Tíminn - 04.07.1990, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Miðvikudagur4. júlí 1990
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin I Reykjavík
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar:
Aðstoðarritstjóri:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Oddur Ólafsson
Birgir Guðmundsson
Steingrlmur Glslason
Skrifstofur Lyngháls 9, 110 Reykjavlk. Síml: 686300.
Auglýsingasími: 680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Timans. Prentun: Oddi h.f.
Mánaðaráskrift kr. 1000,-, verð I lausasölu kr. 90,- og kr. 110,- um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 660,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Viökvæm staða
Efnahagssamvinnustofnunin í París (OECD)
hefur enn sent frá sér álit á þróun efnahagsmála
hér á landi á þessu ári. I höfuðatriðum ber niður-
stöðum saman við spár Þjóðhagsstofnunar að því
er varðar einstök atriði efnahagsþróunarinnar.
Spáin ber það með sér að verðbólgan fer minnk-
andi og full ástæða til að vona að verðbólguvöxt-
ur frá upphafí árs til ársloka verði ekki yfir 7%.
Hins vegar leiðir spá OECD í ljós sem áður
hafði komið fram, að hagvöxtur er í núlli, sem
sýnir það hversu nauðsynlegt er að þjóðin fari
varlega í útgjöldum og þensluskapandi aðgerð-
um. Hagvaxtarvandinn stafar af því að nauðsyn-
legt hefur reynst að takmarka veiðiheimildir, en á
móti kemur að markaðsaðstæður fyrir útfluttar
sjávarafurðir hafa stórbatnað og rekstrarstaða út-
flutningsframleiðslunnar bætt með opinberum
efnahagsaðgerðum. Þrátt íyrir lítinn sem engan
hagvöxt er rekstrargrundvöllur fyrirtækja með
allt öðrum og betri hætti en var fyrir 2-3 árum.
Mikilvægur þáttur í því að skapa viðvarandi
verðbólguhjöðnun og tryggingu fyrir stöðugleika
í efhahagslífínu er allsherjarsamkomulagið, sem
tókst í vetur um þróun efnahags- og kjaramála.
Þetta samkomulag á ómældan þátt í að leggja
grunn að því bætta rekstrarumhverfi sem orðið
hefur. Allir sem stóðu að gerð þessa samkomu-
lags, verða að leggja sig fram um að framkvæmd
þess fari vel úr hendi. Launþegahreyfíngin hefur
almennt sýnt mikla ábyrgð í sambandi við gerð
allsherjarsamkomulagsins og hefur fyrst og
ffemst lagt áherslu á að tryggja kaupmátt launa.
Þetta verða þeir sem mestu ráða um verðmyndun
í þjóðfélaginu að virða, þannig að enginn trúnað-
arbrestur eigi sér stað milli launþega og atvinnu-
rekenda.
Afnotagjald RÚV
Andstæðingar ríkisstjómarinnar gera mikið
veður úr því að afhotagjald Ríkisútvarpsins var
hækkað um 3% nú um mánaðamótin. Tíminn vill
nú sem fyrr vara við því að opinberar stofhanir
gangi á undan með gjaldahækkanir. Hins vegar
verður ekki hjá því komist að leiðrétta misskiln-
ing sem á sér stað varðandi afnotagjald útvarps.
Sú hækkun sem ákveðin var 1. júlí var ekki
skyndiákvörðun og fer ekki í bága við febrúar-
samkomulagið.
Asmundur Stefánsson, forseti ASÍ, hefur upp-
lýst að þessi hækkun hafí verið rædd við gerð
kjarasamninga og eitt af samkomulagsatriðum
aðila að heimilt væri að hækka útvarpsgjald 1.
júlí. Hækkunin hefur því stoð í þjóðarsáttinni og
ástæðulaust að gagnrýna ríkisvaldið fyrir hana.
Með slíkri gagnrýni er skotið yfír markið.

