Tíminn - 29.06.1990, Qupperneq 3
Föstudagur 29. júní 1990
Tíminn 3
Heilbrigðisstofnun Sameinuðu þjóðanna:
Spáir yfir 6 milljón
eyðnisjúkum árið 2000
Þótt eyðni breiðist nú út
nokkru hægar en áður var tal-
ið, a.m.k. í nokkrum vestræn-
um ríkjum, áætla helstu eyðni-
sérfræðingar að eyðnisjúkling-
um muni fjölga í um 6 milljónir
áríð 2000. Skráð eyðnitilfelli
eru nú um 200.000. En sam-
kvæmt skýrslu, sem vartil um-
ræðu á þingi Heilbrígðisstofrí-
unar Sameinuðu þjóðanna
(WHO) í maí sl., er talið að
raunverulegur fjöldi sé a.m.k.
um 600.000 rrianns. Með-
göngutími sjúkdómsins er tal-
inn vera allt að 10 ár. Á íslandi
hafa 13 einstaklingar greinst
með eyðnisýkingu á lokastigi
og íslendingar því í 13. sæti
meðal 32ja Evrópuþjóða.
Mjög er mismunandi eftir heims-
hlutum úr hvaða hópum flestir eyðni-
smitaðir koma, samkvæmt frétt frá
Landlæknisembættinu um eyðnium-
ræður á þingi WHO. Á Norðurlönd-
um og í rikjum Norður- Evrópu er
mikill meirihluti, eða 75- 90% sam-
kynhneigðir og sömuleiðis um 60% í
vesturhluta Bandaríkjanna. í austur-
hluta Bandaríkja og Suður- Evrópu
kemur aftur á móti meirihluti eyðni-
sjúkra út hópi sprautusjúklinga. í
Afríku eru um 90% eyðnisjúklinga
taldir gagnkynhneigðir, borið saman
við um 8% í Evrópu. En þar hefur
eyðnisjúkum úr hópi gagnkyn-
hneigðra verið að fjölga hægt og síg-
andi. Sérfræðingar á þingi Heilbrigð-
isstofnunar SÞ töldu ekki nokkum
vafa leika á því að fleiri milljónir
eyðnisjúkra muni koma í ljós á næstu
árum jafnvel þótt þegar væri komið í
veg fyrir áframhaldandi HlV-út-
breitðslu. Sjúkdómurinn eigi því eftir
að verða þjóðum þung byrði. Vest-
rænar þjóðir verði þó trúlega fyrir
minni búsifjum af völdum eyðni
heldur en margar vanþróaðar þjóðir
af öðrum orsökum. Bent er á að 5-7
milljónir bama deyi þar árlega vegna
farsótta (t.d. mislinga og annarra)
sem auðveldlega mætti koma í veg
fyrir ef vanþróaðar þjóðir hefðu efhi
á að kaupa bóluefni sem vestræn
böm fá nú þegar.
Niðurstaða eyðnisérfræðinganna
var að unnt væri að koma í veg fyrir
eyðnisýkingu rúmlega einnar millj-
ónar af þeim 6 milljónum manna sem
áætlað er að hafi sýkst af eyðni um
aldamót. Margir telja þó að fyrir-
byggja megi mun fteiri tilfelli. En
hvort það takist ráðist af skynsemi og
þekkingu fólks.
Menn em sagðir binda auknar vonir
við árangur lyfjamcðfcrðar. AZT er
„Grúskað
í Grettlu"
Brautskráning frá Kennaraháskóla
jslands fór ffarn í Hallgrímskirkju
þann níunda þessa mánaðar. Að
þessu sinni vom samtals brautskráðir
185 einstaklingar af sex sviðum.
