Tíminn - 29.06.1990, Blaðsíða 5

Föstudagur 29. júní 1990
Tíminn 5
Landinn lengur að meðtaka ný bifreiðanúmer en búist var við:
Tvö kerfi í gangi í 30 ár
Svo virðist sem íslendingar hafi ekki tekið nýju bifreiðanúmeraspjöld-
unum jafn opnum örmum og búist var við. Þegar hafið var að setja ný
númer á bifreiðar í desember 1988 var gert ráð fýrir að allar bifreiðar
yrðu komnar á nýju númerin innan fimm ára. Nú, hins vegar, gera
menn ráðfyrirtöluvert lengri tíma. Að sögn Karls Ragnars hjá Bifreiða-
skoðun íslands má búast við að gömlu númerin verði ekki horfin af göt-
unum fyrr en eftir 30 ár og tvö kerfi verði því í gangi þann tíma.
Forsendur þessara niðurstaðna eru þær
að núverandi reglum verði ekki breytt.
Karl segist álykta þetta vegna þess að
nýir bílar sem komu til landsins 1988 og
fengu ný gömul númer munu í mörgum
tilvikum endast næstu 30 árin og bera
sín gömlu númer þann tíma. Þá eru 30 ár
ekki ólíldegur tími ef reynsla síðasta árs
er höfð til hliðsjónar.
Frá þvi nýju númerin vom tekin upp hafa
um 8 þúsund nýir bílar komið til landsins
og fengið ný númer við skrásetningu.
Karl segist reikna með því að jaíhmargir
gamlir bílar haíi verið settir á nýtt númer.
Því má álykta að um 16 þúsund bflar
skarti nýjum númeraspjöldum. Það getur
vart talist mikið þar sem bílafloti íslend-
ingatelurum 140.000 bifreiðar.
Karl segir að við áætlunargerð við upp-
haf nýja kerfisins hafi verið rennt nokk-
uð blint í sjóinn. „Það var ekki nokkur
leið að átta sig á því hve mikill áhugi
yrði á því að setja ný númer á gamla
bíla,“ segir Karl. Síðan hefur komið á
daginn að áhuginn hefiir ekki verið mik-
ill. „Enda í sjálfu sér ástæðulaust fyrir
fólk að borga 5 þúsund krónur fyrir nýtt
númer þegar það þarf þess ekki,“ segir
Karl enn fremur.
Þær reglur sem nú eru í gildi gera ráð
fýrir þremur ástæðum fyrir því að fólk
fái nýtt númer. Þ.e. þegar fólk kaupir
nýja bifreið, þegar númer á gömlum bíl-
um eyðileggjast og þegar menn vilja
einfaldlega skipta um af eigin vilja og
Tjón svipað og við
eldgosið í Eyjum
Miklir eldar hafa nú geysað í suðurhluta Kalifomíu en þar búa
fjölmargir íslendingar. Tíminn hafði samband við nokkra þeirratil
að leita upplýsinga um atburðarás og líðan landans. Að sögn
Ingu Dóru Bjömsdóttur sem býr í Santa Barbara munu allir Is-
lendingar á svæðinu vera heilir á húfi og úr allrí hættu.
Upptök eldsins, sem voru af manna-
völdum, voru í gili á svæði sem kallað
er garður heilags Markúsar fyrir ofan
bæinn Santa Barbara. „Þetta var mjög
skrítið. Það var eins og að horfa á eld-
gos að sjá eldinn liðast þama niður
með hlíðinni í myrkrinu" sagði Inga
Dóra í samtali við Timann.
Annar viðmælandi Tímans líkti
ástandinu við eldgosið í Vestmanna-
eyjum og taldi tjón vera svipað á því
svæði þar sem eldurinn geystist niður
hlíðina yfir norðurhluta Santa Bar-
bara. Eldstormar þeyttu brennheitum
vindhviðum á undan eldinum sjálfum
sem síðan kveiktu í öllum húsum sem
á vegi þeirra urðu.
„Vindamir fóm í kringum sum hús á
meðan þeir kveiktu i öðmm þannig að
mannvirki við heilu götumar bmnnu á
meðan byggingar í næstu götum
sluppu" sagði Inga Dóra. Alls munu
um þijúhundmð hús hafa brunnið til
ösku. „Eldurinn breiddist það hratt út
til að byija með að ekki var reynt að
stoppa hann. Menn vom önnum kafh-
ir við að bjarga fólki og veija nálæg
hús. Margir fengu lítinn fyrirvara áður
en þeir urðu að yfirgefa heimili sín.
