Tíminn - 30.08.1989, Blaðsíða 14

14 Tíminn
Miðvikudagur 30. ágúst 1989
UTLOND
FRÉTT AYFIRLIT
Erfiðar hríðir í Póllandi:
TR|pOLI — Gaddafi ofursti
efnir til mikilla hátíöarhalda á
föstudag í tilefni af tuttugu ára
valdaafmæli sínu. Öllu
„bróðurlegu og vingjarnlegu
fólki á jörðu“ er boðið að
heimsækja „land kærleiks,
gnægta, vaxtar og frelsis" í
tilefni afmælisins. Margt stór-
menna hefur þegar boðað
komu sina.
t .
NAIROBI - Þjóðgarðsverð-
ir í Tsavo-garðinum skutu þrjá
veiðiþjófa til bana í gær. Garð-
urinn er griðastaður hinna ört
fækkandi fílahjarða í Kenýu.
Enginn má fara um garðinn án
fylgdar og sá er þar flækist
einn síns liðs á yfir höfði sér að
vera annaðhvort skotinn af
vörðum ellegar rifinn á hol af
einhverjum „íbúanna'1...
BONN — Fyrstu sendingarn-
ar af þýsku nautakjöti voru
sendar af stað áleiðis til Pól-
lands í gær. Alls munu 10.000
tonn verða send Pólverjum og
er það liður í 120 milljóna dala
aðstoð er EBE-löndin sam-
þykktu að veita Pólverjum í júlí
sl.
TEHERAN — franska þingið
samþykkti í gær útnefningar
allra 22 ráðherranna í stjórn
Rafsanjanis. Atkvæði voru
greidd að loknum þriggja daga
skeggræðum er utvarpað var
beint, og þykja úrslitin sigur
fyrir Rafsanjani. Ráðherrarnir
hlutu mismikið fylgi og voru
sumir æði umdeildir, en Rafs-
anjani kvaðst ekki geta stjórn-
að landinu án fulltingis þeirra.
PARIS — Útflutningshalli
Frakka hljóp upp í nærri 7,5
milljarða franka (60,6 milljarða
króna) I síðasta mánuði,
vegna árstíðabundinnar lá-
deyðu i útflutningi að sögn
embættismanna. Er hér um
tvöfalt lakari stöðu að ræða en
í júnímánuði. Franskir hag-
fræðingar kenna einnig mikilli
eftirspurn eftir innfluttum vör-
um og tregri sölu á Airbus-flug-
vélum um hallann.
MAZOWIECKISUER
STJÓRN Á FREST
Mazowiecki, verðandi forsætisráðherra Póllands, gengur eifið-
lega að virkja sudurleitan hóp smáflokka og pólska kommúnista-
flokksins til þátttöku í styrkri stjórn. Hann hafði ætlað sér að leggja
fram ráðherralista á fímmtudag, en nú er Ijóst að myndun stjórnar
mun dragast til fyrstu daga septembermánaðar. Mazowiecki hefur
þrjá mánuði til tilrauna sinna, en Lech Walesa, leiðtogi Samstöðu,
telur að væntingar almennings setji honum í raun mun þrengri
skorður. Walesa var væntanlegur til Varsjár, í því skyni að ieggja
Mazowiecki lið.
Þrátt fyrir brautargengi frá
Moskvu, forystu pólska Kommún-
istaflokksins og hernum er ljóst að
ekki muni ganga þrautalaust að
mynda stjórn. Kommúnistaflokkur-
inn, sem enn hefur ekki náð sér eftir
kosningaósigurinn í júní, heldurenn
í vonina um fleiri ráðherraembætti
en þau tvö er Mazowiecki hefur
boðið honum; ráðuneyti innanríkis-
mála og varnarmála. Þá gera vænt-
anlegir samstarfsflokkar Samstöðu,
Sameinaði bændaflokkurinn og
Lýðræðisflokkurinn, kröfur um ráð-
herraembætti, ekki hvað síst stóla
utanríkis- og fjármálaráðherrans
sem allir sækjast mjög eftir. Sam-
staða telur brýna nauðsyn bera til að
hún hreppi fjármálaráðuneytið, til
að geta hrundið í framkvæmd efna-
hagsumbótum, byggðum á markaðs-
búskap að vestrænni fyrirmynd. f>að
mun þó ekki hvað síst varna Sam-
stöðumönnum svefns að erfiðlega
gengur að koma saman umbótatil-
lögum er mæta muni væntingum
pólsku þjóðarinnar til lengri tíma.
Kommúnistar, sem glatað hafa
stjórnartaumum í fyrsta skipti í 40
ár, hugleiða nú úrræði til að bæta
ímynd flokksins meðal þjóðarinnar.
Formaður þingflokksins, Marian
Orzechowski, hefur lagt til að nafni
Sameiningarflokks pólskra verka-
manna -eins og flokkurinn hefur
heitið frá 1948 - verði breytt í
Sósíalistaflokkur pólskra verka-
manna, í þeirri von að með gamla
nafninu gleymist ýmsar syndir lið-
inna ára í vitund almennings. Þá
hafa umbótasinnar í Ungverjalandi
látið í ljós vilja til að veita hinum
þarlenda kommúnistaflokki andlits-
lyftingu og helst dubba hann upp í
„sósial-demókratískan flokk með
nútímalegu sniði,“ að því er segir í
heimildum frá Búdapest.
