Tíminn - 24.02.1990, Blaðsíða 5

Laugardagur 24. febrúar 1990
Tíminn 5
Julíus Sólnes fyrsti ráöherra umhverfismála á íslandi,
eftir aö frumvarpiö haföi legiö fyrir þinginu í 1 07 daga:
„Mín bíða verk-
in mörg og stór“
Frumvarp um breytingu á lögum frá 1969, um Stjórnarráð
íslands, þar sem kveðið er á um stofnun umhverfisráðuneytis,
var afgreitt sem lög frá Alþingi í gær. Þar með er Júlíus Sólnes
orðinn ráðherra umhverfismála, en frumvarpið var lagt fram
á Alþingi 8. nóvember í fyrra og hafði því Iegið fyrir þinginu
í 107 daga er það varð að Iögum.
„Mér líður mjög vel og er náttúr-
lega mjög feginn að það er kominn
botn í þetta mál,“ sagði Júlíus Sólnes
í samtali við Tímann í gær. „Ég leyni
því ekkert að mér finnst þetta vera
búið að taka alveg óralangan tíma
og það að óþörfu, því að þetta er mál
sem allir hefðu átt að geta verið
sammála um og hefðu í raun allir átt
að sameinast um að koma þessu
áfram. Undanfarnar vikur og mán-
uði hafa verið koma inn á mitt borð
hvert verkefnið á fætur öðru sem
menn hafa verið að bíða eftir að ég
gæti tekið að mér til úrlausnar.
Þannig að það má segja að verkefnin
bíði mjög mörg og stór.“
Aðspurður um hvers vegna menn
hefðu ekki tekið höndum saman og
afgreitt málið, vísaði Júlfus til fram-
göngu stjórnarandstöðunnar í mál-
inu, en fulltrúar Sjálfstæðisflokks
beittu undir það síðasta málþófi við
umræður um frumvarpið.
„Stjórnarandstaðan sá flöt á þessu
máli, að þarna væri hægt að gera
ríkisstjórninni skráveifu og hefur
nýtt sér málið til þess ýtrasta í þeim
tilgangi," sagði nýskipaður ráðherra
umhverfismála.
Um leið og Júlíus Sólnes tekur við
umhverfismálunum lætur hann af
embætti ráðherra Hagstofu íslands.
„Það var samþykkt meðal stjórn-
arflokkanna að forsætisráðherra fái
það ágæta embætti til baka. Þó sé ég
dálítið eftir þessu starfsheiti, Hag-
stofuráðherra, mér var farið að líka
það vel,“ sagði Júlíus.
Upphaflega var ráðgert að frum-
varpið yrði að lögum fyrir áramót og
umhverfisráðuneytið tæki til starfa
þann 1. janúar s.l. Úr því varð þó
ekki, en mikil andstaða var við
frumvarpið innan stjórnarandstöð-
unnar. Sömuleiðis voru skiptar
skoðanir í röðum þeirra þingmanna
er studdu stjórnina um hvort mynda
skyldi ráðuneyti umhverfismála, án
þess að inn í því frumvarpi væru
einnig lagabreytingar, sem nauðsyn-
legar eru vegna tilfærslu verkefna til
ráðuneytisins frá öðrum ráðuneyt-
um. Frumvarp um breytingar á lög-
um vegna verkefnatilfærslna til um-
hverfisráðuneytisins er nú til með-
ferðar í allsherjarnefnd neðri deildar
Alþingis og verður væntanlega tekið
til annarrar umræðu í deildinni í
byrjun næsta mánaðar.
í apríl á síðasta ári lagði Stein-
grímur Hermannsson forsætisráð-
herra fram frumvarp um umhverfis-
mál, en upp úr því var skipuð nefnd
með fulltrúum þáverandi stjórnar-
flokka, auk Borgaraflokks og
Kvennalista, til þess að kanna og
koma með tillögur um hvernig best
yrði staðið að stofnun umhverfis-
ráðuneytis. Eftir ítarlega umfjöllun
varð nefndin sammála um að fara þá
leið að leggja til að stofnað yrði
umhverfisráðuneyti með breytingu
á stjórnarráðslögunum, þannig að
umhverfisráðuneytinu yrði bætt við
í upptalningu ráðuneyta. Jafnhliða
Júlíus Sólnes fyrsti umhverfisráð-
herra landsins: „Ég sé dálítið eftir
heitinu Hagstofuráðherra, mér var
farið að líka það vel.“
yrði flutt sjálfstætt frumvarp til
breytinga á einstökum lögum vegna
flutnings verkefna og stofnana til
hins nýja ráðuneytis. Einnig yrði
gert ráð fyrir að reglugerð um
Stjórnarráðið yrði breytt, og þar
nánar kveðið á um verkefni um-
hverfisráðuneytisins á sama hátt og
gerist um önnur ráðuneyti.
