Tíminn - 08.03.1990, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Fimmtudagur 8. mars 1990
Hœkki áburðarverð aðeins um 12% verður Áburðarverksmiðjan rekin með 128 milljón króna tapi:
Ákvörðun tekin um
áburðarverð í
Stjórn Áburðarverksmiðju ríkisins kemur saman til fundar í
dag til að taka ákvörðun um áburðarverð. í nýgerðum
kjarasamningum var gerð bókun þar sem stjórnvöld lofuðu að
áburðarverð hækkaði ekki meira en 12%. Landbúnaðarráð-
herra hefur beint þeim tilmælum til stjórnar verksmiðjunnar að
áburðarverð hækki ekki meira en 12%. Hákon Björnsson,
framkvæmdastjóri Áburðarverksmiðjunnar, segirað þetta þýði
að verksmiðjan verði rekin með 128 milljón króna tapi á þessu
ári.
Samkvæmt lögum á stjórn verk-
smiðjunnar að taka ákvörðun um
verð á áburði í samráði við landbún-
aðarráðherra. Stjórnin hefur lýst því
yfir að áburðarverð verði að hækka
um 22% ef verksmiðjan á ekki að
Hvað borða
íslendingar?
Heilbrigðisráðuneyti og Manneld-
isráð íslands gangast fyrir umfangs-
mikilli könnun á mataræði íslend-
inga.
Um þessar mundir er að hefjast
viðamikil könnun á mataræði
landsmanna, sú fyrsta sinnartegund-
ar hér á landi. Er könnuninni ætlað
að afla upplýsinga um hollustu og
séreinkenni íslensks mataræðis,
bæði í sveitum landsins og þéttbýli.
Könnunin fer fram með viðtali ein-
göngu, þannig að verðandi þátttak-
endur þurfa ekki að halda dagbók
eða skrá niður neyslu sína sjálfir.
Þessi háttur er hafður á til að
könnunin valdi sem minnstum
óþægindum og til að fá sem flesta til
þátttöku.
Rúmlega 1700 manns, á aidrinum
15 til 80 ára, verða beðnir um að
taka þátt í könnuninni og hafa nöfn
þeirra verið valin með tilviljunar-
kenndu úrtaki úr þjóðskrá. Það er
að sjálfsögðu von þeirra sem að
þessari könnun standa að sem allra
flestir sjái sér fært að vera með þar
sem léleg þátttaka rýrir mjög gildi
könnunarinnar. Niðurstöður þessar
könnunar munu hins vegar geta veitt
dýrmætar upplýsingar sem meðal
annars munu koma að notum við
mótun stefnu í manneldismálum
þjóðarinnar.
vera rekin með tapi. Landbúnaðar-
ráðherra hefur gefið stjórninni ein-
föld tilmæli um að verðið hækki um
12%. Hákon var spurður hvort
stjórn verksmiðjunnar ætti ekki erf-
itt með að hunsa vilja ráðherra.
„Jú, en hins vegar er ákaflega
erfitt fyrir stjórnina að taka ákvörð-
un um að fyrirtækið eigi að tapa 128
milljónum,“ sagði Hákon.
Gunnlaugur Júlíusson, hag-
fræðingur Stéttarsambands bænda,
sagði að sér vitanlega hefði ekki
verið ljáð máls á því af hálfu bænda-
samtakanna að áburður hækkaði
meira en 12%. Hann sagði að þegar
ríkisstjórnin gaf bændum loforð um
að áburðarverð hækkaði ekki meira
en 12% hefði öllum verið kunnugt
um að hækkunin myndi ekki duga til
að halda rekstri verksmiðjunnar í
jafnvægi. Upplýsingar um 128 millj-
ón króna tap í ár ættu því ekki að
koma neinum á óvart. Það væri ekki
mál bændasamtakanna hvernigstað-
ið er við þetta loforð heldur stjórn-
valda og stjórnar verksmiðjunnar.
„Ef ekki verður staðið við þetta
loforð eru forsendur fyrir því sam-
komulagi sem gert var brostnar.
Umsamið áburðarverð var eitt af
forsendunum fyrir því að þetta dæmi
gengi upp. Ef að sú forsenda brestur
er allur múrinn fallinn," sagði Gunn-
laugur. -EÓ
Umhverfis*
áhrif álvera
athuguð
Jón Sigurðsson iðnaðarráð-
herra hefur skipað hóp sérfræð-
ing til að vera ráðgefandi um
umhverfisáhrif iðjuvera. f upp-
hafi er hópnum sérstaklega ætlað
að fjalla um áhrif áliðju á um-
hverfið. Hópurinn er þannig
skipuð: Skúli Johnsen borgar-
læknir formaður, Friðrik Pálma-
son lífeðlisfræðingur, Guðjón
Jónsson efnaverkfræðingur,
Hákon Aðalsteinsson vatnalíf-
fræðingur, Jón Ingimarsson bygg-
ingarverkfræðingur, Jón Ólafs-
son haffræðingur og Magnús
Jónsson veðurfræðingur.
Chamorrofær
heillaskeyti
Jón Baldvin Hannibalsson, utan-
ríkisráðherra sendi fyrir helgina
heillaóskaskeyti til frú Violetu
Chamorro, nýkjörins forseta
Nikaragúa. í skeytinu lét Jón
Baldvin í ljós von um að kosning-
arnar marki upphaf friðar og
lýðræðis í Níkaragúa.
