Tíminn - 27.10.1988, Blaðsíða 2

, , > ,. | - í-v ...»
2 Tíminn Fimmtudagur 27. október 1988
Námsefni Starfsfræðslunefndar fiskvinnslunnar vakti verðskuldaða athygli á ráðstefnu í Þórshöfn í Færeyjum:
Frónskt fiskvinnslunáms-
efni markaðssett erlendis
Hugsanlegt er að kennslugögnum, sem stuðst hefur verið
við á námskeiðum á vegum Starfsfræðslunefndar fiskvinnsl-
unnar fyrir fiskvinnslufólk víða um land, verði á næstunni
snarað yfír á dönsku og ensku til nota í öðrum löndum þar
sem fískveiðar og fískvinnsla er ríkur þáttur í atvinnulífí.
Komið hefur til tals að fyrirtækið Icecore markaðssetji
kennslugögnin erlendis og hefur í því sambandi verið rætt um
að hefja sölu þeirra á Grænlandi. Ef af því verður mun
Icecore sjá um þýðingu þeirra.
Einnig hafa aðilar vinnumarkað-
arins í Færeyjum, vinnuveitendur og
alþýðusambandsfólk, sýnt mikinn
áhuga á að þýða og staðfæra þessi
kennslugögn til kennslu á námskeið-
um fyrir fiskvinnslufólk þar í landi.
Þá hefur sendinefnd frá Chile,
sem nú er stödd hér á landi til að
kynna sér fiskvinnslufyrirtæki, sýnt
mikinn áhuga á þessu kennsluefni.
Á ráðstefnu sem efnt var til í
Þórshöfn fyrr í þessum mánuði voru
þessi íslensku kennslugögn kynnt og
fengu þau mjög lofsamlega umsögn
ráðstefnugesta.
Fyrir ráðstefnunni stóð undir-
nefnd, sem skipuð var af ráðherra-
nefnd Norðurlanda til þess að fjalla
um starfsfræðslu í ýmiskonar
„snakkiðnaði“ og fiskveiðum. Segja
má að ráðstefnan hafi verið punktur-
inn yfir i-ið í starfi nefndarinnar.
Þarna var samankominn nokkur
fjöldi manna frá öllum Norður-
löndunum, en af íslands hálfu sátu
ráðstefnuna Jón Kjartansson, for-
maður Verkalýðsfélags Vestmanna-
eyja, Lárus Björnsson, frá Fisk-
vinnsluskóla íslands, Ágúst
Elíasson, fulltrúi Sambands fisk-
vinnslustöðva, Sigrún Clausen, f.h.
Verkamannasambandsins, Bolii
Thoroddsen, f.h. Aiþýðusambands
íslands og Gissur Pétursson, starfs-
maður Starfsfræðsiunefndar.
Vakti verðskuldaða
athygli
Jón Kjartansson hélt erindi á ráð-
stefnunni og greindi frá góðri reynslu
fiskvinnslunámskeiðanna hér á
landi. Hann sagði í samtali við
Tímann að óneitanlega hefði erindi
hans og þó einkaniega kennslugögn-
in vakið verðskuldaða athygli.
„Menn voru ákaflega spenntir fyrir
námsefninu þótt sumir skildu lítið
annað en skýringamyndirnar. Meðal
annars hafði formaður Alþýðusam-
bandsins í Færeyjum, sem starfaði á
árum áður í fiskvinnslu hér á landi
og skiiur því íslenskuna ágætlega,
orð á því að slíkt námsefni hefði
lengi vantað fyrir færeyskt fisk-
vinnslufólk.“
Auk þýðingar fyrir erlendan
markað hefur verið um það rætt að
snara kennsluefninu yfir á t.d.
dönsku fyrir það skandinavíska fisk-
vinnslufólk sem hér starfar. Jón
Kjartansson segir verkalýðshreyf-
inguna hafa skyldur við þetta fólk
ekki síður en íslenskt fiskvinnslufólk
og leggja verði á það áherslu að
matreiða kennsluefnið á því máli
sem það skilur.
Sérhæfður
fiskvinnslumaður
Umrætt starfsfræðslunámskeið
hafa verið í gangi hér á landi síðustu
tvö ár og nú þegar hafa 4000 manns
lokið þeim og hlotnast viðurkenn-
ingin „sérhæfður fiskvinnslumaður“.
Aðeins þeim sem hafafastráðningar-
samninga gefst kostur á sitja fisk-
vinnslunámskeiðið. Kennt er um allt
land og sjá um 140 leiðbeinendur um
kennsluna. Yfirleitt er við það miðað
að halda námskeiðin á dauðu tímun-
um í fiskvinnslunni, einkanlega í
desember og janúar.
