Tíminn - 15.06.1990, Qupperneq 5
Föstudagur 15. júní 1990
Tíminn 5
Ódýrar „íslenskar" lopapeysur á Bandaríkjamarkaði, aettaðar frá Kína:
Kínverjar undirbjóða
íslenskar prjónakonur
Ódýrar, íslenskar lopapeysur, sem eru „handprjónaðar“ í
Kína, fást nú í verslunum í Bandaríkjunum, og að sögn Ólafs
Ólafssonar, forstjóra Álafoss, er hér um fullkomlega löglega
framleiðslu að ræða, þar sem ekkert einkaleyfi er á mynstrun-
um og alvanalegt sé í fataiðnaðinum að stæla framleiðslu
annarra fýrirtækja.
Ólafiir sagði hinsvegar að hann vissi
um íslenska aðila, búsetta erlendis,
sem keyptu lopa og létu pijóna fyrir
sig. Þeir hefðu til skamms tima látið
pijóna fyrir sig á Islandi, en séð sér
þann leik á borði að það væri hag-
kvæmara og betra að láta pijóna þetta
annars staðar.
Ólafúr sagði að það kostaði á bilinu
500-600 kr. að láta pijóna svona
peysur í Kína. Hjá Handpijónasam-
bandi íslands fengust þær upplýsing-
ar að pijónakonur hérlendis fengju
um 1800-2900 kr. fyrir peysur, allt
eftir stærð þeirra, en í þeirri upphæð
væri lopakostnaður innifalinn, en um
500 kr. kostar í hveija peysu. Islensk-
ar pijónakonur fá þvi 1300- 2400 kr. í
laun fyrir peysuna.
„Þessir aðilar eru ekkert að hugsa
um íslenskar konur, þeir vilja náttúr-
lega bara selja peysur á sem lægstu
og bestu verði,“ sagði Ólafur.
Ólafúr sagði einnig að það væru
verksmiðjur sem sæju um ffamleiðsl-
una, en ekki væri um hjáverk kín-
verskra húsmæðra að ræða.
„Við getum ekkert gert eða sagt í
málinu; þessi munstur em ekkert eign
íslendinga frekar en annarra, það
hafa hundruðir fyrirtækja notað þau,“
sagði hann. „Við þessu er ekkert að
segja, því miður.“
Jón Páll Haraldsson, markaðsfúll-
trúi Álafoss, sagði þetta vera löglega
starfsemi í þeim tilfellum þar sem
enginn hefúr átt munstrið.
„Það er hægt að sækja um einkaleyfi
á hönnun varðandi munstur og heild-
arútlitið, sem flest stærri fyrirtæki er-
lendis gera, sem em þekkt undir sér-
stökum nöfnum, og í þeim tilfellum
má ekki gera neitt svona,“ sagði Jón
Páll.
„En það er enginn einn sem á þetta
munstur sem notað hefúr verið sem
íslenska lopapeysumunstrið, enda
geturðu fúndið peysur í verslunum
hér heima frá flestum ullarffamleið-
endum héma og sem húsmæður hafa
handpijónað og selt í verslanir, þann-
ig að í raun og vem getum við ekkert
gert í svona löguðu," sagði hann.
Jón Páll sagði þessa erlendu fram-
leiðslu getað skaðað íslenskan út-
flutning í sumum tilfellum, en ekki
öllum.
„Það getur verið jákvætt að því leyti
að vara sé íslensk í útliti og auglýst út
af því og efninu sem notað er í hana,
ef þetta er góð vara. En ef það er far-
ið að gera lélegar eftirlíkingar er það
svolítið annað mál,“ sagði Jón Páll.
„Við getum alltaf lent í því að ein-
hver taki upp eftirlíkingu af íslenskri
hönnun og láti handpijóna í Kina.“
Talsmaður Handpijónasambandsins
sagðist skammast sín fyrir að hand-
fjatla sumar þær peysur sem hún hef-
ur séð í útlöndum, því gæði vörunnar
væm svo miklu minni en hinnar ís-
lensku, þó svo hún vissi ekki við
hvem væri að sakast þar.