Þó að sjálft ráðuneytið hafi verið
samþykkt, er enn eftir að afgreiða
frumvarpið um tilflutning verkefna
og stofnana í kjölfar þess. Búast má
við að um það mál verði miklar
umræður á Alþingi á næstu vikum og
jafnvel mánuðum. Skiptar skoðanir
eru á nokkur atriði þar að lútandi,
m.a. hversu víðtækt vald ráðuneytið
skuli hafa í skipulagi landnýtingar
og uppgræðslu lands, cn þeir þættir
heyra nú undir landbúnaðarráðu-
neytið.
- ÁG
Könnun meðal
sjómanna:
53.000
tonnum
fleygt?
Niðurstaða könnunar sem Krist-
inn Pétursson alþingismaður lét gera
meðal sjómanna í desember og
janúar sl. gefur til kynna að á síðasta
ári hafi um 53 þúsund tonnum af
bolfiski verið fleygt fyrir borð hjá
íslenskum fiskiskipum. Niðurstöður
þessarar könnunar birtust í Morgun-
blaðinu í gær.
í niðurstöðunum kemur fram að
mestu er hent af þorski eða um 26
þúsund tonnum, af ýsu er tæpum
4000 tonnum hent, af karfa er um 9
þúsund tonnum hent, af ufsa fara 6
þúsund tonn út fyrir borðstokkinn
og af öðrum tegundum 7,7 tonn.
Hjá skuttogaraflotanum var sam-
kvæmt könnuninni rúmum 36 þús-
und tonnum hent fyrir borð. Þar af
var 16 þúsund tonnum af þorski hent
fyrir borð, 2,4 tonnum af ýsu, 8,8
tonnum af karfa og 3,5 tonnum af
ufsa. Af öðrum tegundum var 5
tonnum hent fyrir borð. - ABÓ
Formaður stjórnar verkamannabústaða segir ólöglega leigu verkamamannaíbúða orðum aukna, en
Misnotkun á sér stað
Ég tel mjög orðum aukið að allt að 10% íbúða í
verkamannabústöðum í Reykjavík séu í ólöglegri leigu.
íbúðirnar eru hins vegar orðnar á fjórða þúsund og því erfitt
að fylgjast náið með þessum málum. Þá er það tilfellið að
ekki þarf marga gikki í þessari veiðistöð til að koma óorði á
allt kerfíð,“ sagði Páll Magnússon formaður stjórnar verka-
mannabústaða í Reykjavík.
Frétt Tímans í gær af ólöglegri
útleigu verkamannabústaða hefur
vakið athygli og mörgum ofbýður
slík misnotkun og fyrirlitning á fé-
lagslegri samhjálp þegnanna sem í
þessu athæfi felst. En hvað hefur
stjórn verkamannabústaða gert til
að fyrirbyggja þessa misnotkun eða
hvað hyggst hún gera?
Páll Magnússon sagði að stjórnin
hefði reglulega undanfarin ár sent
bréf til allra húsfélaga í verka-
mannabústöðum og spurst fyrir um
útleigu á íbúðum. Frá mörgum
hefðu borist greið svör en annars-
staðar hefðu þau ekki legið á lausu.
Þá hefðu starfsmenn stjórnarinnar
gengið eftir svörum.
Þegar vitneskja fengist um ólög-
lega leigu væri viðkomandi íbúðar-
eiganda skrifað bréf þar sem honum
væri bent á ólögmæti útleigunnar.
„Við gerum það sem í okkar valdi
stendur til að koma í veg fyrir þetta.
Ákvæði eru í lögum um að sé þetta
í tillögum um niðurskurð ríkisút-
gjalda er gert ráð fyrir að ffamlag til
lfamkvæmda við Þjóðleikhúsið verði
skorið niður um 20 milljónir. Skúli
Guðmundsson formaður bygginga-
nefndar Þjóðleikhússins sagði í samtali
við Tfmann í gær að hann hefði ekki
fengið endanlega staðfestingu á hver
niðurskurðurinn yrði og því ekki tíma-
bært að tjá sig um áhrif þessa. Skúli
sagði ennlfemur að endanlegar kostn-
aðaráætlanir lægju ekki fýrir og því
ekki ljóst hvaða áhrif fýrirhugaður
niðurskurður kemur til með að hafa.