Viðkomandi atvinnurekendur
greiða vinnutap starfsfólks, þ.e. sem
samsvarar tímakaupi. Þeir fá síðan
70% kostnaðar endurgreiddan úr
Atvinnuleysistryggingarsjóði. Hins-
vegar greiðir Starfsfræðslunefnd
leiðbeinendum laun og ferðakostnað
að ákveðnu marki, en í hlut atvinnu-
rekenda og stéttarfélaga kemur
kostnaður vegna fæðis og húsnæðis.
Námsefnið er sett fram á mjög
aðgengilegan hátt og að sögn Jóns
Kjartanssonar er í hvívetna mjög
góður rómur gerður að því og nám-
skeiðahaldinu yfirleitt. Námsefninu
er skipt í 10 eftirfarandi hluta: I
fyrsta lagi er kafli eftir Öldu Möller
um fiskinn, meðferð hans og gæði. f
öðru lagi rita þau Magnús H. Ólafs-
son og Þórunn Sveinsdóttir kafla um
vinnuvistfræði, sem þau kalla svo,
t.d. vinnutækni, uppbyggingu líkam-
ans og fl. Þriðji kaflinn, sem Ágúst
Þorsteinsson ritar, fjallar um öryggi
á vinnustöðum. Þá skrifar Hannes
Magnússon um hreinlæti og gerla-
gróður og Þórður Markús Þórðarson
um skipulagða verkþjálfun í fisk-
vinnslu. Kafla um kjarasamninga og
lög rita Tryggvi Þór Aðalsteinsson
og Kristján Þorbergsson. Sérkafli er
um launakerfi í fiskvinnslu sem Már
Sveinbjörnsson og Sigurlaug Guð-
mundsdóttir hafa tekið saman. Um
vinnslurásir og verkunaraðferðir
skrifa þaú Jóhanna Gunnarsdóttir,
Halldór Þorsteinsson, Sigurður
Bogason og Alda Möller. Kafli um
afurðir og markað er einnig ritaður
af Öldu Möller ásamt Guðmundi H.
Garðarssymi og Sigurði Haraldssyni.
Að lokum“’er í kennslumöppunni
kafli unV safnstarf og samvinnu á
vinnustað sem Álfheiður Steinþórs-
dóttir og Guðfinna Eydal hafa tekið
saman.
Verö á fermetra í þjónustu íbúðum aldraðra á Vesturgötu 7 er mun
dýrari en í sambærilegum íbúðum í Kópavoginum: ^
FERMETRINN ER A
UM 60 ÞÚSUND KR.
Fermetraverð í þjónustuíbúðum
aldraðra sem verið er að byggja að
Vesturgötu 7, er um þríðjungi dýrari
en fermetrínn í þeim íbúðum sem
byggðar hafa veríð í sambærilegu
húsi í Kópavogi. Þetta er gert á sama
tíma og hundruð eldri borgara, sem
búa í eigin húsnæði og vilja gjarnan
minnka við sig og flytja í þjónustu-
íbúðir, treysta sér ekki til þess,
vegna þess hversu dýrar þær eru.
Alfrleð Þorsteinsson varaborgar-
fulltrúi Framsóknarflokksins lagði
fram bókun á fundi borgarráðs á
þriðjudag þar sem fram kemur að
það hljóti að valda áhyggjum og
undrun, hversu dýrar þjónustuíbúð-
ir eru, sem öldruðum er boðið upp
á í Reykjavík.
„Það ríkir töluverð neyð hér í
borginni hjá eldra fólki sem býr í
eigin íbúðum, sem eru kannski stór-
ar eða óhagkvæmar að öðru leyti
fyrir viðkomandi. Það vill mjög
gjarnan komast í minni íbúðir með
þjónustu eins og er í þessu nýja húsi
að Vesturgötu 7. Málið er að þessar
íbúðir eru þáð dýrar að fólk sem býr
í stærri íbúðum en það mundi fara í,
nær ekki að brúa bilið. Það þarf
jafnvel að steypa sér í skuldir til að
komast inn í þessar íbúðir og það tel
ég ekki vera viðunandi,“ sagði
Alfreð.
Fermetraverð í íbúðunum að
Vesturgötu 7 er um og yfir 60
þúsund krónur, á sama tíma og
tekist hefur að byggja í mjög sam-
bærilegu húsi í Kópavogi fyrir 44
þúsund krónur fermetrann. Með
hliðsjón af þessu eru íbúðirnar í
Reykjavík því um 30 til 40% dýrari
en í Kópavoginum og töluvert dýrari
en nýlegar byggðar íbúðir í Reykja-
vík, sem tengjast þjónustumiðstöð.
