Tíminn - 12.04.1990, Blaðsíða 6

Tíminn - 12.04.1990, Blaðsíða 6
6 Tíminn Fimmtudagur 12. apríl 1990 MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINWU OG FÉLAGSHYGGJU Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og Framsóknarfélögin í Reykjavík Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm. Ingvar Gíslason Aöstoöarritstjóri: Oddur Ólafsson Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson Eggert Skúlason Auglýsingastjóri: Steingrlmur Glslason Skrifstofur Lyngháls 9, 110 Reykjavlk. Sími: 686300. Auglýsingasími: 680001. Kvöldsfman Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn, fréttstjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Blaðaprent h.f. Mánaðaráskrift I kr. 1000,-, verð I lausasölu I 90,- kr og 110,- kr. um helgar. Grunnverö auglýsinga kr. 660,- pr. dálksentimetri Póstfax: 68-76-91 Páskaboðskapurinn Með deginum í dag, skírdegi, hefst páskahátíð krist- inna manna, sem ekki er aðeins ein af stórhátíðum kirkjuársins, heldur í margra augum mesta hátíðin vegna þess að hún er haldin til minningar um stærsta undrið í öllum kristindómi, þá trú að Kristur hafi ris- ið upp frá dauðum. Svo mikið undur sem þetta er og verður hvorki skýrt með venjulegum rökum né skilið almennum skilningi hefur kristnum mönnum eigi að síður verið sagt að upprisan sé kjami kristindómsins, undirstöðuatriði trúarinnar. Þrátt íyrir margs konar sundrung munu allar kirkjudeildir heimsins halda fast í upprisutrúna, páskaboðskapinn. Þessa trú játa þeir sem gangast undir skyldur hinnar „ffjálslyndu“ ís- lensku þjóðkirkju jafnt sem þeir er vilja eiga samfélag í Kristi innan hinnar eldri og íhaldssamari kirkju páfadómsins. Hversu íjarlæg sem íslensk kirkja kann nú að vera miðaldakirkjunni kaþólsku um ytra skipulag, er ná- lægðin við kenningar hennar og trúarboðskap svo mikil að í helgihaldi þeirra daga sem nú fara í hönd, em sannindi Nikeujátningarinnar ífá 325 höfð að leiðarljósi. Þau em útleggingarefni íslenskra presta á tuttugustu öld af sömu trúarlegu hvötum og verið hafa í hátt á annað þúsund ára: „Kristur var krossfest- ur fyrir oss, píndur og grafinn. Hann reis upp á þriðja degi samkvæmt ritningunum, steig upp til himna, mun aftur koma að dæma lifendur og dauða. Á ríki hans mun enginn endir verða.“ Um þetta efhi orti Hallgrímur Pétursson Passíusálm- ana, stórbrotna sögu í bundnu máli um þjáningar frelsarans fyrir sjálfa upprisuna. Passíusálmana ættu allir kristnir menn að geta skilið án tillits til kirkju- deildar. Ekki síður virðast íslenskir páskasálmar flytja boðskap serti stenst allar trúarkreddur og mætti syngja í öllum kirkjum heims án þess að spyrja þyrfti hvaðan þeir séu komnir. Páskasálmur sr. Bjöms Hall- dórssonar í Laufási, stuttur og hnitmiðaður, ortur af skáldi, myndi sóma sér í páfamessu í Péturskirkjunni í Róm eins og hann hefúr hljómað í meira en hundrað ár í fátæklegum sveitakirkjum á Islandi: Herrann lifir, höldum páska, hrósum sigri lausnarans. Synd og dauða, sorg og háska sigrum vér í mœtti hans. Höldum lífsins hátíð nú, höndlum nýja von og trú, upp með Jesú önd vor rísi endurfœdd og náð hans lýsi. Þrátt fyrir að allar kirkjur eigi að ná saman í kjama kristindómsins um guðdóm Krists þ.á m. upprisuna, verður því ekki haggað að íslendingar em fyrst og ffemst bundnir þjóðkirkju sinni. Hún er þeirra þjóð- lega, kristna samfélag. Æskilegt væri að sem flestir sýndu kirkju sinni ræktarsemi með reglubundinni kirkjusókn árið um kring. En ekki er síst ástæða til að hvetja fólk til kirkjusóknar um páska. Páskar em með sanni ein hin helgasta hátíð. GARRI Dulmál kratanna Það blæs ekJd byrlega fyrlr AI- þýóuflokknum í fraruboðstnálum um þessar niutuiir. Gntt þykir að hafa hann með upp á atkvæðin en minna er sinnt um að koma mönnum hans þar á lista sem