Tíminn - 17.02.1990, Blaðsíða 4

4
HELGIN
Laugardagur 17. febrúar 1990
Ágúst Sigurðsson:
LANDARÁHAFNARSLÓD
Guðrún Eiríksdóttir.
Hildur Grimsdóttir.
Ágústína Munck.
Jóhannes Ólafsson.
Guðrún
Eiríksdóttir
Orye
Gíslína Guðrún er Árnesingur að ætt og
uppruna, fædd að Syðri-Sýrlæk í Villinga-
holtshreppi, hinn 10. febrúar 1919, en ólst
upp í Arabæ í Gaulverjabæjarhreppi, þar
sem foreldrar hennar bjuggu. Eiríkur tré-
smiður faðir hennar var af Bolholtsætt,
Magnússon Magnússonar frá Traustholts-
hólum í Þjórsá Guðmundssonar, er frá segir
í bók Guðmundar G. Guðmundssonar,
Vaskir menn (Rvík, 1968). Var Magnús
Magnússon, afi Guðrúnar, síðasta barnið
sem fæddist í Traustholtshólma, en Magnús
Guðmundsson síðasti ábúandi þar. - Móðir
Guðrúnar var Þorkelína Sigrún Þorkelsdótt
saumakona er m.a. lagði stund á peysufata-
saum. Var hún einnig Árnesingur. Bjuggu
þau að Syðri-Sýrlæk en síðan í Arabæ, sem
var hluti gamla Traustholts, en fóru til
Reykjavíkur þegar þau brugðu búi 1937.
Voru þau bæði hög á hönd og er þess
sérstaklega getið að Eiríkur smíðaði sér
harmontum. Böm þeirra voru Kristján,
frkvstj. hjá Jóni Loftssyni í Reykjavík,
Magnús, skrifstofumaður hjá Kaupfélagi
Árnesinga á Selfossi, Jóhanna í Reykjavík,
þá Gíslína Guðrún og yngst Þóra er átti Jón
Jónasson, járnsmið í Reykjavík.
Guðrún Eiríksdóttir fór til Danmerkur
1939 og réðst til vinnu á kjólasaumastofu
Peters Bonde í Lyngby norðan Kaupmanna-
hafnar. Vann hún þar í fimm ár en lét af
störfum ári eftir að hún giftist þegar einka-
sonur þeirra Knuds Orye járnsmiðs fæddist
1944. Tveimur árum síðar ákváðu þau
hjónin að flytjast til íslands um sinn. Dvöldu
þau í Reykjavík í hálft fjórða ár frá 1946 og
var Knud þann tíma starfandi véivirki í
Landsmiðjunni. Er þau voru komin aftur til
Danmerkur settust þau að í Hvidovre og
suðurhluta Stór-Kaupmannahafnar og búa
þar síðan í skemmtilegu einbýlishúsi á
friðsælum stað og vinna mjög að garðrækt.
Alla tíð hefur Guðrún setið meira og minna
að saumum þótt ekki hafi hún ráðist á
saumastofu síðan 1944.
Frank Henry, sonur Guðrúnar og Knuds,
er útlærður bankamaður og tók hann út-
flutningsviðskipti að sérgrein. Var hann um
tveggja ára skeið við tvítugsaldur starfandi
í Landsbankanum í Reykjavík en síðar við
störf í Algeirsborg og svo í Frankfurt, en er
nú búsettur með konu sinni og tveimur
börnum í Randers á Jótlandi og vinnur fyrir
Remitex.
Guðrún Eiríksdóttir Orye heimsækir vini
og vandamenn á íslandi við og við, nú síðast
á vorinu 1989, en á þeim árum er Frank var
búsettur í Norður-Áfríku gerði hún góðar
ferðir þangað.
Hildur
Grímsdóttir
Hildur er fædd á ísafirði hinn 21. apríl
1912 og voru foreldrar hennar Grímur
Jónsson frá Gilsbakka í Hvítársíðu prests
Hjörtssonar, prestaskólakandidat og skóla-
stjóri á ísafirði, og Kristín Kristjana Guð-
finna Eiríksdóttir bónda á Hóli í önundar-
firði Kristjánssonar. Var Grímur skólastjóri
fæddur á Krossi í Landeyjum 1855 en faðir
hans var þá prestur í Landeyjaþingum.
Hann lést í Reykjavík 1919 aðeins 64 ára.
