Tíminn - 25.10.1988, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Þriðjudagur 25. október 1988
FRÉTTAYFIRLIT
MOSKVA - Sovétleiötoginn
Mikhail Gorbatsjov og Helmut
Kohl kanslari Vestur-Þýska-
lands hófu einkaviðræour í
Kreml í gær og er talið að
miðpunktur viðræðnanna verði
um verslun og öryggismál í
Evrópu. Vesturþýski leiðtoginn
kom til Moskvu með fimm ráð-
herra og fimmtíu iðnrekendur
og mun gengið eiga í viðræð-
um við samsvarandi sovéska
embættismenn.
BAGDAD - Olíumálaráð-
herra íraka sagði að irakar
væru reiðubúnir til að taka þátt
í hverskonar nýju OPEC sam-
starfi þar sem reynt væri að
hafa stjórn á olíuframleiðslu
heimsins og tryggja viðunandi
verð fyrir olíuna, en verð á
henni fer hríðlækkandi. I
London lækkaði verð á olíufati
um einn dollar eftir að viðræður
OPEC ríkja runnu út í sandinn.
BRUSSEL - Evrópubanda-
lagið mun senda fórnarlömb-
um fellibylsins Joan í Níkara-
gva og Costa Rica neyðar-
hjálp, en 300 þúsund manns í
Níkaragva urðu heimilislausir.
MANILLA - Skip með rúm-
lega 400 farþega innanborðs
sendi út neyðarkall þegar felli-
bylurinn Ruby skall á Filipps-
eyjarnar og drap 42 eyja-
skeggja og skyldi 18 þúsund
þeirra eftir heimilislausa.
VARSJÁ - Forystumenn
verkalýðssamtakanna Sam-
stöðu segja að möguleikar á |
viðræðum samtakanna við
ríkisstjórnina væru „mjög,
mjög, veikir". Samtökin saka
kommúnistastjórnina um að
reyna að breyta forsendum
vióræðnanna sem lofað var
þegar verkföllum var hætt í
Póllandi í haust.
KINSHASA - Zaire og Lý-
bía hafa ákveðið að taka upp
stjórnmálasamband að nýju
eftir sex ára hlé.
DHARMSALA - Dalai f
Lama sagði að nú væri tæki- |
færi að tímasetja fyrstu við- '
ræður útlagastjórnarinnar í
Tíbet og kínverskra stjórn-
valda um framtíð Tíbet, en
Kínverjar innlimuðu landið árið
1949. Hann sagðist ekki gera
ráð fyrir að rætt verði um
hugsanlega endurkomu hans
sjálfs til Tíbets.
ÚTLÖND
Arabar reyna að hafa áhrif á kjósendur í ísrael:
Hussein, Arafat og
Mubarak funda óvænt
Palestínumenn hafa nú grýtt ísraelska hermenn um 10 mánaða skeið í von um að Palestínuríki verði stofnað. Um
helgina funduðu nokkrir leiðtogar araba um málefni Palestínumanna og hyggjast hafa áhrif á ísraelska kjósendur.
Hussein Jórdaníukonung-
ur, Mubarak Egyptalands-
forseti og Arafat leiðtogi
PLO komu öllum á óvart um
helgina með því að halda
skyndifund um málefni Pal-
estínumanna og möguleika á
friðarviðræðum um mál Mið-
Austurlanda. Arafat og Mu-
barak lögðu land undir fót og
sóttu Hussein heim til Aqaba
á sunnudaginn. Eftir dag-
langan fund þeirra þremenn-
inga héldu Arafat og Mubar-
ak síðan áfram för sinni til
Bagdad og ræddu við Sadd-
am Hussein forseta íraks um
sömu mál.
Allir aðilar hafa lýst sig ánægða
með fundahöldin sem fram fóru
aðeins tíu dögum fyrir þingkosning-
ar í ísrael og er greinilega ætlað að
hafa áhrif á kjósendur þar.
Gert er ráð fyrir að Hussein
Jórdaníukonungur muni í þessari
viku halda til Damaskus og ræða við
Assad Sýrlandsforseta um þessi
sömu mál og reyna að minnka
ágreining ríkjanna í afstöðunni til
PLO.
Talsmaður Mubaraks Egypta-
landsforseta sagði að viðræðurnar
væru til þess fallnar að ná samvinnu-
grunni arabaríkjanna í hugsanlegum
friðarviðræðum og sýna ísraelum að
friðarvilji sé fyrir hendi.
„Við viljum að ísraelskir kjósend-
ur, hvort sem þeir eru arabar eða
gyðingar, skilji það hvar hagsmunir
þeirra liggja," sagði Osama al-Baz
talsmaður Mubaraks. „Við viljum
láta kjósendur vita áður en þeir
kjósa, að til staðar eru arabaríki sem
eru tilbúin í samningaviðræður".
Það er ljóst að arabar vilja allt til
þess vinna að fá Shimon Peres
formann Verkamannaflokksins til
valda, en hann hefur lýst yfir vilja
sínum til friðarviðræðna og segist
tilbúinn að fórna Gazasvæðinu undir
Palestínuríki verði það til þess að
tryggja varanlegan frið í Mið-Aust-
urlöndum og örugga tilvist ísraels-
ríkis. Shamir aðalandstæðingur Per-
esar í þingkosningunum vill hins
vegar berja andóf Palestínumanna
niður og vill ekkert við araba tala.