nokkur von er til að þeir nái kosnin)>u. Nokkra huggun telja samstarfsmenn, sein veðja á nýja besta, i því að fá fram hagstæða skoðanakðnnun og hafa kallað til Magnússon, þriðji maður á Jista Nýs vettvangs, nái kosningingu. Þessu dettur Skáís í hug að spá eftir að kjörsókn í prófkjðri sýndi að enginn áhugí var fvrir fram- boðinu. Ástæðulaust er að ve- féngj a að skoðanakönnunin hafi farið fram, en ótrúleg heppni hef- ur rikt hvað snertir val á úrlak- inu, fyrst fylgið náði 12% í könn- uninui. Þrátt iyrir þessi vænlcgu úrslit fyrir Vettvanginn er helst að heyra á Bjarna P. Magnússyni, borgarfulltrúa kratanna og eina kratanum framarlega áiistanum, að hann ætli að draga sig I hlé. Undrar það engan. Meiri krati fundinn Þessi skoðanakönnun var gerð fyrir Pressuna og birtir biaðið á forsíðu að Vettvangurinn fái þrjá menn kjðrna. Það yrðu merkileg úrslit. en það er eins og spáin hafi verið gerð til að gera Bjarna P. ánægðan. í rauninni kemur eng- um við þessi skritna spá Skáíss neina honum. Það sýnir að smiðir Vettvangsins vilja halda blekk- ingunni við fram yfir kosningar, og vilja með engu móti mlssa bandingja sinn úr þriðja sæti. En hvað gerir Alþýðuflokkurinn við þá óánægðu flokksmenn. sem telja að komið hafi verið aftan aö sér í prófkjörinu? Ljóst er að miðaö við þá áherslu sem forysta Aiþýöufiokksins lagði á prófkjör- ið og þátttöku Bjarna P. í þvi, að annað tveggja hafa Alþýðu- flokksmcnn ekki <ckið þátt í próf- kjörinu, eða aðeins sá armur, Sem álítur að ólína sé raeiri krati en Bjarní P. Hún hefur að vísu ekk- ert haft af Alþýöuflokknum að segja, nema setja saman bók um Rryndísi Schram. Dulnefni á víxl Blaðið Pressan bcr Nýjan vetf- vang saman við Aiþýðuflokk i skoðauakönnuninni, og er það heppilega valið duinefni ú vetf- vanginn raeð tillifi tii þriðja sætis listans. Þannig reynir Pressan með Bllum ráðum að sannfæra Bjarna P. um að hann sé i fram- boöi fyrir Alþýðufiokkinn. Þess vegna beri honum að sitja sem fastast í þriðja sætinu og una þeim kjörum að bjóða sig fram í vontausu sæli fyrir fjölfiokka- samlök, sem ganga uudir dul- nefniuu „Samtuk um uýjan vett- vang“, þ.e.a.s. $é inaður kjósandí Aiþýðufiokksins. í raun er vett- vangurinn ekkl annaö en fram- boð Alþýðubnndalagsins númer tvö í Kevkjavik. En því verður haldið vandlega leyndu þangað til eftir kosningar. Ekki vantar aö skoðanakönnun Skáíss og Pressunnar spáir ihald- inu stórum sigri. Þar stendur Davíð Oddson í stafni sem ókrýndur konuugur fyrir Hði sinu og fær þrettán fulltrúa kjörna, en ekkl nema ellefu eftir að spáö befur verið i óákveðna hópinn, hvað sem er nú að marka það. Við það fær vettvangurinn sína þrjá meim og Bjarni P, er nrðinn öruggur, en Kvennaiistinn einn. Framsókn og Allabailar frá enga kjðrna. Þetta er ævintýra- Davíð í fjölskyldunum Mjög er nú horft til sfórsigurs íhaldsins í kosningunum. Auöséó er að fyrirtæki á borð við Flug- ieiðir og Eimskip, sem eru í eigu fán, hafa gripið í Daviö eins og guð i fófinn, og nú linnir ekki gylliboðum og annarri mcðferð tU gleðiauka fyrir borgarstjór- ann. Hann situr á hœgri hönd jes- tísanna í Elmskip á aöalfundum og þegar Flugleiðir fengu nýja vél frá Bandarikjunum var borgar- stjórinn og ágæt frú hans flutt fram og tii baka í nýjum farkosti, þar scm frúín var látin skýra. Þannig gæta Ijölskyldurnar fimmtán borgarstjórans í lofti og á Júði, og tcngja hann við sig. Helst viidu Eímskip og Flugleiðir geta yfirfært vinsældir borgar- stjórans yfir á $ig og tjölskvld- urnar. Það gæti orðið á kostnað hins aimenna kjósanda íhaldsins. Þessar aðfarir eru heidur óvenju- legar, því fjölskyldunum hefur þótt nóg að hafa stuðning Sjálf- stæðisfiokksins. Nú á að gera flokksforystuna sjálfa að hlekk í keðjuuoi, svo það fari ekki á milll mála í hugum kjósenda, að þcir eru að