Varð ekkjudómur Kristínar langur en hún
dó 1980, fullra 96 ára. Hafði flust til
Reykjavíkur 1923 með börnum þeirra
Gríms: Hildi og tvíburabróður hennar
Grt'mi, er varð prestur í Sauðlauksdal og
síðar í Ásprestakalli, og Kristínu er átti Áka
Pétursson hagstofufulltrúa.
Hildur fór til Hafnar 1935 og m.a. vegna
þess að Grímur bróðir hennar var þar fyrir,
en hann hafði stundað nám við Niels Brocks
verslunarskólann og vann síðan um hríð í
Kaupmannahöfn. Ilentist Hildur í Höfn,
enda trúlofaðist hún brátt og giftist á öðru
utanveruári sínu dr. Jens Hald lyfjafræðingi,
skilin við fyrri mann sinn Gunnar Kaaber
lyfsala. Varð hjónaband Hildar og dr. Jens
langt og farsælt en hann lést hinn 17. júlí
1988. Var hann fæddur í Thisted á Norðvest-
ur-Jótlandi 1905, sonur Halds skólastjóra og
stofnanda hins merka Thistedsafns. Lauk
Jens lyfjafræðinámi en gast ekki að rekstrar-
kvöð apótekara heldur vann að vísindum í
fræðigrein sinni og fann hann upp lyfið
antabus. Varð hann doktor í lyfjafræði og
hafði mikið álit.
Einbýlishús þeirra dr. Jens stendur norður
undir Holte, fallega prýtt og býr Hildur þar
ein nú og ræktar stóran garðinn af alúð,
heilsugóð og ungleg álitum og í anda. í
vinahópi hennar eru margir rosknir landar
sem njóta góðs af félagslyndi hennar og
lífsgleði.
Þórunn
Thorsteinsson
Thostrup
Dóttir Steingríms Thorsteinssonar, skálds
og rektors Reykjavíkurskóla, og síðari konu
hans, Guðríðar Eiríksdóttur frá Stöðlakoti
í Reykjavík. Þórunn er fædd í Reykjavík
hinn 9. mars 1893 og þvi orðin 96 ára.
Steingrímur skáld var fæddur á Arnarstapa
í Breiðuvík, þar sem faðir hans, Bjami
amtmaður Þorsteinsson, sat, vorið 1831, en
Bjarni var fæddur 1781 suður í Álftaveri,
bróðursonur síra Jóns Steingrímssonar, eld-
klerksins sem svo er nefndur, og var frá
Þverá í Blönduhlíð. Eru fádæmi þess, sem
hér getur, að 3 ættliðir taki til meira en 200
ára en sé talið frá fæðingu Þorsteins Stein-
grímssonar 1732, langafa Þórunnar, er tími
fjögurra ættliða 257 ár.
Systkini Þómnnar eru öll dáin, Bjarni,
læknir á Friðriksbergi, sem var hálfbróðir af
fyrra hjónabandi föður þeirra, 1911, en
Axel, blaðamaður og rithöfundur, 1986 og
var hann yngstur. Steinunn, systir Þórunnar,
var ljósmyndari í Reykjavík og gerði hún
margar ferðir til Hafnar og heimsótti hana.
Hvorug þeirra systra nam í Menntaskólan-
um, þó að væru rektorsdætur, enda mjög
sjaldgæft um og laust eftir aldamót að stúlku
næmu þar eða tækju stúdentspróf. Naut
Þórunn samt hinna mikilhæfu kennara, t.d.
Jóns Jenssonar og Þórhalls biskups og í
þýsku Jóns Ófeigssonar, en í einkatímum og
á kvöldnámskeiðum. Fór hún síðar til Kaup-
mannahafnar og nam við leikfimiskólann á
Tagensvej 1916-1918. Heim komin á ný varð
hún um sinn íþróttakennari stúlkna, bæði
hjá íþróttafélagi Reykjavíkur og í M.R. en
þá voru nokkrar stúlkur sestar að námi í
skólanum. Varð samt stutt í kennslustörfum
Þórunnar er hún giftist 1919 dönskum manni
sem hún kynntist á íslandi, Theodor Thos-
trup sjóslysafræðingi. Bjuggu þau í Skálholti
í Reykjavík fyrstu búskaparárin og eru öll 3
börn þeirra fædd þar: Finnur Steingrímur,
fv. yfirhöfuðsmaður í flotadeild danska
hersins, Atli Þorsteinn verkfræðingur og
Inger Þórunn, tónlistarkennari á Fjóni.
