Tíminn - 03.07.1990, Blaðsíða 14

14 Tíminn
’ Þrlðjudagar’3. júlí 1990
|1FJ Heilsuverndarstöð Reykjavíkur
| j j Barónsstíg 47
Heilsuverndarstöð Reykjavíkur óskar að ráða
HJÚKRUNARFRÆÐINGA til starfa á eftirtaldar
deildir:
★ Barnadeild
★ Heilsugæslu í skólum
★ Húð- og kynsjúkdómadeild
Um er að ræða bæði fullt starf og hlutastarf, fast
starf og afieysingar. Störfin bjóða öll upp á ýmsa
möguleika, eru sjálfstæð og fjölbreytt.
Upplýsingargefurhjúkrunarforstjóri í síma22400.
Umsóknum skal skila til skrifstofu Heilsuverndar-
stöðvar Reykjavíkur fyrir kl. 16.00, þriðjudaginn
10. júlí 1990.
Til sölu
Maragon sláttuvagn 24 rúmm. árg. ’84 á tveim
hásingum. Vagninn í góðu lagi. Uppl. í síma
93-47774.
Garðsláttur
Tökum að okkur að slá garða.
Kantklippum og fjarlægjum heyið.
Komum, skoðum og gerum verðtilboð.
Afsláttur ef samið er fyrir sumarið.
Upplýsingar í síma 41224 eftir kl. 18.
Geymið auglýsinguna.
BLAÐBERA VANTAR
í Tangahverfi,
Mosfellsbæ
LEKUR : ER HEDDIÐ
BLOKKIN? : SPRUNCIÐ?
Viðgerðir á öllum heddum og blokkum.
Plönum hedd og blokkir — rennum ventla.
Eigum oft skiptihedd í ýmsar gerðir bifreiða.
Viöhald og viðgerðir á iðnaðarvélum — járnsmíði.
Vélsmiðja Hauks B. Guðjónssonar
Súðarvogi 34, Kænuvogsmegin —Sími 84110
BÓKMENNTIR
Niðjatal Hallgríms
Péturssonar og Guð-
ríðar Símonardóttur
Ari Gíslason: Hallgrímur Pétursson og
Guðríöur Simonardóttir — Niðjatal með
1400 myndum. Arí Gíslason ritar inngangs-
kafla. Sigurbjöm Einarsson: Eríndi flutt við
afhjúpun minnisvaröa um Guðríði Símonar-
dóttur á Stakkagerðistúni i Vestmannaeyj-
um. Hl. Bókaútgáfan Þjóðsaga 1989.
Bæði bindin eru samtals um 1100
blaðsíður og fylgja myndir í texta.
Höfundurinn, Ari Gíslason, ritar for-
mála, þar sem hann rekur ástæðumar
fyrir því að hann tókst þetta verk á
hendur og vísar til helstu heimilda,
ættartala, kirkjubóka og annarra
gagna. Slík samantekt sem þessi hef-
ur verið ómælt þolinmæðisverk og
tekið langan tíma. Höf. telur að nú
séu komnir 13 ættliðir ffá Hallgrimi
og Guðríði. Ætt þeirra Hallgríms og
Guðríðar fjölgaði seint, í 4. lið voru
afkomendur þeirra 11, i 6. lið 20.
Elsti ættingi þeirra, Gíslína Sigurðar-
dóttir (fædd 20. júní 1891), er af 8.
lið, en samkæmt skrá Ara taldi sá lið-
ur 257 afkomendur. Alls telur Ari
niðja Hallgríms og Guðríðar vera
7055 samtals, en þá ber að hafa í
huga, að einn sonarsonur þeirra flutt-
ist til Danmerkur og átti þar vísast af-
komendur sem ekki hefur tekist að
hafa upp á. Höf. vitnar i umsögn
Gríms Thomsens um kynsæld Hall-
gríms, sem er rétt á sínum tima, þ.e.
er Gr. Th. skrifar formálann að sálm-
um og kvæðum. Þá hafa afkomendur
hans ekki talist fleiri en rúm 200.