SSH
gert megi gjaldfella áhvílandi lán.
Eins má sleppa því að reikna íbúðina
upp til verðs samkvæmt vísitölu
þann tíma sem íbúðin hefur verið
leigð út í óleyfi,“ sagði Páll.
Hann sagði að ákveðnar reglur
giltu um leigu á verkamannaíbúð-
um. Þær væru á þá leið að þyrfti fólk
vegna atvinnu sinnar eða af öðrum
ástæðum að fara úr byggðarlaginu
um stuttan tíma hefði verið leyft að
leigja íbúðirnar út til allt að 18
mánaða. Stjórn verkamannabústaða
ákveður síðan hæfilegt leigugjald
sem miðast við að eigendur fái fyrir
afborgunum af íbúðinni og fyrir
fyrningu.
Páll sagði að erfitt væri að sjá við
hinni ólöglegu leigu þar sem verka-
mannabústaðir eru orðnir það
margir, eða á fjórða þúsund. Því
væri ekki loku fyrir það skotið að
óprúttnir aðilar gætu komist upp
með að misnota þetta.
Hann sagði að talið hefði verið að
núgildandi ákvæði um að segja upp
lánum og reikna ekki verðbætur á
íbúðirnar þann tíma sem þær væru í
ólöglegri útleigu væru nægjanleg til
að koma í veg fyrir misnotkun þessa.
Reynslan hefði hins vegar sýnt ann-
að og því hefði stjórn verkamanna-
bústaða óskað eftir því við félags-
málaráðuneytið fyrir alllöngu að
ákvæðunum yrði breytt á þann veg
að stjórn verkamannabústaða verði
heimilt að taka íbúðir af misnotend-
um og úthluta þeim á ný.
í frétt Tímans í gær kom fram að
grunur léki á að allt að 10% íbúða í
verkamannabústöðum væru leigðar
ólöglega út. Páll dró mjög í efa að
misnotkunin væri svo stórfelld en
sagði þó að stjórnarmenn hefðu
stundum látið sér detta í hug að
umbeðnar upplýsingar frá húsfélög-
um væru ekki alltaf eindregið réttar.
Hann sagði að bornar hefðu verið
saman skrár um úthlutanir við íbú-
askrár og þannig fundist dæmi um
ólöglega leigu. Þá hefðu oft borist
umsóknir um verkamannaíbúðir frá
fólki sem einmitt byggi í verka-
mannaíbúðum og leigði ólöglega.
-sá
Framkvæmdir viö Þjóöleikhúsiö:
ÁHRIF NIÐUR-
SKURÐAR ÓLJÓS
Ars gamalt bréf frá Steingrími Hermannssyni
forsætisráðherra til forsætisráðherra Tékkóslóvakíu:
Mótmæli við hand-
töku Václavs Havel
Fyrir nákvæmlega einu ári sendi
Steingrímur Hermannsson forsæt-
isráðherra Ladislav Adamec, þá-
verandi forseta Tékkóslóvakíu
bréf þar sem fangelsun Václavs
Havel, núverandi forseta, var
harðlega mótmælt. Mótmælin voru
send í kjölfar handtöku Havels og
annarra andófsmanna, sem minnt-
ust dauða Jans Palach á friðsamleg-
an hátt fyrir um einu ári.
Meðfylgjandi er þýðing á bréfi
Steingríms til fyrrverandi forseta
Tékkóslóvakíu, dagsett24. febrúar
1989:
„Fyrir hönd ríkisstjórnar
Islands, vil ég koma á framfæri við
ríkisstjórn Tékkóslóvakíu hörðum
mótmælum vegna handtöku Václ-
av Havel og annarra andófsmanna,
sem dæmdir hafa verið til langrar
fangelsisvistar vegna þess að hafa
á friðsamlegan hátt minnst dauða
Jan Palach. Þessar aðgerðir verð-
um við að túlka sem brot á mann-
réttindum eins og þau eru skil-
greind í Helsinkisáttmálanum og
Röse - Vínarskjalinu, sem ríki
yðar er aðili að. Utanríkisráðherra
íslands hefur þegar í ræðu sinni í
Vín 17. janúar mótmælt tregðu
þeirri sem ríkisstjórn Tékkó-
slóvakíu hefði þegar sýnt með því
að kæra friðsamlega mótmælendur
fyrir alvarlega glæpi, þrátt fyrir
yðar eigin loforð 15. janúar.
Með vísan í vinsamleg samskipti
landa okkar, skora ég á ríkisstjórn
Tékkóslóvakíu að leysa Havel og
aðra andófsmenn úr haldi.“ - ÁG