Tíminn - 08.02.1990, Blaðsíða 11

Asgríms-
son

Samframboðið jarðað í fvrrakvöld
10 Tíminn Fimmtudagur 8. febrúar 1990 Fimmtudagur 8. febrúar 1990 Tíminn 11
Framboðsmálin í Reykjavík að skýrast. B, D, G og V listar boðnir fram. A óþekkt stærð:
útförin fór ekki fram
„Sjálfstæðisflokkurinn býður fram í
Reykjavík í vor. Boðinn verður fram
listi með þrjátíu frambjóðendum sem
allir munu bjóða sig fram undir stefnu-
skrá Sjálfstæðisflokksins í borgarmálum.
Þetta eru þær upplýsingar sem nú á
dögum þarf að ganga eftir í Reykjavík.
Eg tel rétt að skýra frá þessu svo enginn
þurfi að fara í grafgötur með fyrirætlanir
Sjálfstæðisflokksins,“ sagði Kjartan
Gunnarsson framkvæmdastjóri Sjálf-
stæðisflokksins þegar hann var spurður
um framboðsmál Sjálfstæðismanna fyrir
borgarstjórnarkosningarnar.
Það er því nokkuð á hreinu með
Sjálfstæðisnlcnn og framboðsmál þcirra
að öðru lcyti en því að nokkrar tilfærslur
veröa í efstu sætunum vegna þess að
foringi þeirra; Davíð Oddsson stefnir í
„landsliðiö". Hann er varaformaöur
flokksins og venju samkvæmt fer vara-
formaðurinn fram í næstu Alþingiskosn-
ingum í öruggu sæti vorið 1991.
Þess er vart að vænta að Davíð
Oddsson verði með einhverskonar sér-
visku og neiti að taka sæti sitt á Alþingi
að kosningum loknum. Ljóst þykir því
að Davíð verði ekki borgarstjóri nema í
rúmt ár eftir borgarstjórnarkosningarnar
í vor. Og þar stendur hnífurinn í kúnni
hjá Sjálfstæðisflokknum.
Forystukreppa 1991
Davíð á miklu fylgi að fagna sem
borgarstjóri. Þetta hefur komið fram í
könnunum og kom raunar glögglega í
Ijós í síðustu kosningum þcgar allmargir
yfirlýstir vinstrimenn, einkum orðaðir
við Alþýðubandalagið, gáfu út stuön-
ingsyfirlýsingu til handa Davíð. Vitund-
arkreppa Allaballa nú er því ekkert
nýnæmi.
Ef nokkuð er hafa vinsældir Davíðs
aukist síðan þetta var. Þetta undrar
marga sem bent hafa á að í stjórn Davíðs
á borginni mætti ýmislegt betur fara.
Hvcrju Davíð megi þá þakka vinsældir
sínar cru menn að sönnu ckki á citt
sáttir. Oft er bent á aö hann sé orðhepp-
inn og skemmtilegur - skemmtilega
ósvífinn. Jafnframt hafi hann hann járn-
aga á meirihluta sínum og hafi mjög
treyst valdakerfi Sjálfstæðisflokksins í
borginni. Engum líðist að vera með neitt
múður.
Persóna Davíðs er því fasttengd Sjálf-
stæðisflokknum og án Davíðs getur
flokkurinn ekki farið fram án verulegra
skakkafalla. Slíkt myndi þýða hatramma
baráttu innan hans, álitshnckki og fylg-
istap.
Bent hefur verið á að einmitt vegna
þessa hafi það ekki þótt henta nú að
halda prófkjör í Reykjavík. Einnig hljóti
það að vera Davíð mjög til framdráttar
að sigra glæsilega í borgarstjórnarkjöri
sem yrði eins konar aðalæfing fyrir
Alþingiskosningarnar 1991.
Sjálfstæðismenn hafa áhyggjur af for-
víkur í fyrrakvöld þarsem samframboðs-
hugmyndin var endanlega jörðuð. Sam-
þykkt var tillaga félagsstjórnar um að
flokkurinn hæfi þegar í stað undirbúning
að framboöi G-listans í Reykjavík.