Ari telur að flestallir afkomendumir
hafi verið bændur, búalið og sjó-
menn. „Fátt er um auðuga bændur, en
líka fátt um sveitarómaga ... þegar
fjölga tók í þéttbýli urðu margir ætt-
ingjanna iðnaðarmenn. Leiklistin á
þar sína fulltrúa og meðal mennta-
manna á síðari áratugum ber hér
einna mest á kennurum. Tvennt er
merkilegt: í ættinni virðist enginn
prestur hafa verið og næsta lítið
kveður að skáldum." Grímur Thom-
sen skrifar að lítið kveði að þeim ætt-
legg sem ffá sr. Hallgrími sé kominn
og samkvæmt mati þeirra tíma er það
rétt, nema hvað merkilegir aflamenn
eru í ættinni, svo sem Auðunssynir
ffá Vatnsleysu, löngu eftir daga
Grims Thomsen. Varðandi fæð
sveitarómaga í ættinni ber að hafa
það í huga að sr. Hallgrímur hafði
reynslu af fátækt, sbr. „Þraut er að
vera þurfamaður þrælanna í Hraun-
unrnn ...“ Og meðal sveitarómaga og
ekki síst flakkara leyndust oft ofjarl-
ar meðaljónanna og það heldur betur.
Ari Gíslason ritar einnig inngang
„Um ævi Hallgrims og Guðríðar."
Þótt höf. telji að „það væri að bera í
bakkafullan lækinn að skrá hér ævi-
sögu séra Hallgríms“ þá skrifar hann
mjög greinargóða ritgerð um lífs-
hlaup skáldsins og Guðríðar og er
hún betur skráð en óskráð.
Sigurbjöm Einarsson biskup flutti
erindi við afhjúpun minnisvarða um
Guðríði.Símonardóttur á Stakkagerð-
istúni í Vestmannaeyjum 17. júní
1985 sem hér er birt. Sigurður Nordal
var fyrstur til að gagnrýna þá mynd
sem þjóðsagan og slúðrið hefiir vafið
um Guðríði Símonardóttur og nú ger-
ir Sigurbjöm biskup enn betur. Hann
dregur hér upp ímynd Guðríðar af
skáldlegu hugarflugi og næmleika
fyrir persónunni og rökstyður þessa
mynd með staðreyndabrotum og
staðreyndum sem fýrir hendi em og
síðast en ekki síst með skilningi á
aldarandanum. Hafi Guðríður Sím-
onardóttir verið lík þeirri mynd sem
illar tungur drógu upp af henni og
skillítill almúginn gein við af meins-
emi, þá hefði Brynjólfur biskup i
Skálholti ekki látið sér eins títt um sr.
Hallgrím og hann gerði. Sr. Sigur-
bjöm birtir hér síðustu ljóð sr. Hall-
grims, sem Eyjólfur sonur hans skrif-
aði upp eftir honum fársjúkum og
þau ljóð em til eiginkonu hans sem
hafði þolað með honum súrt og sætt
og hjúkrað honum í þungbærri lang-
legu. Það þarf ekki nema þessi síð-
ustu ljóð til þess að skynja samband
Guðríðar og sr. Hallgríms. Rutlkennt
almúgablaður og rógur og endurvak-
inn áróður popptrúða nú á dögum má
sín hér einskis.
Ari Gíslason rekur síðan framættir
sr. Hallríms og Guðríðar að nokkm
og siðan hefst niðjatalið. í bókarlok
er nafnaskrá yfir afkomendur Hall-
gríms og Guðríðar.
Bókin er unnin samkvæmt kröfurn
sem fyllstar verða gerðar um prent-
un, pappir og band og hefur Haf-
steinn Guðmundsson útgefandi ekk-
ert til sparað. Hann á einnig heiðtir-
inn af því að bókin er komin út.
Siglaugur Brynleifsson.
Skólaslit Stýrimanna-
skólans í Reykjavík 1990
Stýrimannaskólanum í Reykjavík var
slitið í 99. skipti hinn 25. maí sl.