runnm
Með meiri gáfum íslenskra stjórn-
máia nú er pólitísk framtíö fur-
manns Alþýðubandalagsins, Ólafs
Ragnars Grirassonar. Hann halði
vonast tii að gefa ieítt flofek rinn í
svona nokkurn veginn beilu lagi í
„skaodinaviskt" bandalag jafnað-
armanna með Jóni Baldvin og
iosnaó þar með að fuliu og ulin við
nagg gómiu marxistanna i iiði sinu,
sem nú skyldu settir út í horn. Hef-
ur gusíað af formanninum er hann
hefur útlistað þennau boðskap sínn
á sarakundum flokksins og ekki
skafið utan af þvi er hann hefur
rœtt um drauga fortíðarinnar.
Hinar gðmlu kempur hafa vissu-
lega numið crkiblskups boðskap
— en hafa aftur á mðti verift al-
ráðnar í aft hafa hann að engu.
Hefur orðið mikili reipdráttur úr
öHu saman og gagnstætt þvt sem
ÓJafur ætíaðl cr cngan vcginn sýnt
að sigurinn verði hans og þeirra er
hann styðja. Það var dirfskubragð
mikifter hann ákvað að snúa baki
vjft frambofti Aiþýðnbandaiagsins í
Reykjavík um siðustu borgar-
stjómarkosningar og veftja á Birt-
ingarfólk, sem ckki þýðir annaft en
kannast við að hann gerði, þótt
hann léti sem hann tæki ekki af-
stöðu. Þessi Jeikur virðist nú hafa
verið afteikur. En hvað ura þaft —
vogun vinnur og vogun tapar. £n
auk þess að hafa veikt stöftu hans
ákaficga mikið sem formanns Al-
þýðubandalagsins, varð samúð
hans með fruraboði Birtingar og
fakraarkaður stuðningur við það
ta þess að runnið hafa tvær grirour
á Alþýðuflokksmenn, sem auðvit-
aft voru helftin af draumsýninni
um stðra flnkkinn.
Það er i sjálfu sér ekki óskiljanlegt
að Óiafur áieit að stundin væri
runnin upp fyrir sanciningu jafn-
aðarfólks á íslandi. Skirskota
mátti tíl hinna miklu bræringa í A-
Ivrópu, sem bentu tO að dagar
hinuar frénuðu vinstriraennsku
væru á enda og enn að sú kynslóö
er hélt uppi merki hennar væri
tekin að gamlast. En þessir þættir
reyndust ekki svo veigamiklir sem
menn ætiuðu og hvort sem ihaids-
semi er um að kenna eða ððru, þá
vilja greinilega alveg nógu inargir
haida Alþýðubandalaginu í þtám
skorðtuu sem það sat í fyrir tíma
ólafs Ragnars sera formanns.
Sfundio er sem sagf enn ekki ntnn-
in upp fyrir stðra jafnaðarmanna-
flokkinn. Til hans hefur átt að efna
aftur ng aftur á liðnum áratugum
með heldur slysaiegum afleíðing-
um fyrir flokka og stjórnmáia-
menn. Litur út fyrir að Ólafur ætli
að fyJla svcit þessara hrakfalia-
bálka.
Þessi niðurstaða hefur orðið tii
þess að murgum verður starsýnt á
hve stöðugt flokkakerfíð í landinu
er og að „skandinaviska“ módelið
ætlar alls ekki að ganga upp á is-
landi. Flestar þær fOraunÍr sem
gerftar hafa veriö tli aft raska
þessu kerfi hafa mislukkast og
uppnámift sem þær hafa vaidií
aðeíns verið tímabundið. Furðu-
iegasta sönnun þessa á seinni ár-
um er klofningur Sjátfstæðís-
flokksins, scm ýmsir töldu að
buudið befði cnda á stórveldis-
daga bans. Nú er sýnt að því fer
JJarrí. Gefur það kannske tí
kynna að þeir hópar sem stóðu að
Birtingu verði komir tti gömln
iöðúrhúsanna fyrr en varir og að
Alþýðubandalagið nái á ný sinum
fyrri liðsstyrk? „Ogloks er eins og
ekkert bafi gerst,“ sagði skáldið.
En þótt gömu íslensku stjórn-
máiaflokkarnir virðist þeirrar
náttúru að þelr risi alltaf upp aft•
ur, eins og Emherjar, hversu mjög
sem að þeim er vegið, þá gildir sú
regia ekki um pólitikusa líka. Og
ef það ættí fyrlr Aiþýðubandalag-
heimta þá limi og skanka. sem það
hefur misst, þá er hreint ekki vfst
að Óiafi Ragnari tækist að græða
þá á aftur.
Gam