Einum vina okkar tókst til dæmis að-
eins að ná einu myndaalbúmi áður en
heimilið varð eldinum að bráð. Raf-
magn fór af sumum hverfum og ekki
var hægt að nota hraðbrautina þar sem
eldurinn geystist þar yfir. Nú er mistur
yfir og þegar við komum út í morgun
var allt svæðið þakið grárri ösku“
sagði Inga Dóra. Fólki hefur verið
komið fyrir i öllum tiltækum bygging-
um, háskólahúsið er þéttsetið, fang-
elsið var rýmt, körfuboltahöll notuð til
að hýsa heimilislausa og sjúkrahús
em öll að fyllast.
Ennþá munu loga eldar uppi í fjöll-
unum og em menn hræddir við að ef
vindar byija aflur að blása geti eldur-
inn leitað niður í bæinn. Mikið af flug-
tönkum og þyrlum fullum af eldvam-
arefhum hefur verið flogið yfir svæð-
ið og efhunum varpað niður til að
hefta útbreiðslu. Ástandið er sérstak-
lega alvarlegt þar sem einir verstu
þurrkar í manna minnum hafa í fleiri
mánuði hijáð íbúa svæðisins. Uppi-
stöðulón em meira og minna öll
skraufþurr og neyðarástandi vegna
vatnsskorts var lýst yfir í febrúar.
Neyðarástandi vegna hugsanlegra
skógarelda var einnig lýst yfir mörg-
um vikum á undan áætlun og virðist
ekki hafa verið vanþörf á. Almenning-
ur mun vera frekar rólegur þrátt fyrir
ástandið og að sögn Ingu Dóm em
engir Islendingar í hættu. jkb
Nesjavellir:
fnimkvæði. Þá er um það að ræða að
mönnum finnist nýju númeraspjöldin
smekklegri og einnig er talsvert um það
að sögn Karls, að fólk skipti þegar það
selur gamla bílinn sinn. Gamli bílinn er
þá e.tv. á númeri sem fólkinu þykir
vænt um, t.d. er oft um að ræða gömul
ættamúmer. Það skiptir því um númer
áður en það selur bílinn, því það getur
ekki hugsað sér að sjá númerið á bílnum
áfram hjá öðrum eiganda. Hins vegar
getur fólkið ekki notað gamla númerið á
annað bíl og notagildi þess rýmar því
óneitanlega til muna. En hugsanlegt er
að það sé notað til skrauts eða til minn-
ingar um „gamla jálkinn".
Að sögn Karls tvöfaldar það vinnuna
hjá Bifreiðaskoðun íslands að hafa tvö
númerakerfi í gangi. Aukakostnaður
sem því fylgir er einnig talsverður.
Vegna þessa gæti vel farið svo þegar
fram líða stundir að núverandi reglum
verði breytt og þá jafhvel allir skyldaðir
til að keyra um á nýjum númerum. En
það verður þó varla gert fýrr en gömlum
númerum hefur fækkað til muna.
Karl segir það koma til greina í fram-
tíðinni að fólk fái að velja sér númer
með upphafsstöfhm sínum eða jafnvel
nafhi. Það yrði ekki bundið við tvo stafi
og þijá tölustafi. Eigandinn þyrfti að fá
að hafa það númer áffam þegar hann
skipti um bíl og því þyrfti nýtt kerfi fýr-
ir slík númer. Forsenda fýrir slíkum
númerum er því sú að gamla kerfið
hverfi þvf ekki er hægt að keyra þijú
kerfi í einu.
Nýverið var ákveðið í Svíþjóð og Dan-
mörku að leyfa ökumönnum að velja
sér númer. Þau númer eru mjög dýr og
er það til þess að hamla á móti þvi að of
margir kaupi þau. „Það er jú ekkert
gaman að þessu ef þetta er allt of al-
gengt,“ segir Karl. En Karl segir núm-
eraval ekki koma til greina á næstunni.
,Jvíenn ætla að komast skammlaust ffá
þessu nýja kerfi áður en lengra er hald-
ið.“ GS.
Júlíus Sólnes
skoðar Dounreay
í lok júlí næstkomandi mun Júlíus
Sólnes, umhverfisráðherra, halda til
Bretlands. Hann heimsækir þar með-
al annars kjamorkustöðina í Dounr-
eay í Skotlandi í boði ráðuneytis ut-
anríkis- og samveldismála í London
og yfirvalda kjamorkumála.
„Það er mér mikið ánægjuefni að
umhverfisráðherra hefur þegið boð
um að heimsækja kjamorkuendur-
vinnslustöðina í Dounreay í ferð
sinni til Bretlands," sagði R.R. Best
sendiherra Bretlands á Islandi í sam-
tali við Tímann. I gær hélt Júlíus til
Skotlands og á morgun tekur yfir-
maður kjamorkustöðvarinnar, Hr.
