögmundur var kjörinn formaður
mcð miklurn meirihluta eða 108
atkvæðum. Guðrún Árnadóttir var
næst með 54 atkvæði en Örlygur
Geirsson fékk 46.
Atkvæðagreiðsla um nýjan for-
mann BSRB hófst um kl. 10 fyrir
hádegi í gær en sú atkvæðagreiðsla
eyðilagðist vegna þess að greidd
atkvæði reyndust fleiri en atkvæðis-
bærir þingfulltrúar.
Greidd voru því atkvæði að nýju
kl. 12 á hádegi og tókst þá betur til
og urðu úrslit sem að ofan segir.
Ögmundur sagði að stjórn banda-
lagsins yrði kölluð saman fljótlega
eftir helgi og þar yrðu frekari línur
lagðar um stjórn bandalagsins á
kjörtímabilinu.
Aðspurður um hvort hann hefði
átt von á að ná hreinum meirihluta í
fyrstu umferð sagði Ögmundur að sá
grunur hefði verið farinn að læðast
að sér enda hefði verið margt af
bjartsýnu fólki í kring um sig. Þó
væri Ijóst að björtustu vonir hefðu
ræst.
Hann sagðist þakka sigurinn því
að hann lagði áherslu á ákveðnar
áherslubreytingar; gegn miðstýr-
ingu, með valddreifingu. Hann sagði
ljóst að fólk hefði viljað fylkja sér
um slíkar hugmyndir. -sá
Helgi Þór Jónsson eigandi Hótel
Arkar í Hveragerði og einn af eig-
endum Hótels Arkar h.f. hefur
ákveðið að áfrýja til Hæstaréttar
málsmeðferð sýslumannsembættis-
ins á Selfossi við þriðja og síðasta
uppboð á Hótel Örk í Hveragerði.
Uppboðshaldari ákvað að hafna
tilboði Hótel Arkar h.f. þar sem
hann taldi að hlutafélagið hefði ekki
fjárhagslegt bolmagn til að geta
staðið við það, en tilboðið var upp á
230 milljónir króna.
Embættið ákvað hins vegar að
taka tilboði Framkvæmdasjóðs að
upphæð 200 milljónir króna.
Lögmaður Framkvæmdasjóðs,
Hróbjartur Jónatansson, telur hins
vegar málsmeðferð embættisins eðli-
lega.
Hótel Örk h.f. hafi ekki getað
sýnt fram á að félagið gæti staðið við
sitt boð og sjóðurinn hefði boðið í
húseignina til að freista þess að
endurheimta þá fjármuni sem hann
hefði lánað Helga Þór Jónssyni en
þeir skiptu tugum milljóna.
Hótelið var eign hins gjaldþrota
verktakafyrirtækis Helga Þórs Jóns-
sonar en hefur leigt hótelreksturinn
sjálfan út til Hótels Arkar h.f.
Helgi Þór sagði Tímanum að það
hefði komið óþægilega við sig og
fleiri að heyra talsmenn Fram-
kvæmdasjóðs lýsa því yfir í sjón-
varpsfréttum í fyrradag að sjóðurinn
ætlaði sér að græða á viðskiptum
með hótelið og gjaldþroti sínu á
þeim grundvelli sem hann sjálfur
hefði lagt með stofnun heilsuhótels.
Þessar yfirlýsingar gæfu þó til
kynna að mennirnir í kerfinu hefðu
áttað sig á að hugmyndir hans ættu
eftir að skila arði.
Hróbjartur Jónatansson lögmaður
Framkvæmdasjóðs sagði að sjóður-
inn myndi eins fljótt og unnt væri
leita eftir nýjum aðilum til að kaupa
og reka hótelið.
Hróbjartur sagði að ljóst væri að
þótt málsmeðferðin færi í áfrýjun þá
yrði enginn rekstur í hótelinu vegna
þess að lokað verði fyrir rafmagn og
hita. Ýmsir eigendur muna sem
seldir hafa verið í hótelið með eigna-
réttarfyrirvara munu krefjast vörslu-
sviptingar og að auki ættu margir
aðilar dómveð og myndu án efa taka
muni til að fá upp í kröfur sínar.
Því mun hótelið standa autt með-
an beðið yrði úrskurðar Hæstaréttar
en niðurstaðan yrði sú sama, að
framkvæmdasjóður eignaðist húsið.
Helgi Þór Jónsson sagði Tímanum
í gær að tilgangur hans með því að
áfrýja niðurstöðum sýslumannsemb-
ættisins á Selfossi í uppboðsmálinu
til Hæstaréttar væri alls ekki sá einn
að slá málinu á frest.
Hefði embættið tekið tilboði Hót-
els Arkar h.f. hefði það þýtt að allir
kröfuhafar hefðu fengið a.m.k. 25%
af kröfum sínum uppreiknaðar á
núvirði ásamt dráttarvöxtum í stað
þess aö með því að taka tilboði
Framkvæmdsjóðs tapar þetta fólk
öllu.
Hann sagði rangar staðhæfingar
lögmannsins um að meðan beðið
væri úrskurðar Hæstaréttar um
áfrýjun sína, þá yrði innbú fjarlægt
úr húsinu.
Allt innbú í hótelinu er í eigu
Hótels Arkar h.f. og því óviðkom-
andi þrotabúi Verktakafyrirtækis
Helga Þórs Jónssonar.
Helgi sagðist ekki í vafa um að
eftir að Hæstiréttur hefur úrskurðað
um áfrýjun hans þá muni Hótel Örk
h.f. eignast hótelið. -sá