Suður-Afríka:
Kosningasprengja
drepur tvo svarta
í gær þegar tveir dagar voru til
sveitarstjórnakosninga í Suður-
Afríku spakk öflug bílasprengja í
verslunarhverfi í námubænum Wit-
bank sem er 145 km austur af
Jóhannesarborg. Tveir menn létust
og að minnsta kosti fjörutíu
særðust, enda sprakk sprengjan á
mesta annatíma morgunsins.
Sprengjan var svo öflug að þök
fuku af nálægum húsum og rúður
brotnuðu svo verslunargatan var
þakin rusli og særðu fólki. Sprengj-
an er sú öflugasta sem Afríska
þjóðarráðið, sem berst gegn að-
skilnaðarstefnu hvítra stjórnvalda,
hefur sprengt. Þjóðarráðið hefur
unnið gegn sveitarstjórnarkosning-
unum með kjafti og klóm að
undanförnu.
„Ég hélt að húsið væri að takast
á loft,“ sagði verslunareigandinn
Eric Viana. „Allar hurðir fuku af
hjörunum".
Lögreglan segir að hin látnu séu
blökkufólk, karl og kona, sem
voru í bifreið nærri bifreiðinni sem
sprakk í loft upp.
Witbank er í Transvaal sem er
eitt sterkasta vígi aðskilnaðarsinna
í Suður-Afríku og er gert ráð fyrir
að íbúar þar muni fylkja sér að
baki íhaldsflokknum í kosningun-
um sem fram fara á morgun, en
íhaldsflokkurinn er mjög harður
með aðskilnaðarstefnunni.
Kosningarnar á morgun verða
þær fyrstu þar sem Suður-Afríku-
búar af öllum kynþættum kjósa á
sama degi, en hver kynþáttur kýs í
sérstakt ráð, sem hafa misjafnlega
mikil völd í sveitarstjórnarmálum,
ráð hvítra að sjálfsögðu valdamest.
Ríkisstjórnin í Suður-Afríku von-
ast til þess að kosningarnar muni
ná að kljúfa blökkumenn í barátt-
unni gegn aðskilnaðarstefnunni og
hefur eytt milljónum dollara í aug-
lýsingaherferðir til að fá blökku-
menn til að kjósa. Hins vegar hafa
flest samtök blökkumanna hvatt
sitt fólk til að sniðganga kosning-
arnar, þar á meðal hefur Desmond
Tutu erkibiskup tekið í þann’
streng.
Sprengingin í gær er sú nítjánda
í Suður-Afríku í þessum mánuði.
ísraelsk árás á Líbanon
Hefndarsvipa fsraela er enn á
lofti, en í gær gerðu ísraelskar
herþotur loftárásir á stöðvar
skæruliða hliðholla Sýrlendingum
í Líbanon. ísraelskar herþotur
gerðu einnig svipaðar árásir fyrir
hclgina til að hefna sprengjutilræð-
is múslímskra skæruliða í suður-
hluta Líbanons, en þá létu sjö
ísraelar lífið. í þeim árásum létust
níu arabar og fjörutíu særðust.
Herþoturnar gerðu loftárásir á
æfingabúðir vinstri sinnaðra skæru-
liða í þorpinu Beit Lahia í Beka-
dalnum, en á þeim slóðunt eru
sýrlenskir hermenn í þúsundatali.
Fréttir hafa ekki borist af niann-
falli, en fjöldi sjúkrabifreiða hélt
til þorpsins í kjölfar árásanna.
Eins og við mátti búast í leituð-
ust skæruliðar Palestfnumanna og
múslíma við að hefna. ísraelskir
hermenn og liðsnrenn suðurlíb-
anska hersins, sem hliðhollur er
ísraelum, handtóku sjö skæruliða
Palestínumanna á öryggisbeltinu
sem ísraelar hafa lýst yfir að liggi
með landamærum ísraels. Skæru-
liðarnir hugðust laumast inn í fsra-
el til hermdarverka.
Þá drápu liðsmenn suðurlíb-
anska hersins sex skæruliða Pales-
tínumanna á þessum slóðum á
sunnudag.
ÚTLÖ
UMSJÓN:
Barist fyrir lífi gráhvala:
Sovéskir
ísbrjótar
kallaðir
í björgun
Sovétmenn munu að öllum líkind-
um bjarga gráhvölunum þremursem
fastir eru í ís norður í höfum og eru
augasteinar bandarísku þjóðarinnar
þessa dagana. Bandaríkjamenn hafa
reynt allt sem þeir hafa getað til að
bjarga gráhvölunum sem eru að-
framkomnir í lítilli vök við Inúita-
þorpið Barow á Alaska. Hvalirnir
komast ekki út á rúmsjó nema að
þeim sé brotin leið og hafa Banda-
ríkjamenn gert allar hundakúnstir
til þess að losa hvalina, en allt hefur
mistekist. Reyndar hefur minnsti
hvalurinn ekki sést yfir helgina og er
talið að hann sé dauður.
Nú hafa Bandaríkjamenn leitað
ásjár Sovétmanna, en tveir sovéskir
ísbrjótar, kröftugir mjög, eru ekki
svo ýkja langt frá hvölunum. Þeir
munu nú brjóta sér leið inn í ísinn
og mynda auða leið út á rúmsjó svo
gráhvalirnir sleppi úr prísundinni.
Gráhvalir eru í alvöru útrýmingar-
hættu, en ekki ímyndaðri eins og til
dæmis hrefnan sem er nú að yfirfylla
Norður-Atlantshafið.