Butler, á móti honum. Butler kemur
til með að sýna umhverfisráðherra
allar aðstæður við stöðina, þar með
talda öryggisgæslu, og gera grein
fýrir þeirri vinnslu sem fram fer. Að
sögn sendiherra Breta hafa ekki verið
teknar ffekari ákvarðanir varðandi
viðræður breskra vísindamanna við
íslenska samstarfsmenn. En búist er
við að hugað verði að því máli að
heimsókn umhverfisráðherra lokinni.
„Það tekur töluverðan tíma að koma
slíkum málum í kring sérstaklega á
sumrin. En þetta er nokkuð sem verið
er að athuga,“ sagði Best. jkb
SLYSIÐ HLAUST
AF MANNLEG-
UM MISTÖKUM
Orsakir slyssins á Nesjavöllum,
er brennisteinsvetni komst út í
andrúmsloftið með þeim afleið-
ingum að tveir menn misstu með-
vitund og annar þeirra féll niður úr
krana og mjaðmagrindarbrotnaði,
er verið var að skipta um lok á
enda afrennsiisrörs inni í vélasal
þar sem menn voru við vinnu með
þeim afleiðingum að brenni-
steinsvetni náði að streyma út að
sögn Reynis Þorkelssonar rann-
sóknariögreglumanns á Selfossi.
Egill Jónsson staðarverkfræðingur á
Nesjavöllum sagði að fýrir mannleg
mistök hafi sloppið út gas í vélasöl-
unum í virkjunirmi í það miklum
mæli að menn fengu gaseitrun þar af
einn það alvarlega að hann féll niður
8-9 metra úr krana þar sem hann var
við vinnu.
Egill sagði að ekki hafi verið farið
eftir settum vinnureglum við skipt-
ingu loksins, sem hefði að sjálfsögðu
verið alvarleg mistök, en ekki ætti að
stafa hætta af þessu sé rétt farið að.
Reynir var spurður að því hvort El-
ísabetu drottningu, sem kom við á
Nesjavöllum á meðan á heimsókn
hennar stóð hérlendis, hefði getað
orðið meint af ef þetta hefði átt sér
stað á meðan hún skoðaði virkjunina.
Reynir kvað það af og ffá þar sem
ástæðan fýrir eitruninni hefði verið
sú að slysið átti sér stað í lokuðu húsi
þar sem eiturgufan safhaðist saman.
Samkvæmt skýrslu ffá Vinnueftirliti
ríkisins veldur innöndun brenni-
steinsvetnis sviða í nefi og koki,
hósta, höfuðverk, svima og uppsölu.
Ef mikið magn er innbyrt er hætta á
krampa, öndunarlömun og varanleg-
um taugaskemmdum. Einnig getur
lungnabólga og lungnabjúgur komið
ffam seinna. Hátt innihald i lofti
veldur fljótt meðvitundarleysi sem
getur leitt til þess að hinn slasaði falli
stjómlaust og hætta sé á höfuð-
áverka.
—só
INNLAUSNARVERÐ
VAXTAMIÐA VERÐTRYGGÐRA
SPARISKÍRTEINA RÍKISSJÓÐS
Í1.FL.B1985
Hinn 10. júl í 1990 er ellefti fasti gjalddagi vaxtamiða verðtryggðra
spariskírteina ríkissjóðs með vaxtamiðum í 1. fl. B 1985.
Gegnframvísun vaxtamiðanr. 11 verðurfráog með 10.júlí nk. greittsem hérsegir:
Vaxtamiði með 5.000,- kr. skírteini kr. 476,45
Vaxtamiðimeð 10.000,-kr. skírteini kr. 952,90
___________Vaxtamiði með 100.000,- kr. skírteini_kr. 9.529,50_
Ofangreind fjárhæð er vextir af höfuðstól spariskírteinannafyrirtímabilið
10. janúar 1990 til 10. júlí 1990 að viðbættum verðbótum sem fylgja hækkun
sem orðið hefur á lánskjaravísitölu frá grunnvísitölu 1006 hinn 1. janúar 1985
til 2905 hinn 1. júlí 1990.
Athygli skal vakin á því að innlausnarfjárhæð vaxtamiða breytist aldrei eftir gjalddaga.
Innlausn vaxtamiða nr. 11 ferfram gegn framvísun þeirra í afgreiðslu Seðlabanka íslands,
Kalkofnsvegi 1, Reykjavík, og hefsthinn 10. júlí 1990.
Reykjavík, 29. júní 1990
SEÐLABANKIÍSLANDS