Tíminn - 19.06.1990, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 19. júní 1990
Tíminn
3
Aukin frjárframlög, „átök“ og „þjóðargjafir“ ekki skilað sér í aukinni gróðursetningu:
j ■
Meiri peningar en
minna gróöursett
„Aukin flárframlög, tækjakaup og uppbygging, „átök“ og „þjóð-
argjafir“ hafa ekki skilað sér í auknum gróðursetningum. Það eru
greinilega fleiri vandamál á ferðinni en peningaskortur. Áhersla
hefur ekki verið lögð á skógvemd undanfama áratugi, svo þar er
ekki að finna skýringar á þeirri mynd sem súluritin sýna,“ sagði
Jón Gunnar Ottósson m.a. í erindi um markmið og leiðir í skóg-
rækt og skógvemd fyrr í vor.
Eins og glöggt kemur fram á línurit-
um Jóns Gunnars fækkaði gróður-
settum tijáplöntum á ári stórlega frá
því um 1960 þar til í byrjun 8. ára-
tugarins, á sama tíma og fjárframlög
rikissjóðs til skógræktar tvöfolduð-
ust að raungildi.
Hvað lifir af
20 milljón trjám?
Á 24 ára timabili (1959-1982) lagði
ríkissjóður ffam samtals í kringum
1.500 milljónir kr. reiknað á fostu
verðlagi 1989. Þessi framlög fóru að
stærstum hluta til Skógræktar ríkis-
ins fram til 1975 en þá bættist við
„þjóðargjöfín". Á sama árabili voru
gróðursettar alls um 20 milljónir
skógarplantna í landinu á vegum
Skógræktar rikisins, skógræktarfé-
laga og annarra. Hve mikið af þess-
um plöntum hefur lifað af veit hins
vegar enginn, en að sögn Jóns Gunn-
ars hafa afföll stundum verið mikil.
Minnst gróðursett
á „ári trésins“
Athygli vekur að fremur dró úr
gróðursetningu á árunum eftir að
„þjóðargjöfin" bættist við og sömu-
leiðis að umræddan aldarfjórðung
var gróðursetning aldrei minni en á
„ári trésins“ 1980. Aðeins rúmlega
hálf milljón skógarplantna voru
gróðursettar á „ári trésins" borið
saman við um 1.100 þús. til 1.400
þús. á árunum eftir 1960 og um 700-
900 þús. á árunum 1965-75.
Tölur um gróðursetningu annarra en
Skógræktar rikisins eru enn ekki til-
tækar fyrir árin eftir 1982. En Skóg-
ræktin virðist hafa gróðursett talsvert
færri plöntur á síðasta áratug heldur
en á 7. áratugnum þrátt fyrir mun
hærri fjárffamlög ffá rikissjóði á síð-
asta áratug heldur en árin 1960-70.
Eins og meðfylgjandi línurit sýnir
lækkuðu fjárframlög ríkissjóðs að
raungildi árið 1978 og áfram til árs-
ins 1983. Síðan hafa þau á ný hækk-
að ár frá ári og voru 1988 og 1989
aftur orðin svipuð og á fyrstu árum
„þjóðargjafar“.
I ár eru ríkisframlög áætluð um 125
millj.kr., eða miklu hærri en nokkru
sinni fyrr. Á vegum Skógræktarinnar
er áætlað að gróðursetja um 450 þús.
plöntur, eða álíka fjölda og árið
1963.
Skógræktarfélögin virðast á 7. og 8.
áratugnum alla jafna hafa gróðursett
töluvert fleiri skógarplöntur (sjá
línurit) heldur en Skógræktin. Gróð-
ursetning á vegum annarra (m.a. ein-
staklinga og sveitarfélaga) hefur ver-
ið mjög mismunandi frá ári til árs,
sum árin sárafáar plöntur en önnur ár
oft á milli 100 og 200 þúsund plönt-
ur.
Enn í sömu sporum?
í erindi sínu benti Jón Gunnar á að
viðhorf til landgræðslu og skógrækt-
ar séu nú jákvæðari heldur en þau
sem mættu ffumherjunum á þessu
sviði. Þekking sé einnig meiri, bún-
aður betri og aðferðir fjölbreyttari en
áður. „Samt erum við að sumu leyti í
sömu hjólforunum. Hvers vegna?“
Að sögn Jóns Gunnars hefur heild-
aráætlun um íslenska skógrækt aldrei
verið gerð. Skógrækt rikisins hafi á
undanfomum árum lagt megin-
áherslu á ræktun nytjaskóga að
skandinavískri fyrirmynd og skóg-
ræktarfélögin hafi veriff knúin áffam
af hugsjóninni um að „klæða landið"
líkt og norska skógræktarfélagið um
síðustu aldamót. Jón Gunnar vitnar
hins vegar til fyrmm formanns þess,
Haaken S. Mathiesen, sem hafi varað
Islendinga við því að fara í fótspor
Norðmanna (sem gróðursettu á lítil
svæði á við og dreif) — láta sér frek-
ar reynslu þeirra að kenningu verða
og vinna að endurreisn skóga eftir
heildaráætlun. Telur Jón Gunnar
brýnt að gerð verði slík heildaráætl-
un um íslenska skógrækt sem nái til
allra þátta: Náttúmskóga, land-
græðslu og nytjaskóga. - HEI
SUMARTILBOD
20" kr. 42.287 stgr.
14" kr. 29.880 stgr.
★ Úvals sjónvarpstæki á frábæru verði.
★ Fjarstýring.
★ Monitor útlit.
Mfmw
^ SAMBANDSINS
OG KAUPFÉLÖGIN
HOLTAGÖRÐUM SÍMI 68 55 50
VID MIKLAGARÐ
PÓSTFAX TÍMANS
Skoðuð í samhengi benda þessi tvö línurit á umhugsunarverða hluti, þ.e.
að gróðursetning skógarplantna (landinu virðist hafa dregist þeim mun
meira saman sem fjárframlög ríkissjóðs til skógræktar voru aukin. Reikn-
að á verðlagi 1989 hefur ríkissjóður td. greitt um 35 kr. með hverri gróð-
ursettri skógarplöntu árið 1960 en um 120 kr. tveim áratugum síðar. Hve
mikið Irfir enn af þeim ca 20 milljón plöntum sem gróðursettar voru með
1.500 milljóna ríkisframlagi á aldarflórðungi (1959-82) veit svo enginn.

; s
• 2

Skemmtileonr
nntímas
b 0 6 o DQjonnon n d n o 0^0 o o d TLI' O ILH
n B n B B[Il_BBBÐB p p □ o n[HCIn ImT |m o
Reykjanesskóli hefur marga eftirsóknarverða
þætti í starfi sínu, umhverfi og félagslífi.
Áhersla er á lifandi nám, þátttöku nemendanna
sjálfra. Umhverfi skólans býður upp á útiveru og íþrótta-
iðkanir og bregðist veður má alltaf nýta íþróttaaðstöðuna
innanhúss sem er með ágætum. Félagslífið í Reykjanesskóla
er alltaf ferskt og skapandi enda að stórum hluta í höndum
nemendanna sjálfra, en þó fær stöku kennari að vera með —
stundum. Þeir nemendur sem eru að leita að nýjum og
skemmtilegum skóla, sem gefur færi á einhverjum ofantal-
inna þátta, ættu að hafa samband við Reykjanesskóla hið
fyrsta og alls ekki síðar en 20. júní.
Héraðsskólinn í Reykjanesi
Reykjanes, 401 ísafjörður, símar 94-4840 / 4841