Við athöfnina var veitt viðurkenn-
ing úr nýstofnuðum minningarsjóði
Ásgeirs S. Bjömssonar. Viðurkenn-
inguna hlutu Sigurlaug Laufey Svav-
arsdóttir og Þorgerður Lára Guð-
finnsdóttir fyrir ritgerðina „Grúskað í
Grettlu". í ritgerðinni, sem gefin
verður út af Námsgagnastofnun, er
Grettissaga búin til kennslu í 5. bekk
gmnnskólans. Valdir kaflar í sögunni
em skýrðir en aðrir endursagðir, auk
þess sem höfundar sömdu fræðilegan
inngangskafla og ítarlegar kennslu-
leiðbeiningar. jkb
ennþá áhrifaríkasta lyfið á markaðn-
um, en fleiri lyf (DDC, DDI og CD
4) em að koma á markað sem virðist
geta komið í veg fyrir viðgang HIV-
veimnnar. Ekki er búist við nothæfu
bóluefni næstu 5 árin, þótt tilraunir
með HIV bóluefni á dýmm hafi
reynst áhrifarikar. í sameiginlegu
ávarpi Norðurlandaþjóðanna á þing-
inu kom fram mikil gagnrýni á auð-
ugar iðnvæddar þjóðir sem viðhalda
félagslegu óréttlæti, fátækt og at-
vinnuleysi í heimalöndunum.
Bent var á að útbreiðsla eyðnisjúk-
dómsins er hröðust á þeim lands-
svæðum þar sem fátækt, atvinnuleysi
og félagslegt óréttlæti er mest, enda
fikniefnaneysla þar lang útbreiddust
—HEI
Súlurítið sýnir áætiaða fjölgun
eyðnisýktra til aldamóta. Gráa
svæðið táknar þann flölda -sem
sérfræðingar telja að megi foVh
firá sýkingu með ftæðslu og fýrir-
byggjandi aðgerðum.
ÍÞRÓTTADAGUR
í REYKJAVIK
30.JÚNÍ1990 umalÍaboíg!
íþrótta- og tómstundaráð Reykjavíkur, í samráði við
íþróttabandalag Reykjavíkur og íþróttasamband íslands halda íþróttadag Reykjavíkur 30. júní n.k.
Ákveðið er að halda daginn í tengslum við Íþróttahátíð ÍSÍ, en hún stendur yfir frá 28. júní - 1. júlí.
Það sem boðið verður uppá verður m.a.:
GÖNGUFERÐ UM VIÐEY. Skipulagðar verða
gönguferðir um Viðey, frá kl. 13-17, með
vönum fararstjórum. Ferðir til og frá Viðey
verða ókeypis.
GOLFVÖLLURINN
VIÐ KORPÚLFSSTAÐI
verður opinn almenningi,
án endurgjalds, frá
kl. 13-17. Leiðsögn fyrir
byrjendur verður á staðnum.
i VESTUBÆJARLAUG,
LAUGARDALS LAUG,
SUNDHÖLLINNI og BREIÐHOLTS
LAUG verður opið frá kl. 7.30-17.3Í
Enginn aðgangseyrir er og jafnframt
leiðsögn í SKOKKI og SUNDI.
BARNALEIKTÆKI eru við Laugardalslaug
frá kl. 13 -17. ( öllum laugunum
flotleikföng fyrir börn.
KEILUSALURINN
i ÖSKJUHLÍÐ verður með
kennslu fyrir byrjendur frá
kl. 13-16. Aðgangur er ókeypis.
HJÓLABRETTAPALLAR
verða við Seljaskóla, Ársel
og Grandaskóla.
í NAUTHÓLSVÍK verður almenningi boðin
afnot af bátum siglingaklúbbsins ásamt leið-
sögn frá kl. 13-17.
SEGLBRETTI
Á sama tíma verður boðin ókeypis kennsla í
siglingu á SEGLBRETTUM sem lánuð eru á
staðnum.
Eins og sést á dagskránni er einkum lögð
áhersla á fjölskyldu íþróttir, enda verður
mjög viðamikil íþróttastarfsemi fyrir börn og
unglinga, á sama tíma á vegum (Si.
B
TENNISVELLIR VÍKINGS og við GERVI-
GRASVÖLLINN í LAUGARDAL verða opnir
almenningi, án endurgjalds, frá kl. 13-16.
Leiðsögn í grunnatriðum tennisíþróttarinnar
verður á sama tíma.