Farsóttir
í Reykjavíkurumdæmi:
692meðkvef
Samkvæmt skýrslum eins
læknis, einnar heilsugæslustöðvar
og Læknavaktarinnar sf. voru
692 með kvef og aðrar veirusýk-
ingar í efri loftvegum og 34 voru
með lungnabólgu. Á fimm herj-
aði innfluensa, sex voru með
skarlatsótt, þrír með einkirninga-
sótt, níu með hlaupabólu einn
með hettusótt og 110 með iðra-
kvef.
Akranes:
Arctic í
gjaldþrot
Fiskiðjan Arctic á Akranesi
hefur verið tekin til gjalþrota-
skipta. Talið er að skuldir fyrir-
tækisins nemi um 250 milljónum
en eignirnar tæpum 200 milljón-
um. Gjaldþrotið er því upp á
50-60 milljón kr.
Artic hefur framleitt lagmeti
ýmis konar og fékk fyrirgreiðslu
úr Atvinnutryggingasjóði í fyrra.
Fyrirtækið hefur verið lokað í
nokkrar vikur.
Deilan um Hatton-Rockall:
FORSÆTISRÁDHERRA
SVARAR THATCHER
Steingrímur Hermanns-
son forsætisráðherra hefur
svarað bréfi Margrétar
Thatcher, varðandi umráða-
réttinn á Hatton-Rockall
svæðinu.
Forsætisráðherra segir í bréfinu,
að eftir að hafa rætt innihald þess
innan ríkisstjórnarinnar og við
utanríkismálanefnd Alþingis, sé
það hans trú að nauðsynlegt sé að
hlutaðeigandi lönd nái samkomu-
lagi um tilkall þeirra til svæðisins.
Leggur forsætisráðherra til að þessi
leið verði reynd til þrautar áður en
einhliða ákvörðun verður tekin.
Þá kemur fram í bréfinu og áður
hefur verið lögð áhersla á að sam-
komulag milli Bretlands og Irlands
um landamæri sem liggja um Hatt-
on Rockall hafi ekki áhrif á tilkall
íslands til svæðisins.
Hins vegar kemur fram að for-
sætisráðherra meti vilja frú Thatc-
her ti! áframhaldandi tvíhliða sam-
skipta milli Bretlands og íslands.
Segir hann að áframhaldandi sam-
skipti löglærðar sérfræðinga gætu
Steingrímur Hermannsson
verið mikilvæg. Því hefur sendi-
herra íslands verið beðinn um
ræða við fulltrúa hjá utanríkisráðu-
neyti Breta.
Margret Thatcher
Forsætisráðherra segist í trausti
slíkra samskipta vonast til að
ágreiningur sá sem nú er til staðar,
megi leysast.
Bókamarkaðinum í Kringlunni lokið:
Stödugur straumur fólks allan tímann
„Þetta er eins og að fara á síldina á Sigló, mikil vinna og
fjörug, meðan á stendur,“ sagði Kristín Guðbjartsdóttir í
samtali við Tímann, en hún er starfsmaður bókamarkaðarins í
Kringlunni er lauk á sunnudag.
Þó svo hún hafi ekki farið í síld á
Siglufirði, sagðist hún hafa lesið sér
til um hvernig það hafi verið, auk
þess sem hún þekkti vel til.
„Þetta er búið að ganga ljómandi
vel og það var stöðugur straumur
fólks allt frá opnun,“ sagði Kristín.
Frá því markaðinum lauk á sunn-
udag, hafa starfsmenn verið að taka
þær bækur sem eftir voru saman og
senda þær til útgefenda, en endan-
legt uppgjör liggur ekki fyrir. Á
markaðinum voru um 5000 bókatitl-
ar í boði og lauslega áætlað munu
um 80.000 bækur verið sendar inn á
markaðinn frá útgefendum.
Kristín sagði að fólk hafi verið
veikast fyrir þjóðlegum fróðleik og
ættartölubókum. „Nú erum við ís-
lendingar þekktir fyrir ættfræði-
grúskið og fólk leitaði mikið eftir
slíku og fann margt,“ sagði Kristín.
Þá sagði hún að æviminningabækur
og þar sem sagt er frá einstaka
landshlutum, væri einnig mjög vin-
sælt efni.
Kristín sagði að allir aldurshópar
hefðu komið á markaðinn, og gaman
hafi verið að sjá sömu andlitin koma
aftur og aftur. Það að fólk hafi farið
út með fulla innkaupavagna af bók-
um sagði hún ekki óalgengt, en í
þeim tilfellum var um að ræða kaup
fyrir t.d. skólabókasöfn og barna-
heimili.
Hún sagði að eini annmarki á
þessu fyrirkomulagi væri sá að fólk
utan af landi ætti ekki gott með að
verða sér út um bækurnar. „Þó það
hafi hringt og maður geti selt því
einhverjar bækur, þá er það úti í
kuldanum," sagði Kristín. -ABÓ
Bókamarkaður Félags bókaútgefanda lauk á sunnudag og hefur starfsfólk markaðarins frá því lokað var
verið að pakka bókum niður í kassa og senda til útgefenda. Tímamynd pjetur