Eftir 8 ára búsetu í Skálholti flutti fjöl-
skyldan til Danmerkur um áramótin 1927-
28. Hefur Þórunn búið þar í nær 61 ár, nú
síðast á elliheimilinu Bakkegaarden í
Bagsværd, skammt norðvestan Kaupmanna-
hafnar, en þar búa synir hennar hið næsta.
Lengst stóð heimili hennar á Brönshöj í
vesturhluta Kaupmannahafnar og á Bell-
isvej, einnig í áraraðir eftir að maður hennar
lést 1957.
Vegna hins háa aldurs frú Þórunnar
Thorsteinsson Thostrup er ástæða til að geta
þess að hún hefur verið við góða heilsu fram
undir þetta, er hún þarf stöku sinnum til
tveggja daga sjúkrahússmeðferðar, en and-
lega heldur hún sér svo vel að fatast í engu
við upprifjun horfins tíma í báðum löndum
og veit á nöfnum skil og aldri einnig hinnar
yngstu kynslóðar.
Jóhannes
Ólafsson
Fæddur að Ásgarði í Miðneshreppi 10.
júlí 1925, þriðja bam hjónanna Vilborgar
Eiríksdóttur og Ólafs Jóhannesar Guðlaugs-
sonar sýslumanns Guðmundssonar. Börn
þeirra Vilborgar urðu fimm og dó hún frá
þeim ungum um 1930 en Ólafur réðst til
mágs síns, Jóhannesar á Borg í Reykjavík.
Jóhannes Ólafsson fór í fyrstu bernsícu til frú
Ásdísar föðursystur sinnar og síra Friðriks
Rafnars er fluttu frá Útskálum í Garði 1927
til Akureyrar og þar ólst Jóhannes upp. Á
unglingsárunum var hann við sumarstörf á
Hótel Gullfossi en hóf snemma að vinna á
rafvélaverkstæðum með námi, en tvítugur
lauk hann sveinsprófi í rafvélavirkjun frá
Iðnskólanum á Akureyri. Framhaldsnám
sótti hann til Kaupmannahafnar á árunum
1948-1951 er hann vann að háspennutækni-
smíði og tók meistarapróf. Kvæntist hann
danskri konu, Karen Margarethe Breslöw,
er var upp alin í Kaupmannahöfn. Eftir 15
ára störf hjá Gefjun á Akureyri fluttu þau
hjónin til Hafnar og hefur Jóhannes verið
þar samfellt síðan, í 23 ár, og starfað hjá LK
við rafvirkjun, töflusmíði og aðra nýsmíði
lengst af, auk viðgerða, bæði í Haraldsgade
og Ballerup, en hjá LK fyrirtækinu var hann
áður við framhaldsnámið.
Synir Jóhannesar og Karenar eru Ólafur,
framkvæmdastjóri skiltagerðarinnar Marco-
merki í Reykjavík, og Friðrik J. Ólafsson,
vélsmiður í Kaupmannahöfn, báðir kvæntir
fjölskyldumenn.
Jóhannes Ólafsson er dverghagur maður
og skal sérstaklega getið skipslíkana hans. í
heilt ár vann hann í frístundum að smíði
Samsonar, þrímastra barkskips, sem er í
Akureyrarkirkju, minningargjöf um fóstur-
foreldra hans, en síra Friðrik vígslubiskup
lést 1959, frú Ásdís ári síðar. Samson er2,26
metra langur og vegur 12,5 kg. í Útskála-
kirkju er María, þrímastra reiðari, 1 m að
lengd, gjöf til kirkjunnar í tilefni 90 ára
afmælis ömmu Jóhannesar, Guðrúnar
Sveinsdóttur. - Enn hefur Jóhannes fullbúið
skip, sem óvíst er hvar verður í kirkju en
töluvert um spurt, auk margra fagurra
smíðisgripa og nákvæmra eftirh'kinga sem
hann á í fórum sínum.
Árið 1987 lét Jóhannes af störfum hjá LK,
eftir alls 26 ár, en býr áfram í Kaupmanna-
höfn, eftirlaunamaður, ungur í sjón og raun
og önnum kafinn við hvers konar ná-
kvæmnismíði og uppfinningar.