Góð ráð eru Samstöðu dýr þessa
dagana, livaðan sem þau berast.
40 ár frá gríska borgarastríðinu:
Stjórnvöld bera
skjalasafná bálið
Hin nýja samsteypustjórn
íhaldsmanna og kommúnista í
Grikklandi lét í gær brenna öll gögn
er gríska leyniþjónustan hafði tekið
saman um stjórnmálaskoðanir ein-
stakra borgara síðastliðin 40 ár.
Alls voru um 16 milljónir skjala
bornar á eld, sem tákn þess að úlfúð
sú, er gætt hefur í landinu milli hægri
og vinstri afla, allt frá lokum borg-
arastríðsins 1946-1949, væri nú
gleymd og grafin. Um 300.000
manns féllu í borgarastyrjöldinni á
sínum tíma, er hægri menn unnu
með bandarískum tilstyrk. Gríski
kommúnistaflokkurinn var bannað-
ur eftir styrjöldina, allt fram til
ársins 1974 er herforingjastjórn
hægri sinna lauk.
Bálförinni var mjög fagnað, eink-
um af vinstri mönnum, er telja
upplýsingar þær, er skjölin geymdu.
hafa verið dragbít á brautargengi sitt
síðastliðin fjörutíu ár. Einn ráðherra
stjórnarinnar ásakaði hina fyrri
stjórn Papandreous um að hafa nýtt
sér upplýsingar leyniþjónustunnar
og aukið við þær, í því skyni að
fylgjast með pólitískum andstæðing-
um. Stjórn sósialista neitaði ávallt
að eyðileggja skjölin.á þeim for-
sendum að um söguleg gögn væri að
ræða.
Sovéskt átak gegn ópíum:
Grisjað í valmúabreiðum
Vímuefni spyrja ekki að járn-
tjaldi. Að sögn blaðsins Selskaya
Zhin stendur nú yfir átak gegn
valmúarækt í Asíulýðveldinu Ta-
dzhikistan. Alls hafa sveitir fíkni-
efnalögreglu handtekið 118 manns
fyrir ræktun valmúa og 12 ópíumsal-
ar hafa villst í hendur réttvísinnar.
Ein gömul „babúska11 var gripin
nteð 1700 plöntur í fórum sínum og
á ríkisbúi einu fundust 1200 valmúar
faldir í grænmetisförmum. Þá hafa
100 hektarar af valmúa verið upp-
rættir. Að vestrænni fyrirmynd beita
Sovétmenn sérstökum þyrlusveitum
í baráttunni við eiturbrasara. Par
skilur þó með ræktun sameignar-
sinna og auðhyggjumanna, að austur
þar er slíkur atvinnuvegur ekki
stundaður í fjáraflaskyni heldur fæst
sykur, hveiti og önnur torfengin
matvara í skiptum fyrir valmúann.
Allir vilja til Ameríku:
Reynt að stemma
stigu við föiskum
dvalarleyfum
Bandaríska útlendingaeftirlitið
hefur tekið í notkun nýja útgáfu
af dvalarleyfum til útlendinga,
hinum svonefndu „grænu
kortum“. Kort þessi, er tekin
voru í notkun í síðari heimsstyrj-
öld, veita handhöfum flest þau
réttindi er bandarískir ríkisborg-
arar njóta og eru fyrir vikið afar
eftirsótt. Þess eru dæmi að ólög-
legir innflytjendur hafi greitt fag-
mönnum 20.000 dali fyrir að falsa
slík skjöl. Líkt og á hinum eldri
útgáfum, er að finna mynd,
undirskrift og fingraför viðkom-
andi á kortinu, en nú eru einnig
tölvuraðir aftan á því er veitt geta
aðgang að öllum upplýsingum
um handhafann sem geymdar eru
í gagnabanka útlendingaeftirlits-
ins.
Um 600.000 umsóknir berast
árlega um „græna kortið".
BELGIIBOL KARAJANS
Búið er að tilnefna belgíska
óperustjórnandann Gerard Mortier
til að taka við starfi Herberts heitins
Karajan sem aðalstjórnandi óperu-
hátíðarinnar í Salzburg. Mortier,
sem er 46 ára að aldri, var valinn úr
fríðum flokki umsækjenda til að
fylla skarð meistarans. Honum er
ætlað að hleypa nýju lífi í hátíðina
sem gagnrýnendum þótti tekin að
staðna nokkuð undir leiðsögn fyrir-
rennara hans.
Mortier, sem verið hefur stjórn-
andi belgísku þjóðaróperunnar, La
Monnaie, mun hefjast handa í sept-
ember og verður dagskrá hátíðarinn-
ar fyrir 1991 hans fyrsta verkefni.
JSaákJU