„En við vitum að það em íslenskar
lopapeysur í búðum erlendis sem em
pijónaðar úti,“ sagði hún.
Vara sem fúllunnin er erlendis er oft
töluvert ódýrari en samskonar íslensk
ffamleiðsla, og kvað Jón Páll það
vera slæmt.
,JÞað er hlutur sem við lendum oft í
með íslenska ffamleiðslu að hún er
illa samkeppnisfær vegna verðs og
ffamleiðslukostnaðar," sagði hann.
Jón Páll sagði þetta ekki vera mjög
algengt, en hann hefði orðið vitni að
því á sýningu í Austurríki að kanad-
ískur aðili, sem Álafoss hefði hætt
viðskiptum við og keypti nú svipað
band ffá Noregi, hefði límt miða á
flíkina sem á stóð „norskt ullarband"
þar sem áður var „íslenskur lopi“.
Ólafúr tók ffam í máli sínu að ef
reynt væri að banna mönnum að
kaupa íslenskt hráefni, þá fengju þeir
það annars staðar.
Jón Páll sagði að það væm margir
sem keyptu af þeim lopa út, nokkur
af stóm tískufyrirtækjunum í Banda-
ríkjunum og eitt stærsta handpijóna-
fyrirtæki Júgóslavíu, þannig að lopi
væri seldur um allan heim.
Jón Páll sagði lopann í kínversku
peysunum ekki endilega þurfa að
koma ffá Álafossi, þar sem fleiri ís-
lensk fyrirtæki flyttu út lopa. —só
20 pundari
og Fiat
Þeir hafa verið mjög vænir fiskam-
ir sem komið hafa á land í Laxá í
Kjós fyrstu daga veiðitímans. Jakob
Hafstein veiddi tuttugu punda lax í
fyrradag og er það sá stærsti sem
kominn er á land.
Ónafngreindur veiðimaður, sem
var við veiðar í Kjósinni, setti líka í
þann stóra, en hafði litla möguleika.
Veiðimaðurinn var að kíkja ffam af
brúnni og maðkurinn dinglaði fram
og til baka í vindinum. Skyndilega
rýkur út af hjólinu hjá veiðimannin-
um og hvín all rosalega í. Steinhissa
rígheldur veiðimaðurinn í stöngina
og hann mun ekki hafa brosað þegar
hann áttaði sig á að Fiat biffeið sem
leið átti um brúna var á hinum end-
anum. Gimið hafði flækst í útvarps-
loftneti bílsins og bmnaði hann með
línuna norður. Þrátt fyrir góð tilþrif
sleit Fiatinn.
í gærdag voru komnir ríflega 50
laxar úr Laxá í Kjós.
Frá fundi BHMR í Bíóborginni í gær. Tímamynd Ámi BjamaFrá fundi BHMR f Bíóborginni í gær. Timamynd Ami Bjama
Halldór Ásgrímsson segist undrandi á ummælum borgarstjóra, um að lögfræðingar borgarinnar telji ákvörðun ríkisstjórnarinnar hæpna:
UN gengið með 44
Upp og niður gengið stendur undir
nafni. Þeir hefja ávallt veiðar í Mið-
fjarðará og brugðu ekki út af vanan-
um þetta sumarið. Þeir hófú veiðar á
mánudag klukkan 16 og fóru heim í
gær á hádegi. Affaksturinn var 44
laxar. í fyrra fékk þetta sama veiði-
gengi engan lax. Það verður því að
segjast eins og er að gengið er upp
og niður hjá þeim.
17 pundari úr
Meðalfellsvatni
Þórhallur Bjamason setti í sautján
punda lax í Meðalfellsvatni nýverið
og náði að innbyrða hann. Þórhallur
var á bát á vatninu er sá stóri beit á.
Viðbúið er að fleiri laxar veiðist á
allra næstu dögum í Meðalfellsvatni
þar sem mikið hefúr sést af honum
stökkvandi.
Ertu hættulegur
I UMFERÐINNI
án þess að vita það?