„Mín skoðun er sú, að í staðinn
fyrir að borgaryfirvöld séu að beita
sér fyrir byggingum sem eru miklú
dýrari heldur en á almennum mark-
aði, þá ættu þau að setja sér það
markmið að byggja ódýrari íbúðir
fyrir aldraða, heldur en hinn almenni
markaður býður uppá. Ég tel að
hlutunum hafi verið snúið þarna
við,“ sagði Alfreð.
Ekkert hefur verið til sparað við
byggingu hússins að Vesturgötu 7 og
er m.a. notaður kopar á þak þess. Þá
var að þessu sinni ekki farin hin
algenga leið sem Reykjavíkurborg
hefur nýtt sér á undanförnum árum
og áratugum, en það er að bjóða
verkið út á almennum markaði. í
staðinn er ákveðið að gera svokall-
aðan marksamning við einn aðila,
sem er í þessu tilviki ístak, en það er
sama fyrirtæki og vinnur við bygg-
ingu ráðhússins.
„Það getur vel verið að þetta sé
allt eðlilegt miðað við hvað lagt
hefur verið í þetta hús. Það sem ég
vil benda á með þessari bókun er að
verið er að byggja dýr hús á sama
tíma og þörfin er fyrir hinu, þ.e. að
byggja vönduð og ódýrt húsnæði,
eins og tekist hefur í Kópavogi hjá
Sunnuhlíðarsamtökunum og til
dæmis nýju stúdentagarðana við
Suðurgötu. Þar er byggingarkostn-
aður á fermetra 42.700 og sú bygging
er talin mjög vönduð. Það mætti iíka
nefna að Búseta og ýmsum öðrum
hefur tekist að byggja miklu ódýrara
en þarna á sér stað. Að mínu mati
hlýtur það að vera markmið hjá
Reykjavíkurborg að reyna að koma
til Iiðs við eldri borgara með allt
öðrum hætti en þarna kemur fram,“'
sagði Alfreð. -ABÓ

’ r«\\ \\ '
Möguleikarnir miklir
Að sögn Gissurs Péturssonar,
starfsmanns Starfsfræðslunefndar,
stendur fátt í vegi fyrir því að þýða
kennsluefnið yfir á önnur tungumál
til nota erlendis. Hann segir þó að
forsenda þess sé að samningar náist
við höfunda kennsluefnisins.
Mikill áhugi er fyrir því að útvíkka
starfsfræðslunámskeiðin. Jón Kjart-
ansson segir menn hafa t.d. gælt við
þá hugmynd að koma á sérnám-
skeiðum fyrir eftirlitsfólk og fólk
sem vinnur við flökunarvélar. „Síð-
jtn hafa menn verið að huga að þeim
möguleika að tengja þetta fram-
haldsmenntun og jafnvel að fólki
verði gert kleift að ljúka prófi frá
Fiskvinnsluskólanum ef það óskar
þess. Til þess þurfum við að fá þessi
námskeið metin og tengja þau öðru
skólahaldi í landinu," segir Jón
Kjartansson. óþh
Ragnar Kjartansson, myndhöggvari.
Ragnar Kjartansson,
myndhöggvari látinn
Látinn er í Reykjavík, Ragnar
Kjartansson, myndhöggvari, 65 ára
að aldri.
Ragnar fæddist 17. ágúst 1923 á
Staðastað í Staðarsveit. Hann nam í
Héraðsskólanum á Laugarvatni ’37-
38, lærði leirkerasmíði hjá Guð-
mundi frá Miðdal í fimm ár, og var
í Handíðaskólanum frá 1940-’44.
Ragnar lærði einnig og vann erlendis
við list sína, m.a. í Uppsölum í
Svíþjóð. Þá var hann í námi hjá
Ásmundi Sveinssyni myndhöggvara
og kenndi teikningu frá 1953. Kenn-
ari var hann í höggmyndadeild
Myndlistarskólans í Reykjavík og
stofnaði a.m.k. tvö fyrirtæki, sem
tengdust listum. Hann gegndi ýms-
um formanns- og stjómarstörfum,
og var formaður framkvæmda á
Korpúlfsstöðum. Ragnar hélt marg-
ar einka- og samsýningar, bæði hér
heima og erlendis og eru mörg
listaverka hans í eigu opinberra
aðila,- víðs vegar um landið.
Ragnar Kjartansson kvæntist
Katrínu Guðmundsdóttur, banka-
fulltrúa, þann 26. maí 1945.