Skólameistari minntist í upphafi
skólaslitaræðu drukknaðra sjómanna,
fyrrverandi nemenda skólans og
kennara, sem höfðu andast á skólaár-
inu. Meðal þeirra var Guðmundur
Jörundsson, forvígismaður í útgerð,
og Arsæll Jónasson kafari, sem
kenndi verklega sjóvinnu við Stýri-
mannaskólann í 18 ár og ritaði ásamt
Henrik Thorlacius merkilegt rit um
verklega sjóvinnu og sjómennsku.
í skólanum voru þegar flest var 93
reglulegir nemendur, en auk þess
voru haldin fyrir almenning kvöld-
og helgamámskeið fyrir 30 rúmlesta
réttindi og luku 26 manns því námi,
sem hefur styrkst á liðnum árum. Það
nær nú yfír öll helstu öryggisatriði
smábáta og undirstöðugreinar sigl-
inga og sjómennsku.
Skipstjómarprófi 1. stigs, sem veitir
200 rúmlesta réttindi til siglinga inn-
anlands, luku 44 nemendur. Skip-
stjómarprófi 2. stigs, sem veitir skip-
stjómarréttindi á fiskiskip af hvaða
stærð sem er og undirstýrimannsrétt-
indi á farskip af ótakmarkaðri stærð,
luku 26.
Skipstjómarprófi 3. stigs farmanna-
prófi með ótakmörkuð réttindi á far-
skip luku 8 nemar. Á skólaárinu vom
því gefin út 104 skírteini til atvinnu-
réttinda.
Samtals luku skipstjómarprófum 1.,
2. og 3. stigs 78. Frá Menntaskólan-
um á ísafirði luku 4 nemendur skip-
stjómarprófi 1. stigs. Sjómannafræði
em þar kennd í samráði við Stýri-
mannaskólann og ganga nemendur
undir sömu próf í siglingafræði, sigl-
ingareglum og skyldum greinum og
nemendur Stýrimannaskólans í
Reykjavík.
Hæstu einkunnir hlutu:
Skipstjórnarprófi 1. stigs:
Viðar Olason Hrísey 9,20 ágætisein-
kunn
Emil Karlsson Djúpavogi 9,20 —
Bjami Ólafur Garðarsson Neskaup-
stað
8,90 1. einkunn
Rúnar Garðarsson Flateyri
8,81 1. einkunn
Skipstjórnarprófi 2. stigs:
Ingibergur Sigurðsson Reykjavík
8,94 1. einkunn
Eyþór Fannberg Eyþórsson Reykja-
vík
8,62 1. einkunn
Stefán Þorvaldsson A-Eyjafjöllum
og
Bjami Franz Viggósson Tálknafirði
jafiiir með 8,43 1. einkunn
Skipstjórnarprófi 3. stigs:
Helgi Heiðar Georgsson Stöðvarfirði
8,65 1. einkunn
Þorvaldur Helgason Höfh, Homa-
firði
8,43 1. einkunn
Bárður Ólafsson Reykjavík
8,22 1. einkunn
Á liðnu skólaári Stýrimannaskólans
ber hæst, að tekið var í notkun mjög
fullkomið og gott kennslutæki, sigl-
ingasamlíkir eða hermir frá norska
fyrirtækinu NORCONTROL með
þremur sjálfstæðum „skipum", en út-
búnaður í hveiju „skipi" eða stjóm-
klefa er eins og á stjómpalli skipa.
Með kaupum á siglingasamlíkinum
er brotið blað í menntun skipstjómar-
manna á íslandi og íslendingar em
aftur viðræðuhæfir i hópi nágranna-
þjóða um nútímamenntun sjómanna.
Allir nemendur, sem em í skip-
stjómamámi á íslandi, fengu sl. vetur
aðgang að samlíkinum og vom við
Stýrimannaskólann nemendur frá
Vestmannaeyjum, Dalvík og ísafirði.
Þá vom í byijun maí haldin tvö sér-
stök námskeið fyrir hafhsögumenn
og bátaskipstjóra við Reykjavíkur-
höfh þar sem æfð var sigling stórra
skipa í samlíkinum í sérstöku korti af
haftiarsvæðinu og aðsiglingu til
Faxaflóahafna, sem Reykjavíkur- og
Hafharfjarðarhafhir gefa skólanum.
(Fréttatilkynning)