Morg lyf hafa svipuö áhrif
ogáfengi
Ky.intu þér vel lyfiö
sem þú notar
Lögfræðingar borgarinnar
gerðu engar athugasemdir
„Það kemur mér á óvart að borgarstjórinn í Reykjavík skuli lýsa
þessu yfir.“ Þetta sagði Halldór Ásgrímsson, starfandi forsætis-
ráðherra, þegar ummæli Davíðs Oddssonar um að lögfræðing-
ar borgarínnar hefðu efasemdir um að frestun launaflokka-
hækkunar BHMR værí lögmæt, var borín undir hann.
,J>að kemur mér á óvart að borgarstjór-
inn í Reykjavík skuli lýsa þessu yfir.“
Þetta sagði Halldór Ásgríms
g hef fengið upplýsingar um það að
samninganeíhd ríkisins og lögffæðingar
Fjármálaráðuneytisms hafa verið í sam-
bandi við embættismenn Reykjavíkur-
borgar, þar á meðal lögfiæðinga borgar-
innar, sem höfðu ekki í ffammi neinar
athugasemdir varðandi þessa fresturT
Þess vegna kemur yfirlýsing borgar-
stjórans á óvart og er hún reyndar mjög
óheppileg,“ sagði Halldór.
Hann sagði það vera skoðun rikis-
stjómarinnar, að ef þessi breyting kæmi
nú til ffamkvæmda myndi það valda
röskun á hinu almenna launakeríi í land-
inu., J samningnum stendur beinlínis að
standa eigi að breytingum þannig að
það valdi ekki slikri röskun."
I gær var haldinn félagsfúndur BHMR
í Bíóborginni og var þar nær húsfyllir.
Effir fúndinn hittist samninganefnd
BHMR og sagði Páll Halldórsson, for-
maður BHMR, eftir fúndinn að samn-
inganefndin hafi falið stjóm félagsins að
undirbúa formlega meðferð málsins fyr-
ir réttum dómstóli.
Halldór Ásgrímsson vonaðist hins veg-
ar til þess að BHMR léti ekki verða af
þeirri fyrirætlan, vegna þess að ríkis-
stjómin ætli sér að standa við þennan
samning í einu og öllu. „Það er búið að
standa við annan og þriðja kafla sarnn-
ingsins. Nú ríður á að hraða þeim sam-
anburði sem á að eiga sér stað sam-
kvæmt fyrsta kafla samningsins, milli
þeirra sem vinna hjá ríkinu og annars
staðar. Því starfi er að hluta til lokið, en
ekki að öllu leyti. Niðurstöður í þeim
samanburði verður grundvöllur raun-
hæffar niðurstöðu í þessu máli. Þó að nú
hafi verið tekin ákvörðun um að fresta
gildistöku launaflokkahækkunar
BHMR, með þeim hætti sem samning-
urinn gerir beinlínis ráð fyrir, þá er það
einlægur ásetningur rikisstjómarinnar
að ljúka þessu starfi. Málaferli myndu
aðeins spilla fyrir og ekld verða á nokk-
um hátt til ffamdráttar. Ég get ekki séð
ávinning fyrir félaga í BHMR með þvi
að fara þá leið, en það er vitaskuld þeirra
ákvörðun," sagði Halldór að lokum.
Athugasemd
Ég vil mófmæla þeim málflufningi
'Iunans að Mógilsáideilan snúist um
peisónuleg og pólitísk samskipti ein-
hvena allaballa Sjálfúrvarég formaður
Félags ungra framsiSaiarmanna i
Reykjavik árið 1980, og lét afþví einb-
ætti þegsrég förtil ffamhaldsnáms vest-
ur um haf Sem þáötakandi í Mógilsár-
deilunni kann ég því afar illa að grund-
vallar ágreiningur um gróðurvemdara-
anncJaiir sé hártogaður með þessum
haritL Virðingarfyllst, dr. Kristján
Þórarinsson sérffæðingur á Rann-
sóknastöð Skógræktar ríkisins á
Mógilsá.