Tíminn - 03.04.1990, Síða 3

Rannsóknir íslenskra og norskra vísindamanna benda til að olíu kunni að vera að finna á Jan Mayen- hryggnum:
Góðar líkur eru á því að á Jan
Mayen-hryggnum sé að finna olíu,
en Islendingar eiga um fjóröung af
hryggnum á móti Norðmönnum. Tll
þess að fá endanlega úr því skoríð
hvort þama er olíu að finna eður ei
þarf að gera dýrar og umfangs
miklar rannsóknir á hryggnum.
Sem stendur eru litlar líkur á að far-
ið verði út í þær á allra næstu ár-
um, m.a. vegna þess að ekki er til í
heiminum tækni til að vinna olíu við
þær aðstæður sem þama eru.
A sínum tima deildu Islendingar og
Norðmenn um yfirráð yfir Jan Mayen.
Þjóðimar náðu samkomulagi um að
eyjan skyldi áfram tilheyra Noregi.
Jafnframt var samið um gagnkvæman
nýtingarrétt auðlinda á skilgreindu
svæði á Jan Mayen-hryggnum. Á því
svæði eru líklegustu olíusvæðin. Stærð
svæðisins er um 45 þúsund ferkíló-
metrar eða u.þ.b. hálft Island. Tæplega
75% svæðisins tilheyrir Noregi en
rúmur fjórðungur íslandi. íslendingar
eiga rétt á fjórðungs hlut í sameigin-
legu áhættufyrirtæki þjóðanna um ol-
íuleit á norska svæðinu og Norðmenn
sama hlut í íslenska hluta svæðisins.
I samningi þjóðanna var kveðið á um
að gerðar skuli frumathuganir á svæð-
inu. Norðmenn kostuðu rannsóknimar
en íslenskir vísindamenn á vegum
Orkustofhunar tóku virkan þátt þeim.
Notaðar vom endurkastsmælingar, en
þær em ríkjandi aðferð við frumkönn-
un setlaga og olíusvæða. Markmið
rannsóknanna var að kortleggja jarð-
myndanir Jan Mayens-hryggjarins og
leita setlaga.
Niðurstöður rannsóknanna em í stuttu
máli þær að engar beinar sannanir em
fyrir því að þama séu setlög sem hafa
að geyma olíu. Ýmsar óbeinar vís-
bendingar gefa hins vegar til kynna að
þama kunni að vera olía. Jarðlögin em
t.d. um margt lík þeim sem eru á
Grænlandi og á landgrunninu í kring-
um Noreg. Hugsanlegt er þó talið að
það sem vísindamenn telja að séu set-
lög sé í raun mjög þykkt hraunlag.
Næsti áfangi í rannsóknum jarðlaga á
Jan Mayen-hryggnum er að hefja rann-
sóknarboranir. Aðeins með því móti
verður hægt að skera úr um gerð, aldur
og eiginleika jarðlaganna. Slikar bor-
anir em dýrar og er með öllu óvist hve-
nær í þær verður ráðist. Ekkert er
kveðið á um rannsóknarboranir í milli-
ríkjasamningi landanna. Áhugi er þó
fýrir hendi hjá báðum aðilum að halda
þessu samstarfi áfram. Áhugi norskra
olíufélaga er hins vegar ekki mikill,
t.d. hefúr aðeins eitt olíufélag keypt
niðurstöður rannsóknanna en þær vom
boðnar til sölu á almennum markaði.
Karl Gunnarsson jarðeðlisfræðingur
sagði um niðurstöður rannsóknanna á
ársfundi Orkustofhunar sem haldinn
var fyrir helgina.
„Sem stendur verður að viðurkenna
að svæðið er ekki sérlega fýsilegt til
olíuleitar. Ein ástæðan er sú að jarð-
lagagerðin er lítt þekkt miðað við önn-
ur vel könnuð olíusvæði. Gera þar dýr-
ar og umfangsmiklar rannsóknir á
svæðinu áður en þar geta hafist olíu-
boranir.
Annar ókostur svæðisins er að
Reykjavíkurskákmótið:
Tíu hömpuðu
sigurlaunum
Tíu skákmenn urðu efstir og jafhir
á Reykjavíkurskákmótinu með 7,5
vinning af 11 mögulegum. Þetta
vom Helgi Ólafsson, Jón L. Árna-
son, Dolmatov, Polugajevski, Vag-
anjan, Serawan, deFirmian, Razu-
vajev, Emst og Mortensen. -EÓ
vinnsla olíu á 800 metra sjávardýpi eða
meira á þessu afskekkta og erfiða haf-
svæði er líklega ómöguleg með núver-
andi tækni. Þó er engan vegin ástæða
til að afskrifa Jan Mayen-hrygginn
sem olíusvæði. Tækni til olíuvinnslu í
djúpum sjó fleygir ffam og eftirspum
eftir olíu á sjálfsagt eftir að aukast.“
Að líkindum verður að bíða eftir því
að markaðsaðstæður hvetji til frekari
könnunar á þessu svæði.
-EÓ
Frá aðalfundi Orkustofnunar fyrir helgina.
Timamynd Pjetur
LIKAMSRÆKT
LJM
TIL FJANDANS tiED FIKNIEFNIN
- j IPROTTA- 05 TOMSTLíMDAR
J' REYKJAVIKU
i.. .", - - . ... .-ý
Þriöjudagur 3. apríl 1990
Tíminn 3
Einhver bið á að við
verðum olíuþjóð