Áöur hafði Kristín Á. Ólafsdóttir
borið upp tillögu um að Alþýöubanda-
lagið í Reykjavík hæfi viðræður við
Alþýöuflokkinn, Birtingu og óflokks-
bundna um sameiginlegt framboð í
Reykjavík.
Stefanía Traustadóttir formáður fé-
lagsins mælti fyrir stjórnartillögunni og
lýsti yfir að sá málefnalisti sem Alþýöu-
flokkurinn kynnti á mánudaginn var,
væri frumhlaup og á honum gæti víðtæk
samstaða andstæðinga Sjálfstæðisflokks-
ins ckki byggt tilveru sína.
Til harðra deilna kom milli Birtingar-
sinna og flokkseigenda um tillögurnarog
einn talsmaður Birtingarsinnanna;
Reynir Ingibjartsson, sagði að fjöldi
fólks sem eitt sinn hefði vcrið í Alþýðu-
bandalaginu og fleiri flokkum vildi að
myndað yrði sterkt afl gegn Sjálfstæðis-
flokknum og undarlegt væri það kjark-
leysi að þora ekki að láta á reyna hvort
hægt væri að skapa það afl.
Klofningsbrölt?
Svavar Gestsson menntamálaráðherra
og fyrrverandi formaður flokksins tók
það djúpt í árinni um viðræöur Birting-
armanna cða Birtingarsinna í flokknum
að tilgangur þeirra væri einvörðungu sá
að kljúfa Alþýöubandalagiö. Um þetta
sagði liann:
„Tilgangurinn er sá að skilja sauðina
frá höfrunum. Tilgangurinn með þcssum
viðræðum af þeirra hálfu (Alþýöuflokks-
ins, innsk. bím.) er ekki sá að ná fram
samfylkingu við alla Alþýðubandalags-
menn, heldur bara suma. Og ég segi,
góðir fundarmenn: Svona traktcringar
gctum viö ekki látið bjóða okkur."
Svavar spurði fundarmenn hvort ætl-
unin væri að hcngslast yfir þessum mál-
um öllu lengur cða að taka ákvörðun um
framboð fyrir Alþýðubandalagið í
Rcykjavík. Ek.kert þýddi að vera að
mylja þetta með sér öllu lengur. Það
þjónaði ekki öðrum tilgangi en þeim að
skemmta skrattanum, - öðru nafni Davíð
Oddssyni. Tillaga Birtingar var felld
með 125 atkvæðum gegn 96.
Að þessari atkvæðagreiðslu lokinni
gengu margir af fundi og þegar tillaga
stjórnar Alþýðubandalagsfélagsins var
borin upp var hún samþykkt með 133
atkvæðum gegn 35.
Það sem eftir er nú af hugmyndinni
um sameiginlegt framboð stjórnarand-
stöðunnar í borgarstjórn er því aðeins
hugsanlegt framboð Birtingarmanna,
óflokksbundinna og Alþýðuflokksins.
Hversu líklegt til stórræðanna er það?
-sá
ystukreppu í borgarstjórn þegar Davíð
iærist upp í „landsliðið" og þeirra vandi
virðist því vera sá einn að finna einhvern
arftaka Davíðs sem sest í borgarstjóra-
stólinn haustið 1991. Sá maður er nú
fundinn; Ólafur B. Thors. Undanfarna
daga hefur veriö lagt hart að honum að
taka annað sætið á listanum en eftir því
sem næst var komist í gær hafði Ólafur
ckki gefið endanlegt svar enn.
Alþýðubandalag í einum graut
Meðan framboðsvandi Sjálfstæðis-
manna er í raun aðeins sá að finna
veröugan arftaka Davíðs og raða saman
lista samkvæmt því er annað uppi á
teningnum hjá vinstri mönnum. Þar er
vandi stærsta stjórnarandstöðuflokksins
í borgarstjórn; Alþýðubandalagsins
alvarlegastur og crfiðastur.