sfyða fjölskylduruar fimmtán til enn frekari valda á athafnassviðum landsins. <jarrí. VITT OG BREITT BAKARINN HENGDUR Skipstjóranum á bahamaisku feij- unni Scandinavian Star hefúr nú tekist að finna blóraböggul, sem með lagni væri hægt að gera að sökudólg og kenna um hve margir fórust í brunan- um er farþegafeijan brann. Sam- kvæmt fréttum bar skipstjórinn við yfirheyrslur að sasnskir slökkviliðs- menn hafi staðið rangt að störfum og því fór sem fór. Að vísu voru nær 200 af farþegaum skipstjórans látnir þegar sænskir slökkviliðsmenn tóku til starfa um borð í dauðagildrunni, en þetta er góð tilraun hjá skipstjómaum að koma sök yfir á eitthvað annað en hörmulega illa rekna útgerð og áhafhar sem eng- ann veginn var fær um að fást við þær aðstæður sem upp komu. Eigendur Scandinavian Star eru norskir og skipstjórinn er af sama þjóðemi. Skipið var skráð á Bahama- eyjum og lýtur þarlendum lögum. Dauöagildra Skip sem skráð eru í ríkjum á borð við Bahamaeyjar, Líberiu eða Pan- ama eru undanþegin matgs kyns leið- indaákvæðum um lágmarksöryggi og mannréttindi áhafna. Af sjálfii leiðir að þau eru dauðagildrur fyrir það fólk sem álpast um borð sem farþegar eða áhafharmeðlimir. Áhöín farþegarfeijunnar Scandin- avian Star þegar hún brann var að mestu malajar og Portúgalar. Margir þeirra eru óvanir sjómennsku og tungumálakunnátta af skomum skammti. Fyrirskipanir vom gagns- lausar og hver reyndi að bjaiga sér eft- ir bestu getu og var skipstjórinn til að mynda langt frá því að vera með þeim siðustu frá borði. Þótt bahamafeijan sigldi á milli hafna á Norðurlöndum hafði skipa- skoðun þar ekkert með skipið að gera og stéttarfélög sjómanna ekki fremur. Kunnáttumenn hafa lýst þessum manndrápsdalli sem eldgildm og margt fleira var úrskeiðis sem talið er til öryggisbúnaðar meðal siðaðra þjóða. Eldvamarkerfi var ekkert til og viðvörunarkerfi enn síður og áhöfnin kunni ekkert til verka þegar á reyndi. Með nær yfirskilvitlegum hætti vom nær 200 farþegar steiktir lifandi um borð í skipi, sem var með fjarskipta- búnað í lagi, skammt frá landi, á mjög fjölfarinni siglingaleið í blíðskapar- veðri. Fijálsa samkeppnin sá til þess að allt fór úrskeiðis sem mögulegt var og efht var til mesta sjóslyss í sögu Norð- urlanda á ffiðartímum. Siöleysi Skipafélög leika það að láta skrá skip sín f ríkjum þar sem engin lög kvaða á um öryggi skipanna né um mannréttindi áhafha. Þetta þykir nauðsynlegt til að geta tekið þátt í fijálsri samkeppni á alþjóðlegum flutningaleiðum. Mannréttindalausar áhafnir á mann- drápsfleytum er sá gróðavegur sem útgerðarmenn sjá hvað vænstan í samkeppninni um flutningamarkað- ina. Á íslandi hefur bryddað á fijálsri samkeppni á þessu sviði og skipafé- lög hafa verið að reifa möguleika á að láta skrá skipin í skripalöndum og láta suðausturasíubúa sigla þeim. Er skemmst að minnast að íslensk sjómannasamtök mótmæltu hraðlega öllum hugmyndum um að íslensk far- skip fæm að sigla undir fánum þriðja heims rikja með áhöihum sem telja hag sínum sæmilega boigið með ör- uggum hrisgijónaskammti og rekkju- voðum sem ekki næðir um. Á Norðurlöndum eru einhveijir fam- ir að velta fyrir sér að ekki sé allt i sómanum hvað snertir þriðja heims útgerð á skipum í eigu norðurlanda- búa og á siglingaleiðum Norðurálfh. Effirlit með öryggisbúnaði og mann- réttindum er kannski ekki ffáleitt og ekki ætti að saka þótt áhöfn kunni eitt- hvað til þeirra verka sem til falla um borð. Það er ekki allt fengið með því að losna við að boiga sjómönnum mannsæmandi kaup. En takist að kenna sænskum slökkvi- liðsmönnum um handvömmina fær fijálsa samkeppnin að vera eins sið- laus og efni standa til og þeir sem hafa lag á að hengja bakara fyrir smið standa uppi vammi firrtir OÓ

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.