Loksins orð af viti
Samtök háskólamenntaðra ríkis-
starfsmanna standa í strangri lífsbar-
áttu við ríkisvaldið og fer ffam disp-
útasía um túlkun á samningi og sér
hvergi fyrir endann á þeirri skóla-
speki allri sem aðilar beita. En há-
skólamenn hafa eins og aðrir eink-
um áhyggjur af kaupinu sínu og
metnaður þeirra er einkum sá að
gera það ekki lakara en aðrir á
vinnumarkaði.
Frá Háskóla íslands og öllum þeim
samtökum sem við háskóla eru
kennd heyrist yfirleitt ekki annað
um þjóðfélagsleg málefni en ófijótt
sífur um hve ríkissjóður sé nískur á
fjárffamlög til háskóla, fræðistofti-
ana, háskólamenntaðra manna og
námslán og styrki til nemenda, svo
eitthvað sé talið.
Ræða Sigmundar rektors á háskóla-
hátíð virkar eins og hressilegur löðr-
ungur úr þeirri ómunatið þegar sjálf-
ræði og sjálfsvirðing íslenskrar
þjóðar þótti einhvers virði.
I stað endalausrar kröfúgerðar á
hendur þjóðfélaginu kom ffam sú
skoðun úr jafnólíklegum stað og Há-
skóla Islands að menntamenn skuld-
uðu þjóð sinni kannski eitthvað og
jafnvel að þeir ættu einhveijar
skyldur að rækja við ættjörðina.
Réttindaafsal og gjöf
Óþarfi er að rekja ræðu rektors,
enda hefúr hennar verið getið, m.a. í
ágætum leiðara hér í Tímanum í
gær, þar sem segir að með ræðu
sinni hafi rektor lyfl Háskóla íslands
upp úr þeirri ömurlegu lægð sem ís-
lenska stoínanavaldið heíúr legið í
eftir að umræður um Evrópubanda-
lagið urðu alls ráðandi.
Þar hafa oratorar alþjóðahyggju og
afsals landsréttinda ráðið for. Einu
sinni var talað um landssölu af ís-
lenskum þjóðemissinnum. Nú er
ekki svo vel, heldur vilja alþjóða-
sinnar gefa landið með manni og
mús og auðlindalögsögu í viðbót. A
móti kemur ekkert sem íslendingar
njóta ekki nú þegar, nema auðvirði-
legur tollaafsláttur á fiski.
Trúarþörf mannsins er staðreynd
sem ekki verður gengið ffam hjá. En
að hún sé svo mögnuð að þegar allir

' k M i

■Mm.r-.í f*
I; >■ w

5 í "íáí1
eru hættir að trúa á alræði kommún-
ismans skuli koma upp trúarbrögð
sem gefa díalektískri efnishyggju
ekkert eftir. Það er trúin á alræði
fijálsa markaðarins, sem háskóla-
rektor minntist á, og fúllveldi lands-
ins stafar hætta af.
Viðskiptaforkólfar og mislærðir
hagspekingar og jafnvel stjómmála-
menn sumir hveijir eru óþreytandi
að sýna ljósu hliðamar á EB og innri
markaðinum en skuggahliðunum er
haldið leyndum.
Áróðurinn íyrir þátttöku Islands í
fjölþjóðabrallinu er ffemur af trúar-
legum toga en efnahagslegum eða
jaíhvel pólitískum.
Það hefúr t.d. engum tekist að sýna
ffam á að það verði fjárhagslegur
ábati að gefa ísland og auðlindir
þess. Það er vondur bisniss fyrir fá-
menna þjóð í stóm og auðugu landi
að skipta á jöínu við misríkar þjóðir
hinna nýju Bandaríkja Evrópu.
En þar sem Islendingar kunna ekki
að kalkúlera, eins og þeir sanna með
öllum efnahagsvendingum sínum, er
ekki von að þeir kunni að selja land
og auðlindir án þess að tapa á þvi.
Skilningsglæta
En aðeins er farið að votta fyrir
skilningsglætu á því hvað fylgir að
vera aðili að Evrópubandalagi. Það
eru ekki aðeins tollaffiðindi fyrir út-
flutnmg og réttur íslendinga til að
braska á útlendum verðbréfamörk-
uðum eða hafa búseturétt og sveit-
festi erlendis. Þetta er allt gagn-
kvæmt og yfirþjóðleg lög munu
banna íjárhagslegt sjálfstæði og
sjálffæði yfirleitt.
Moggi rakst á grein eftir danskan
íhaldsmann um gjaldþrot Danmerk-
ur og áhrif innri markaðarins á
danskt þjóðlíf þegar þar að kemur.
Staksteinar birta brot úr því svarta-
gallsrausi i gær.
Fátæklingar Suður-Evrópu munu
flykkjast í dönsku velferðina. Rika
fólkið flytur ffá Danmörku og sest
að með auð sinn þar sem skattar eru
lægstir. Danskir neytendur munu
kaupa inn þar sem viðisaukaskattur
er lægri en heima.
Við blasir auðvitað ekkert annað en
þjóðargjaldþrot þar sem fátækir
Danir deila kjörum með aðfluttum
fátæklingum, en hinir efnuðu og rétt
menntuðu munu rata á kjötkatla fjöl-
þjóðafyrirtækjanna hvar sem þeirra
er að leita og feitir og vel haldnir al-
þjóðlegir embættismenn lepja
ijómann ofan af öllu því sem stofti-
anir sameinaðra auðhringa hafa upp
á að bjóða.
Sjálfstæði og tilveruréttur íslensku
þjóðarmnar getur ekki miðast við
emkaþarfir stjómenda illa rekinna
fyrirtækja sem eygja bjartari ffamtíð
í náðarfaðmi Ijölþjóðahringa og
þeirra sem hafa próf inn í embættis-
mannakerfi hinnar nýkapitalísku al-
þjóðahyggju.
En fómarlömb hennar verða fyrst
og síðast hinir efhaminni og tekju-
rým. OÓ