Minnihlutaflokkarnir í borgarstjórn;
Alþýðubandalag, Alþýðuflokkur,
Kvennalisti og Framsóknarflokkur hafa
átt gott og alltraust samstarf á yfirstand-
andi kjörtímabili og því hafa um nokk-
urra mánaða skeið veriö uppi raddir um
sameiginlegt framboð þessara flokka við
næstu borgarstjórnarkosningar.
Þau áform virðast nú endanlega komin
í vaskinn. Síðustu leifar þeirra geispuðu
golunni í fyrrakvöld á fundi Alþýðu-
bandalágsfélags Rcykjavíkur og verður
ekki annað séð cftir þann fund en að
Alþýðubandalagið hafi klofnað endan-
lega um leið.
Hugmyndin um að stjórnarandstöðu-
flokkarnir byðu fram í borgarstjórn
samciginlega beið sinn fyrsta hnekki
þegar Svavar Gestsson menntamálaráð-
herra ákvað að auglýsa skólastjórastöð-
una við Ölduselsskóla lausa til umsóknar
en Sjöfn Sigurbjörnsdóttir fyrrverandi
borgarfulltrúi Alþýðuflokksins var þá
settur skólastjóri. Fyrrv. menntamála-
ráðherra; Birgir ísleifur Gunnarsson
hafði sett Sjöfn í stöðuna gegn háværum
mótmælum kennara og foreldra og þær
deilur vöknuðu enn og höfðu jafnframt
þau áhrif að borgarfulltrúi Alþýðu-
flokks; Bjarni P. Magnússon lýsti því
ylir að samstarf við flokk Svavars í
borgarstjórn væri óhugsandi.
Gengið úr skaftinu
Þegar svo var komið töldu Framsókn-
armenn og Kvennalistinn að forsendur
sameiginlegs tramboðs væru brostnar og.
hófu að undirbúa framboð á eigin
vegum. Síðan hefur ítrekað verið reynt
að koma saman cinhvers konarsamstarfi
og hafa meðal annars formenn Alþýðu-
flokks og Alþýðubandalagsins, þeir Jón
Baldvin og Ólafur Ragnar beitt sér f
málinu.
Þeir ráðherrarnir höfðu á vissan hátt
fulltingi Birtingar sem reynt hefur stöð-
ugt að koma á einhvers konar samstarfi
um framboð, einkum við Alþýðuflokk-
inn. Fyrirætlanir þessar biðu verulegan
skaða þegar Alþýðuflokksmenn undir
torystu Birgis Dýrfjörð og Bjarna P.
Magnússonar borgarfulltrúa tóku sig til
og þjófstörtuðu s.l. mánudag og kynntu
hugmynd Málefnaiista. Við það stukku
Alþýðubandalagsmenn upp á nef sér og
ekki var heldur laust við að einstaka
Birtingarmenn teldu frumkvæðið vera
ótímabært og óviðeigandi.
Frumkvæði Birgis og Bjarna P. varð
þó til þess að gefa svokölluðum flokks-
eigendum í Alþýðubandalagsfélagi
Reykjavíkur (kærkomið?) tilefni til að
láta til skarar skríða gegn Birtingarm-
önnum og -sinnum í félaginu og jarða
endanlega hugmyndir þeirra um sam-
framboð með krötum.
Línur hafa nú tekið að skýrast í
framboðsmálum fyrir næstu
borgarstjórnarkosningar, en þá
verður kosið um hverjir sitja í þessum
stólum.
Út með þá
Maður í forystusveit Alþýðubanda-
lagsins, oftnefndum flokkseigendaarmi,
sagði í gær um undanfarnar þreifingar
Birtingarmanna og Alþýðuflokksins að
hann liti á þær sem tilraunir til klofnings
og að hann teldi að Birtingarfólk ætti hið
fyrsta að stíga skrefið til fulls og andskot-
ast yfir til kratanna þar sem þeir ættu
heima.
Þetta sjónarmiö varð raunar ofan á á
fundi Alþýðubandalagsfélags Reykja-